به گزارش خبرگزاری حوزه از مشهد مقدس، آیت‌الله علم‌الهدی در این همایش، ضمن تسلیت ایام شهادت حضرت زهرا(س) و تبیین نقش پایه‌ای مبارزات ایشان در مرزبانی از حریم ولایت و جلوه‌گری آن در عرصه فرهنگی، علمی و دینی امت مسلمان، ابراز کرد: اصلی که باید در شناخت مبانی سیره معصومین(ع) به آن توجه کنیم، تأسیس و تداوم جریان مرجعیت شیعه، از همان ابتدای مبارزات بود.
وی افزود: آن‌ روزی که جریان عصمت و ولایت، در مقام تداوم مبارزات و مجاهدات حضرت زهرا(س) استمرار پیدا کرد، در میان امت اسلام تعداد محدودی به ولایت امیرالمؤمنین(ع) شهادت می‌دادند و مجاهدت‌های پیگیرانه ایشان، مسئله ولایت را آن‌چنان تثبیت کرد که از ابتدا در کنار آن، یک جریان دیگری به وجود آمد که نقش نشر و نهادینه‌سازی سیره اهل‌بیت(ع) را برعهده داشت.
امام جمعه مشهد مقدس، با بیان اینکه امروز ما تحت امامت و ولایت ولی‌عصر(عج) زندگی می‌کنیم و امامت اهل‌بیت(ع) برای ما ثابت است، گفت: علت این ثبات، وجود جریانی است که در کنار امامت و ولایت در آن دوران وجود داشت و آن، وجود ذوات مقدسه‌ای بود که هم در نشر معارف اهل‌بیت(ع) نقش داشتند و هم در نهادینه‌سازی آن.
نماینده ولی‌فقیه در خراسان رضوی، با اشاره به روایتی از امام صادق(ع) که ایشان، محمدبن مسلم، برید‌‌بن‌ معاویه، لیث‌‌بن‌ البختری المردای (ابوبصیر) و زرارة‌‌بن‌ اعین را، اوتاد‌الارض و اعلام‌الدین معرفی کردند، گفت: اگر وجود این شخصیت‌ها در کنار ائمه(ع) نبود، امروز معارف ایشان برای ما به‌صورت یک جریان نهادینه و منبع شناخت وظایف و احکام دین، تثبیت نشده بود.
وی همچنین به روایت دیگری از امام صادق(ع) و گلایه ایشان از تأویل شخصی و مغرضانه برخی افراد از کلام اهل‌بیت(ع) اشاره و اظهار کرد: وجود مقدس ائمه(ع) به امنای خود اعتماد داشتند و اگر این جریان در کنار ایشان در آن روز و پس از آن، وجود نداشت، نه‌تنها اوامر و معارف مقام عصمت به ما نمی‌رسید؛ بلکه افرادی بودند که این کلمات و معارف را آن‌چنان تأویل می‌کردند که به‌صورت منحرف‌شده یا معکوس، به دست مردمان آینده برسد.
عضو شورای‌عالی حوزه علمیه خراسان، با اشاره به روایت «وَ أَمَّا الْحَوَادِثُ‌ الْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فِيهَا إِلَى رُوَاةِ حَدِيثِنَا فَإِنَّهُمْ حُجَّتِي عَلَيْكُمْ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلَيْهِمْ» مطرح شدن اصطلاح مرجعیت را توسط خود حضرت بقیة‌الله(عج) دانست و گفت: جریان اوتاد‌الارض و اعلام‌الدین که در زمان امام باقر(ع) و امام صادق(ع) وجود داشت، وقتی منتهی به دوران غیبت شد، به‌وسیله امام زمان(عج) در میان شیعه به‌عنوان مرجعیت تثبیت شد.
آیت‌الله علم‌الهدی با تصریح به اینکه مقصود از روات، کسانی نیستند که فقط نقل حدیث می‌کنند؛ بلکه منظور متفقهان در احادیث هستند، در پاسخ به این سؤال که «چرا لفظ فقها در روایت امام زمان(عج) نیامده و ایشان تعبیر به روات کرده‌اند؟»، ابراز کرد: ایشان در واقع در این تعبیر، خواستند به شیعه و جریان فقاهت جهت بدهند؛ زیرا ممکن بود، زمانی عنوان فقیه به افرادی که در جریان اهل‌بیت(ع) نیستند و فقط با برخی سنجش‌های اجتماعی فتوا و حکم می‌دهند، نسبت داده شود.
نماینده ولی‌فقیه در خراسان رضوی در بخش دیگری از سخنان خود، گفت: یکی از امتیازاتی که اساتید ما و علمای بزرگ آن روز مشهد مقدس در محافل طلبگی و برای ارزیابی مراجع لحاظ می‌کردند، این بود که آراء کدام مرجع، استناد بیشتری به روایات و احادیث دارد و کمتر مبتنی بر قواعد است؛ بر این اساس، آیت‌الله‌العظمی شاهرودی(ره) صاحب امتیاز بودند و پس از رحلت آیت‌الله‌العظمی بروجردی(ره)، عموماً در مشهد به ایشان رجوع کردند.
آیت‌الله علم‌الهدی افزود: در مطرح کردن مسئله شهادت نواب و فدائیان اسلام از سوی آیت‌الله‌العظمی شاهرودی و موضع‌گیری و اظهار تأثرشان، باید به اقتضائات سنی ایشان، شرایط اجتماعی، خفقان عجیب دوران ستم‌شاهی و تحجر فوق‌العاده سنگین در نجف اشرف و نیز نحوه انتقال اخبار توجه داشت.
عضو خبرگان رهبری در پایان ابراز کرد: ایشان تنها کسی بودند که چنین مسئله‌ای را در آن دوران مطرح و موضع‌گیری قاطعی داشتند؛ درحالی‌که هنوز انقلاب آغاز نشده بود و این، فکر نو و بینش خاص و اجتماعی و انقلابی ایشان را در کنار زهد و تقوا اثبات می‌کند.

 

  چهار مؤلفه در تعریف مفاخر حوزوی
حجت‌الاسلام و‌المسلمین سیدمصباح عاملی هم در این همایش، گفت: حوزه کهن خراسان به‌برکت هم‌جواری با بارگاه امام رضا(ع)، از نخبگان و بزرگان نام‌آور علمی در عرصه‌های دانش عقلی و نقلی برخوردار بوده و هست.
مدیر حوزه علمیه خراسان، با بیان اینکه سامان‌دهی حرکت با برکت تکریم و تجلیل از مفاخر حوزه‌های علمیه، مسئله مهمی است، تصریح کرد: برای یک اقدام شایسته در این راستا و بهره‌مندی از ظرفیت‌ها به‌منظور اجرای شایسته و بایسته، به ساماندهی در قالب یک نظام‌سازی در رابطه با مسئله تجلیل و تقدیر از مفاخر نیاز داریم تا این‌گونه مراسم روزبه‌روز سازمان‌یافته‌تر، پربارتر، گسترده‌تر و باکیفیت بهتر برگزار شود.
وی تشریح کرد: نخستین مسئله، بحث نظام‌سازی هدفمند و کاربردی و در تراز مفاخر بزرگ است؛ یعنی حرکت ما نظام‌مند و هدفمند و کاربردی و در تراز مفاخر که اسوه و الگوی حرکت‌های علمی و عملی ما در طول تاریخ بوده و هستند، صورت گیرد و تشریفاتی نباشد.
عضو شورای‌عالی حوزه علمیه خراسان، با بیان اینکه مفاخر یک تعریف ارزشمند و آموزنده دارد، به تجلیل از مقام شامخ آیت‌الله‌العظمی حسینی شاهرودی(ره) به‌عنوان فقیهی وارسته و عالمی عامل که به‌حق از مفاخر نام‌آور جهان تشیع هستند پرداخت و اظهار کرد: تعریف جامع از شاخص‌های متعالی، چهار مؤلفه دانشی، بینشی، ارزشی و روشی است که در شخصیت مفاخر باید تجلی پیدا کند و بروز و ظهور روشن داشته باشد.
مدیر حوزه علمیه خراسان با اشاره به نکته سوم در برگزاری مراسم تجلیل از مفاخر؛ یعنی توجه به ابعاد سازنده و احیاگر آنان، اظهار کرد: ابعاد مختلف زندگی یک شخصیتی که به‌عنوان مفاخر می‌تواند مطرح باشد، برای ما درس‌آموز و مهم است.
عضو شورای‌عالی حوزه علمیه خراسان خاطرنشان کرد: توجه به برجستگی‌های علمی و روشی و آثار ماندگار پژوهشی و نیز اهتمام به ویژگی‌های عملی معطوف به سه رسالت «هدایت دینی»، «زعامت سیاسی» و «خدمت اجتماعی» می‌بایست در هر شخصیتی که جزء مفاخر است، تجلی داشته باشد.
حجت‌الاسلام و‌المسلمین عاملی افزود: الگوی هویت‌ساز ماندگار با سبک زندگی و مشی مردمی، تشکیل یک حلقه علمی از زنجیره حرکت کامل اجتهادی رو به‌جلو، نوآورانه و پاسخگو و نیز تأسیس حلقه‌ای در زنجیره استمرار امامت و ولایت، معطوف به رسالت عدالت‌گستری و مبارزه مداوم و تاریخی با طاغوت‌ها و ایستادگی در برابر خودکامگی آنان، بنا بر رسالت «ان‌العلما حصون‌الاسلام»، از دیگر نکات قابل‌ توجه در ابعاد شخصیتی مفاخر دین است.
وی در پایان با بیان اینکه این همایش درباره شخصیتی فاخر در همین چارچوب و با این ویژگی‌ها برگزار می‌شود، بر شکل دادن و تقویت ظرفیتی برای مفاخر حوزه علمیه و ارائه و دریافت نظرات در راستای بهبود حرکت با برکت یادشده تأکید کرد.

 

  حمایت از فدائیان اسلام و حضرت امام(قد) در کارنامه آیت‌الله‌العظمی شاهرودی می‌درخشد
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در این همایش به نقش سیاسی آیت‌الله‌العظمی حسینی شاهرودی(ره) در حمایت از فدائیان اسلام و شهید نواب(ره) و همچنین اعلام مرجعیت حضرت امام(قد) اشاره کرد و آن را از مهم‌ترین نکات درخشان در کارنامه سیاسی عمر پربرکت ایشان عنوان کرد.
اسماعیلی افزود: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی وظیفه خود می‌داند که در دولت مردمی و انقلابی، نمادهای مهم را در زمینه احیای هویت ایرانی اسلامی ترویج کند و پاس بدارد. وی با بیان اینکه برای احیای فرهنگ ایرانی و اسلامی در برنامه تحولی وزارتخانه یک جایگاه مهم برای ترویج بزرگان در حوزه‌های مختلف پیش‌بینی شده است، این وزارتخانه با همین رویکرد در کنگره نکوداشت آیت‌الله‌العظمی حسینی شاهرودی حضور یافته و این امر یکی از وظایف قطعی وزارت متبوعش است و وظیفه تسهیل‌گری دارد.
وی با اشاره به اینکه کار مهمی در برگزاری این همایش صورت گرفته است، ابراز کرد: بخش مهمی از آثار آیت‌الله‌العظمی حسینی شاهرودی به چاپ رسیده و از نگاه‌های فرهنگی و هنری از قبیل چاپ رمان انجام شده است.