سی‌وششمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی با موضوع «اتحاد اسلامی، صلح و پرهیز از تفرقه و تنازع در جهان اسلام؛ راهکارهای اجرایی و اقدامات عملیاتی»، با پیام حضرت آیت‌الله‌ مکارم شیرازی، و سخنرانی حجج‌اسلام والمسلمین رئیسی رئیس‌جمهور، شهریاری دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی و با حضور ۲۰۰ اندیشمند از ۶۰ کشور و ۱۰۰ شخصیت سیاسی و فرهنگی داخلی، 20 تا ۲۲مهر در سالن اجلاس سران، در تهران برگزار ‌شد. این کنفرانس در قالب وبیناری نیز از 17 تا 22مهر برگزار شد و آیت‌الله‌العظمی بشیر نجفی، آیت‌الله اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه کشور و حجت‌اسلام والمسلمین رمضانی دبیرکل مجمع جهانی اهل‌بیت(ع) از سخنرانان بخش وبیناری کنفرانس سی‌وششم وحدت اسلامی بودند.
شرکت کنندگان در این اجلاس، همچنین ۲۲‌مهر با امام خامنه‌ای ولی امر مسلمین جهان دیدار و از رهنمودهای معظم‌له در راستای ارتقای وحدت امت اسلامی بهره‌مند شدند.
همزمان با هفدهم ربیع‌الاول سالروز میلاد پیامبر اسلام‌(ص) و امام صادق‌(ع)، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، ۲۲‌مهر در دیدار جمعی از مسئولان نظام و میهمانان خارجی شرکت کننده در کنفرانس وحدت، ضمن تبریک میلاد مکرم رسول اعظم‌(ص) و امام صادق‌(ع) با تأکید بر شخصیت منحصر به فرد پیامبر اسلام‌(ص) که نقطه اوج آن بعثت آن‌حضرت است، گفتند: عید گرفتن روز میلاد پیامبر اسلام‌(ص) باید برای امت اسلامی فرصتی برای درس گرفتن و الگو قرار دادن آن‌حضرت، به‌عنوان «اسوه حسنه» باشد.
ایشان، با اشاره به آیات قرآنی که رنج و سختی امت اسلامی را برای پیامبر رنج‌آور و برای دشمنان مسلمانان مایه خرسندی می‌خواند، به تبیین و تحلیل چرایی رنج‌های امت اسلامی در دنیای امروز پرداختند و افزودند: مشکلات و سختی‌های دنیای اسلام علل متعددی دارد اما یکی از مهمترین این علت‌ها، تفرقه و جدایی مسلمانان از یکدیگر است.
رهبر انقلاب اسلامی، نتیجه‌ قهری تفرقه و جدایی را «ذلت» و «دوری از عزت» دانستند و تأکید کردند: وظیفه خواص و افراد تأثیرگذار دنیای اسلام، تمرکز بر ایجاد راه‌ها و زمینه‌های عملی برای اتحاد بین مسلمانان است؛ زیرا دشمن در نقطه مقابل، با ایجاد یک سلول سرطانی در منطقه و در زمین فلسطین، به نام رژیم جعلی صهیونیستی و استقرار صهیونیست‌های خبیث، فاسد، قاتل و بی‌رحم در آن، به دنبال ایجاد بیشترین اختلاف در میان مسلمانان و کشورهای اسلامی است.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای عادی‌سازی روابط برخی کشورهای اسلامی با رژیم صهیونیستی را یکی از بزرگترین خیانت‌ها خواندند و گفتند: ممکن است برخی بگویند تحقق وحدت در شرایط فعلی با وجود برخی رؤسای کشورهای اسلامی امکان‌پذیر نیست؛ اما روشن‌فکران، علما، فرزانگان و نخبگان دنیای اسلام می‌توانند فضا را متفاوت از خواست دشمن کنند که در این صورت امکان تحقق وحدت، آسان‌تر خواهد شد.
رهبر انقلاب اسلامی با طرح این سؤال که «منظور از وحدت چیست؟» خاطرنشان کردند: آنچه از وحدت در دنیای اسلام مدنظر است، ‌وحدت در حفظ منافع امت اسلامی است و نه وحدت نژادی و جغرافیایی.
ایشان افزودند: فهم صحیح منافع امت اسلامی و اینکه مسلمانان باید با چه کسانی و چگونه دوستی یا دشمنی کنند و به اشتراک عمل در برابر نقشه‌های استکبار برسند، برای تحقق وحدت، بسیار مهم است.
رهبر انقلاب اسلامی با تأکید بر اینکه نکته مهم و اساسی در اشتراک عمل، رسیدن به فهم مشترک درباره تغییر هندسه سیاسی در دنیاست، گفتند: نقشه سیاسی دنیا در حال تغییر و نظام تک‌قطبی در حال حرکت به سمت مطرود شدن است و سلطه استکبار جهانی نیز هر روز بیش از گذشته مشروعیت خود را از دست می‌دهد؛ بنابراین دنیای جدیدی در حال شکل‌گیری است و سؤال بسیار مهم این است که جایگاه دنیای اسلام و امت اسلامی در این دنیای جدید کجاست؟
 حضرت آیت‌الله خامنه‌ای تأکید کردند: در چنین شرایطی امت اسلامی می‌تواند جایگاه رفیعی داشته باشد و در دنیای جدید، الگو و پیشرو باشد، ‌به شرط آنکه بتواند به اتحاد کلمه برسد و خود را از تفرقه و وسوسه‌های امریکا و صهیونیست‌ها و کمپانی‌های بزرگ رهایی بخشد.
ایشان با طرح یک سؤال دیگر مبنی بر اینکه «آیا اتحاد کلمه مسلمانان و داشتن جایگاه رفیع در دنیای در حال تغییر امکان‌پذیر است؟»، گفتند: بله، اتحاد بین ملت‌های اسلامی ممکن است اما نیازمند تلاش و عمل و ایستادگی در مقابل فشارها و سختی‌هاست.
رهبر انقلاب اسلامی با تأکید بر اینکه در این زمینه بیشترین امید به خواص دنیای اسلام و جوانان روشن‌بین و نقش‌آفرینی آنها در هدایت افکار عمومی است، افزودند: یک نمونه از امکان تحقق تأثیرگذاری، جمهوری اسلامی ایران است که نهالی کوچک با هدایت‌های امام خمینی(قد) در مقابل دو ابرقدرت آن‌زمان ایستاد و آن نهال اکنون به درختی تناور تبدیل شده است که غلط بکند کسی حتی فکر کندن آن را نیز بکند.
ایشان خاطرنشان کردند: ما ایستادیم و پیش رفتیم، البته ایستادگی نیز مانند هر کار دیگر سختی‌هایی دارد اما آن کسانی هم که تسلیم می‌شوند دچار سختی می‌شوند با این تفاوت که ایستادگی موجب پیشرفت و تسلیم باعث عقب‌رفت است.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با تأکید بر اینکه لازمه تحقق وحدت اسلامی، جلوگیری از تبدیل اختلافات مذهبی به تنازع و درگیری است، خاطرنشان کردند: سیاستمداران آمریکایی و انگلیسی که با اصل اسلام ضدیت دارند، در محافل خود وارد بحث شیعه و سنی شده‌اند که بسیار خطرناک است.
ایشان با یادآوری تعبیر گذشته خود از «شیعه انگلیسی» و «سنی آمریکایی» و تلاش برخی برای تحریف آن، گفتند: شیعه انگلیسی و سنی آمریکایی یعنی کسی که در هر جایگاه و مقام و کشوری، مانند داعش با ایجاد دعوا و تفرقه و تکفیر در خدمت دشمن است.
رهبر انقلاب اسلامی با ابراز تأسف از جنایات داعش در عراق، سوریه و به‌خصوص کشتار دانش‌آموزان در افغانستان، افزودند: در هر دو طرف شیعه و سنی، تندروهایی وجود دارند که ارتباطی به تشیع و تسنن ندارند و این تندروی‌ها نباید زمینه‌ساز اتهام‌زنی به اصل مذاهب شود و باید با کسانی که به اسم طرفداری از یک مذهب، احساسات طرف دیگر را بر می‌انگیزند، برخورد جدی انجام گیرد.
ایشان سختی‌ها و فشارها و کشتارهای روزافزون در فلسطین و دیگر نقاط دنیای اسلام را نتیجه «تشتت امت اسلامی» دانستند و با اشاره به وجوه اشتراک فراوان مسلمانان، گفتند: جمهوری اسلامی ایران تاکنون هرآنچه در توان داشته برای تحقق عملی وحدت اسلامی به کار گرفته است که نمونه بارز آن حمایت همه‌جانبه از برادران اهل تسنن در فلسطین است که این حمایت بعد از این هم با همه توان ادامه خواهد داشت.
رهبر انقلاب اسلامی با تأکید بر اینکه جبهه مقاومت که در دنیای اسلام شکل گرفته، مورد حمایت جمهوری اسلامی است، خاطرنشان کردند: ما به لطف و عنایت خداوند ایمان داریم و به تحقق عملی آرزوی بزرگ وحدت اسلامی، امیدوار هستیم.
در ابتدای این دیدار، رئیس‌جمهور نیز در سخنانی، علت کینه دشمن از ملت ایران را پیشرفت‌های خیره‌کننده و همه‌جانبه آن دانست و با اشاره به آمارهایی از پیشرفت علمی، رشد اقتصادی، کاهش تورم و افزایش همکاری‌های تجاری و بین‌المللی کشورمان، از همراهی صمیمانه مردم با دولت به‌خصوص در اجرای اصلاحات اقتصادی تشکر کرد.
حجت‌الاسلام والمسلمین رئیسی، پنهان‌سازی حقایق و گسترش جاهلیت مدرن را از جمله ترفندهای کنونی بدخواهان دنیای اسلام دانست و افزود: راه مقابله با این ترفند، گسترش بیداری بر محور وحدت اسلامی و پرهیز از تفرقه است.

 ضرورت درک وجود امت واحده مهمترین وظیفه مسئولان کشورهای اسلامی
متن پیام آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی به اجلاس سی‌وششم وحدت اسلامی به این شرح است:
بسم‌الله ‌الرحمن ‌الرحیم/ الحمدلله رب‌العالمین
و صلی‌الله علی سیدالمرسلین وآله الطاهرین
]ن هذه أمتکم أمةً واحدةً وأنا ربکم فاعبدون[
قبل از هر چیز از همه شرکت‌کنندگان و برگزارکنندگان سی‌‌وششمین اجلاس بین‌المللی وحدت اسلامی تقدیر و تشکر می‌کنم و میلاد با برکت سیدالمرسلین حضرت ختمی مرتبت محمدبن عبدالله(ص) و سبط ایشان امام جعفر صادق(ع) را به همه شما و مسلمانان جهان تبریک و تهنیت می‌گویم.
از روزهای آغازین دعوت پیامبر اکرم(ص) که اسلام همچون نهال کوچکی غرس شد تا هنگامی که درختی تناور گردید و به ثمر نشست، دغدغه آن‌حضرت، جلوگیری از تفرقه، اختلاف و نزاع در میان پیروان خویش بود؛ همان‌گونه که قرآن کریم فرمود: «ولا تنازعوا فتفشلوا وتذهب ریحکم».
تجربه ناگوار امت‌های گذشته در اختلاف و تفرقه خصوصاً پس از رحلت پیامبرانشان، شاهدی گویا بر این امر است؛ از این روست که در آیات قرآن کریم، همواره بر وحدت امت و تمسک به ریسمان الهی و پرهیز از منازعه و مشاجره تأکید شده است. پیامبر واحد، کتاب واحد، قبله واحد و مناسک عبادی واحد، همگی مسیری برای اتحاد امت و یکپارچگی است.
شعار اصلی این اجلاس «اتحاد اسلامی، صلح و پرهیز از تفرقه و تنازع در جهان اسلام»، شعاری دقیق و جامع است که اندیشمندان مسلمان از سراسر جهان با هم‌فکری، گفت‌وگو و مشارکت، می‌توانند راهکارهای اجرایی و اقدامات عملی در خصوص آن بیابند و در بسط و گسترش آن در کشورهای اسلامی قدم بردارند.
در این زمینه به چند راهکار اشاره می‌گردد:
1. اولین و مهم‌ترین وظیفه رهبران و مسئولان کشورهای اسلامی آن است که اهمیت و ضرورت وجود امت واحده را درک کرده و در راستای تحقق آن، گام بردارند و برای بهره‌های سیاسی و اقتصادی، راه را بر نفوذ دشمنان امت اسلامی و اجرای دسیسه‌های آنان باز نگذارند و از استقلال جامعه اسلامی صیانت کنند.
2. نخبگان، اندیشمندان، مبلغان، خطیبان و همه کسانی که به‌نحوی در جهان اسلام تأثیرگذارند، نسبت به ایجاد تفرقه در میان مسلمانان حساس باشند و علاوه بر گفتار، در رفتار و کردار نیز، اتحاد مسلمانان را ترویج نمایند.
3. با جریانات و گروه‌هایی اندک که در هر سو آتش اختلاف را روشن کرده و بر آن می‌دمند، مخالفت گردیده و با بی‌اعتنایی به انزوا کشانده شوند تا با رویگردانی مردم از آن‌ها، فرصت تحریک و آشوب پیدا نکنند.
4. نقشه‌های شوم دشمنان به‌خصوص در ایجاد تفرقه و نزاع در جهان اسلام شناسایی و معرفی گردد؛ زیرا شناساندن وابستگی این جریانات به بدخواهان و دشمنان، مانع از گرایش جوانان به این گروه‌ها خواهد بود.
5. ترویج تکفیر از خطرناک‌ترین نقشه‌ها و فتنه‌انگیزی‌های دشمن بوده که هنوز خطر آن به‌صورت کامل از جامعه اسلامی رفع نشده است. توطئه‌ای که هم یکپارچگی امت را هدف قرار داده و هم، سعی در مخدوش کردن چهره رحمانی اسلام در جهان دارد. تبیین ابعاد اجتماعی این انحرافات فکری، از وظایف بزرگان و اندیشمندان است.
در پایان امیدوارم، این اجلاس و برنامه‌های مانند آن، به اهداف مورد نظر دست یابد. بار دیگر از مسئولین، برگزارکنندگان و دست‌اندرکاران تقدیر و تشکر نموده و برای میهمانان گرامی آروزی توفیق دارم و از درگاه خداوند، حل مشکلات امت اسلامی و اتحاد و یکپارچگی بیش از پیش پیروان آن را خواستارم.
قم ـ ناصر مکارم شیرازی/ 19مهرماه 1401

  اتحاد و اعتقاد به پیامبر اکرم(ص) غایت و هدف تمامی مسلمانان مخلص است
به گزارش روابط عمومی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، آیت‌الله‌العظمی بشیر نجفی در وبینار سی‌وششمین کنفرانس وحدت اسلامی، اظهار کردند: امت اسلامی در شرایط کنونی با هجمه‌های گسترده‌ای مواجه است؛ هجمه‌هایی که پس از غروب خورشید نبوت کلید خورد و توسط کافران و گمراهان از جای‌جای جهان، علیه مسلمانان صورت می‌پذیرد.
 معظم‌له ادامه دادند: متأسفانه باید گفت، استکبار جهانی در جریان جنگ‌های صلیبی توانست، بر بسیاری از نقاط جهان سیطره یابد و پس از آن، از هیچ تلاشی برای محو اسلام از صحنه روزگار دریغ نکرد. استکبار جهانی در این مسیر، از خدمات دست‌پرورده خود یعنی رژیم صهیونیستی نیز بهره‌برداری کرد؛ اما علی‌رغم تمامی این تلاش‌های مذبوحانه، هیچ خدشه‌ای به دین اسلام وارد نشد و این دین همچنان پابرجاست.
این مرجع تقلید تصریح کردند: مهمترین خطری که اسلام از بدو پیدایش با آن مواجه شد، خطر نفاق بود. این خطر حتی در زمان حیات پیامبر اسلام(ص) نیز تهدید بزرگی برای اسلام محسوب می‌شد. تمام منافقین به دنبال از بین بردن دین اسلام هستند و تلاش می‌کنند، با سر دادن شعارهای پرطمطراق، کنترل عقل و اراده بشریت را به دست گیرند و آنها را از اسلام دور سازند. در این میان، انسان‌های ساده‌دل تصور می‌کنند که این منافقین، از حامیان و مدافعان پروپاقرص اسلام هستند. این همان خطر اصلی از سوی نفاق و منافقین است که اسلام را تهدید می‌کند.
 ایشان افزودند: همه گمراهان و طغیان‌گران گرد هم آمده‌اند تا ضرباتی کمرشکن را به اسلام و مسلمانان وارد سازند. آنها گمان می‌کنند که با این ضربات، می‌توانند دین اسلام را نابود سازند. این درحالی است که خداوند متعال، تداوم حیات اسلام را تضمین کرده و به وعده خود عمل خواهد کرد؛ حتی اگر چنین چیزی به مذاق کافران خوش نیاید.
 حضرت آیت‌الله بشر نجفی خاطرنشان کردند: امروز یکی از اصلی‌ترین خطرات برای دین اسلام، آتش فتنه‌ای است که برخی از مسلمانان و علمای مسلمان از روی جهل در آن می‌دمند. برخی از دست‌های پنهان نیز، از این افراد به‌صورت گسترده حمایت می‌کنند. این افراد برای فتنه‌افکنی در میان مسلمانان و روشن کردن آتش فساد فعالیت می‌کنند. آنها انواع و اقسام تهمت‌ها، افتراها و دروغ‌ها را به مسلمانان نسبت می‌دهند و نمی‌دانند که دین اسلام، همواره بر لزوم حفظ حرمت و کرامت مسلمانان تأکید کرده و هرگونه دشنام دادن و بدگویی به آنها را نهی کرده است.
معظم‌له تأکید کردند: اتحاد و وحدت کلمه، زیر پرچم توحید و اعتقاد به نبوت پیامبر اکرم(ص)، ضرورتی نیست که شرایط آن را بر ما واجب ساخته باشد؛ بلکه غایت و هدف تمامی مسلمانان مخلصی است که قلب‌شان سرشار از ایمان است.
این مرجع تقلید اظهار کردند: خداوند متعال، خیرات و برکات زیادی را نصیب امت اسلامی کرده است. ما نه در زمینه بهره‌برداری از این خیرات و برکات از نقص در فکر و اندیشه رنج می‌بریم و نه برای استفاده از ابزارهای مختلف، عاجز هستیم. ما به‌خوبی قادر به استفاده از تکنولوژی پیشرفته هستیم؛ تکنولوژی که عقل‌ بشر به آن رسیده است. در چنین شرایطی، وابسته بودن به دیگران در استفاده از امکاناتشان شایسته عظمت اسلام نیست.
ایشان تصریح کردند: وحدت و همبستگی میان مسلمانان در هر شرایطی لازم است؛ لذا ما باید بدون توقف، در این مسیر گام برداریم. ما علمای دینی به‌دلیل جایگاهی که داریم، در قبال برادران مسلمان خود مسئول هستیم.

  فقه شیعه بزرگراه دستیابی به هویت واحده و یگانگی امت را گشوده است
به گزارش خبرگزاری حوزه از تهران، آیت‌الله اعرافی، ۱۸‌مهر در بخش وبیناری این کنفرانس، تصریح کرد: آنگاه که ما سخن از انسجام، وحدت و یگانگی به میان می‌آوریم، باید به این نکته توجه کنیم که زمانی وحدت، انسجامی پایدار خواهد بود که بر مبانی اندیشه‌ای و فکری دقیق استوار باشد.
مدیر حوزه‌های علمیه کشور، با بیان اینکه وحدت‌های ظاهری و سطحی، نمی‌تواند یک امت بیافریند و یک جبهه واحد تولید کند، گفت: وحدتی می‌تواند ما را به سمت آرمان‌های بزرگ سوق دهد که ریشه در مبانی عقلی، فکری و اصول علمی داشته باشد.
وی با بیان اینکه وحدت اسلامی باید در نظام‌های تربیتی جهان اسلام ریشه داشته باشد، توضیح داد: مراکز علمی دینی و حوزه‌ها، دانشگاه‌های جهان اسلام و همین‌طور نظام تعلیم و تربیت و آموزش و پرورش در جهان اسلام، باید پیشگامان و پیشاهنگ‌های عمق بخشیدن به هویت اسلامی و انگیزه یگانگی و یکدستی در میان امت و نسل جوان باشند.
عضو فقهای شورای نگهبان خاطرنشان کرد: پیشرانی و پیشگامی نهادهای علمی، دینی و فرهنگی، آنگاه می‌تواند اثربخش و پایدار باشد که ریشه در علوم اسلامی و اندیشه پایه اسلام داشته باشد.
مدیر حوزه‌های علمیه کشور، با اشاره به اینکه دستیابی به وحدت، تقریب، انسجام و هماهنگی و یکدستی امت، نیازمند تفسیر و توجیه عقلانی فلسفه و کلام همه مذاهب اسلامی در مقوله وحدت و یگانگی است، گفت: باید این وحدت و انسجام در نظام فقهی و شریعت و آیین فقهی مذاهب اسلامی تفسیر شده باشد.
وی با تأکید بر لزوم حضور و نفوذ ریشه‌های وحدت در اخلاق اسلامی، روابط اجتماعی را یکی از مباحث مهم در فقه شیعه عنوان کرد و گفت: اگر ما در فقه روابط اجتماعی دقت کنیم، می‌بینیم که روابط انسان‌ها در یک محیط کوچک و بزرگ، مبتنی بر یک قواعدی است که اسلام آنها را تشریح می‌کند و این قواعد، انسجام و وحدت را به ارمغان می‌آورد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، بازگشت به قواعد فقهی در تحکیم اتحاد اسلامی را راهگشا برای امت اسلامی عنوان کرد و افزود: این فقه اگر به‌درستی در همه مذاهب شناخته شود و در یک نگاه کلان مشترک عرضه گردد، راه را بر بسیاری از خشونت‌های مذهبی می‌بندد و مسیر را برای انسجام در جهان اسلام باز می‌کند.
وی با بیان اینکه نظیر همین مبحث فقهی در مباحث کلامی و فلسفی و اخلاقی و ارزشی هم وجود دارد، تأکید کرد: مهم این است که پایه‌های استدلالی وحدت و هویت مشترک امت اسلامی، در مبانی علمی و دانشی ما بازشناسی شود.

  مسلمانان مدل دقیقی از کرامت انسانی را به جهان ارائه کنند
به گزارش ابنا، دبیرکل مجمع جهانی اهل‌بیت(ع) نیز در بخش وبیناری این کنفرانس اظهار کرد: امروز بحث وحدت امت اسلامی باید ناظر بر حل مشکلات جامعه مسلمانان باشد.
استاد رمضانی افزود: جوامع غربی همواره درصدد هستند که جامعه مسلمان را ادغام کنند؛ برای مثال در فرهنگ لیبرالی، شریعت کم‌کم از بین می‌رود و یک دین بدون احکام و شریعت به وجود می‌آید؛ بنابراین اگر این مشکلات شناسایی شود و بتوانیم راه‌حل‌های مناسب آن را به‌کار ببریم، می‌توانیم فصل جدیدی را برای مسلمانان در جهان رقم بزنیم.
وی تصریح کرد: امروز باید بحث اهمیت و ضرورت مسئله وحدت مسلمانان مجدداً بازنگری شود؛ حمله‌ای که امروز برای تضعیف اسلام و کشورهای مسلمان شده، در طول تاریخ بی‌نظیر است. تاکنون دشمنان تا این حد به اختلافات دامن نمی‌زدند؛ اما امروز دشمنان اسلام و نظام استکباری در تلاش‌اند تا ضربه حداکثری را به دین اسلام وارد کنند.
دبیرکل مجمع جهانی اهل‌بیت(ع) تصریح کرد: با وجود وضعیت پیچیده‌ای که امروز میان جهان اسلام و استکبار وجود دارد، برخی از عالمان هنوز دشمن اصلی خود را مذاهب دیگر می‌دانند و این خطری است که باید آن را مرتفع کنیم.
استاد رمضانی خاطرنشان کرد: ما مسلمانان باید مدل دقیقی از ارزش‌ها و کرامت انسانی را به جهان ارائه کنیم. با این اقدام، سایر جوامع بشری هم به دین اسلام گرایش پیدا خواهند کرد.
دبیرکل مجمع جهانی اهل‌بیت(ع) تصریح کرد: مسئله مهم دیگر، کارشکنی‌ها و توطئه دشمنان اسلام است. در واقع مسئله اختلاف میان مذاهب اسلامی، مهمترین عامل ضعف کشورهای اسلامی است و دشمنان بیشترین سود را از آن می‌برند.
وی به تشدید اختلافات سیاسی در بین کشورهای اسلامی اشاره کرد و گفت: با تأمل بر این مسئله متوجه خواهیم شد که شدت یافتن این اختلافات در دوره معاصر تنها برآمده از اختلافات عقیدتی نیست؛ بلکه مسائل سیاسی ‌و توطئه‌ها هم، در تشدید آن نقش اساسی ایفا می‌کنند.
استاد حوزه علمیه قم تأکید کرد: حل اختلافات میان مذاهب، تنها به‌دست عالمان دینی میسر نمی‌شود؛ مسئله تقریب در عرصه سیاسی دیپلماسی نیز باید دنبال شود.
وی اذعان کرد: تا وقتی که حاکمیت در کشورهای اسلامی به‌دست جریان استکبار سپرده شود، بدون شک ما آثار منفی را در تشدید اختلافات میان مسلمانان خواهیم دید؛ بنابراین این موانع باید برطرف گردد.
این استاد حوزه با بیان اینکه ما مسلمانان مسئله گفت‌و‌گوی میان‌مذهبی را جدی نگرفته‌ایم، اظهار کرد: بنابراین در این زمینه باید توجه بیشتری داشته باشیم. یکی از موانع رسیدن به اتحاد، تصورات ناصحیح از یکدیگر است که منجر به سوء تفاهم می‌شود.
وی اظهار کرد: امروز مسئله تقریب یک دغدغه مهم برای قشر زیادی از علمای فریقین است؛ اما هنوز به‌شکل یک مسئله علمی به آن پرداخته نشده تا ابعادش روشن گردد.
دبیرکل مجمع جهانی اهل‌بیت(ع) با تأکید بر اینکه راه‌اندازی حوزه‌های پژوهشی در بخش کلان از بحث‌های مهم تقریب است، خاطرنشان کرد: امروز باید دارالاسلام و دارالکفر مجدداً مورد بازنگری قرار گیرد.
وی به لزوم فرهنگ‌سازی در میان پیروان مذاهب اشاره کرد و گفت: این مسئله نباید تنها در میان نخبگان مطرح شود؛ بلکه باید میان پیروان مذاهب اسلامی با دانش‌افزایی و بصیرت‌افزایی صورت گیرد.
استاد رمضانی خاطرنشان کرد: تربیت مبلغان در عرصه بین‌المللی جهت گسترش فرهنگ تقریب و وحدت از دیگر نکات حائز اهمیت در اتحاد اسلامی است. همچنین تدوین نقشه جامع گفت‌و‌گو و تقریب مذاهب از جمله مسائل مهمی است که باید به آن پرداخته شود.

 نگاه تکفیری باید به دست توانای علما و فرهیختگان به حاشیه رانده شود
به گزارش خبرگزاری حوزه از تهران، حجت‌الاسلام والمسلمین رئیسی، ۲۰‌مهر در آیین گشایش این کنفرانس گفت: جامعیت اسلام پاسخگوی همه نیازهای انسان معاصر است و به او قوت و قدرتی می‌دهد که بتواند، در مقابل فرهنگ‌هایی که تناسبی با زندگی دین‌مدارانه ندارند، ایستادگی کند.
وی اظهار کرد: این نشست موجب درک مشترک بین همه شخصیت‌های اثرگذار در جهان اسلام نسبت به سرمایه عظیمی به‌نام دین و ارزش‌های دینی می‌شود؛ سرمایه بزرگی به‌نام دینداران و مسلمانان و معتقدین به دین و نیز سرزمین‌های اسلامی که امروز با همه غنای مادی و معنوی در اختیار مسلمانان است.
رئیس‌جمهور بر ضرورت اندیشیدن برای شناخت ترفندهای دشمن در زمینه کم جلوه دادن توانایی‌های مسلمانان و بزرگ جلوه دادن ناتوانی خود تأکید کرد و گفت: پرچمی که امام خمینی(قد) برافراشتند، پرچم اتحاد بین همه مسلمانان در سراسر عالم، با همه گویش‌ها، در همه اقلیم‌ها و با همه نگاه‌هایی بود که وجود دارد.
‌‌حجت‌الاسلام والمسلمین رئیسی در ادامه، با اشاره به ظرفیت تمدن‌ساز و هم‌افزای کشورهای اسلامی، گفت: امروز مسلمانان اشتراکات بسیاری دارند که می‌تواند، یک قدرت عظیم و تمدنی دینی در عالم پدید آورد و در مقابل همه مدعیان تمدن، سربلند باشد، پرچم خود را برافراشته کند و برای انسان معاصر سبک زندگی ارائه دهد.
رئیس‌جمهور کارویژه و پیام اصلی سی‌‌وششمین اجلاس وحدت اسلامی برای مسلمانان را، ایجاد درک مشترک بین همه نخبگان و فرهیختگان جهان اسلام در راستای وحدت و اتحاد عنوان کرد و گفت: پیام این اجلاس به دشمنان آن است که ما می‌خواهیم، زندگی انسان معاصر به‌نام دین رقم بخورد.
وی با بیان اینکه توطئه علیه مسلمانان به‌دلیل واهمه قدرت‌های استکباری از ظرفیت استکبارستیزی جهان اسلام است، خاطرنشان کرد: آنچه قدرت‌های استکباری را بعد از جنگ جهانی دوم به توطئه مقابل مسلمانان واداشت، این بود که آنها در اتاق‌های فکر خود، به این نتیجه رسیدند که تنها مانع در مقابل یکه‌تازی و یکجانبه‌گرایی نظام سلطه، اسلام است؛ لذا نقشه‌ها کشیدند برای اینکه چه کنند تا قدرت عظیم اسلام را که مرکزیت آن هم، به‌برکت یک دین‌شناس و یک مرجع تقلید در ایران اسلامی پا گرفته است، نتواند در عالم موج و بیداری ایجاد کند.
رئیس دولت سیزدهم با بیان اینکه برگزاری این نشست می‌تواند در ارتقای وحدت میان مسلمانان بسیار نقش‌آفرین باشد، افزود: نقش علما، برجستگان، فرهیختگان، تاریخ‌سازان و آینده‌سازان بی‌بدیل است. امروز اتحاد برای ما نه یک تاکتیک، بلکه یک راهبرد بسیار اساسی است که مقتدای بصیرت‌آفرین ما، امام خامنه‌ای (حفظ‌الله‌تعالی) همواره بر این راهبرد به‌عنوان یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر در عالم اسلام تأکید کردند.
‌‌حجت‌الاسلام والمسلمین رئیسی اظهار کرد: معنای این سخن و ترجمان این نگاه آن است که هر کس در هر کجا با قلم، بیان، فعل و ترک فعل به وحدت عالم اسلام کمک کند، در جهت راهبرد ضروری جهان اسلام حرکت کرده است و هر کس بداند یا نداند، بخواهد یا نخواهد، با قلمش، بیانش، فعلش و ترک فعلش، در جهان اسلام ایجاد تفرقه کند، حتماً در جهت راهبرد دشمن حرکت کرده است.
وی در ادامه بر ضرورت توسعه روابط اقتصادی، اجتماعی، سیاسی در کنار روابط فرهنگی بین مسلمانان تأکید کرد و افزود: آنچه امروز لازم است، به‌عنوان یک ضرورت در این نشست مورد تأکید قرار گیرد، حفظ وحدت و انسجام بین همه مسلمانان در کنار بحث و بررسی موارد اختلافی در قالب نشست‌های علمی، پژوهشی و کار تحقیقاتی به‌دور از برخی تعصبات است که همواره در بین بزرگان دینی، در طول تاریخ هم وجود داشته است.
‌‌حجت‌الاسلام والمسلمین رئیسی عشق به اهل‌بیت عصمت و طهارت(ع) را به‌عنوان یکی از محورهای مهم وحدت و اتفاق در بین مسلمین دانست و تصریح کرد: با تفکر و اندیشه تقریبی است که می‌توان، هم‌افزایی ایجاد کرد و کارها را پیش برد. نگاه تکفیری بسیار مضر و خطرناک است و این نگاه، حتماً باید به دست توانای علما و فرهیختگان به حاشیه رانده شود.
رئیس‌جمهور، عادی‌سازی روابط برخی کشورهای اسلامی با رژیم صهیونیستی را سیاسی دانست و با اشاره به ترفند دشمنان در تفرقه‌افکنی میان دولت‌ها و ملت‌های اسلامی، تصریح کرد: دشمنان تصور می‌کنند، با این اقدامات مسئله اول جهان اسلام به حاشیه رانده خواهد شد؛ امروز همچنان قدس شریف و فلسطین، مسئله اول جهان اسلام و مسلمانان است.
‌‌حجت‌الاسلام والمسلمین رئیسی، سیاست و برنامه اصلی جمهوری اسلامی ایران را مبارزه با ظلم، تروریسم و جریان تکفیر دانست و اظهار کرد: حقد و کینه دشمنان جمهوری اسلامی ایران نسبت به این نظام هم، به‌همین دلیل است.
وی صلح و ثبات و امنیت پایدار در منطقه را در گروی وحدت و اتحاد مسلمانان دانست و افزود: نتیجه رسیدن به درک مشترک در این نشست، حتماً می‌تواند صلح و امنیت پایدار در منطقه و در میان کشورهای اسلامی باشد.
حجت‌الاسلام والمسلمین رئیسی در پایان خودیابی و اتکا به داشته‌ها و اشتراکات مذهبی و دینی میان کشورهای اسلامی را مهم و ضروری قلمداد کرد و گفت: مسئله مهمی که بارها از سوی جمهوری اسلامی ایران بر آن تأکید شده، نه فقط گفت‌وگو بین مذاهب اسلامی، بلکه گفت‌وگوی بین ادیان است که در سیره امامان و پیشوایان ما و همچنین بزرگان شیعه و سنی همواره مورد توجه بوده و می‌تواند بسیاری از اختلافات را مرتفع کند.

  دشمن پروژه تجزیه کشورهای اسلامی را دنبال می‌کند‌‌
حجت‌الاسلام والمسلمین شهریاری نیز در مراسم افتتاحیه این کنفرانس، ‌ضمن خوش‌آمدگویی به میهمانان کنفرانس، اظهار کرد: آمریکا و استکبار جهانی، کشورهای جهان اسلام را تجزیه شده و پاره‌پاره می‌خواهند تا بتوانند، به چپاول ثروت‌ها و منابع این کشورها بپردازند. پروژه دیگر دشمن، ترویج فرهنگ سکولار و لیبرال بین کشورهای اسلامی است؛ آنها می‌دانند که اسلام تمدن‌ساز است و این مسئله، خواب را از چشمان آنها ربوده است.
دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی «وجود برخی اختلافات دامنه‌دار متنی در بین مذاهب اسلامی»، «وجود برخی دولت‌های سرسپرده در بین کشورهای اسلامی»، «جهالت برخی پیروان متعصب از مذاهب شیعه و سنی»، «فقدان مردم‌سالاری دینی در برخی کشورهای اسلامی، «وجود بلوک‌ها و احزاب معارض در برخی کشورها» و... را از دلایل منازعات در کشورهای اسلامی عنوان کرد.
دبیرکل جهانی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی گفت: باید به میدان بیاییم و راهکارهای زیر را برای مقابله با پروژه‌های دشمن به کار گیریم:
۱. اجتهاد در همه مذاهب را تجویز و ادب اختلاف را رعایت کنیم؛
۲. تبیین جهال از وظایف علما و افشاگری پروژه‌های دشمن از وظایف رسانه است و باید با استفاده از ابزارهای نوین، جهاد تبیین را در دستور کار داشته باشیم؛
۳. ملت‌های اسلامی باید مطالبات به‌حق خود را در حکومت‌های خودکامه دنبال کنند؛
۴. قومی‌گرایی و طایفه‌گرایی خلاف اسلام است و امت اسلام باید از آن بپرهیزند و همگی به ریسمان الهی چنگ بزنند؛
۵. دنبال کردن روش‌هایی عقلایی برای رفع اختلافات؛
۶. رقابت سازنده و سالم بین کشورهای اسلامی.

  حمایت از جمهوری اسلامی ایران موضع همیشگی حزب‌الله است
حجت‌الاسلام والمسلمین سید‌حسن نصرالله نیز در پیامی به این کنفرانس، اظهار کرد: اگر امروز ضعفی وجود داشته باشد، نتیجه تفرقه است. اگر قدرت دشمن در تفرقه میان ماست، پس ما باید با یکدیگر متحد شویم؛ زیرا وحدت ما دژی محکم برای ما به‌شمار رفته و ضمانت پیشرفت ما به سوی شکوفایی است.
دبیرکل حزب‌الله لبنان، با تأکید بر ضرورت وحدت امت اسلامی در راستای مقاومت، آن را تنها راه قطع دست دشمنان، آزادسازی فلسطین و قدس شریف و بازگرداندن مجد و عظمت اسلام و امت اسلامی عنوان کرد.
حجت‌الاسلام والمسلمین نصرالله با بیان اینکه موضع همیشگی ما حمایت از جمهوری اسلامی ایران در رویارویی با آمریکا، رژیم صهیونیستی و ایادی آنهاست، خواستار ریشه‌دار شدن مقابله با رژیم غاصب صهیونیستی و تلاش برای حمایت از آرمان فلسطین شد.
وی همچنین علما و مجالس قانونگذاری کشورهای اسلامی را به تحریم و جنایت‌کار دانستن هرگونه عادی‌سازی روابط با دشمن صهیونیستی و حمایت از آنها در یهودی‌سازی قدس و پایان دادن به مسئله فلسطین فراخواند.
دبیرکل حزب‌الله لبنان ضمن حمایت از خواسته‌های ملت یمن در رفع محاصره و رویارویی با دشمن آمریکایی ـ سعودی، تکفیر را شر مطلق در برابر اسلام و تهدیدی برای وحدت امت توصیف و اظهار کرد: امروز بیش از هر روز دیگری، به جهاد تبیین برای مصون‌سازی امت اسلامی در برابر سلاح گمراهی و نیرنگ نیاز داریم و باید هر یک از ما، این جهاد را در رأس برنامه‌های خود قرار دهد.
حجت‌الاسلام والمسلمین نصرالله با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران یک حکومت واقعی اسلامی و مورد حمایت پیامبر اسلام(ص) است، گفت: از خداوند متعال می‌خواهیم به عمر و عزت امام خامنه‌ای‌(حفظه‌الله) بیفزاید و به ما توفیق دهد، در این جهاد بزرگ، پشت سر ایشان حرکت کنیم و شاهد آزادی بسیاری از کشورهای اسلامی باشیم.
 تأکید بیانیه پایانی بر خشکاندن منابع مالی و تسلیحاتی و اندیشه‌ای تروریسم
شایان ذکر است این کنفرانس با صدور بیانیه‌ای به‌کار خود پایان داد. در بخشی از این بیانیه آمده است:
در مقالات، سخنرانی‌ها، گفت‌و‌گوها و تبادل نظرات میهمانان این دوره از کنفرانس وحدت، محورهای ذیل مورد بررسی قرار گرفت:
۱. آزادی فکری و دینی و پذیرش اجتهاد مذهبی؛
 ۲. مقابله با جریان تکفیر و افراطی‌گری؛
 ۳. همدلی اسلامی و پرهیز از نزاع و درگیری؛
 ۴. احترام متقابل میان مذاهب اسلامی و رعایت ادب اختلاف و دوری از هتک حرمت و اهانت؛
 ۵. طرح امت واحده و اتحادیه کشورهای اسلامی و ارائه راهکارهای عملی برای دستیابی به امت واحده اسلامی.
در این دوره، علاوه بر محورهای فوق، مسئله عادی‌سازی رابطه با رژیم صهیونیستی تقبیح گردید و پشت‌پرده عادی‌سازی ارتباط با رژیم صهیونیستی و تأثیرات ارتباط با رژیم صهیونیستی در منطقه تبیین شد.
شرکت‌کنندگان در این دوره از کنفرانس، ضمن دیدار و بیعت با رهبر معظم انقلاب حضرت آیت‌الله‌العظمی امام خامنه‌ای دام عزه‌العالی، از بیانات و رهنمودهای ایشان پیرامون نیاز مبرم مسلمانان به اتحاد در جهت منافع مشترک برای رویارویی با چالش‌های موجود جهان اسلام بهره‌مند شدند.
در اینجا به نکات مشترکی که علمای حاضر در این کنفرانس، در سخنرانی‌ها و تبادل نظرهای خود بر آن تأکید کردند، اشاره می‌گردد:
۱. وضعیت کنونی جهان، نیازمند آن است که تصمیم‌سازان سیاسی از همه گروه‌های فکری، علمی و رسانه‌ای برای خاموش کردن آتش جنگ‌های متجاوزانه بکوشند و فضا را برای ایجاد صلح عادلانه در سراسر این کره خاکی فراهم آورند. دستیابی به این هدف، نیازمند همکاری بین‌المللی مخلصانه و به‌دور از هرگونه فشار و تهدید و همچنین عدم دخالت دشمنانی است که تمام تلاش خود را برای فتنه‌انگیزی و جنگ‌افروزی در جهان به‌کار گرفته‌اند.
۲. بحران جنگ، نزاع و تروریسم در جهان به‌ویژه در کشورهای اسلامی، در کنار سوءمدیریت و بی‌کفایتی جوامع بین‌المللی برای مقابله با این بحران‌ها، ضرورت اقدام کشورهای اسلامی برای حل و فصل این مشکلات را بیش از پیش روشن می‌نماید. تنها راه ریشه‌کن کردن تروریسم، خشکاندن منابعی است که آن را با پول، سلاح و اندیشه افراطی و واپسگرا تغذیه می‌کند و دستیابی به این مهم، نیازمند آگاه‌‌سازی همه جانبه امت است.
۳. ترویج مفهوم اخوت اسلامی در میان مسلمانان کشورهای اسلامی و غیر اسلامی، امری ضروری است و باید نسل‌های بعد با تکیه بر این مفهوم، تربیت شوند. تنها راه تحقق بخشیدن به این فریضه اسلامی و انسانی، زدودن کینه‌ها از دل‌هاست؛ چراکه برادری با کینه‌های فرقه‌ای و نژادپرستی و خودپرستی قابل جمع نیست. خداوند در قرآن کریم به‌همین موضوع اشاره کرده و می‌فرمایند: ونزعنا ما فی صدورهم من غل إخوانًا».
۴. شرکت‌کنندگان در این دوره از کنفرانس، ضمن درخواست افزایش گفت‌و‌گوی علمی میان علما و کنش‌گران دینی و فرهنگی جهان اسلام، بر ضرورت افشای روش‌های نظام سلطه برای از بین بردن اخوت اسلامی و ترویج تروریسم تأکید کردند. آن‌ها همچنین بیان روش‌های رویارویی با حربه‌های نظام سلطه و استفاده حداکثری از نفوذ رهبران دینی و اجتماعی کشورهای اسلامی را امری ضروری قلمداد کردند.
۵. میهمان این دوره از کنفرانس، ضمن توجه به مسئله فلسطین به‌عنوان مسئله محوری اسلام و جهان، تأکید کردند که برقراری صلح و امنیت و ثبات در منطقه و جهان، تنها با نابودی کانون بحران‌های جهانی؛ یعنی صهیونیسم جهانی و غده سرطانی آن، اسرائیل ممکن خواهد بود.
۶. علمای حاضر در این دوره از کنفرانس، عادی‌سازی رابطه با رژیم صهیونیستی را خیانتی بزرگ در حق مردم فلسطین دانستنه و تأکید کردند که شتاب‌زدگی تأسف‌برانگیز برخی از کشورها در عادی‌سازی روابط با صهیونیست‌ها، این رژیم غاصب را در گستاخی، ظلم و تجاوز بیشتر ترغیب خواهد کرد. آن‌ها همچنین از مقامات این کشورها خواستار شدند تا در مواضع خود تجدید نظر نمایند و از مردم این کشورها درخواست کردند که مواضع خود را در رابطه با این اقدام ذلت‌بار اعلام کنند.
۷. میهمانان این دوره از کنفرانس، ضمن ابراز ارادت به گروه‌های مقاومت، از کشورهای اسلامی خواستند، کمک‌ها و حمایت‌های خود را از گروه‌های مقاومت دریغ نکنند؛ چراکه این گروه‌ها عامل عزت و کرامت مسلمانان در جهان هستند.
۸. با توجه به رونمایی از کتاب «وحدت در منظومه فکری مقام معظم رهبری» و «کتاب آینده‌سازی اسلامی- تمدنی در پرتو اندیشه‌های امام خامنه‌ای» در مراسم افتتاحیه، میهمانان کنفرانس بر ضرورت توجه به نگاه کلان و جامع حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای «مدظله‌العالی» به‌عنوان پرچم‌دار وحدت و تقریب در جهان اسلام تأکید کرده و از رهبر معظم انقلاب اسلامی، به‌جهت تأکیدات مستمر ایشان بر تلازم میان وحدت و تمدن نوین اسلامی و نیز، ضرورت حرکت به سوی برپایی تمدن نوین اسلامی به‌عنوان بزرگترین هدف برای امت اسلامی، تقدیر و تشکر کردند.
۹. پیشنهاد مبتکرانه دبیرکل مجمع جهانی تقریب بین مذاهب اسلامی، با عنوان «اتحادیه کشورهای اسلامی» و بیان الگوی مفهومی آن، مورد استقبال گسترده شرکت‌کنندگان در این دوره از کنفرانس قرار گرفته و بر راه‌اندازی کمیته‌ای برای تدوین برنامه اجرایی تأسیس «اتحادیه کشورهای اسلامی» تأکید کردند.
۱۰. شرکت‌کنندگان در کنفرانس با توجه به موضوع کنفرانس در حوزه فرهنگ‌سازی، امور ذیل را مطالبه کردند:
 - ارتقای سطح آگاهی مسلمانان در حوزه‌های مختلف و به‌ویژه در حوزه فهم اسلام، تعالیم و اهداف آن - تربیت نسل اسلامی، براساس فرهنگ مقاومت و عزت با تأکید بر نقش مثبت زنان و جوانان و سایر گروه‌های جامعه
 - کمک به اقلیت‌های اسلامی در کشورهای مختلف جهان برای حفظ هویتشان و اقامه شعائر دینی و تقویت نقش آنها در جامعه در عین رعایت حقوق غیرمسلمانان در جوامع اسلامی
 - ایجاد بستر مناسب برای همیاری و کمک به نیازمندان در جهان اسلام.
همچنین در حوزه پژوهشی و اندیشه‌ای امور ذیل مورد تأکید واقع شد:
 - گسترش اندیشه اعتدال در فهم شریعت، برگرفته از کتاب و سنت شریف نبوی
 - تعمیق اندیشه تقریب در ساحت‌های مختلف پژوهشی
 - توسعه منطق گفت‌و‌گو بین مسلمانان
 - تقویت مطالعات تقریبی در دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی با تأسیس گروه‌های دانشگاهی در این تخصص و افزایش پیام‌های علمی و توسعه مبادله تخصصی علمی
 - بررسی راهکارهای همکاری و هم‌افزایی در حوزه‌های مختلف علمی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی در جهان اسلام.
۱۱. شرکت‌کنندگان در کنفرانس یاد همه کسانی را که عمری در راه تقریب و وحدت اسلامی تلاش کردند؛ از جمله حضرت امام خمینی، آیت‌الله‌العظمی بروجردی، امام سیدموسی صدر، سید جمال‌الدین اسدآبادی، شیخ محمد عبده، امام محمود شلتوت، امام مودودی، امام کفتارو، آیت‌الله واعظ‌زاده خراسانی، شیخ رمضان‌البوطی، شیخ احمدالزین، آیت‌الله تسخیری، حاج قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس که رحمت و رضوان الهی برآنها باد را ارج نهادند.