شبهه 
در قرآن کریم، سوره انعام خداوند می‌فرماید: ای مسلمانان! به خدایان و مقدسات کافران و مشرکان ناسزا مگویید تا آن‌ها هم جاهلانه به خدای شما (مقدسات شما) توهین نکنند؛ پس چرا در کشور ما به پرچم و ملت کشور آمریکا توهین می‌شود و شعار مرگ بر آمریکا سر داده می‌شود.
فلسفه ممنوعیت ناسزاگویی به مقدسات مشرکان در آیه 108 انعام این است که مبادا به‌بهانه آن، مشرکان خدا را دشنام دهند و به‌همین دلیل، آیه شامل شعار دادن بر علیه آمریکا نمی‌شود؛ چون اولاً شعار بر علیه آمریکا موجب دشنام‌گویی به خدا نمی‌شود. ثانیاً در دیدگاه غربی‌ها، اساساً امر مقدسی وجود ندارد و به‌همین دلیل، آمریکا نیز تقدسی ندارد تا اینکه شامل این آیه شود.

  پاسخ 
«سب» در لغت به‌معنای دشمنان و فحش دادن می‌باشد که بر اساس ادب و اخلاق اسلامی ممنوع شمرده شده است؛ به‌گونه‌ای که حتی از دشنام نسبت به دشمنان و لو دشمنانی که در حال جنگ هستند، نهی شده است؛ چنانکه امام علی(ع) در واکنش نسبت به فحاشی یارانش به لشکر معاویه فرمودند : «من اکراه دارم از اینکه شما فحاش باشید!»‌1؛ همچنین در آیه 108 سوره انعام خداوند متعال مؤمنین را از فحش دادن به مقدسات مشرکان نهی می‌کند تا مبادا این کار باعث فحش دادن آنها به خداوند شود.2
در این میان برخی معتقدند، با توجه به اینکه خداوند متعال ما را از دشنام دادن به مقدسات مشرکان نهی می‌کند؛ لذا نباید نسبت به آمریکا هیچ اهانتی صورت گرفته و مثلاً شعارهایی همچون مرگ بر آمریکا گفته شود . این در حالی است که حتی اگر این فرض را درست بگیریم که اقداماتی همچون شعار مرگ بر آمریکا، فحاشی نسبت به این کشور باشد، آیه فوق شامل این ماجرا نمی‌شود؛ چراکه فلسفه و هدفی که در پی ممنوعیت فحاشی نسبت به مقدسات مشرکان وارد شده است، عبارت است از ممنوعیت زمینه‌سازی فحاشی نسبت به خداوند و اینکه مبادا با فحاشی کردن به خدایان مشرکان، آنها را تحریک نماییم تا به خداوند متعال توهین نمایند؛ کما اینکه از صریح آیه چنین فلسفه و علتی به‌راحتی فهمیده می‌شود و مفسران نیز به آن اشاره کرده‌اند؛ به‌عنوان مثال علامه طباطبایی در تفسیر المیزان در این زمینه می‌فرماید : «چون ممکن بود مسلمین به‌منظور دفاع از حریم پروردگار، بت‏هاى مشرکین را هدف دشنام خود قرار داده و در نتیجه عصبیت جاهلیت، مشرکین را نیز وادار سازد که حریم مقدس خداى متعال را مورد هتک قرار دهند؛ لذا به آنان دستور مى‏دهد که به خدایان مشرکین ناسزا نگویند؛ چون اگر ناسزا بگویند و آنان هم در مقام معارضه به‌ مثل، به ساحت قدس ربوبى توهین کنند. در حقیقت خود مؤمنین باعث هتک حرمت و جسارت به مقام کبریایى خداوند شده‏اند».3
بنابر این آیه فوق شامل ناسزا گفتن به آمریکا نشده و اگر هم بنا بر ممنوعیت ناسزا گویی به دشمنان باشد، باید از دلایل دیگری این ممنوعیت را استفاده نماییم .
ثانیاً، اگر هم اطلاق آیه شامل ممنوعیت ناسزاگویی به مقدسات دشمنان باشد، باز هم شامل آمریکا نمی‌شود؛ چرا که با توجه به مبانی مقبول این نظام‌ها که متأثر از جریانات مدرنیته می‌باشد، این کشورها اساساً هیچ امر قدسی را نمی‌پذیرند و در نتیجه هیچ امر مقدسی ندارند تا اینکه ممنوعیت ناسزاگویی به مقدسات، شامل این کشورها شود .
ثالثاً، فعالیت‌هایی که بر علیه آمریکا و انگلیس انجام می‌شود؛ همچون برگزاری تظاهرات روز مبارزه با استکبار جهانی و یا سر دادن شعار بر علیه این کشورها، اساساً از جنس ناسزاگویی و فحاشی نیستند تا اینکه حتی ادله ممنوعیت ناسزا‌گویی شامل این شعارها شود؛ بلکه این قبیل اقدامات ماهیت دیگری دارند؛ از جمله اینکه می‌تواند از جنس «برائت» از دشمنان باشد که یکی از آموزه‌های دینی به‌شمار می‌آید؛ لذا به‌عنوان مثال اطلاق «مرگ» بر دشمنان انقلاب و اسلام، در واقع اعلام برائت از سیاست استکباری و خوی سلطه‌جویی آنان است که طبق اصل تبری، التزام به آن لازم است. امام راحل(قد) فرمودند: «نکته مهمی که همه ما باید به آن توجه کنیم و آن را اصل و اساس سیاست خود با بیگانگان قرار دهیم، این است که دشمنان ما و جهان‌خواران تا کی و کجا ما را تحمل می‌کنند و تا چه مرزی استقلال و آزادی ما را قبول دارند؛ به‌یقین آنان مرزی جز عدول از همه هدایت‌ها و ارزش‌های معنوی و الهی‌مان نمی‌شناسند. به‌گفته قرآن کریم، هرگز دست از مقاتله و ستیز با شما برنمی‌دارند؛ مگر اینکه شما را از دین‌تان برگردانند...».4 همچنین مقام معظم رهبری فرمودند: «تا وقتی‌که آرمان‌ها و اهداف قرآنی و الهی و اسلامی بر ما و بر این نظام حاکم است، این نفرت و مقابله با سردمداران استکبار جهانی و در رأس همه آمریکا، به قوت خود باقی است.»5
در همین راستا شعار مرگ بر آمریکا و یا آتش زدن پرچم آمریکا نشانه خشم ملت ایران و سایر ملت‌های ستم‌دیده از سیاست‌های استکباری و ظالمانه این کشور می‌باشد و پرچم آمریکا به‌عنوان نماد و سمبل نظام استکباری و زورگو که حقوق ملت‌ها و کشورها را نادیده می‌گیرد، مورد نفرت همه ملت‌های ستم‌دیده و حتی ستم‌دیدگان آمریکایی است؛ چنانکه در سال‌های اخیر خبرهای مختلفی از به آتش کشیده شدن پرچم آمریکا در تجمعات اعتراضی ضد نژادپرستی در درون آمریکا در رسانه‌ها منتشر شد. رفتار مستکبرانه دولت آمریکا با سایر کشورها و نادیده گرفتن حقوق آنان موجب شده تا دولت آمریکا در میان ملت‌های مظلوم جهان مورد خشم و نفرت باشد و شعار مرگ بر آمریکا بیان‌گر میزان انزجار از این‌گونه رفتارهاست و ملت‌های ستم‌دیده جهان که خود را در مقابله با زیاده‌خواهی‌های این کشور تنها می‌بینند، سر دادن شعار و نیز آتش زدن پرچم این کشور را به‌عنوان اعلام انزجار و دشمنی با آن و تنها راه برخورد برگزیده‌اند. در حقیقت این رفتارها، بازتاب و عکس‌العمل مردمی در قبال رفتار دولت آمریکاست. دولت آمریکا با رفتار استکباری خویش در عمل، حقوق سایر کشورها را نادیده گرفته و هویت آنان را زیر پا گذارده و زندگی انسان‌های بسیاری را به آتش کشیده، حیات و آزادی ملت‌ها را به‌نام حقوق بشر و دموکراسی به نابودی کشانده است و ملت‌ها با رفتارهای خود، مراتب خشم و نفرت خویش را این‌گونه به نمایش می‌گذارند و در عین حال این پیام را برای مردم آمریکا می‌فرستند که بدانند که چگونه دولت‌مردان این کشور، حقوق انسانی سایر کشورها را نادیده گرفته و اعتبار بین‌المللی آنان را در میان ملت‌ها خدشه‌دار نموده‌اند تا آنان نیز، در برابر زیاده‌خواهی‌ها و جنگ‌افروزی‌های دولت‌مردان این کشور ایستادگی نمایند و نظام حاکم را به رعایت حقوق سایر کشورها و پرهیز از سلطه‌جویی فراخوانند. اگر مردم آمریکا موافق این‌گونه سیاست‌ها هستند و برای حقوق سایر کشورها و ملّت‌ها ارزشی قائل نیستند که در این صورت در کنار دولت‌مردان و شریک آنها در جنایات و تجاوزهای آن هستند و خود مورد نفرت و انزجار ملت‌ها خواهند بود؛ اما اگر مخالف سیاست‌های دولت‌مردان خویش هستند و حقوق سایر ملت‌ها را همچون حقوق خویش محترم می‌دانند، باید اعتراض و مخالفت خویش را با این رفتارها اعلام نمایند. به‌راستی ملت‌های ستم‌دیده جهان در برابر سیاست‌های استکباری آمریکا و سکوت سازمان‌های بین‌المللی و سازش کشورها و حمایت و همراهی برخی قدرت‌های بزرگ، آیا راهی برای اعلام انزجار و خشم خویش به‌جز راهپیمایی، تجمع، شعار و آتش زدن پرچم این کشور به‌عنوان نماد و سمبل نظام استکباری پیش روی خویش دارند؟ در مورد نظام جمهوری اسلامی و خشم و خروش مردمی بر علیه رفتار استکباری آمریکا کافی است، نگاهی به فهرست توطئه‌های آمریکا بر علیه ملت ایران از آغاز پیروزی انقلاب اسلامی تا امروز داشته باشیم. کودتای 28 مرداد سال 32، حمله نافرجام به طبس، حمایت از رژیم منفور پهلوی، حمایت از رژیم بعث در طول جنگ تحمیلی، پشتیبانی از منافقین، توقیف اموال ایران، اعمال تحریم‌های اقتصادی، تبلیغات رسانه‌ای بر علیه نظام و سرنگونی هواپیمای مسافربری، سنگ‌اندازی در راه احقاق حقوق هسته‌ای، حمایت آشکار از گروه‌ها و جریانات برانداز و مخالف نظام، دخالت در امور داخلی کشور و ... تنها گوشه‌ای از اقدامات خصمانه و سلطه‌جویانه دولت‌مردان آمریکا بر علیه نظام جمهوری اسلامی ایران است که خشم و انزجار مردم را بر علیه سیاست‌های استکباری آمریکا به‌همراه داشته و در قالب سردادن شعار مرگ بر آمریکا و نیز آتش زدن پرچم این کشور بروز یافته است.
همچنین اعمالی که ملت ایران در قبال آمریکا انجام می‌دهند، می‌تواند ماهیت دیگری داشته باشد که عبارت است از دعا، البته دعای منفی؛ به‌عنوان مثال: شعارهایی که ملت ایران بر علیه آمریکا سر می‌دهند؛ از جمله مرگ بر آمریکا، فحش و بددهنی نیستند؛ بلکه دعای منفی بر علیه این کشورها می‌باشند و بر اساس آن دعا می‌کنند که این سیاست‌های سلطه‌گرانه، نابود شوند و چنین دعاهایی اولاً واکنش طبیعی و فطری هر انسان مظلومی در برابر ظالمان می‌باشد و حداقل اقدامی است که می‌توانند در برابر ظالمان انجام دهند و ثانیاً مورد تأیید منابع دینی نیز می‌باشد؛ چنانکه در قرآن کریم نیز در کنار نهی از بدگویی نسبت به خدایان مشرکان، بارها از این دعاها بر علیه دشمنان حق استفاده کرده است که البته به بیانات مختلف از جمله لعن، نفرین و ... مطرح شده است که برخی از آنها عبارتند از :
]إِنَّ الَّذینَ کَفَرُوا وَ ماتُوا وَ هُمْ کُفَّارٌ أُولئِکَ عَلَیْهِمْ لَعْنَةُ‌اللَّهِ وَالْمَلائِکَةِ وَالنَّاسِ أَجْمَعین[6، ]أَلا لَعْنَةُ‌اللَّهِ عَلَى‌الظَّالِمین[7، ]قاتَلَهُمُ اللَّهُ أَنَّى یُؤْفَکُون[‏8، ]تَبَّتْ یَدا أَبی‏‌لَهَبٍ وَ تَبَّ[‌9، ]وَیْلٌ لِکُلِّ هُمَزَةٍ لُمَزَةٍ[‌10، ]وَیْلٌ لِکُلِّ أَفَّاکٍ أَثیمٍ[‌11 و ... .
همچنین در روایات اهل‌بیت(ع) نیز تعابیر متعددی همچون «قاتلک الله» ، «قاتله الله» ، «قتلک الله» و ... مشاهده می‌شود که همه اینها ضمن هم‌معنا بودن با شعار مرگ، تأییدی بر مشروعیت چنین دعاهای منفی بر علیه دشمنان می‌باشد.
نتیجه اینکه اگرچه قرآن مسلمانان را از ناسزاگویی و بددهنی نسبت به دشمنان منع می‌کند؛ اما ملت ایران در رفتارهای خود نسبت به کشورهای سلطه‌گری همچون آمریکا هرگز بددهنی و فحاشی نمی‌کنند؛ بلکه عملکرد و رفتار آنها در قبال دشمنان صرفاً واکنشی طبیعی است، در قبال جنایت‌ها و ظلم‌هایی که از سوی این کشورها بر علیه ملت ایران در طول تاریخ صورت گرفته است و ماهیت چنین واکنش‌هایی نیز یا از نوع برائت است و یا از نوع دعای منفی همچون لعن و نفرین که هر دو نوع واکنش، از نظر اسلام مشروعیت دارند و در قرآن و سنت نیز، نظایری دال بر مشروعیت آن وجود دارد.

..............................................

   پی نوشت‌ها
​​​​​​​‌1- إِنِّی أَکْرَهُ لَکُمْ أَنْ‌تَکُونُوا سَبَّابِین، نهج‌البلاغه، خطبه 206؛
2-وَ لا‌تَسُبُّوا الَّذینَ یَدْعُونَ مِنْ دُونِ‌اللَّهِ فَیَسُبُّوا اللَّهَ عَدْواً بِغَیْرِ عِلْم‏؛
3-ترجمه تفسیر المیزان، علامه طباطبایی، ج‏7، ص 434؛
4-صحیفه نور، ج 20، ص 237 و 238؛
5-اطلاعات 12/8/73؛
6-بقره/161؛
7-هود/18؛
8-توبه/30 و منافقون/4؛
9-مسد/1؛
10-همزه/1؛
11-جاثیه/7.