تولد و تحصیل
روحانی شهید میرزا محمدهلال اسماعیل‌زاده سال 1342شمسی در شهر تسوج آذربایجان شرقی متولد شد. پدرش حجت‌الاسلام حاج شیخ مهدی، از مدرسین حوزه بود و شهید عزیز در فضای علمی و معنوی چنین خانواده‌ای تربیت شد. در تسوج ادبیات عرب را همزمان با درس‌های کلاسیک می‌خواند تا اینکه جان تشنه‌اش را به ارومیه و مدرسه محمدیه رساند. بعد از مدتی به حوزه بزرگ تبریز و سپس حوزه بزرگ‌تر مشهد رفت و مدرسه حجتیه اصفانی‌ها محل تحصیل او بود.
میرزا محمدهلال در فقه و اصول از خدمت آقایان حجت هاشمی، صالحی مازندرانی، بنی‌هاشمی، حجازی و اصفهانی بهره برد.
او مدتی مدیریت مدرسه حجتیه اصفهانی‌ها واقع در کوچه حوض نو را را به عهده داشت.
  واجب‌تر از درس
مظلومیت ایران اسلامی در جنگ تحمیلی و کمبود نیروی انسانی امری نبود که طلاب با غیرت و شجاعت را در حجره‌ها آرام بگذارد.
این مجاهد آذری پس از شعله‌ور شدن آتش جنگ از سال 1360 تا زمان شهادتش به‌عنوان مسؤل عقیدتی سیاسی لشکر خراسان در اکثر عملیات‌ها حضور داشت. نبوغ بالا و فهم درست از مسائل داشت و همین امر باعث می شد تا فرماندهان از نظرات او در جلسات بهره بگیرند.
  آخرین علمیات
سال 1363شمسی عملیات خیبر در حال اجرا بود و فرماندهان او را از حضور در خط مقدم منع می‌کردند؛ ولی او پاسخ می‌داد که «من در مقابل رزمندگان خجلم».
عاقبت این روحانی آینده‌ساز در منطقه‌ای نزدیک بصره به درجه نورانی شهادت نائل آمد و به یاران شهیدش پیوست.
از دنیا آن خوش است که مقابل مردان جهاد و شهادت خجل نباشیم. ان‌شاءالله! پیکر پاک شهید در زادگاهش به خاک سپرده شد.
 خاطره‌ای از شهید
منقول است که شهید در طول مدت حضورش در مشهد، پنج‌شنبه‌ها از یکی از روحانیون دعوت می‌کرد تا برای او روضه بخواند. وقتی به او گفته می‌شد که چرا کسی شرکت نم‌ کند؟ پاسخ می‌داد: من به‌خاطر کسی روضه نمی‌گیرم. من می‌خواهم فقط ذکر توسلی بشود و خودم گریه کنم.