در آیین اختتامیه دومین همایش بینالمللی مطالعات تطبیقی اخلاق در اسلام و مسیحیت عنوان شد
گفتوگوی ادیان بر پایه عقلانیت، محبت و مشترکات بنا شود
دومین همایش بینالمللی مطالعات تطبیقی اخلاق در اسلام و مسیحیت، با سخنرانی حججاسلام والمسلمین، واعظی رئیس دفتر تبلیغات اسلامی، نجف لکزایی رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، محمدتقی سبحانی رئیس قطب تعمیق ایمان و باورهای دینی دفتر تبلیغات و اندشمندانی از خارج کشور، پنجشنبه ۲۴مهرماه در سالن شیخ طوسی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم برگزار شد.
حجتالاسلام والمسلمین واعظی، رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، در آیین اختتامیه دومین همایش بینالمللی مطالعات تطبیقی اخلاق در اسلام و مسیحیت، به تبیین نقش آموزههای قرآنی در مدیریت تفاوتها و تقویت وحدت میان پیروان ادیان الهی پرداخت و از دستاندرکاران، بر اهمیت انتشار نتایج علمی همایش برای جامعه نخبگانی تأکید کرد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی از برگزارکنندگان و تمامی شرکتکنندگان در این همایش بینالمللی که به موضوع حساس و محوری "اخلاق تطبیقی" پرداختهاند، تقدیر کرد و اهمیت اینگونه نشستها را در دنیایی که مرزهای فرهنگی و دینی تحت فشارهای متعدد قرار دارند، دوچندان دانست.
وی با تأکید بر اهمیت انتشار نتایج علمی اینگونه همایشها، در ادامه به چالشهای درونی و بیرونی دین اشاره کرد و گفت: چالشهای بیرونی عمدتاً ناشی از دشمنیهای نظاممند، تبلیغات منفی، و تلاش برای حذف فیزیکی یا فرهنگی پیروان ادیان هستند. این تهدیدها آشکار بوده و موجب ایجاد همبستگی درونی در جوامع دینی میشوند. اما چالشهای درونی شامل انحرافات فکری، تفسیرهای ناروا، قدرتطلبیهای دروندینی، و سوءتفاهمهای ناشی از محدودیتهای فهم بشری است که این چالش درونی بسیار سهمگینتر و گستردهتر از چالشهای بیرونی است.
این استاد حوزه با ذکر مصادیق تاریخی، این موضوع را تبیین کرد و افزود: نمونههای تاریخی: جنگهای سیساله در اروپا که ریشه در اختلافات فرقهای مسیحی داشت، یا جریانات تکفیری معاصر در جهان اسلام که مبتنی بر قرائتهای افراطی و منسوخ از متن دین عمل میکنند، همگی ریشه در همان فهمهای محدود و ناصواب از دین دارند.
حجتالاسلام والمسلمین واعظی دو رکن اساسی در تعاملات بینادیانی را بر اساس سیره نبوی(ص) «عقلانیت و محبت» معرفی کرد و افزود: گفتوگو زمانی ثمربخش است که طرفین، ابزارهای تعصب را کنار بگذارند و با نگاهی نقادانه، اما متعهد به حقیقت، به تبادل نظر بپردازند.
وی مسیر پیش رو را با نگاه به قرآن و سنت ترسیم کرد و گفت: آموزههای قرآن و سنت پیامبر(ص) راهبرد روشنی برای تمرکز بر مشترکات اعتقادی و اخلاقی ارائه میدهند و چارچوبی برای تعامل سازنده فراهم میسازند.
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی هدف از برگزاری این همایشهای تخصصی و بینالمللی را، گسترش گفتوگوی عقلانی و محبتآمیز میان پیروان ادیان الهی دانست و افزود: امید آن است که تلاشهای مشترک در حوزه اخلاق تطبیقی بتواند صدای اخلاق متعالی و معنویت اصیل را به یک مطالبه جهانی تبدیل کند و زمینهساز صلح پایدار باشد.
ضرورت ورود اخلاق به چرخه حکمرانی جهانی، منطقهای و ملی
حجتالاسلام والمسلمین نجف لکزایی رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، هم در آیین اختتامیه این همایش ، هدف غایی این تلاشهای علمی را بازگرداندن اخلاق به جایگاه محوری آن در ادیان الهی و هدف بعثت انبیا(ع) دانست.
وی راهکار مقابله با این روند را ورود اخلاق به چرخه حکمرانی جهانی، منطقهای و ملی دانست تا قدرت و سیاست متخلق به ارزشها شود.
وی وظیفه عالمان را در این مقطع، گفتمانسازی مؤثر دانست تا جوامع مردمی بتوانند مطالبهگر ارزشهای اخلاقی در سطوح تصمیمگیری کلان باشند و زمینهساز شکلگیری دنیایی عادلانهتر و انسانیتر گردند.
چهار عامل تخریبگر اخلاق در نظم نوین جهانی
حجتالاسلام والمسلمین محمدتقی سبحانی، رئیس قطب تعمیق ایمان و باورهای دینی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم هم، در آیین اختتامیه این همایش، با تأکید بر اینکه بحران اخلاق، مهمترین بحران تاریخ معاصر است که گستردگی آن بیسابقه است، اظهار کرد: این بحران همراه با قدرت تکنولوژیک، تهدیدی جدی برای آینده بشریت محسوب میشود.
وی، فرسایش نظری و ظهور مکاتب بشری، غلبه حقوق سکولار، سیطره سودگرایی و تضعیف خانواده توسط رسانه را چهار عامل اصلی در تشدید این بحران دانست و تأکید کرد: مجموعه این عوامل، جهان را با بحران معنویت و اخلاق روبهرو کرده است.
وی تصریح کرد: اعتقاد ما این است که بزرگترین ظرفیت برای احیای اخلاق جهانی، در ادیان بزرگ الهی نهفته است. اگر بزرگان اسلام و مسیحیت با همآوایی و همافزایی، به سمت احیای بنیادهای اخلاقی حرکت کنند، میتوان به آیندهای امیدوار بود.
وی، «عملیاتیسازی اخلاق»، « ایجاد صفوف مستحکم و شبکهای از نخبگان اخلاقباور» و «داشتن گفتمان فعال و تهاجمی» را سه راهبرد عملی برای متفکران و رهبران دینی در مواجهه با بحرانهای اخلاقی دانست.
دبیر علمی همایش اخلاق تطبیقی اعلام کرد:
رونمایی از ۱۸ اثر مشترک با مشارکت ۲۵ کشور
حجتالاسلام محمد صحاف کاشانی، دبیر علمی همایش و مدیر مؤسسه بینالمللی گفتوگوی اسلام و مسیحیت نیز، در این مراسم با بیان اینکه برای زندهتر و ماندگارتر کردن این تعاملات و گفتگوها، تصمیم به مکتوبسازی نتایج گرفته شد. این تلاش منجر به رونمایی از 18 اثر مشترک شد که حاصل کار صد اندیشمند از ۲۵ کشور از جمله ایران، آمریکا، روسیه و استرالیا است.
وی همچنین از همکاری چهار دین (اسلام، مسیحیت، هندوئیسم و بودیسم) در نگارش برخی از این آثار خبر داد و یادآور شد که این آثار جدید عمدتاً در کشور کانادا منتشر خواهند شد تا در دسترس عموم جهانیان قرار گیرند.
حجتالاسلام کاشانی گفت: این همایش در قالب بیش از سی نشست تخصصی در طی دو سال برگزار گردید و در تمام جلسات، حضور همزمان روحانی مسلمان و کشیش مسیحی، به معنای واقعی محققکننده «گفتوگو» بوده است.
حجتالاسلام محمدرضا اسدی معاون آموزش مؤسسه امام خمینی(ره)، کشیش گریگوری نرسیسیان سخنگوی شورای خلیفهگری ارامنه، یوسف محمود الصدیقی معاون مرکز گفتوگوهای ادیان دوحه، کشیش نیکیتا کوزننتسف رئیس دانشگاه الهیات ارتدوکس قازان روسیه، یوهان ارتل استاد دانشگاه کاتولیک و پژوهشگر حوزه گفتوگوی ادیان و .... هم در این همایش و کمسیونهی مربوطه به بیان مطالب و دیدگاههای خود ئر موضوع همایش پرداختند.