به گزارش خبرگزاری حوزه، حجت‌الاسلام محمدعلی قدس‌پور در نخستین نشست از سلسله نشست‌های عصرانه فناوری‌های هوشمند که به‌همت ستاد راهبری فناوری‌های هوشمند حوزه‌های علمیه در خبرگزاری حوزه برگزار شد، عنوان کرد: تکنولوژی سامانه خبره، فکر یک انسان خبره را روی ماشین پیاده می‌کند و این تکنولوژی روی هوش مصنوعی سوار است.
وی با بیان اینکه هوش مصنوعی پیاده‌سازی هوشمندی انسان است که چند تکنولوژی مختلف روی آن سوار است، گفت: رابطه هوش مصنوعی با علوم اسلامی فردی و نظام‌ساز است و این نظام‌سازی یکی از ویژگی‌های مهم هوش مصنوعی است.
حجت‌الاسلام قدس‌پور با بیان اینکه ارتباط بین هوش مصنوعی و تأثیر و تأثرهای آن با علوم اسلامی، مورد توجه ماست، خاطرنشان کرد: ما براین باوریم که هوش مصنوعی به‌قدری قوت دارد که می‌تواند ماهیت یا روش و یا غایت علوم اسلامی را تغییر دهد.
مدیر مؤسسه تولید سیستم‌های خبره و هوشمند اسلامی باقرالعلوم (ع) مطرح کرد: گذشت زمان سطح فهم‌ها را بالا می‌برد و عالم ما، امروز چیزهایی را می‌فهمد که عالم ۱۰۰ سال قبل هیچ درکی از آن نداشت. در این‌جاست که ما به‌وسیله هوش مصنوعی، به مدلول‌هایی دست پیدا می‌کنیم که متناسب با سطح فهم ما باشد.
وی با بیان این‌که هوش مصنوعی قدرت این را دارد که علوم را از حالت جزیره‌ای به‌حالت سیستماتیک دربیاورد، ادامه داد: امروز صرف ما از یک طرف و منطق، فقه، اصول و ... هم هر کدام در بخش دیگر، به‌صورت جزیره‌ای کار خود را انجام می‌دهند و در چنین فضایی ارتباط سیستماتیک بین این علوم به وجود نمی‌آید.
مدیر مؤسسه تولید سیستم‌های خبره و هوشمند اسلامی باقرالعلوم (ع) بیان کرد: واقعیت این است که یکی از دلایلی که به اختلاف نظرات منجر شده، این است که نظرات و مسائل در علوم بسیار زیاد شده و تا هوش مصنوعی این جزیره‌های مختلف را به‌هم متصل نکند، ما نمی‌توانیم به نظرات یکسان با کمترین خطا برسیم.

 

  هوش مصنوعی اختلافات لغوی را رفع می‌کند
وی با بیان اینکه یکی از کاربردهای هوش مصنوعی در علوم اسلامی این است که مثلاً می‌تواند روی علم لغت مؤثر باشد، اضافه کرد: ما برای کلمه اندوهگین شدن پنج کلمه داریم و هر پنج کلمه به غمگینی ترجمه شده است؛ اما آیا همه آن‌ها از جهت ریشه و حالت یکی هستند؟ یا مثلاً ما در قرآن قریب به هشت نوع فقیر داریم؛ اما ما نتوانستیم مدلول‌ها را از هم جدا کنیم.
حجت‌الاسلام قدس‌پور بیان کرد: ما برای بهره‌گیری از هوش مصنوعی، باید از الگوریتم‌های بومی استفاده کنیم؛ اگر غیر از این باشد، ما قرآن را به‌زبان بشری تنزل داده‌ایم.
مدیر مؤسسه تولید سیستم‌های خبره و هوشمند اسلامی باقرالعلوم (ع) اظهار داشت: ما اگر ظرافت‌های فراوانی را در هوش مصنوعی تعریف کنیم، می‌توانیم معنای دقیق کلمات را پیدا کنیم و حتی می‌توانیم ضریب این کلمات را استخراج کنیم؛ درحالی‌که این کارها به‌صورت دستی به هیچ‌وجه امکان‌پذیر نخواهد بود.
وی ابراز کرد: اگر ما ارتباط این کلمات با همدیگر را داشته باشیم و کار آماری روی آن‌ها انجام دهیم، می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد و هوش مصنوعی این امکان‌ها را برای ما فراهم می‌کند.
حجت‌الاسلام قدس‌پور با بیان اینکه صرف ما باید از حالت جزیره‌ای خارج شود و یک صرف ترکیبی و سیستماتیک داشته باشیم و این مسئله، تنها با هوش مصنوعی امکان‌پذیر است، اضافه کرد: تعامل صرف و اصول هم، بحث مهمی بوده و اگر ما مسائل علم صرف را به مسائل علم اصول وصل کنیم، می‌توانیم ایرادات هر کدام را دربیاوریم.
مدیر مؤسسه تولید سیستم‌های خبره و هوشمند اسلامی باقرالعلوم (ع) بیان کرد: وقتی قواعد اصولی استتناج می‌شود و در فقه مورد استفاده قرار می‌گیرد، عمدتا این‌گونه است که عین آن قواعد در فقه استفاده نمی‌شود؛ ما اگر در مدلولات ناشی از صرف، نحو و غیره را با آنتولوژی ترکیب کنیم و این در سطح کل قرآن و روایات انجام شود، برای فقیه و انسان، شدنی نیست؛ اما ما این کار را از طریق هوش مصنوعی می‌توانیم پیش ببریم.
 وی ادامه داد: اگر تمام گزاره‌های قرآنی و روایی را در یک دایره بریزیم و یک کلاس ترینگی بر اساس مفاهیم نحوی، صرفی و لغوی دربیاوریم و بگوییم: تمام آیات و روایات در ۲۰۰ مدل الگویی و مدلولی خلاصه می‌شوند، کل علوم اسلامی با تحول بزرگی مواجه می‌شود.
حجت‌الاسلام والمسلمین قدس‌پور بیان کرد: ما باید هوش مصنوعی را از دست کسانی که آن را ملعبه دست خود قرار داده‌اند، خارج کرده و در علوم اسلامی از آن به‌صورت کاربردی استفاده کنیم.
مدیر مؤسسه تولید سیستم‌های خبره و هوشمند اسلامی باقرالعلوم (ع) ابراز کرد: ما اگر دنبال اسلامی کردن علوم انسانی هستیم، حتماً باید از ظرفیت‌های هوش مصنوعی استفاده کنیم و اگر این اتفاق بیفتد، در حوزه برنامه‌ریزی و تبلیغ در فضای مجازی، پیشرفت بزرگی حاصل خواهد شد.
وی با بیان اینکه ما یک سیستم خبره اعتبارسنجی در علم رجال ایجاد کرده‌ایم و اگر در این سیستم، نظرات همه خبرگان روایات وارد شود، فقیه می‌تواند برای آن اعتبارسنجی کند، ادامه داد: ما باید یک سیستم فراخبره ایجاد کنیم و مجتهدها، در سی‌و‌شش مرحله اعتبارسنجی کنند تا در نهایت سیستم یک نتیجه نهایی ارائه دهد؛ یک مجتهد نمی‌تواند در ۳۶ مرحله تمام نظرات را با روایات تطبیق دهد؛ اما ماشین می‌تواند کمک شایانی به او بکند.