هفته‌نامه سیاسی، علمی و فرهنگی حوزه‌های علمیه

آیت‌الله حاج سیدسجاد علوی گرگانی(ره)

فرزانگان - شماره 704

آیت‌الله حاج سیدسجاد علوی گرگانی(ره)

    ولادت
مرحوم آیت‌الله حاج سیدسجاد علوی گرگانی، بزرگترین شخصیت علمی منطقه «گرگان و دشت» و از مشهورترین علمای استان مازندران(گلستان کنونی) به‌شمار می‌رفت. آوازه‌ و نفوذ کلمه‌اش در شهرهای گرگان، گنبد، کردکوی، علی‌آباد کتول و دیگر شهرها طنین‌افکن بود و مردم مسلمان - از شیعه و سنی- مرید ایشان و گوش به سخن او بودند و در حل مشکلات دینی و اجتماعی‌شان و رفع اختلافات محلی و طائفی و زندگی روزمره‌شان (از عقد و نماز میت و وجوهات و پاسخ به مسائل شرعی) رو به سوی وی می‌آوردند.
ایشان، در سال ۱۳۲۲قمری در روستای «النگ» - از توابع گرگان- به دنیا آمد. پدرش آقا سیدقاسم حسینی، مردی دائم‌الذکر و متهجد و مؤمن و متدین و مورد توجه مردم روستا بود که تا ۶۰ سالگی، فرزنددار نشده بود و با توسلات و ادعیه فراوان، خداوند این پسر را در سنین کهولت به او بخشید و پس از چند سال هم، پدر و مادرش هر دو به فاصله سه روز از دنیا رفتند و سرپرستی او را حاج ملا محمدهاشم کبیر  - عالم بزرگ منطقه کردکوی- بر عهده گرفت.
 
  تحصیلات
وى تحصیلات خویش را در مکتب‌خانه با خواندن و نوشتن ، قرائت قرآن مجید ، فراگیرى کتاب‌هایى همچون: گلستان و بوستان سعدى، کلیله و دمنه، نصاب‌الصبیان و طوفان‌البکاء و یادگیرى علم سیاق، تجوید، حساب و هندسه آغاز کرد . پس از فراغت از آن، وى به‌همراه فرزند پدرخوانده‏اش، آقا شیخ محمّدعلى، نزد ملا محمّدهاشم کبیر(پدر خوانده) به تحصیل پرداخت .
وى در سال ۱۳۴۰قمری از کردکوى به گرگان مهاجرت کرد و با اقامت ۳ ساله در مدرسه صالحیه، مقدمات، ادبیات و منطق را نزد آقا شیخ عبدالصمد استرآبادى فراگرفت .
 
  مهاجرت به مشهد مقدس
در سال ۱۳۴۳ق، رهسپار مشهد مقدس شد و با کوشش بسیار در دروس حضرات آیات: میرزامهدی اصفهانی، فاضل بسطامی (صاحب فردوس‌التواریخ)، حاج ملاهاشم خراسانی (صاحب منتخب‌التواریخ) و میرزا عبدالجواد ادیب نیشابوری حاضر شد و بهره‏هاى بسیار ادبى، فقهى، اصولى و قرآنى از آنان برد و مورد توجه استادانش به‌ویژه ادیب اول قرار گرفت .
 
  مهاجرت به قم
سیدسجاد علوى پس از تکمیل ادبیات و سطوح فقه و اصول ، درسال ۱۳۴۸قمری به حوزه علمیه قم آمد و نزد آیات عظام: شیخ عبدالکریم حائرى، شیخ ابوالقاسم قمى، شیخ محمّدعلى حائرى قمى، میرزا محمّد فیض، میرزا محمّدعلى شاه‌آبادى و میرزا محمّد همدانى به فراگیرى سطوح عالیه فلسفه، عرفان، فقه، اصول، حکمت و کلام همت گماشت. وى این درس‌ها را با آیت‏اللَّه سیدرضا بهاءالدینى مباحثه مى‏کرد و همزمان به تدریس ادبیات و سطوح مى‏پرداخت .
 
  مهاجرت به نجف اشرف
آیت‏اللَّه علوى پس از ۶ سال تحصیل در حوزه علمیه قم، بنا بر توصیه آیت‏اللَّه حائرى در سال ۱۳۵۳قمری به نجف رفت . وى سال‌ها به تحصیل و تکمیل مبانى خویش نزد آیات عظام: سیدابوالحسن اصفهانى، آقا ضیاء عراقى، میرزا محمّدحسین غروى نائینى به‌مدت ۶ماه ( شیخ محمّدحسین کمپانى ‏اصفهانى و شیخ محمّدکاظم شیرازى پرداخت و در خلال تحصیل از تدریس سطوح عالیه همچون شرح لمعه، رسائل، مکاسب، کفایه و شرح منظومه باز نماند. وى پس از ۱۲ سال اقامت در نجف در سال ۱۳۶۵قمری بنا به درخواست مردم گرگان از آیت‏اللَّه‌العظمی سید‌ابوالحسن اصفهانى(قد) رهسپار ایران شد. ایشان خود در این‏باره مى‏گفت :
من میل به آمدن نداشتم؛ اما شبى در خواب دیدم که امیرمؤمنان على(ع) عبایى بردوشم انداخت و مرا به طرف ایران روانه ساخت .
 
  بازگشت به ایران
آیت‏الله علوى در سال ۱۳۶۵قمری به قصد ایران حرکت کرد و در آغاز به حوزه علمیه قم آمد و به تدریس سطوح عالیه پرداخت .
 
  بازگشت به گرگان
سرانجام، ایشان با درخواست مؤکد و مستمر مردم گرگان از آیت‏اللَّه‌العظمی بروجردى(قد)، به سوى گرگان حرکت کرد و تا پایان زندگى در آنجا ماندگار شد. بیش از ۴۰ سال از عمرگران‌بهاى خویش را صرف ترویج دین، بزرگداشت شعائر مذهبى، تدریس علوم دینى، تفسیر قرآن مجید، ارشاد مردمان، اقامه جماعت و تعمیر و تأسیس مساجد و حسینیه‏ها و آبادانى مشاهد مشرفه امامزادگان کرد. او با پشتکار فراوان در این مدت طولانى توانست، چهار بار قرآن را به‌طور کامل تفسیر کند، حوزه علمیه آبرومند و باشکوهى در مدرسه عمادیه بنیاد نهد و طلاب فاضل و با تقوایى را پرورش دهد .
 
  شاگردان
آن مرد بزرگ در طول بیش از نیم‌قرن تدریس خویش در قم، مشهد، نجف و گرگان و تدریس مکرر کتاب‌هایى همچون: شرح لمعه، مغنى، معالم، مطول، شرح جامى، رسائل، مکاسب، کفایه و شرح منظومه توانست، ده‌ها نفر را تربیت کند .برخى از آنان عبارتند از:
حضرات آیات و حجج اسلام آقایان :
سیدمصطفى موسوى خمینى، شیخ شهاب‌الدین اشراقى، سید محمّدعلى علوى گرگانى؛ فرزند معظم‌له، سیدیونس یونسى اردبیلى، شیخ محمّدابراهیم جناتى شاهرودى و ......
 
  آثار ماندگار
در پی تلاش‌های آن فقیه بزرگوار، جشن‌ها و سوگواری‌های مذهبی، ایام عاشوا و فاطمیه و جشن‌های نیمه شعبان احیاء شد، هیئت‌های مذهبی، جلسات قرائت و تفسیر قرآن، مساجد و حسینیه‌های بسیار دائر گردید که برخی از آنها عبارتند از:
مسجد جامع گرگان، مسجد جامع النگ، مسجد ملاعلی، مسجد انجمن اسلامی (باغشاه)، مسجد القائم (در خیابان گرگان جدید)، مسجد امیرالمؤمنین(ع)، مسجد اسلام‌آباد، مسجد گرگان پارس، مسجد الرسول، مسجد باغان، مسجد سلمان و....
حرم‌های مطهر امامزادگانی که توسط ایشان بازسازی شدند، عبارتند از:
امامزاده یحیی، امامزاده نور، امامزاده عبدالله، امامزاده بی‌سر، امامزاده مرادبخش، امامزاده نه‌تن، امامزاده محسن و امامزاده ابراهیم (در النگ) و...
 
  حضور در انقلاب
آیت‏اللَّه علوى از آغاز حرکت مردم مسلمان ایران به رهبرى حضرت امام(قد) وارد مبارزه شد. در تمام راهپیمایی‌ها و تظاهرات حضور فعالى داشت و مواضع حکیمانه حضرت امام(قد) را هماره مى‏ستود و بستگان و اطرافیانش را به مبارزه آشکار با نظام طاغوت تشویق مى‏کرد. پس از پیروزى انقلاب نیز، از همکارى و همیارى با دولت اسلامى سر برنتافت، مردم را به حضور فعال در صحنه ترغیب نمود و نوه بزرگ خود، حجت‌الاسلام سیدمحمّد طاهرى را در صف شهداى جنگ تحمیلى تقدیم انقلاب کرد .
 
  تألیفات
از آن فقیه بزرگ به‌علت مشاغل اجتماعى‏اش تألیف مستقلى بر جاى نمانده و نوشته‏هایش منحصر به تقریرات درس استادانش است که عبارتند از :تقریرات درس فقه آیات عظام حائرى و سیدابوالحسن اصفهانى و تقریرات درس اصول آقا ضیاء عراقى.
 
 رحلت
سرانجام، آن عالم بزرگوار در صبح‌دم روز دوشنبه ۵ ربیع‌الثانی ۱۴۰۷ق (۲۴ آذر ۱۳۶۵ش) در ۸۵ سالگی چشم از جهان فرو بست و پیکر پاکش پس از تشییع باشکوه و نماز آیت‌‌الله آقای سید محمدرضا میبدی، در امامزاده عبدالله به خاک سپرده شد.

برچسب ها :
ارسال دیدگاه