ساختار دروس خارج از گذشته‌های بسیار دور، مبتنی بر پژوهش و تحقیق بوده است و درحال حاضر بر اساس منابع رسمی، قریب به ۲۷۰ نشریه علمی در حوزه علوم انسانی اسلامی نمایه شده که در این میان ۱۳۰ نشریه برای نهادهای حوزوی است.
حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم مقیمی‌حاجی، در آیین تجلیل از پژوهشگران و فناوران برگزیده استان قم که۲۰ آذر در تالار شهید احمدی‌روشن دانشگاه قم برگزار شد، عنوان کرد: پژوهش موتور پیشران رشد و پیشرفت کشور است.
معاون پژوهش حوزه‌های علمیه بیان کرد: در عرصه‌هایی که در دهه‌های اخیر شاهد رشد و پیشرفت بوده‌ایم و مایه سربلندی کشور شده، به‌وضوح برنامه‌ریزی پژوهشی قابل مشاهده است.
وی با بیان اینکه سرمایه‌گذاری در عرصه پژوهش باعث پیشرفت می‌شود، عنوان کرد: در راستای اثربخشی پژوهش‌ها در جامعه، حلقه مفقوده مهمی وجود دارد و آن، نهاد اندیشکده‌هاست که چارچوب و نظامات فکری را از پژوهش اخذ و با ارتباط با مدیران میدان، آنها را مرتبط با تقنین و اجرا می‌کند.
حجت‌الاسلام والمسلمین مقیمی حاجی، با اشاره به وضعیت پژوهش در حوزه‌های علمیه، اظهار کرد: ساختار دروس خارج حوزه از گذشته‌های بسیار دور مبتنی بر پژوهش و تحقیق بوده است و درحال حاضر بر اساس منابع رسمی، قریب ۲۷۰ نشریه علمی در حوزه علوم انسانی اسلامی نمایه شده که در این میان، ۱۳۰ نشریه برای نهادهای حوزوی است. همچنین ۸۲ نشریه تخصصی هنوز رتبه کسب نکرده‌اند و ۲۰۰ نشریه داخلی، در واحدهای آموزشی حوزوی منتشر می‌شود.

  رشد علم در ایران ۱۱ برابر متوسط دنیاست
​​​​​​​حجت‌الاسلام والمسلمین احمدحسین شریفی نیز 20 آذر در آئین تجلیل از پژوهشگران و فناوران برگزیده استان که در دانشگاه قم برگزار شد، با تصریح بر اینکه باید ساختاری فراهم شود تا از محصول کار پژوهشگر خود او استفاده کرده و آن را تکثیر کنیم، گفت: جایگاه جمهوری اسلامی، بر اساس آخرین داده‌های منتشرشده در پایگاه‌های علمی در پایگاه اسکوپوس، ۱۶ و در پایگاه «وب آو ساینس»، ۱۷ در کل دنیاست.
رئیس دانشگاه قم تصریح کرد: رشد علم در جمهوری اسلامی ایران، ۱۱ برابر متوسط رشد علم دنیاست و معلوم می‌شود که آن رشد علمی و معنوی در بین پژوهشگران ما آن‌قدر قوی هست که بتوانیم، شاهد چنین آماری باشیم.
وی عنوان کرد: استان قم با اینکه در سند آمایش علم استان، باید شهر علم باشد؛ اما در مقام اثبات، ما خیلی ضعیف عمل می‌کنیم و جزء رتبه‌های خوب کشور نیستیم و این اصلاً شایسته استان قم نیست.
حجت‌الاسلام والمسلمین شریفی اظهار کرد: ائمه اطهار(ع) از ۱۲۰۰ سال پیش فرمودند که قم شهر علم است و سرمنشأ علم جهان باید از این‌جا باشد؛ اما در حوزه علوم انسانی در استان قم، از هزار و ۵۶ دانشمند پراستناد بین‌المللی در ۲۰۲۴، تنها ۱۵ نفر مربوط به علوم انسانی، اجتماعی، هنر و معماری در کل کشور هستند و یک نفر هم، از این تعداد مربوط به استان قم نیست که این اصلاً خوب نیست.
وی افزود: در کل کشور از آمار مطرح‌شده در ISC، حدود ۴۳۵ نفر دانشمند پراستناد حوزه علوم انسانی، اجتماعی، معماری و هنر، سهم استان قم به‌طور کلی ۱۰ نفر است و این هم خوب نیست؛ البته شاهد یک فرآیند رو به جلو هستیم؛ اما باید برای رساندن این تعداد به ۲۰۰ نفر هدف‌گذاری کنیم.
رئیس دانشگاه قم بیان کرد: استان قم در مقام ثبوت ظرفیت، رتبه اول را با فاصله از استان‌های دیگر دارد و اگر یک خیز جدی در این موضوع داشته باشیم، شاهد موفقیت‌های بسیار بزرگی در شهر مقدس قم خواهیم بود و مرجعیت علمی را در حوزه‌های مختلف علوم کسب خواهیم کرد.
حجت‌الاسلام والمسلمین شریفی خاطرنشان کرد: امروز باید به سمتی برویم که قم در همه عرصه‌ها شهر علم جهان شود که این امر، نیاز به همت، هم‌گرایی و هم‌افزایی مراکز و متخصصان امر دارد.
گزارش: داوود مظاهری