به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی بنیاد بین‌المللی علوم وحیانی اسراء، حضرت آیت‌الله‌ جوادی آملی در سخنرانی تصویری خود در این مراسم، ابراز کردند: علما و دانشمندان گاهی فقط از کتب و اساتید بهره می‌برند؛ اما عده اندکی از علما نیز هستند که علاوه بر بهره‌گیری از کتب، از یافته‌ها و سؤالات درونی خود نیز استفاده می‌کنند.
ایشان با اشاره به جایگاه علامه طباطبایی(ره) در حوزه، گفتند: علامه طباطبایی وقتی مشاهده کردند که در حوزه به فقه و اصول به‌خوبی پرداخته می‌شود؛ اما تفسیر و فلسفه مهجور مانده‌اند، لازم دیدند تا به تفسیر و فلسفه نیز به‌خوبی پرداخته شود و همت خود را بر آن گذاشتند.
این مرجع تقلید با تأکید بر اینکه، اگر یک نفر عاقل باشد برای جامعه برکت دارد؛ اما اگر قائم به عقل باشد، برکات آن خیلی بیشتر است، بیان کردند: «لقوم یعقلون» که در قرآن آمده، ناظر به نژاد و قوم خاصی نیست؛ بلکه منظور قائم بالعقل است و اگر جامعه قائم بالعقل شد، نه بیراهه می‌رود و نه راه کسی راه می‌بندد.
حضرت آیت‌الله‌ جوادی آملی، با اشاره به جایگاه عقل در قرآن، خاطرنشان کردند: قرآن به عقل بهای زیادی داده و از مردم خواسته قائم به عقل و قوام بالعقل باشند.
معظم‌له افزودند: اگر خداوند انبیا را نمی‌فرستاد، مردم در قیامت، با عقلشان علیه خدا احتجاج می‌کردند که چرا رهبران الهی را نفرستادی که به ما دین را یاد بدهند؟ تو که می‌دانستی، بعد مرگ ما اینجا می‌آییم؛ چرا راهنما نفرستادی؟ نکته این مطلب این است که عقل حتی می‌تواند علیه خدا احتجاج کند؛ اما بعد از ارسال رسل، دیگر بهانه‌ای باقی نمی‌ماند و عقل باید پیروی کند.
 این مرجع تقلید با بیان اینکه اگر عقل از اسارت نفس درآمد، چشمه جوشان خواهد شد، ابراز کردند: عقل‌پروری را خود قرآن کریم به عهده گرفته و لذا اول سخن از عقل است و سپس سخن از قوم یعقلون است و پس از آن به جایی می‌رسد که علیه خدا احتجاج می‌کند و این بها دادن به عقل است که انسان می‌تواند، با آن علی‌الله احتجاج کند. ایشان ادامه دادند: قرآن کریم عهده‌دار مطالبی است که هیچ علم و هیچ حکمتی عهده‌دار آن نیست. قرآن کریم شبهاتی را که در جوامع بشری مطرح است، یکی پس از دیگری ذکر می‌کند و سپس پاسخ می‌دهد.
معظم‌له اظهار کردند: مستحضرید شبهه اگر در برابر دبیر اندیشه باشد، این شبهه‌ها را وهم و خیال دامن می‌زند. اگر در برابر دبیر انگیزه باشد، این شبهه‌ها را شهوت و غضب دامن می‌زند؛ این دعاهای نورانی امام سجاد(ع) را که حتماً با این کتاب آشنا باشید و روزی حتماً دعاهای آن را بخوانید؛ چراکه این کتاب با کتاب‌های دیگر فرق می‌کند. ما را به علوم ربانی دعوت می‌کند و تحلیل می‌کند[که] شبهه کجاست و شهوت کجاست!
حضرت آیت‌الله جوادی آملی تصریح کردند: اگر شبهه از عقل نظری گرفته شد و شهوت از عقل نظری گرفته شد، هم دبیر اندیشه آزاد می‌شود، هم مدیر انگیزه آزاد می‌شود و در این صورت انسان می‌شود: عاقل عامل!
معظم‌له در پایان گفتند: بسیاری از آیات قرآن، پاسخ به شبهاتی هستند که مادیون مطرح کردند و آن شبهات، امروز نیز مطرح می‌شوند؛ لذا ما باید به قرآن مسلط شویم تا بتوانیم، آن شبهات را پاسخ دهیم.