حجتالاسلام والمسلمین عباسی در اختتامیه سومین همایش ملی کتاب سال بانوان
دفاع عالمانه و بیان حقایق در برابر ادعای دروغین تمدن غرب رسالت تمدنی بانوان است
آیین اختتامیه سومین همایش ملی کتاب سال بانوان، با سخنرانی حجتالاسلام والمسلمین عباسی رئیس جامعة المصطفی العالمیه و سرکار خانم سیدهزهره برقعی مدیر جامعةالزهرا(س) و با حضور نمایندگانی از بیوت مراجع عظام، مسئولان حوزههای علمیه، اساتید، طلاب و پژوهشگران، ۷آذر در تالار بیداری اسلامی جامعةالزهرا(س) برگزار شد.
حجتالاسلام والمسلمین عباسی در این مراسم، ضمن اشاره به آسیبهای اساسی تمدن جدید به زندگی بشر، یکی از کلیدواژههای مهم این تمدن را، مسئله حقوق زنان دانست و تصریح کرد: یکی از نکات آشکار، منفی و تاریک این تمدن، صدها سال استعمار آشکار کشورها توسط مدعیان این تمدن بوده است.
حجتالاسلام والمسلمین عباسی، با بیان اینکه انقلاب اسلامی داعیه یک تمدن جدید و نگاه و گفتمان جدیدی برای بشریت دارد، عنوان کرد: امروز آن تمدن سلطهجوی انحصارطلبی که خود را در عالم، حاکم و سلطه مطلق میداند، حاضر به تحمل این نگاه انقلاب اسلامی نیست و در طول این ماههای اخیر، شاهد بودیم که تمام ابزارهای رسانهای و ابزارهای سیاسی و اقتصادی خود را به میدان آوردهاند.
رئیس جامعة المصطفی العالمیه خاطرنشان کرد: یکی از عرصهها که انقلاب اسلامی در این عرصه با تمدن جدید حرف دارد، مسئله حقوق زن است. ما در اینجا بدهکار نیستیم و پرچم طلبکاری را در باب حقوق زن به عهده داریم.
حجتالاسلام والمسلمین عباسی با تصریح به اینکه فعالیت شما بانوان در عرصه حقوق زنان، یک عرصه تمدنی است، تأکید کرد: مسئله حقوق زنان یک رویکرد تمدنی است و امروز تمدن غربی، از ارائه این الگوی جدید بیم دارد. تمدن غربی چه خدمتی به جامعه زنان در عالم ارائه کرده که امروز ادعا دارد، همه باید آن ارزشها را بپذیرند و تسلیم باشند و بر اساس میل و نگاه آنها باشند.
وی بهمیزان ناامنی که امروز برای بانوان در کشورهای مدعی دفاع از حقوق زنان وجود دارد، اشاره و اظهار کرد: در این کشورها بسیاری از بانوان در برخی از ساعات شبانهروز بهتنهایی جرئت عبور و مرور در شهرها را ندارند. آمریکا یکی از ۱۰ کشور اول جهان در بحث ناامنی برای زنان است.
رئیس جامعة المصطفی العالمیه همچنین به خانوادههای تک والدی در این کشورها اشاره کرد و افزود: خانواده بهعنوان اصلیترین واحد شکل گرفتن جامعه و هسته مرکزی آن است که در این کشورها فرو پاشیده است. در برخی از این کشورها، جمعیت خانوادههای تکسرپرست، نزدیک به ۴۰ درصد است و فرزندان این خانوادهها بهلحاظ عاطفی، شناختی، اجتماعی و تحصیلی، آسیبهای زیادی میبینند و اینها موضوع تحقیقات دانشگاهی است و مقالات زیادی در این باره نوشته شده است.
حجتالاسلام والمسلمین عباسی تصریح کرد: ما باید نگاه متعالی زن و خانواده را در جهان به دست بگیریم و امروز انتشار آثار علمی، معرفتی و پژوهشی در رسانههای مختلف، ضرورتی است که بیش از گذشته احساس میشود.
وی با بیان اینکه اسلام در عین حفظ کرامت بانوان، مانعی برای حضور زنان فرهیخته توانمند و نقشآفرین در عرصههای مختلف قائل نشده است، به آمار موفقیتهای جمهوری اسلامی در عرصه بانوان اشاره کرد و گفت: پیش از انقلاب اسلامی، حدود ۶۰۰ پزشک خانم در ایران داشتیم؛ اما امروز به بیش از ۳۰ هزار نفر رسیدهاند. نویسندگان خانم ۱۰ نفر بودند که امروز در آمار رسمی به بیش از ۹ هزار و ۵۰۰ نفر رسیدهاند. پیش از انقلاب اسلامی، هیچ ناشر مرتبط با خواهران نداشتیم؛ اما امروز ۸۴۰ ناشر مرتبط با خواهران وجود دارد.
رئیس جامعة المصطفی العالمیه با بیان اینکه ۴۰ درصد ظرفیت علمی این مرکز در اختیار بانوان است، عنوان کرد: حضور و نقشآفرینی شما بانوان در عرصههای علمی بیش از پیش احساس میشود و دفاع عالمانه و بیان حقایق در برابر ادعای دروغین تمدن غرب، رسالت تمدنی شما بانوان است.
همایش کتاب سال بانوان گامی در مسیر نیل به تمدن نوین اسلامی است
مدیر جامعةالزهرا(س) نیز در این مراسم، با اشاره به اهمیت و جهتگیریهای بایسته همایش کتاب سال بانوان، به سهمحور «جایگاه کتاب»، «نقش کتاب در شکلگیری تمدن نوین اسلامی» و« کتاب خوب»، با محوریت بیانات مقام معظم رهبری، عنوان کرد: رهبر معظم انقلاب بیانی دارند که: «کتاب، دروازهای به سوی گستره دانش و معرفت است و کتاب خوب، یکی از بهترین ابزارهای کمال بشری است».
سیدهزهره برقعی تصریح کرد: کتاب سال بانوان بر آن است که دروازهای برای گسترش دانش و معرفت در عرصه زنان و خانواده با رویکرد اسلامی و حرکت به سمت کمال و رشد بانوان اهل قلم در عرصههای مختلف علمی باز کند.
مدیر جامعةالزهرا(س) خاطرنشان کرد: انقلاب اسلامی در زمینهسازی برای حضور زنان در عرصههای علمی-آموزشی و اجتماعی، بهمیزان قابل توجهی موفق بوده است؛ اما در عرصه علمی - پژوهشی برای «تببین نگرش اسلامی به زن و خانواده، سبک زندگی اسلامی- ایرانی و تبیین آزادی توأم با آزادگی»، هنوز جای کار فراوان وجود دارد و لازم است، تلاشهای همافزایی با سرعت و جدیت مدنظر باشد؛ بنابراین ما بیش از پیش، نیازمند سرمایهگذاری در زمینههای ذکرشده هستیم.
وی بیان کرد: هرچند جامعةالزهرا(س) و حوزههای علمیه خواهران پس از انقلاب اسلامی توانستهاند، در عرصه آموزش معارف اسلامی به طلاب، گام مهم و مؤثری بردارند؛ اما در تربیت پژوهشگران و بانوان اهل قلم و تحقیق در عرصههای مختلف با تأخیر ورود کردند و هنوز جای کار فراوان دارد.
برقعی تصریح کرد: نکته مهم اعتقاد و باور به وجود ظرفیتهای بالفعل پژوهشگران بانو و توانمندی آنان و نیز استعداهای پژوهشی بالقوه و قابل توجه در بانوان طلبه است که بایستی مورد عنایت باشد؛ بهگونهای که اگر شرایط فراهم شود، نشان دادهاند که در عرصههایی با حفظ کیفیت و استانداردهای لازم نسبت به برادران پیشتاز هستند.
مدیر جامعةالزهرا(س) تأکید کرد: توجه و حمایت جدی از پژوهشگران بانو و پژوهشگران عرصه زن و خانواده، توجه ویژه به سرمایهگذاری در عرصه تحقیقات مرتبط با علوم انسانی اسلامی بهصورت بنیادین و کاربردی و نیز زنان و خانواده و حمایت ویژه برای راهاندازی پژوهشگاهها و واحدهای پژوهشی اختصاصی بانوان در جامعةالزهرا(س) و حوزههای علمیه خواهران لازم و ضروری است تا بتوانیم، دانش لازم را در این عرصه مهم تولید نماییم.
برقعی با اشاره به نقش کتاب در حرکت به سمت تمدن نوین اسلامی، عنوان کرد: اگر کتاب، مادر و عصاره تمدنهاست، لاجرم حرکت به سمت تمدن نوین اسلامی، نیازمند کتابهای متناسب برای نیل به این تمدن است و همایش کتاب سال بانوان، میتواند قدمی کوچک اما حائز اهمیت در مسیر پرعظمت نیل به تمدن نوین اسلامی باشد.
وی اظهار کرد: ما در عرصههای مختلف بهویژه در عرصه علوم انسانی اسلامی، با سؤالهای مهمی مواجه هستیم که میبایست، با قلمی استوار، روشمند و گویا به آنها پاسخ دهیم؛ لذا ضروری است که محققان و اهل قلم به سوی پاسخگویی به نیازهای جامعه اسلامی سوق داده شوند و پژوهشهای ما در سطوح بنیادی و کاربردی برای پاسخ به این سؤالها باشد.
وی با بیان اینکه کتاب سال بانوان زمینهای برای دیده شدن آثار بانوان اهل قلم و تجلیل از آثاری است که با قلمی روشمند، متقن و گویا به پاسخگویی به نیازهای جامعه اسلامی میپردازند، خاطرنشان کرد: همایش کتاب سال بانوان زمینهای است تا بانوان اهل قلم، آثار علمی بانوان و نیز سایر آثار مرتبط با عرصه علمی زن و خانواده دیده شوند، مورد ارزیابی قرار گیرند و آثار خوب و برگزیده تجلیل شوند. این همایش میکوشد، گامی علمی در عرصه جهاد تبیین و ترویج نگرش انقلاب اسلامی پیرامون موضوع زن و خانواده و ارتقای کمی و کیفی آثار بانوان اهل قلم و تولیدات علمی در عرصه زن و خانواده باشد.
کتاب سال بانوان فرصتی برای ورود ظرفیتهای پژوهشی بانوان به عرصههای دانشی است
مسئول دبیرخانه همایش کتاب سال بانوان هم در این مراسم با اشاره به ساختار و درختواره همایش کتاب سال بانوان، از جمله شورای سیاستگذاری همایش، شورای علمی، کمیته اجرایی و غیره، عنوان کرد: این همایش بهصورت دوسالانه برگزار میشود و هر سال از محضر بزرگان و علمای حوزه در این راستا بهرهمند میشویم.
خانم ریحانه حقانی با اشاره به فراخوان سومین همایش کتاب سال بانوان، افزود: در این همایش، ۲۸۸ اثر در قالب تألیف، ترجمه، تصحیح و تعلیق به دبیرخانه ارسال شد که از این تعداد، ۲۷۸ اثر تألیفی در قالب کتاب، رساله سطح چهار و دکتری و مقاله علمی پژوهشی بوده است.
معاون پژوهش جامعةالزهرا(س) ادامه داد: از این تعداد، ۱۸۰ اثر کتابهای تألیفی در حوزه علوم اسلامی و علوم انسانی و عرصه زن و خانواده دریافت شد که پس از ارزیابی، ۱۰۷ اثر به اررزیابی تفصیلی راه یافت و در ادامه، ۳۵ اثر حائز رتبهبندی شدند و در نهایت ۴ اثر بهعنوان آثار برگزیده و سه اثر بهعنوان آثار شایسته تقدیر انتخاب شدند.
حقانی با بیان اینکه آثار، در ۱۰ موضوع و گروه علمی مورد ارزیابی قرار گرفت، خاطرنشان کرد: آثار دریافتی به ۱۰ گروه علمی از جمله اخلاق و عرفان، منطق، فلسفه و کلام، تاریخ، سیره و تراجم، تفسیر و علوم قرآن، فقه و حقوق، علوم اجتماعی و جامعهشناسی، علوم تربیتی و روانشناسی، علوم حدیث، ادبیات و هنر و گروه زن و خانواده تقسیمبندی شدند که توسط مدیران هر گروه مورد بررسی قرار گرفتند.
وی با بیان اینکه بخش ویژه این همایش به موضوع «مطالعات زن و خانواده» اختصاص داشت، عنوان کرد: در بخش ویژه ۳۶ اثر تألیفی توسط پژوهشگران خانم و آقا دریافت شد که ۱۹ اثر به ارزیابی تفصیلی راه یافت و در نهایت، یک اثر بهعنوان اثر برگزیده انتخاب شد که مورد تجلیل قرار میگیرد.
ورود قلم عالمانه بانوان به حیطه مطالعات زنان و جنسیت
خانم مهدیهسادات مستقیمی نیز، در آیین اختتامیه سومین همایش کتاب سال بانوان، به عرصههای جدیتر و مهمتری که قلم بانوان میتواند در آنجا مفیدتر و مؤثرتر باشد اشاره کرد و گفت: اولین عرصهای که آن را مهم و بر همه عرصهها مقدم میدانم، عرصه معنویتافزایی است.
دبیر علمی همایش کتاب سال بانوان دومین عرصه برای قلمفرسایی را بحث اسلامیسازی علوم اسلامی عنوان کرد و افزود: بسیاری از علوم اسلامی بر اساس پارادایمهای غربی تدوین شده است و از اساس و بنیان در همه زمینهها بازخوانی نشده است. در بین علوم انسانی نیز، حیطه مطالعات زنان حیطه ویژهای است. در دانشگاههای مختلف بحث مطالعات زن و جنسیت مسئلهمحور بیان شده و از همه گروهها به آن ورود پیدا میکنند.
وی با تصریح به اینکه ورود قلم عالمانه بانوان به حیطه مطالعات زنان و جنسیت از اهمیت ویژهای برخوردار است، گفت: در این عرصه، موضوعات بسیاری روز زمین مانده و بانوان پژوهشگر میتوانند در این عرصه ورود پیدا کنند.
مستقیمی در ادامه بیان کرد: سومین عرصهای که ورود قلمهای بانوان میتواند ویژگی خاصی در آن داشته باشد، بحث سادهسازی معارف است و سادهسازی یک هنر ارزشمند است.
دبیر علمی همایش کتاب سال بانوان خاطرنشان کرد: یکی از عرصههایی که قلم بانوان، میتواند ویژگی داشته باشد، این است که ایجاد ارتباط مؤثر در مقام تربیت و انتقال معارف در زنان بهعنوان مقام مادری دارای ویژگی خاصتری است و اگر سرمایهگذاری کنیم، قلم بانوان میتواند عرصهنوردی کند و ستاره این میدان باشد.
خانم مستقیمی بیان کرد: عرصه چهارم که قلم بانوان میتواند در آنجا مهم باشد، عرصه جذابسازی سخن است. اگر با رویکرد جنسیتی و نگاه تکوینی به بانوان نگاه کنیم، کارکردهای قوه خیال در بانوان قویتر است و برای به استخدام کشیدن مقام جمالپروری میتوان از آن بهره برد.
تجلیل از برگزیدگان سومین همایش کتاب سال بانوان
گفتنی است، آیین اختتامیه سومین همایش ملی کتاب سال بانوان، 7 آذر با تجلیل از ۶ اثر برگزیده و شایسته تقدیر در حوزه علوم اسلامی و انسانی و یک اثر در عرصه زن و خانواده، به کار خود پایان داد.
در گروه علمی علوم تربیتی و روانشناسی، خانم فاطمه فیاض، با ارائه کتاب «اصول و مهارتهای شادکامی مبتنی بر آیات و روایات»، مورد تجلیل قرار گرفت.
در گروه علمی فلسفه و کلام، خانم رقیه یوسفیسوته، با نگارش کتاب «بررسی تحلیلی نقش قوه خیال در تعالی انسان بر مبنای حکمت متعالیه» و در گروه علمی ادبیات و هنر، خانم مریم راهی، نویسنده کتاب «به امین بگو دوستش دارم» تجلیل شدند.
در گروه علمی «زن و خانواده» که بهعنوان محور ویژه این همایش بود، حجتالاسلام والمسلمین حسین بستان، نویسنده کتاب «سیاستپژوهی عفاف و حجاب در ایران» مورد تجلیل قرار گرفت.
همچنین در این همایش، نویسندگان سه کتاب، عنوان شایسته تقدیر را کسب کردند؛ خانم ریحانه هاشمی نویسنده کتاب «نقش زنان در تحولات صدر اسلام» در گروه علمی تاریخ و سیره، خانمها هدیه شریفی نویسنده کتاب «نیمه» و نسرین رجبپور مؤلف کتاب «بابا رجب» در گروه علمی ادبیات و هنر شایسته تقدیر شدند.
گزارش: جلال خسروی