
آیتالله اعرافی در آییین رونمایی از سایت حوزه و روحانیت خبرگزاری تسنیم
بلاغ مبین و حکمرانی دینی در رسانه رسالت تاریخی حوزه برای هدایت جهان اسلام
آیتالله اعرافی بر اهمیت شناخت دقیق پسزمینههای مواجهه تمدنی و نحوه مدیریت رسانهای تأکید کرد و گفت: ممیزه نهضت امام و اندیشه انقلابی در این بود که ایشان صحنه و پشتصحنه مواجهه امروز ما را در کلام بلاغ مبین دریافت کرده و موازنهها را با آن تنظیم میکردند.
آیین رونمایی از سایت «حوزه و روحانیت» خبرگزاری تسنیم با همکاری مرکز رسانه و فضای مجازی حوزههای علمیه، 12 مهرماه با حضور آیتالله اعرافی مدیر حوزههای علمیه کشور، قلیزاده مدیرعامل خبرگزاری تسنیم، دکتر سید محمدمنان رئیسی نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی و اهالی رسانه، در سالن همایشهای مدرسه علمیه معصومیه قم برگزار شد.
به گزارش خبرگزاری حوزه، آیتالله علیرضا اعرافی ضمن قدردانی از برگزارکنندگان و اصحاب رسانه گفت: ذات حوزه ذات برونگراست؛ خروجی حوزه در همه سطوح باید در خدمت فکر، فرهنگ و هدایت جامعه باشد. عالمان دین پس از پرداختن به خود، مهمترین رسالتشان ساختن و پرداختن به جهان بیرون است.
رسالت تاریخی حوزه؛ از تبلیغ دین تا تبیین سبک زندگی
مدیر حوزههای علمیه با اشاره به بخشی از پیام رهبر معظم انقلاب درباره مأموریتهای حوزه علمیه افزود: حوزه موظف به «بلاغ مبین» است. گستره انقلاب اسلامی و تعالیم توحیدی از وظایف فردی تا سبک زندگی، محیط زیست و دیگر ابعاد حیات انسانی را در برمیگیرد. از اینرو، حوزههای علمیه در طول تاریخ همواره وظیفه سنگین تبلیغ دین را بر دوش داشتهاند و بسیاری از عالمان با روشهای گوناگون به این عرصه وارد شدهاند.
عضو شورای عالی حوزههای علمیه در ادامه با اشاره به چالشهای تبلیغ دینی در فضای کنونی جامعه اظهار داشت: آشنایی با فرهنگ عمومی و ایجاد تناسب میان پیامهای تبلیغی با واقعیتهای فکری و فرهنگی مردم، بهویژه جوانان، یک ضرورت جدی است. امروز صدها نشریه، سخنرانی و برنامه رسانهای بهتنهایی پاسخگوی سیل تحولات و نیازهای تبلیغ نوین نیست.
آیتالله اعرافی همچنین با تأکید بر جایگاه رسانهها در مسیر هدایت اجتماعی گفت: از همه رسانههایی که به مقوله هدایت و روشنیافزایی میپردازند تشکر میکنم. رسانهها نقش مکمل و یاریگر حوزه در رساندن پیام دین به جامعهاند.
تکمیل مجموعه ۴۰ جلدی دستاوردهای حوزه
وی در بخش دیگری از سخنان خود از مجموعه آثار مکتوب حوزه خبر داد و بیان کرد: مجموعهای ۳۵ جلدی درباره دستاوردها و فعالیتهای حوزه در یک سده اخیر، بهویژه پس از پیروزی انقلاب اسلامی، تدوین شده است که چند جلد آن به رسانه و تبلیغ اختصاص دارد. این مجموعه اکنون در حال بازخوانی و تکمیل است و پس از افزایش به بیش از ۴۰ جلد، انشاءالله بهطور منظم منتشر خواهد شد.
عضو هیئت رئیسه مجلس خبرگان رهبری تصریح کرد: تاکنون حدود ۳۰۰ نفر از محققان و نویسندگان در تدوین این مجلدات مشارکت داشتهاند. هرچند انتشار این آثار به صورت محدود انجام شده، اما به دلیل نیاز به تکمیل و ارتقا، انتشار گسترده آن به تأخیر افتاده است.
ضرورت تقویت نگاه انتقادی
عضو شورای عالی حوزههای علمیه با تأکید بر لزوم جامعتر شدن مقالات و برجستهتر شدن نوآوریها در این آثار گفت: لازم است دبیرخانه این طرح نگاه نقادانه را تقویت کند تا علاوه بر معرفی دستاوردها، به خلأها و چالشها نیز با جدیت پرداخته شود.
آیتالله اعرافی با اشاره به توصیههای رهبر معظم انقلاب درباره آینده حوزه افزود: معظمله بارها بر نگاه پیشرو و توجه به خلأهای موجود در حوزه تأکید کردهاند. این مجموعه نیز بر همین اساس تلاش دارد، هم موفقیتها و نوآوریها را بازتاب دهد و هم بر چالشها و راههای نرفته تمرکز کند.
مسائل کلیدی پیشروی حوزه علمیه
مدیر حوزههای علمیه در ادامه به برخی از مسائل کلیدی حوزه اشاره کرد و گفت: در حوزه بانوان، عرصه بینالملل، نظامات مدیریتی، طراحیهای آموزشی و پژوهشی و همچنین نظام تبلیغ و رسانهای، هنوز نیازمند یک حکمرانی جامع و راهبردی هستیم.
عضو شورای عالی حوزههای علمیه تأکید کرد: اگرچه اقدامات بزرگی انجام شده، اما در کارزار رقابتهای پیشرو، همچنان مسیرهای نرفته و خلأهای مهمی وجود دارد که باید با نگاه جامع و آیندهنگر به آنها پاسخ دهیم.
ضرورت حکمرانی دینی در عرصه تبلیغ و رسانه
وی با تأکید بر ضرورت «حکمرانی اندیشه دینی» در عرصه تبلیغ، رسانه و فرهنگ، گفت: امروز بیش از هر زمان دیگر نیازمند ایجاد یک نظام حکمرانی جامع در حوزه تبیین و تبلیغ هستیم، چراکه خلأ آن هم در سطح کلان نظام مشهود است و هم در حوزههای تخصصی دینی احساس میشود.
شناخت صحنه جهانی؛ نخستین گام حکمرانی دینی
آیتالله اعرافی با اشاره به اهمیت درک میدان رقابت تمدنی افزود: اگر آگاهی و شناخت دقیق نسبت به صحنه جهانی و نقشه موجود نداشته باشیم، تبلیغهای پراکنده هرچند ارزشمند، نمیتواند جایگزین حکمرانی فکری منسجم شود.
وی تأکید کرد: وظیفه عالمان دین تنها در سطح وظایف فردی و شخصی خلاصه نمیشود، بلکه باید به عرصه جهانی، فرهنگی و سیاسی نیز توجه داشته باشند. در این مسیر، «بلاغ مبین» بهعنوان یک نظام فکری، نیازمند شناخت عمیق و وفاداری دقیق است.
لزوم ارائه بدیل اسلامی در برابر نفوذ تمدن غرب
مدیر حوزههای علمیه با اشاره به تأثیر تمدن غرب بر شئون مختلف زندگی انسان معاصر خاطرنشان کرد: امروز انسان معاصر تحت تأثیر علوم، فناوریها و دستاوردهایی قرار دارد که پشت صحنه آنها یک مبنای فلسفی، فکری و تمدنی غربی نهفته است.
عضو فقهای شورای نگهبان تصریح کرد: از موضع دین بهویژه بر اساس تفسیر و قرائت امام خمینی(قد) و رهبر معظم انقلاب، تفاوتهای بنیادینی با مبانی تمدنی غرب داریم. به همین دلیل ضروری است حکمرانی دینی در عرصه اندیشه، تبلیغ و رسانه گامهای جدیتر و مؤثرتری برداشته شود.
مقایسه مواجهه تمدنی پیامبراکرم(ص) و انقلاب اسلامی
آیتالله اعرافی در ادامه بر اهمیت مواجهه تمدنی انقلاب اسلامی تأکید کرد و گفت: این مواجهه تمدنی سابقهای دیرینه دارد. حتی در زمان مبعوث شدن پیامبر اکرم(ص)، مواجههای تمدنی وجود داشت. آن زمان تمدنهای بزرگی مانند یونان، ایران و روم شرقی بر جهان مسلط بودند و تمدنهای کوچکتر جزیرههایی در نقشه تمدنی گسترده بودند که از طریق شاهراهها و ابزار ارتباطی محدود با یکدیگر مرتبط میشدند. پیامبر(ص) در جزیرةالعرب مبعوث شد، اما انقلاب اسلامی امروز در صحنهای کاملاً متفاوت رخ داده، جایی که یک تمدن مادی بر تمام شئون زندگی بشر معاصر نفوذ کرده است.
اندیشه انقلاب اسلامی و تأثیر آن بر علوم و سبک زندگی
عضو شورای عالی حوزههای علمیه با بیان این که تفاوت اصلی انقلاب اسلامی با مواجهههای گذشته در عمق اندیشهای آن است، تصریح کرد: انقلاب اسلامی مبتنی بر یک اندیشه فلسفی است که در ارکان علوم انسانی و اجتماعی، فناوریها، سبکهای زندگی و حکمرانی بازتاب یافته و یک منظومه فکری گسترده را در جهان شکل داده است. این اندیشه با جریانهای غالب و مکاتب مادی و حتی برخی جنبشهای تاریخی که در جهان اسلام و ایران رخ داده بود، تفاوت بنیادین دارد.
ویژگیهای منحصر به فرد امام خمینی(قد)
مدیر حوزههای علمیه در ادامه به ویژگیهای منحصربهفرد امام خمینی(قد) اشاره و تصریح کرد: امام(قد) با وجود محاصره علمی و اجتماعی در قم و بدون امکانات و حمایت گسترده، توانست در برابر هجوم سریع اندیشه غربی و دیکتاتوریهای منطقه، راهبردی تمدنی و موازنهای جهانی را درک کند. بزرگی ایشان در همین فهم عمیق و مدیریت هوشمندانه مواجهه تمدنی نهفته است.
شناخت کلان صحنه تمدنی، شرط اساسی حکمرانی رسانهای موفق
آیتالله اعرافی بر اهمیت شناخت دقیق پسزمینههای مواجهه تمدنی و نحوه مدیریت رسانهای تاکید کرد و گفت: ممیزه نهضت امام(قد) و اندیشه انقلابی در این بود که ایشان صحنه و پشتصحنه مواجهه امروز ما را در بلاغ مبین دریافت کرده و موازنهها را با آن تنظیم میکردند.
مدیر حوزههای علمیه افزود: اگر بخواهیم حکمرانی رسانهای مبین و اثرگذار داشته باشیم، اولین شرط لازم این است که بدانیم در چه صحنهای قرار داریم و هر اقدام و حرکتی با جهتگیریهای کلان انقلاب اسلامی هماهنگ باشد.
تفاوت نگاه تمدنی انقلاب اسلامی با تمدن غربی
عضو شورای عالی حوزههای علمیه با اشاره به تفاوت نگاه کلان انقلاب اسلامی با جهتگیریهای تمدن غربی تصریح کرد: درک پسزمینهها و مواجهه تمدنی یکی از اصول اساسی موفقیت در حرکتهای بزرگ است. تجربه دو سال گذشته نشان داده که این مسیر دشواریهای فراوان دارد، اما با شناخت درست صحنه، همه کارهای بزرگ شدنی است.
اهمیت علوم رسانهای و تبلیغی در بلاغ مبین
آیتالله اعرافی با تأکید بر اهمیت تبلیغ و بلاغ مبین گفت: برای دستیابی به تبلیغ مؤثر، بهرهمندی از علوم رسانهای و تبلیغی ضروری است. ما به این نکته رسیدهایم که نیازمند ایجاد یک منظومه دانشگاهی حول محور این علاقه هستیم.
وی افزود: در سالهای اخیر گامهای قابل توجهی توسط نهادهای مختلف و حوزههای علمیه برداشته شده و رشتهها و شاخههای متناسب با بلاغ مبین طراحی و اجرا شده است. همچنین در حوزههای مهارتی و دانشی، پیشرفتهایی جدی حاصل شده و بخشهای مختلف علوم ارتباطات، فرهنگ، هنر، تمدن، اخلاق، تربیت، تاریخ و سیره بهطور مستقیم با این مقوله مرتبط هستند.
آیتالله اعرافی تأکید کرد: با وجود پیشرفتهای موجود، این مجموعه نیازمند یک «نخ تسبیحی» است تا بتوانیم علوم مبین را به صورت منسجم و هماهنگ پیادهسازی کنیم. این امر مسئولیت آموزش، پژوهش و نهادهای ذیربط را دوچندان میکند.
نگاه برونگرایی و همهجانبه به تبلیغ
آیتالله اعرافی با بیان اینکه تبلیغ و بلاغ مبین باید از دو منظر مورد توجه قرار بگیرد، اظهار داشت: یک نگاه به افرادی است که مستقیم با این بحث مرتبط هستند و نگاه دیگر، نگاهی برونگرا و جامع است که باید در تمام دانشها و اقدامات ما سایه افکند.
مدیر حوزههای علمیه افزود: نگاه برونگرایانه باید در ۱۶ حوزه دانشی مادر و تمامی قلمروهای عملکردی حضور داشته باشد و سهم خود را ایفا کند. ایجاد پیوند میان تبیین، تبلیغ و بلاغ در تمام حوزههای علمی و مهارتی، امری ضروری است که باید به صورت جدی دنبال شود.
ضرورت تبدیل محتوای دینی به زبان رسانه و هنر
آیتالله اعرافی با تأکید بر ضرورت نگاه جهانی در فعالیتهای حوزه، اظهار داشت: ما عمل تخصصی انجام میدهیم اما بدون داشتن نگاه جهانی، هیچ فعالیت منطقهای موفق نخواهد بود.
عضو شورای عالی حوزههای علمیه افزود: حوزه دارای پیامهای بسیار متکثری است، اما سهم اندکی از این پیامها در محتواهای رسانهای و فضای مجازی بازتاب پیدا میکند. باید از دل هر تحقیق و مجموعهای پیام استخراج شود و بازسازی گردد تا متناسب با فضای مجازی باشد.
وی با اشاره به اهمیت یادگیری تبدیل محتوای معارف اسلامی به زبان رسانه و هنر گفت: کارهای انجام شده هنوز اندک است و جلسات اینچنینی باید فضای نو ایجاد کنند.
ضرورت توجه به هوش مصنوعی و علوم شناختی
آیتالله اعرافی همچنین به ضرورت توجه به تحولات حوزه علوم شناختی و هوش مصنوعی اشاره کرد و افزود: تکانههای علمی امروز ما را به چالشهای پیچیدهای در حوزه پژوهش، تبلیغ و فرهنگ وارد خواهد کرد. اگر به این مسائل نپردازیم، عقب خواهیم ماند.
همافزایی رسانهای برای انتقال معارف اسلامی
آیتالله اعرافی، اهمیت هماندیشی و همافزایی میان حوزه و رسانهها را مورد تأکید قرار داد و خاطرنشان کرد: حوزه میتواند منبع جوشانی برای عرضه معارف اسلامی باشد، اما نیازمند همکاری همه رسانهها و هنرهای متنوع برای انتقال پیام دین به جامعه و جهان معاصر است. از رسانه ملی و سایر رسانههای حاضر در این جلسه به ویژه خبرگزاری ارزشمند تسنیم، سپاسگزارم و امیدوارم این نشست گامی مؤثر در مسیر برداشتن گامهای بزرگتر باشد.

وی بر ضرورت اعتبارزدایی از پیامهای نادرست و ارتقای آگاهی واقعی مردم تأکید کرد و گفت: رسانه باید هم پیام صحیح را منتقل کند و هم توان مقابله با آگاهیهای کاذب را داشته باشد.
مدیرعامل خبرگزاری تسنیم تصریح کرد: با توجه به پیچیدگیهای عصر حاضر، رسانههایی که رسالت بلاغ مبین دارند، باید شکل و محتوای تولیدات خود را متناسب با شرایط جدید ارتقا دهند.
وی با بیان اینکه این تحولات باید کیفیت تولیدات خبری را افزایش دهد، افزود: حوزه و رسانه میتوانند در پیوند با یکدیگر، پیامهای اصیل را به مخاطبان منتقل کرده و با شناسایی گرههای ذهنی افکار عمومی، زمینه رفع آنها را فراهم کنند.
قلیزاده تأکید کرد: ظرفیت بالای تولید پیام در حوزه و توان رسانه در ابلاغ آن میتواند سپری مستحکم در جنگ شناختی باشد و آگاهیهای صادق را جایگزین آگاهیهای کاذب کند.
اهداف سایت ویژه «حوزه و روحانیت»
مدیرعامل خبرگزاری تسنیم درباره اهداف تأسیس سایت ویژه ویژه «حوزه و روحانیت» این خبرگزاری، بیان کرد: خبرگزاری تسنیم به عنوان یک رسانه انقلابی، با توجه به تمرکز دشمنان بر تخریب مبانی انقلاب اسلامی، برای حضور مؤثرتر در جهاد تبیین و تحقق رسالت بلاغ مبین، مرکز مطالعات راهبردی و پایگاه خبری مستقل حوزه و روحانیت را راهاندازی کرده است.

حجتالاسلام والمسلمین رضا رستمی در مراسم رونمایی از سایت «حوزه و روحانیت» خبرگزاری تسنیم، با بیان اینکه جامعه امروز در شرایط «اشباع رسانهها» قرار دارد، اظهار کرد: امروز رسانههای متعددی وجود دارند که بهطور مستمر پیام تولید و به مخاطب القا میکنند. این روند، به صورت ناخودآگاه ذهن مخاطبان را درگیر کرده و به طور دائم نسبت به کارآمدی انقلاب اسلامی و مبانی دینی، شبههآفرینی میکند.
مدیر مرکز رسانه و فضای مجازی حوزههای علمیه با تأکید بر اینکه در چنین شرایطی چارهای جز شبکهسازی رسانهای نداریم، افزود: شبکهسازی رسانهای باید با هدف پشتیبانی معرفتی از جبهه انقلاب اسلامی شکل گیرد. در این مسیر، خبرگزاریها و رسانههای انقلابی نقش مهمی ایفا میکنند.
حمایت از پژوهشهای راهبردی برای نظام اسلامی
مدیرمسئول خبرگزاری حوزه با اشاره به اقدامات حوزه علمیه در عرصه پژوهش گفت: یکی از کارهای ارزشمند حوزه، ایجاد بنیاد حمایت از پژوهشهای مورد نیاز نظام اسلامی است. متأسفانه بسیاری از افراد هنوز از وجود چنین نهادی اطلاع ندارند، در حالی که این بنیاد در بخشهای مختلف سیاسی، اقتصادی و فرهنگی، محتوای مورد نیاز نظام را تولید میکند.
بهرهگیری از ظرفیت رسانهها
مدیر مرکز رسانه و فضای مجازی حوزههای علمیه افزود: با استفاده از ظرفیت رسانهها، این تولیدات فکری به مخاطبان مختلف منتقل میشود. خوشبختانه مجموعهای از نیروهای دغدغهمند پای کار آمدهاند و زمینهای فراهم شده است تا در آینده نزدیک اخبار حوزوی از طریق خبرگزاریهای رسمی به اطلاع مردم برسد. نخستین گام این ابتکار در خبرگزاری تسنیم برداشته شد که جای تقدیر دارد.
آغاز به کار بخش حوزوی در خبرگزاریها
حجتالاسلام والمسلمین رستمی تصریح کرد: انشاءالله به فضل الهی، در ماه آینده شاهد رونمایی بخش حوزوی خبرگزاری فارس خواهیم بود و پس از آن نیز مذاکرات با چهار تا پنج خبرگزاری دیگر به نتیجه رسیده و این بخشها ایجاد خواهد شد تا اخبار و محتوای حوزوی به صورت گستردهتر و در رسانههای مختلف منتشر شود.