در این مراسم باشکوه پس از خیرمقدم و توضیحاتی درباره فرایند برگزاری نکوداشت توسط دبیر نکوداشت، استاد رمضانی خراسانی، پیام مرجع عالی‌قدر آیت‌الله‌العظمی جوادی آملی را قرائت کرد و سپس چهارتن از شاگردان علامه ذوالفنون حسن‌زاده آملی(قد)، به بیان ابعاد شخصیتی این نادر دوران پرداختند.

  ادب درس بزرگی است که باید از حضرات آیات جوادی و حسن‌زاده آملی بیاموزیم
دبیر نکوداشت علامه حسن‌زاده آملی، استاد حسن رمضانی خراسانی در ابتدای مراسم، ضمن خیرمقدم و تشریح فرایند برگزاری این نکوداشت و اهمیت آن، گفت: در ابتدا از بیست نهاد بزرگ علمی و فرهنگی حوزوی و دانشگاهی که در رأس آنها دفتر مقام معظم رهبری در قم و مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه کشور قرار دارند و ما را در برگزاری این مراسم بزرگ همراهی و کمک کردند، تقدیر و تشکر می‌نمایم.
وی در ادامه خاطرنشان نمود: برای برگزاری این نکوداشت، خدمت دبیر محترم شورای‌عالی حوزه‌های علمیه آیت‌الله حسینی بوشهری و همچنین خدمت مدیر محترم حوزه‌های علمیه آیت‌الله اعرافی عرض شد و از این اعزه برای سخنرانی دعوت نمودیم؛ اما آیت‌الله اعرافی به‌خاطر جلسه‌ای که از قبل برنامه‌ریزی شده بود، نتوانستیم خدمتشان باشیم و آیت‌الله بوشهری هم، با تواضع کامل گفتند: شایسته و سزاوار است که این مراسم با شکوه با شاگردان علامه حسن‌زاده (ره) برگزار گردد.
استاد رمضانی در ادامه، با بیان نکاتی از آیت‌الله‌العظمی جوادی آملی در دیدارهایی که به‌مناسبت برگزاری نکوداشت با معظم‌له داشتند، گفت: برای برگزاری این نکوداشت و همچنین دعوت برای سخنرانی، خدمت معظم‌له عرض شد و ایشان به‌خاطر کسالتی که داشتند، از حضور و ارائه سخن در مراسم عذرخواهی کردند؛ اما نکاتی که فرمودند، بسیار مهم و عبرت‌آموز است.
دبیر نکوداشت در ادامه، افزود: جلسه اخیر ما با آیت‌الله‌العظمی جوادی آملی که نیم‌ساعت به‌طول انجامید، بسیار جلسه مفید و پر‌ثمری بود. معظم‌له ضمن اینکه نکات ارزنده‌ای درباره اهمیت برگزاری نکوداشت برای علامه حسن‌زاده فرمودند، نکته بسیار مهم دیگری بیان داشتند که خیلی بنده را تحت تأثیر قرار داد؛ ایشان گفتند: «فکر نمی‌کنم کسی به‌اندازه من به‌یاد آیت‌الله حسن‌زاده(ره) باشد» بنده هم عرض کردم، توقع همین است. ایشان یار دیرینه و دوست همیشگی شما از آغاز طلبگی تا آخر بودند و کسی به‌اندازه شما با ایشان حشر و نشر نداشتند. بعد معظم‌له گفتند: هم‌حجره‌ای و هم‌درسی و هم‌بحثی با آقای حسن‌زاده در طول این مدت تماماً برایم خاطره است و در ادامه از مقام علمی و شخصیتی استاد، بسیار با عظمت یاد کردند.
وی با اشاره به حضور طولانی مدت‌شان در محضر علامه حسن‌زاده آملی، خاطرنشان کرد: خدمت آیت‌الله جوادی عرض کردم: سالیان متمادی وقت و بی‌وقت محضر استاد علامه حسن‌زاده(ره) شرفیاب می‌شدیم و استفاده می‌کردیم و این بیت حافظ را عرض کردم؛ «اوقات خوش آن بود که با دوست به سر شد؛   باقی همه بی‌حاصلی و بی‌خبری بود»؛ اما معظم‌له ما را به نکته‌ اخلاقی مهمی توجه دادند که این ادب و اخلاق ایشان، برای همگان بسیار آموزنده می‌باشد. گفتند: «آری آقاجان! همین‌طور است که گفتید؛ اوقات خوش آن بود که با دوست به سر شد؛ دوست ما رفت و ما را تنها گذاشت تا وقتی که این خانم سر پا بود، ما سر پا بودیم و کارهای ما به راه بود. از آن زمانی که این خانم رفتند، وضع ما این‌طور شده است.»
استاد رمضانی خراسانی، با بیان اینکه ادب آیات معظم جوادی و حسن‌زاده آملی مورد تحسین همگان است، افزود: سراسر وجود و زندگی حضرات آیات جوادی آملی و حسن‌زاده آملی با ادب عجین شده است. علامه حسن‌زاده می‌گفتند: طلبه‌ای که لباس پیامبر(ص) را بر تن دارد، باید سر تا پا مؤدب باشد، ادب در رفتار، ادب در گفتار و...
وی افزود: آیت‌الله‌العظمی فاضل لنکرانی(قد) در خصوص ادب آیت‌الله‌العظمی جوادی آملی می‌گفتند: اگر ادب آیت‌الله جوادی آملی را تقسیم به کل حوزه علمیه کنیم، همه طلاب مؤدب می‌شوند.

  آیت‌الله حسن‌زاده آملی(ره) جامع معقول و منقول و مشهود بود
استاد رمضانی خراسانی، پیام حضرت آیت‌الله‌ جوادی آملی را به پیشنهاد و به دستور معظم‌له قرائت نمود که مشروح آن بدین شرح می‌باشد.
بسم‌الله‌ الرحمن ‌الرحیم و ایاه نستعین
حیات طیب حکیم متألّه حضرت آیت‌الله حسن‌زاده آملی(قد) و سیره علمی و عملی آن روحانی رحیل در چند سطر؛
یکم: جامع معقول و منقول و مشهود بود، در تمام این علوم سالیان متمادی به فراگیری و تبادل نظر و سپس به تحقیق و پژوهش اشتغال داشت و آنگاه به تدریس، تألیف، تعلیق متون اصیل و تصحیح اصیل از دخیل. آنگاه به پرورش شاگردان در سطوح مختلف و سرآمد شدن مستعدان از آنها و حافظ تراث گشتن عده‌ای از آنان پرداخت؛ به‌طوری‌که هم‌اکنون حوزه علمیه در کنار مائده عقلی و مأدبه نقلی و ضیافت شهودی آن انسان جامع راحل(رض) تغذیه کرده و نمو یافته و بالنده می‌شود. بلنداختری که در صدد «به زیر آورد چرخ نیلوفری» بود، ریاضیات عمیق، نجوم و اخترشناسی، معرفت وقت و قبله را در کارنامه تحقیقی خود داشت.
دوم: جمع بین معارف یادشده گاهی جمع سالم است و زمانی جمع مکسر؛ آنچه کمتر یافت می‌شود، جمع سالم است و آنچه بیشتر به چشم می‌خورد و به زبان و قلم می‌آید، جمع مکسر است. سهم خواص از صحابه انسان‌های متعالی هر عصر و تحفه هر دوران، همانا دست‌یابی به سلامت چنان جمع بی‌کسر و چنین جامعیت بی‌نقص است.
سوم: جمع سالم بین عقل نظری و عقل عملی و برقراری اتحاد تام بین علم صائب و عمل صالح در صحابت اربعین‌های مناسب و جمع بین احیای لیل و نهار و تألیف بین صیام رجب و شعبان با ماه مبارک رمضان در برنامه‌های تزکیه وی بود.
رحمة‌الله علیه یوم ولد و یوم مات و یوم یبعث حیّا
صفر 1444 / شهریور 1401

  عارف حقیقی نمی‌تواند نسبت به مسائل جامعه بی‌اعتنا باشد
حجت‌الاسلام و‌المسلمین ضیائی نیز در این مراسم در رابطه با شخصیت و سیره علامه آیت‌الله حسن‌زاده آملی بیان کرد: تاکنون عمدتا به ابعاد عرفانی علامه اشاره شد؛ اما کسی که در این علم قرار می‌گیرد نمی‌تواند نسبت به مسائل جامعه بی‌اعتنا باشد که شاهد عینی آن‌هم رهبر معظم انقلاب، امام خمینی(قد) است که در اوج مسائل عرفانی، انقلابی به این شکوهمندی را رهبری کردند.
وی با اشاره به اینکه علامه حسن‌زاده آملی همواره یادداشت‌هایی در خصوص حمایت از انقلاب و مقام معظم رهبری داشتند، ادامه داد: در سال ۶۷ به فرمان مقام معظم رهبری یک کنگره بزرگداشت حضرت زهرا(ع) در ساری برگزار شد. مسئولان این کنگره از علامه خواستند یک یادداشت به این کنگره تقدیم کنند. ایشان یک رساله تقدیم کردند که در مقدمه آن به آیت‌الله خامنه‌ای اشاره شده است.
وی اضافه کرد: در سال ۷۷ مقام معظم رهبری سفری به استان مازندران داشتند و ۵ روز در این استان اقامت داشتند. غیر از ساری به باقی استان نماینده فرستادند اما به آمل خودشان شخصا سفر کردند؛ حضرت علامه برای تقدیر و تشکر از رهبر انقلاب رساله‌ای تنظیم کردند که در ابتدای آن نیز مکتوبی دارند.
حجت‌الاسلام و‌المسلمین ضیائی ضمن قرائت دو شاهد مکتوب ذکر شده، تصریح کرد: عارف بالله حقیقی نمی‌تواند انزوا و گوشه‌گیری اختیار کند و به مسائل جامعه بی‌اعتنا باشد؛ آیت‌الله حسن‌زاده آملی نیز اینگونه بودند.

  تربیت نفوس و راهبری آن‌ها به دروازه توحید ویژگی‌ بارز علامه بود
حجت‌الاسلام والمسلمین نائیجی، از دیگر شاگردان علامه حسن‌زاده آملی(ره)  نیز در این مراسم، گفت: علامه کیمیاگری بود که در هر قلبی وارد می‌شد؛ مس وجودی آن را طلا می‌ساخت و با حضور در حوزه علمیه قم، به گستره علوم کمک شایانی کرد. خدای‌تعالی او را ذخیره این عصر قرار داد تا علم وراثت را در کنار  اورام توهم رونمایی کند و دست خالی داعیان دانش را رو نماید. استاد علامه حسن‌زاده آملی(ره) در دوران قحطی و ایام مجاعه، چشمه‌های معارف الهی را جاری ساخت و راه تعالی و تکامل انسانی را از کُوّه ملکوتی از باب نفس انسانی به سوی حضرت حق‌تعالی باز نمود.
وی با بیان اینکه علامه در ایام قحطی معارف چشمه‌های معارف الهی را جاری ساخت و راه تکامل انسانی را به سوی حضرت حق باز نمود، گفت: اگرچه کتاب‌های ایشان در باب معرفت نفس فراوان است؛ ولی راه و روش او در پرورش نفوس و آشنا کردن او با حقایق الهی از طریق تصفیه، تجربه و تهذیب، برتر و بالاتر از آن است. تربیت نفوس شیفته به کمال و راهبری آنها به سوی دروازه‌های توحید در کنار درس و تربیت علمی، از ویژگی‌های بارز ایشان بود.
این استاد حوزه در ادامه اضافه کرد: علامه، با همان همتی که به تربیت طلاب می‌پرداخت، از تربیت عامه مردم نیز غافل نبود و در عصری که دفاتر به امورات مردمی رسیدگی می‌کردند، او شخصاً به مراجعات مردمی رسیدگی می‌کرد و مردم زیادی شاهد این برخورد بودند؛ شیوه برخورد محمدی که در احادیث و اخبار خوانده بودیم، با رفتار علامه حسن‌زاده(ره) برای ما مجسم شد و هر کس که به خانه او می‌رفت، او خود پذیرایی می‌کرد و برخورد او با مراجعه‌کنندگان، راهنمایی‌ها و نفس گرم و حیات‌بخش او با عامه مردم، بسیار ستودنی بود.
حجت‌الاسلام والمسلمین نائیجی با بیان اینکه روش تبلیغ سنتی دین با تکیه بر منبر، نسلی را تغذیه می‌کرد که با ارتباطات امروزی آشنایی نداشت، گفت: علامه حسن‌زاده آملی(ره) ضمن پاسداشت شیوه منبر، راه تازه‌ای را در تربیت مردم باز کرد و آن، برگزاری جلسات و حلقه‌های درسی و تعلیم و تربیت مردم عامی به‌گونه‌ای که حقایق الهیه را مستدل و مبرهن دریافت نمایند تا از حضیض تقلید، به افق تحقیق ارتقا یابند. این روش باعث شد که در کنار این حلقه‌های درسی، کتاب‌هایی تدوین گردد که سرمایه دانشوران در تربیت چنین حلقاتی قرار گیرد و راهی برای شکل‌گیری مردمی‌ استوار و متدین و فهیم گردد که برخی نیز به مقاماتی عالی رسیدند و عروج یافتند.
شاگرد علامه حسن‌زاده در ادامه خاطرنشان کرد: در گذشته حوزه‌های علمیه عرصه علوم مختلف و مشتمل بر همه نیازمندی‌های جامعه بود؛ همانند: علم تفسیر، حدیث، رجال، ریاضیات، هیئت و نجوم، علوم دوازده‌گانه‌ای از صرف، نحو، لغت، معانی، بیان، طب و... که فقه و اصول، تنها بخش اندکی از آن علم به‌شمار می‌‌رود؛ اما متأسفانه در سده‌های اخیر حوزه‌های علمیه به سمت حذف علوم مختلف پیش رفته به‌طوری‌که حوزه به اندکی از علوم اکتفا نموده است.
وی در همین زمینه افزود: اما هنر استاد علامه حسن‌زاده آملی(ره) در همین عصر، ارائه‌کننده سرفصل‌های درسی علوم مختلف بود تا دوباره همان علوم از ریشه تعلیم شود و همان دانشمندان با روش صحیح تربیت شوند؛ لذا آثار متنوع استاد در موضوعات مختلف مشتمل بر همه نیازمندی‌های جامعه بود و به بسیاری از علوم حوزوی و غیرحوزوی ورود و بسیاری از علوم را در حوزه علمیه تأسیس کرد و حکمت و عرفان را که نفس‌های اندکی داشت، شیوع داد که امروزه شبهات از برکت ارائه حقائق توسط علمایی مانند علامه حسن‌زاده(ره) پاسخ داده می‌شود.
این استاد حوزه علمیه، با بیان اینکه علامه احیاگر کرسی‌های درسی بسیاری از علوم گذشته در حوزه علمیه قم بود، خاطرنشان کرد: قبل از ورود علامه از حوزه علمیه تهران به قم، در این حوزه تنها فقه و اصول نفس می‌کشید و فلسفه هم در خفا تدریس می‌شد و اساتیدی همانند مرحوم قزوینی نتوانسته بودند‌، فلسفه را در این عرصه مطرح کنند؛ اما  با ورود علامه حسن‌زاده آملی(ره) به حوزه علمیه قم، عصاره حوزه‌های علمیه گذشته در قم متبلور شد.
حجت‌الاسلام والمسلمین نائیجی، ضمن بیان اینکه علامه حسن‌زاده، مسبب تأسیس بسیاری از علوم در حوزه علمیه قم بودند، گفت: علامه در حوزه علمیه قم رشته‌های مختلفی از جمله: فلسفه، عرفان، ریاضیات، نجوم، هیئت، تفسیر، حدیث، استخراج تقویم و…  را تدریس و برخی از این رشته‌ها را تأسیس نمودند و درباره آنها کتاب نوشتند.
شاگرد علامه در پایان خاطرنشان نمود: استخراج تقویم به‌معنای معلوم کردن اوقات نماز، اوایل ماه‌ها از جمله اول ماه مبارک رمضان،‌ عید فطر و عید قربان و نیز زمان خسوف و کسوف و جایگاه سیارات در آسمان است که شریعت، ما را موظف به دانستن این اوقات کرده است؛ اما تاکنون مسلمانان، اوقات فرائض خود را از محاسبات غربی‌ها دریافت می‌کنند. اما اکنون شاگردان علامه توانسته‌اند، با نگاه به داشته‌های خویش یعنی زیج بهادری، نرم‌افزاری را رقم بزنند که اوقات نماز و دیگر اوقات فرائض در اختیار جمیع مسلمانان قرار بگیرد و ارائه این نرم‌افزار به دستگاه‌های موبایل و رایانه در حال آماده‌سازی است و چون حمایتی از آن نمی‌شود، در این مرحله به دشواری‌هایی برخورده است؛ پایه‌های آن به‌درستی فراهم شده؛ اما همت مضاعفی می‌‌خواهد که این موانع رفع گردد.

  محتوای تولید‌شده توسط عالمان بزرگی چون آیت‌الله حسن‌زاده آملی سامان پذیرد
حجت‌الاسلام والمسلمین یزدان‌پناه نیز در این مراسم در وصف علامه آیت‌الله حسن‌زاده آملی بیان کرد: ابعاد و آثار وجودی این استاد بسیار فراوان بوده و در پیشرفت بسیاری از ابعاد دیگر به چشم می‌آید.
استاد حوزه علمیه قم افزود: ما در بحث‌های کلامی در سنت حوزوی در ابتدا معارضاتی با فلسفه می‌دیدیم که به لطف خدا خواجه نصیر حرکت اثرگذار و ارزشمندی را شروع کرد که سبب شد پس از وی کتاب‌های کلامی متأثر از کتاب‌های وی باشد و محتوای آن‌ها تغییر کند.
حجت‌الاسلام والمسلمین یزدان‌پناه ادامه داد: پس از وی جناب صدرا که چنان حرکتی کردند و الان همچنان ما سر همین سفره نشسته‌ایم و سرآغاز تحلیل‌های عمیق علما، جناب صدرا هستند.
این شاگرد آیت‌الله حسن‌زاده آملی اضافه کرد: سپس به نسل صدرایی می‌رسیم که بسیاری از مسائل را با فهم‌های عمیق و تحلیل‌های وسیع بیان می‌کردند و پس از آن به علامه حسن‌زاده می‌رسیم.
حجت‌الاسلام والمسلمین یزدان‌پناه تشریح کرد: دلیل اینکه ایشان نسبت به برخی علما درجه بالاتری دارند نوع تعمق و تأمل ایشان در مباحث مختلف و استدلال آن‌ها مخصوصا در بحث امامت است.
وی توضیح داد: ما باید ببینیم چگونه خواجه نصیر، تغییری در مسائل کلامی ایجاد کرد؛ پس از صدرا ما به برکت این علما با تغییراتی روبه‌رو شدیم. باید کتابی نگاشته شود تابتواند این محتواها را سر و سامان دهد تا در حد اندیشه اولیه در مسائل مختلف مانند رجعت، امامت و... توقف نکنیم.

  علامه ‌حسن‌‌زاده آملی(ره) معتقد بودند که ریاضی و فیزیک باید در حوزه‌ علمیه تدریس شود
دکتر محمدجواد لاریجانی در پایان مراسم، با اشاره  به شیوه تدریس و شاگردپروری علامه، گفت: تواضع، فروتنی و تدریس و تربیت شاگرد، از ویژگی‌های بارز اخلاقی مرحوم علامه حسن‌زاده آملی بود و در تدریس هیچ‌وقت به کمیت شاگردان توجهی نداشت؛ لذا همواره برای یک نفر در کلاس درس هم، مانند ۱۰۰ نفر درس می‌دادند و بر خلاف اساتید دیگر که اگر شاگرد کم باشد یا سر درس حاضر نشود، حال تدریس را از دست می‌دهند، ایشان این‌گونه نبود.
دکتر لاریجانی در پاسخ به اینکه ایشان چرا به علوم دیگر ورود می‌کردند، گفت: ایشان معتقد بود، حوزه‌های علمیه باید از علوم پایه کار را شروع کنند و در علوم پایه، مباحث ریاضی و سپس فیزیک اولویت دارد؛ لذا علمای دین باید هستی مادی اطراف خود را بشناسند و ریاضیات، فیزیک، نجوم و دیگر علوم را بدانند و در مقابل، علمای علم مادی هم، باید بصیرت پیدا کنند که ما در هر دو کمبود را حس می‌کنیم.
وی تصریح کرد: رساله دیگر قضیه عروس در هندسه یا همان قضیه فیثاغورس است که حضرت علامه نزدیک به ۴۵ برهان در این خصوص در رساله خود بیان کرده‌اند.
این سخنران در ادامه افزود: علت علاقه آیت‌الله حسن‌زاده آملی(ره) به کتاب مجسطی بطلمیوس که درباره نجوم و محاسبات است، مثلثات کروی بود تا به مجسطی تسلط پیدا کند. همچنین کتاب تنجیم بطلمیوس در ذهن علامه به‌گونه‌ای تأثیر داشت که به ذهن علامه ساختار داده بود.
دکتر لاریجانی از علم‌النفس به‌عنوان مهمترین اثر آیت‌الله حسن‌زاده(ره) یاد کرد و گفت: در فلسفه مدرن موضوع علم‌النفس اهمیت فراوانی دارد و تجرد نفس نیز، از مهمترین مباحث علم‌النفس است که علامه به‌خوبی به آن پرداخته است.
دکتر لاریجانی ابراز کرد: علامه(ره) معتقد بود، فیثاغورس از شاگردان ادریس نبی و آدم ویژه‌ای است. فیثاغورس معتقد بود، مفاهیم ما قابلیت دارد، توسط اعداد بیان شود؛ سپس ۲ هزار سال طول کشید تا دانشمندان متوجه شدند، این قابلیت وجود دارد که پس از آن، زبان کامپیوتر و هوش مصنوعی و... هم به وجود آمد.
وی با بیان اینکه فیثاغورس حزب برادران درست کرد و گفت: باید حق را اقامه کنیم و عبادت صبحگاهی و شبانه برگزار می‌کرد، عنوان کرد: علامه حسن‌زاده(ره) درباره عالمان نکاتی می‌گفت که شاگرد را برای بیشتر دانستن به شوق می‌آورد.
دکتر لاریجانی با اشاره به مباحثی که علامه حسن‌زاده در خصوص حق نوشته‌اند‌، تصریح کرد: ایشان در آنچه که راجع به نفس نوشته‌اند، شمشیر را از رو بستند که آن‌هایی را که قائل به تجرد نفس نیستند، قلع و قمع کنند؛ مسئله حق مسئله امروز تفکر بشری است و یکی از صدمات امروزه این است که می‌خواهند، حق را ذبح کرده و جای آن منافع مادی بگذارند.
وی گفت: یکی از اخلاقیات استاد این بود که اگر موضوعی را می‌خواستند بحث کنند، ابتدا قرآن را با تمرکز دوره می‌کردند تا ببینند، در قرآن در آن مورد چه چیزی آمده است.
لاریجانی تأکید کرد: حق‌مداری چیزی است که ما امروزه در عمل به آن نیاز داریم. این رساله کمک می‌کند، ما استناد حق به عمل را کشف کنیم؛ ضمن اینکه در ابتدا به‌گفته شیخ انصاری(ره) باید ظلم را کشف کنیم، سپس حق مشخص می‌شود؛ مفهوم حق در دنیای سکولار امروز بسیار کارآمد است.
وی در ادامه ضمن اشاره به سخت‌کوشی علامه(ره) در تحصیل علم، گفت: امروز اگر با بسیاری از دانش‌پژوهان صحبت شود که چرا تولید علمی کم است، عمدتاً گفته می‌شود که: «امکانات نیست»؛ البته این سخن درست است و ما امکانات فراوان نداریم؛ لیکن سؤال مهم این است که آیا می‌دانیم با چه اندازه کم، چه کارهای بزرگی را می‌توان انجام داد؟
دکتر لاریجانی در پایان، علامه را اسوه و الگوی تمام‌عیار برای دانش‌پژوهان دانست و گفت: در سال‌های 45 و 46 در قم، خدمت ایشان توفیق تلمّذ در برخی فنون ریاضی و متون قدیمی داشتم .
صبح‌ها یک ساعت به طلوع آفتاب مانده، به خدمتشان می‌رسیدم. ایشان به‌علّت مشکلات مالی، همسر و فرزندان خود را در شهرستان می‌گذاشتند و در یک اطاق کوچک و ساده به‌کار علمی می‌پرداختند .
در این اتاق یک چراغ خوراک‌پزی کوچک وجود داشت که هم، اتاق را در زمستان گرم می‌کرد و هم، برای پختن غذا از آن استفاده می‌شد .در همین اتاق کوچک، کافی إعراب خورد، قبله نوشته شد، شرح اکرمانالائوس تهیه شد و ده‌ها اثر دیگر؛ نه از دفتر کار با نور کافی و تهویه خبری بود و نه از حقّ‌التحقیق کافی و یا حقّ‌التدریس مکفی!.

 فهم «انا لله و انا الیه راجعون» در بیان علامه حسن‌زاده آملی(قد)
دبیر نکوداشت علامه حسن‌زاده در جمع‌بندی مطالب ارائه‌شده از سوی سخنرانان آیین نکوداشت آیت‌الله حسن‌زاده آملی(ره) بیان کرد: استاد بزرگوار مکرر در درس‌ها و محافل علمی تصریح می‌کردند: در بین شبهاتی که تاکنون به اعتقادات و بحث معاد وارد شده است، سست‌تر از شبهه ابن‌کمونه و شبهه آکل و مأکول نداریم.
وی افزود: یکی از دلایلی که ایشان بر مدعای خویش درباره این شبهات اقامه می‌کرد، این بود که چون توحید و معاد اخص و ناب، در جامعه به‌خوبی فهم نشده است، به‌همین جهت این نوع شبهات برای برخی خیلی بزرگ و سخت جلوه می‌کند و چه‌بسا آن‌قدر آن را بزرگ می‌دانند که می‌خواهند، پاسخش را از خود حضرت ولی‌عصر(عج) جویا شوند.
استاد حسن رمضانی خراسانی، با بیانی از آیت‌الله جوادی آملی به‌نقل از استادش علامه طباطبایی(ره) که«حوزه‌های علمیه در فهم دقایق معاد در حد صباوت هستند»، خاطرنشان کرد: مراد از فرمایش علامه حسن زاده(ره) در فهم معاد، همان اوج فهم «انا لله و انا الیه راجعون» رجوع و عود الی‌الله است؛ یعنی او مبدأ هست و معاد، آغاز آفرینش و نهایت آفرینش است.

  تقدیر دبیر همایش نکوداشت آیت‌الله حسن‌زاده آملی(قد) از مراکز علمی، فرهنگی و رسانه‌ای
​​​​​​​استاد حسن رمضانی خراسانی، دبیر همایش نکوداشت علامه آیت‌الله حسن‌زاده آملی(قد) پس از برگزاری این نکوداشت، در پیامی از مشارکت و همراهی گسترده نهاد‌های حوزوی و دانشگاهی و نیز از حضور باشکوه مسئولان، اساتید حوزوی و دانشگاهی و همچنین از طلاب، دانشجویان آحاد مردم و رسانه‌ها قدردانی کرد که متن کامل آن بدین شرح می‌باشد.
بسم‌الله الرحمن الرحیم
پیامبر اسلام(ص): «اَکْرِمُوا الْعُلَماءَ؛ فَاِنَّهُمْ وَرَثَةُالْاَنْبِیاءِ؛ فَمَنْ اَکْرَمَهُمْ فَقَدْ اَکْرَمَ‌اللهَ وَرَسُولَهُ؛ پیامبر عظیم‌الشان اسلام(ص) فرمودند: دانشمندان را گرامی بدارید که آنها وارثان پیامبرانند و هرکه آنان را احترام نماید، خدا و رسولش را احترام نموده است.»
نکوداشت و تکریم عالمان ربانی که میراثی گران‌بها را از انبیای الهی به ارث برده و بار امانتی سترگ را بر دوش می‌کشند، همواره در اندیشه و سیره اهل‌بیت طاهرین(ع) مورد توجه بوده است؛ چراکه عالمان راستین گنجینه‌های علم، دانش و حکمت به یادگارمانده از سلف صالح خود را در کمال امانت‌داری به جویندگان طریق حق و حقیقت و پویندگان مسیر صداقت و دانش و تعلیم به ودیعه می‌گذارند؛ بدین جهت لایق شایسته‌ترین اجلال و اکرام‌اند.
محفل با شکوه علمی و معنوی پنجشنبه ۲۱ مهر ۱۴۰۱ با همراهی و همکاری جمعی از مراکز علمی، فرهنگی و اجرایی در پاسداشت شخصیتی کم‌نظیر، حکیم انقلابی و عارف الهی، فقیهی روشن‌اندیش و عالمی ذوفنون، آیت‌الله علامه حسن حسن‌زاده آملی برگزار شد که حضور بانشاط و قدرشناسانه مردم مؤمن و انقلابی، شکوه این مراسم را مضاعف کرد  .
اینجانب به‌نمایندگی از ستاد برگزاری نکوداشت علامه حضرت آیت‌الله حسن‌زاده آملی(ره) بر خود لازم می‌دانم، از مساعدت همه نهادها، به‌ویژه دفتر مقام معظم رهبری در قم، مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه، مؤسسه اسراء، مجمع عالی حکمت اسلامی، دانشگاه ادیان و مذاهب، مؤسسه آموزشی و پژوهشی نفحات، اداره‌کل تبلیغات اسلامی استان قم، اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان قم، مؤسسه علمی تربیتی آوای توحید، مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران و نیز از حضور و همراهی شخصیت‌های حقیقی و حقوقی، نمایندگان بیوت مراجع عظام تقلید، مسئولان و اساتید ارجمند حوزه و دانشگاه، مسئولان حوزوی و دانشگاهی، طلاب و دانشجویان عزیز و عموم مردم قدرشناس و همچنین از خبرنگاران و اصحاب معزز رسانه که در اطلاع‌رسانی و انعکاس اخبار و گزارش‌های مرتبط با نکوداشت تلاش وافر داشته و دارند، نهایت تشکر و تقدیر را داشته باشم.
 از مرکز رسانه و فضای مجازی حوزه‌های علمیه که با برگزاری نشست خبری باشکوه  در خبرگزاری  رسمی حوزه‌های علمیه و با اطلاع‌رسانی گسترده از برنامه‌های مراسم نکوداشت اقدام مؤثری داشتند، سپاسگزاری می‌نمایم. از مسئولین هفته‌نامه وزین افق حوزه که با چاپ ویژه‌نامه ارزشمند «حکیم ذوفنون» و اهدای آن به مهمانان نکوداشت بر شکوه مراسم افزودند، تقدیر و تشکر دارم.
در پایان خداوند منان را شاکریم که این توفیق را به جمعی از شاگردان آن حکیم رحیل عنایت فرمود و امیدواریم، از باب « وَ حَقُّ سَائِسِکَ بِالْعِلْمِ التَّعْظِیمُ لَهُ وَالتَّوْقِیرُ لِمَجْلِسِهِ» بتوانیم قدردان گوشه‌ای از زحمات و تلاش‌های غیرقابل وصف آن استاد عظیم‌الشأن و حکیم الهی باشیم. ان‌شاءالله
 با تشکر و امتنان/ حسن رمضانی خراسانی
دبیر نکوداشت آیت‌الله علامه حسن‌زاده آملی(ره) / 23 مهر ۱۴۰۱
گزارش: داوود مظاهری