هفته‌نامه سیاسی، علمی و فرهنگی حوزه‌های علمیه

أم‌الکتاب تألیفات علامه طباطبایی(ره)، تفسیر المیزان است

در چهل‌و‌یکمین سالگرد ارتحال علامه طباطبایی(ره) عنوان شد

أم‌الکتاب تألیفات علامه طباطبایی(ره)، تفسیر المیزان است

همایش حکیم الهی، در چهل‌و‌یکمین سالگرد ارتحال مفسر بزرگ قرآن کریم، علامه سید محمدحسین طباطبایی(ره)، با حضور اساتید و فضلای حوزه علمیه، در دارالقرآن و مدرس عالی تفسیر علامه در قم برگزار شد.

حجت‌الاسلام والمسلمین عابدی مدیر دارالقرآن و مدرس تفسیر علامه طباطبایی(ره) در این مراسم، با اظهار تأسف از اینکه جوانان ما علامه طباطبائی را درک نکردند، به بیان برخی از مشاهدات خود از منش و اخلاق ایشان پرداخت و ابراز کرد: مرحوم علامه به مردم خیلی احترام می‌گذاشتند و در روضه‌هایی که صبح جمعه داشتند، در برابر دیگران و حتی یک کودک شش هفت ساله تمام‌قد می‌ایستادند. همچنین به نامه‌هایی که یک طلبه نوجوان مثلا پایه دومی، در مسائل ساده احکام یا از این هم ساده‌تر می‌پرسید، با دست‌خط خودشان تفصیلا پاسخ می‌دادند.
این استاد حوزه علمیه، در ادامه با بیان اینکه أم‌الکتاب تألیفات حضرت علامه، کتاب شریف تفسیر المیزان است، به بیان امتیازات تفسیر المیزان پرداخت و گفت: امتیازاتی که در آثار شاگردان علامه هم کمتر پیدا می‌شود و موجب شده است که شهید مطهری در مورد آن بگوید، «ارزش تفسیر المیزان صدسال دیگر شناخته خواهد شد».
حجت‌الاسلام والمسلمین عابدی، با اشاره به مطالعات گسترده علامه در آثار و کتاب‌های مختلف، اضافه کرد: نقل‌قول‌هایی از کتب نظامی کمیاب برخی امرای ارتش در المیزان به چشم می‌خورد.
وی افزود: از دیگر خصوصیات بارز در آثار علامه این است که با وجود اینکه فارس‌زبان نبوده‌اند؛ اما نگارش فارسی ایشان ویژه است و این را در کتاب اصول فلسفه و روش رئالیسم ایشان به‌خوبی می‌توان دریافت.
مدیر دارالقرآن علامه طباطبایی(ره) در پایان سخنرانی خود، گفت: خدا را شاکریم که بیت شریف علامه طباطبایی(ره) امروز به محل برگزاری دروس تفسیر قرآن کریم و دیگر آثار ایشان توسط علما و مفسرین قرآن کریم تبدیل شده و همه‌روزه جمع کثیری از طلاب سطوح عالی در این محل به درس و بحث حوزوی مشغول می‌شوند.

  علامه، وکیل پایهیک خدا در دفاع از توحید
​​​​​​​
حجت‌الاسلام والمسلمین عابدینی نیز ضمن قرائت شعری از علامه طباطبایی(ره)، به تبیین شخصیت علامه طباطبائی(ره) و حقایقی از عظمت تفسیر المیزان پرداخت.
این استاد تفسیر و فلسفه با اشاره به سروده‌ای از علامه طباطبائی(ره)، حالات معنوی ایشان برجسته توصیف کرد و در ادامه بیان نمود: خدا به ما عنایت کرده که در عصر دو بزرگواری زندگی کرده‌ایم که دارای «تفکر منظومه‌ای» بودند؛ امام خمینی و علامه طباطبایی؟قهما؟. هر دوی این بزرگواران نیز، دارای شاگردان مشترکی بودند که سبب بسط و گسترش افکارشان در جامعه شدند. این عنایت الهی در ایامی بود که مصادف شده بود با حکومت اسلامی و جامعه نیاز جدی به این معارف داشت.
حجت‌الاسلام والمسلمین عابدینی، با اشاره به اهمیت مباحث علامه و به‌ویژه در تفسیر المیزان، اضافه کرد: در همه بخش‌های تفسیر شریف المیزان به توحید پرداخته شده است. آیت‌الله خوشوقت(ره) گفتند: علامه طباطبایی(ره) وکیل پایه یک خدا در دفاع از توحید در تفسیر المیزان است. همان‌گونه که قرآن صرفاً القای مفاهیم نیست؛ بلکه خودش هدایت‌گر و انسان‌ساز است، المیزان نیز صرفاً تبیین مفاهیم نبوده و انگیزه‌بخش و حرکت‌آفرین است.
وی برخی از روایات را نیز دارای همین ویژگی برجسته و یکی از غرر روایات دانست و بیان کرد: امام باقر(ع) ذیل آیه شریفه «و الأمر یومئذ لله» می‌فرماید: «والیوم کله لله»؛ یعنی روز قیامت روز حاکمیت نیست؛ چون حاکمیت همیشه برای خدا بوده و هست؛ بلکه روز روشن شدن حاکمیت خدا برای همه کسانی است که در دنیا فکر می‌کردند، حاکمیتی دارند.
این استاد و مدرس تفسیر المیزان، معارف الهی را سرشار از نمونه‌های بارز توحیدی دانست و به برخی دیگر از غرر معارف در تفسیر المیزان پرداخت و گفت: یکی از آنها، گفت‌وگوی ‌هابیل و قابیل است که آشکار شدن تمام فطرت است. این ماجرا نمونه‌ای است از گفت‌وگو با کسانی که در دنیای امروز تفکر مادی دارند.
وی در پایان سخنان خود گفت: علامه قرآن را دارای یک غرض واحد می‌داند که هر سوره بخشی و هر آیه جزئی از همین هدف را دنبال می‌کند. از مبدأ احدیت نازل شده و به‌همان جا نیز دعوت می‌کند. برخلاف سایر ادیان که از مبدأ واحدیت نازل شده و به آنجا دعوت می‌کند. در حرکت حبی و در این مسیر، رابطه انسان با امام به‌صورت درونی‌ترین شکل ممکن تصویر شده است تا جایی که به رابطه «معی» منتهی می‌شود و به اطلاق و ارسال می‌رسد.
حجت‌الاسلام و‌المسلمین سلیمانی، پژوهشگر و استاد حوزه علمیه هم، به بیان گزارشی از کتب در حال تألیف در دارالقرآن علامه طباطبایی(ره) پرداخت و از نشر این آثار، در آینده نزدیک خبر داد.
وی با اشاره به وجوه مغفول در مورد علامه طباطبایی(ره)، تألیفات در حال انجام را در سه بخش دانست: مکتب تدریسی، شاگردپروری و محتوای دروس ایشان که مشتمل بر؛ زندگی‌نامه و خاطرات شاگردان علامه و اجازات برای ۷۵۰ نفر از علمایی است که در محضر علامه(ره) شاگردی کرده و در موضوعات مختلف تفسیری، فقهی، فلسفی و... کسب فیض نموده‌اند، تقریرات دروس علامه در موضوعات؛ فقه، اصول، عقاید و... که توسط شاگردان ایشان نگارش شده و در حال جمع‌آوری و تدوین در قالب یک کتاب است و کتاب‌شناسی جامع از آثار و تألیفات علامه به زبان فارسی و عربی.
یادآوری می‌شود، بیت شریف علامه طباطبایی(ره) که محل زندگی ایشان در چهارده سال پایان عمر شریفشان بوده، اکنون به دارالقرآن و مدرس عالی تفسیر و محل برگزاری دروس تفسیر قرآن کریم توسط علمای حوزه علمیه تبدیل شده است. این مجموعه، روزانه به‌طور میانگین، میزبان ۳۰۰ نفر از طلاب سطوح عالی و علاقه‌مندان به مباحث تفسیر قرآن کریم است.
گزارش: جلال خسروی

ارسال دیدگاه