پژوهش پشتیبان تبلیغ و مبلغان
تبیینی بر رهنمود مقام معظم رهبری بر حمایت و پشتیبانی پژوهش از تبلیغ تهاجمی
در آخرین دیدار مقام معظم رهبری با جمعی از مبلغان و طلاب حوزههای علمیه سراسر کشور، معظمله بر شکوفا شدن تبلیغ و ارزش نهادن به فعالیتهای تبلیغی تأکید داشتند.
ایشان در قسمتی از فرمایشاتشان فرمودند: «تبلیغ صرفاً پاسخگویی به شبهه نیست، موضع دفاعی نیست. این کار، لازم است؛ اما فقط این نیست. طرف مقابل مبانی فکری دارد. باید به او حمله کرد. در تبلیغ موضع تهاجم لازم است. این لازمهاش شناخت صحنه است؛ یعنی شما باید بدانید که وقتی با انبوه شبهه در ذهن جوانها مواجه میشوید، با کی طرفید، ما با کی طرفیم. حالا فرض کنید که یک شبههای را فلان سرمقالهنویس یا فلان ستوننویس فلان روزنامه، یا فلان مثلاً توئیتزن توی فلان شبکه، فلان چیزی را مطرح کرده، ما با کی طرفیم؟ این کیست؟ آیا این خودش است که این کار را دارد میکند؟ احتمال قوی هست که اینجور نباشد، احتمال قوی هست که این، یک پشت صحنهای داشته باشد.»
با عنایت به نقش کلیدی معاونت پژوهش در رسیدن به این مطالبات، برخی از فعالیتهای این معاونت که با این مطالبه ارتباط بیشتری دارد و برخی فعالیتهایی که خدمت به مبلغان نیز محسوب میشوند، در چهار محور زیر ارائه شده است:
سیاستگذاری و گفتمانسازی
الف) طرح جامع تدوین جغرافیای دینی-فرهنگی استانها؛
ب) طرح جامع نیازسنجی و تعیین اولویتهای پژوهشی استانها؛
ج) دبیرخانه گفتمان علمی انقلاب اسلامی:
دبیرخانه گفتمان علمی انقلاب اسلامی، از مهمترین بخش فعالیتهای تبلیغی داخل و خارج کشور، بهمنظور بسط و گسترش آموزههای انقلاب اسلامی در عرصه بینالملل است. برای نخستینبار در جمهوری اسلامی، دستاوردهای علمی فاخر عالمان و محققان دینی و مراکز و مؤسسات پژوهشی و آموزشعالی حوزوی و دانشگاهی در رشتههای مختلف علوم انسانی- اسلامی در یک مجموعه گردآوری شده است. این آثار در نمایشگاهی دائمی، در مدرسه مبارکه فیضیه قم و مدرسه مروی تهران فرصت ظهور و بروز یافته است و در سایت ویژهای بهنام دبیرخانه عرضه شده است. در این دبیرخانه بیش از ۲۵۰۰ اثر منتخب، از بیش از پانزده مرکز بزرگ علمی، پژوهشی، در شانزده رشته علمی گردآوری شده است.
تولید محتوا و پاسخگویی علمی
یکی از نکات مطرح در دیدار مقام معظم رهبری با مبلغان، «تهیه معارف و خوراک فکری لازم» برای نشر و ترویج در جامعه بود. برخی فعالیتهای معاونت پژوهش در همین راستا نقشآفرینی میکنند:
الف) دبیرخانه حمایت از پژوهشهای مورد نیاز نظام اسلامی، هدایتگر پژوهشهای حوزوی بهسوی پاسخگویی به نیازها؛
ب) نیازسنجی و تعیین اولویتهای پژوهشی دانشهای اسلامی؛
ج) نشریات حوزوی: انتشار 54 شماره از «نمایه نشریات تخصصی دینی»، شامل 411 نشریه علمی حوزوی و دانشگاهی که 207 نشریه آن حوزوی است. نشریات حوزوی شامل: 91 نشریه علمی- پژوهشی، 36 نشریه علمی- ترویجی و 80 نشریه علمی- تخصصی است؛ این نمایه، در سایت معاونت پژوهش قابل دسترسی است.
تبلیغ بینالملل
معاونت پژوهش در راستای ترویج معارف اهلبیت(ع) در بعد بینالملل و پاسخگویی به نیازهای جهانی در خصوص دین اسلام، فعالیتهایی را بهصورت مشترک با دیگر مراکز سامان داده است که عبارتند از:
الف) ترجمه آثار: یکی از عرصههای مهم و تأثیرگذار تبلیغ که مورد عنایت مقام معظم رهبری مد ظله العالی هست، تبلغی در عرصه بینالملل است. در طول سه دهه گذشته، بیش از هفتاد هزار کتاب از سوی حوزویان تألیف شده است که نیاز است، با بازنویسی و ویراست فرهنگی، بسیاری از آنها، به زبانهای زنده دنیا ترجمه شود.
اولین نمایشگاه کتاب حوزه در عرصه بینالملل، ویژه آثار برتر و منتخب در رشتههای علوم انسانی توسط دبیرخانه طرح گفتمان علمی انقلاب اسلامی در سال 1401 برگزار شد.
ب) انعقاد تفاهمنامه با پایگاه استنادی جهان اسلام ( ISC) برای نمایهزنی نشریات حوزه دین و ثبت همایشهای حوزوی در این پایگاه: از جمله اقدامات مهم در تبلیغ معارف دین و انقلاب اسلامی، عرضه اطلاعات و فعالیتهای علمی حوزویان به جهانیان است؛ بر همین اساس و برای ثبت جهانی آثار علمی حوزویان، شیوهنامه ثبت همایشهای حوزوی و اعتباربخشی آنها در پایگاه استنادی جهان اسلام(ISC) تدوین و به تصویب شورای راهبری آن مجموعه رسید. از این پس، مراکز حوزوی بدون استفاده از عناوین دانشگاهی میتوانند، همایشها و مقالات خود را در این پایگاه نشر جهانی بدهند.
برنامههای پیشنهادی معاونت پژوهش
مسأله تبلیغ پاسخگو و روزآمد که مورد انتظار و دلمشغولی مقام معظم رهبری دامت برکاته بوده است، حقیقتی لایهمند است که بسیاری از شئون و فعالیتهای حوزوی را در بر میگیرد. بر این اساس، پس از فرمایشات مقام معظم رهبری، معاونت پژوهش جلسات هماندیشی متعددی را درون معاونت و با قشرهای مختلف (با شش گروه متفاوت: اعضای انجمن تبلیغ و ارتباطات حوزههای علمیه، فعالان رسانه، مدیران انجمنهای علمی حوزه، شورای هماهنگی واحدهای پژوهشی، پژوهشگران برتر و پیشکسوتان پژوهشی حوزه، نخبگان تبلیغ بینالملل حوزوی) برگزار کرد تا بستهای از برنامهها و سیاستها که معاونت پژوهش میتواند در این راستا انجام دهد، تدوین شود. آنچه در ادامه این نوشتار ارائه میشود، پیشنهادات برخاسته از این جلسات است که در عرصهها و ساحات مختلف پژوهشی میتوان ارائه کرد:
1. تشکیل کارگروه یا دفتر رصد و شناسایی مسائل، شبهات و فرصتها:
در عصر کنونی گردش و تبادلات اطلاعات بسیار سریع صورت میگیرد و مخاطبان آگاه بهجای بیان احکام، نیاز به تبیین، استدلال و منطقی محکم دارند. رویکرد مبلغ باید بهسوی مسائل مستحدثه و نوپدید و پاسخ به نیازهای حکمرانی مشی کند. از سوی دیگر باید مخاطبان براساس سن، جنس، اقلیم، فرهنگ، میزان اطلاعات و... دستهبندی شده و نیازهای هریک، شناسایی و در اختیار مبلغان قرار گیرد.
معاونت پژوهش میتواند، با همافزایی معاونت تبلیغ با تشکیل جلسات با بدنه نخبگانی و فعالان اجتماعی و مدنی عضو گروههای علمی و انجمنها، با انجام یک پیمایش عالمانه، مسائل اصلی نیازمند تبیین و تبلیغ را شناسایی، رتبهبندی و حساسیتها و دریچههای پرداخت به هریک را در قالب پروژههای موضوعمحور به سرانجام رسانده و دستینهای برای سایر گروههای تولیدکننده محتوا، پاسخگوها، فعالان تبلیغی و ... مهیا سازد.
2. تولید محتوای بنیادین برای تهاجم به مبانی بنیادین رقیب
بدون شک تهاجمات متظاهَر اجتماعی به دین، بر بستری از بنیادهای نظری و بنیادی استوار است که اگر بهدرستی و بهموقع شناسایی و مرتفع گردند، آنگاه این هجمهها مندفع خواهند شد و نیاز چندانی به تقابل دفعی نخواهد بود. معاونت پژوهش حسب رسالت ذاتی خود، این آمادگی را دارد که با شناخت دقیق ابرسازههایی که طیف وسیعی از شبهات بر آنها مبتنی هستند، تهاجمی درخور را در این صراع تمدنی رقم زند.
3. گفتمانسازی پژوهش در میان مبلغان و تبلیغ در میان پژوهشگران
از جمله اقدامات در این خصوص، عبارتند از: الف) پرداختن انجمنهای علمی به موضوعات تبلیغی، ب) تشکیل جلسات مشترک و هماندیشی بین واحدها و مراکز پژوهشی و تبلیغی، ج) گسترش تبلیغ پژوهشمحور، د) اعزام مبلغ نخبگانی.
فعالیت ترویجی پژوهش برای مبلغان در سطح عمومی
از جمله اقدامات در این خصوص عبارتند از: الف) آموزش مهارتهای پژوهشی به عموم مبلغان و استعدادهای برتر تبلیغی، ب) تربیت مدرس روش تحقیق در رشته دانشی تبلیغ و ارتباطات، ج) راهاندازی بخش ویژه تبلیغ در جشنوارههای مختلف معاونت پژوهش، د) هدایت و راهبری گروههای علمی جهادی به سمت تولید محتوای پژوهشی تبلیغمحور.
پیشنهاد به دیگر معاونتهای حوزه
معاونت پژوهش برای عملیاتی شدن موارد ذیل، با دیگر مجموعههای حوزوی همکاری خواهد کرد:
ارتباطگیری با جریانهای همسو در مقابله با غرب و دشمنان اسلام، آسیبشناسی مستمر تبلیغ (مبلغان، محتوای تبلیغی و مراکز تبلیغی)، برنامهریزی در شیوههای نوین تبلیغ در فضای مجازی، تبلیغ گروهی در قالب استفاده از متخصصان چندرشته در کنار یکدیگر، تشکیل قرارگاه فرهنگی تبلیغی در استانها، تشکیل کمیتههای مشترک پژوهش و تبلیغ، تعیین نقش حوزههای علمیه در زمینه ابزارهای نوین ارتباطی در عرصه تبلیغ (پیامرسانها، هوش مصنوعی، بازیهای دیجیتالی و...)، اختصاص بخشی از امتیازهای ارتقای هیأت علمیها به امر تبلیغ (مراکز حوزوی پژوهشی ـ پژوهشگاههای موجود بخشی از موظفی اعضای هیأت علمیشان را برای تبلیغ تعریف کنند - امتیازی که مواردی چون مقالات علمی پژوهشی- امتیاز ترفیع سالانه یا راتقای مرتبه برای تبلیغ در نظر گرفته شود).
برچسب ها :
ارسال دیدگاه