نظریه تمدنی رهبر انقلاب بر پایه اجتهاد جواهری است
به گزارش خبرگزاری حوزه، آیت‌الله کعبی، نایب‌رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، در این همایش به برجستگی‌های منظومه فکری رهبر انقلاب اشاره کرد و گفت: وجه تمایز اجتهاد ایشان با فقهای معاصر، برخورداری از یک منظومه فکری نظام‌واره است که تأثیر مستقیمی در فتوا دارد.
 وی افزود: قرآن‌شناسی و استفاده از آموزه‌های قرآن در زندگی انسان، از دیگر ویژگی‌های بارز اندیشه رهبری است.
نایب‌رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم همچنین به نظریه تمدنی رهبر انقلاب اشاره کرد و گفت: این نظریه بر پایه اجتهاد جواهری و متناسب با مقتضیات زمان است و شامل برجسته‌سازی هویت اسلامی ایرانی، فتح مرزهای دانش و تولید قدرت بازدارنده دفاعی و امنیتی می‌شود.
 وی تأکید کرد: اندیشه تمدنی رهبری، تجمیع دوگانه‌هایی مانند علم و ایمان، عدالت و آزادی و رأفت در جبهه درونی با مرزبندی روشن در جبهه بیرونی است.
آیت‌الله کعبی در ادامه، به نظام‌های جاهلیت و تمدن اسلامی اشاره کرد و گفت: رهبر انقلاب، نظام جاهلیت را به‌عنوان نظامی مبتنی بر نادانی و حدس و گمان معرفی می‌کند و در مقابل، نظام تمدن اسلامی را بر پایه یقین، حکمت و تعلیم قرار می‌دهد.
 وی همچنین به نظام سیاسی قبیله‌گرا و نظام اخلاقی جاهلیت اشاره و تصریح کرد: اسلام این نظام‌ها را به نظام‌های حق‌مدارانه و اخلاقی کمال‌گرا تبدیل کرده است.
آیت‌الله کعبی در پایان، تأکید کرد: نظریه تمدنی رهبر انقلاب بر پایه اجتهاد اصیل و تطبیق موضوع انسان معاصر با منظومه فکری اسلام ناب محمدی و مکتب اهل‌بیت(ع) است و این نظریه در چند ضلع قابل تحقق است.

 آگاهی از مسائل و نیازهای عینی جامعه شرط لازم برای اجتهاد پویا
حجت‌الاسلام والمسلمین احمدحسین شریفی نیز در این همایش، به موضوع «دانش‌ها و مهارت‌های لازم برای نوآوری و اجتهاد دینی از منظر مقام معظم رهبری» پرداخت و گفت: از سید‌مرتضی تا امام خمینی(ره)، مجتهدین، علوم و دانش‌های موردنیاز برای اجتهاد را در کتاب‌های اصولی خود مطرح کرده‌اند.
رئیس دانشگاه قم افزود: رهبر معظم انقلاب، آگاهی از منابع اصیل اسلامی (کتاب و سنت)، علوم ادبی، علم اصول، منطق، فلسفه، حکمت و تاریخ را برای اجتهاد فقهی ضروری می‌دانند. ایشان همچنین آشنایی با جریان‌های فکری عالم، اندیشه‌های نو در حوزه دین و علوم انسانی مدرن را برای فقیه لازم می‌شمرند.
 وی همچنین گفت: رهبر انقلاب بر اجتهاد جواهری و روش سنتی اجتهاد تأکید کرده و هرگونه تحول خارج از این چارچوب را به سمت سقوط می‌دانند.
حجت‌الاسلام والمسلمین شریفی خاطرنشان کرد: رهبر معظم انقلاب، آگاهی از مسائل جامعه و نیازهای عینی را شرط لازم برای اجتهاد پویا و نظریه‌پردازی واقع‌بینانه می‌دانند. همچنین تبحر در موضوع‌شناسی و ویژگی‌های اخلاقی نظریه‌پردازان دینی، از دیگر نکات مورد تأکید ایشان است.

  منظومه فکری رهبر معظم انقلاب دارای چارچوب مستقل، روش و نگرش متفاوت است
حجت‌الاسلام والمسلمین صلح‌میرزایی هم در این همایش، به تشریح منظومه فکری رهبر معظم انقلاب اسلامی پرداخت و بیان کرد: این منظومه شامل سه بخش اصلی است: منظومه معرفتی (جهان‌بینی ارزشی)، منظومه ارزشی (ایدئولوژی) و منظومه احکام (بایدها و نبایدهای خرد).
 رئیس دفتر موسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی تأکید کرد: منظومه فکری شبکه‌ای از نظامات مختلف مانند تعلیم و تربیت، سیاسی و مدیریتی است که در کنار هم هویت یکپارچه‌ای تشکیل می‌دهند.
عضو مجلس خبرگان رهبری اشاره کرد: رهبر انقلاب از سال‌های دور، دغدغه‌های اجتماعی مانند: عدالت، آزادی و فقر را مطرح کرده و تلاش داشته تا مسائل جامعه را با قرآن کریم پیوند دهد و پاسخ‌های مناسب را به جامعه بازگرداند.
وی همچنین خاطرنشان کرد: عصاره منظومه فکری رهبر انقلاب، در اسناد تحولی موجود است و هدف آن، تحقق انقلاب اسلامی به‌معنای واقعی در جامعه، منطقه و جهان است.
وی افزود: انقلاب اسلامی نه یک انفجار لحظه‌ای، بلکه حرکتی تدریجی از سال ۱۳۴۱ است که تا ظهور امام زمان(عج) ادامه خواهد داشت.
حجت‌الاسلام والمسلمین صلح‌میرزایی، همچنین به اصرار رهبر انقلاب بر نشان‌دادن «بهشت ولایت» در همین دنیا اشاره کرد و گفت: رهبر انقلاب در کتاب «طرح کلی اندیشه اسلامی»، تلاش کرده تا مفاهیم توحید، ولایت و نبوت را در همین دنیا متجلی کند.

  جامع‌نگری در عرصه‌های علمی، بارزترین ویژگی منظومه فکری رهبر معظم انقلاب است
حجت‌الاسلام والمسلمین رضا نوروزی نیز در این همایش عنوان کرد: اگر بخواهیم یکی از خصوصیات بسیار بارز مقام معظم رهبری در منظومه فکری ایشان را بیان کنیم، موضوع جامع‌نگری ایشان در عرصه‌های علمی است. گاهی در نگاه دینی، مباحث اعتقادی از مباحث فقهی فاصله می‌گیرد و یا مباحث ناظر بر اخلاق از مباحث فقهی فاصله می‌گیرد؛ هنر این است که یک شخص این درهم‌تنیدگی را که بین همه عرصه‌ها وجود دارد، منسجم کرده و در منظومه فکری خود ایجاد کند.
مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه قم بیان کرد: برای مثال توحید یک بحث اعتقادی و کلامی است؛ اما وقتی مقام معظم رهبری وارد بحث توحید می‌شوند، بسیاری از مباحث اجتماعی را با نگاه توحیدی به آن پرداخته و بیان می‌کنند. در روابط بین‌الملل زمانی که مقام معظم رهبری سخنرانی می‌کنند، از مسأله توحید شروع می‌کنند؛ لذا این انسجام بین همه عرصه‌های علوم اسلامی، یک تفکر را ارائه می‌کند، بدون اینکه بریدگی در این مسائل ایجاد شود.
حجت‌الاسلام والمسلمین نوروزی تصریح کرد: انحراف‌هایی که امروز حتی در ارائه برخی مباحث دینی می‌بینیم، نتیجه بریدگی‌ها و عدم انسجام‌هایی است که برخی ایجاد کرده‌اند.
وی گفت: نگاه جامعی که مقام معظم رهبری به عرصه انسان در فضای فردی، اجتماعی، ظاهری و باطنی دارد، بسیار قابل توجه است؛ در اوج مباحث سیاسی و اجتماعی، می‌بینیم ایشان مباحث دینی و اعتقادی را هم بیان می‌کنند.

  توجه به نوع مبانی و روش در منظومه فکری مقام معظم رهبری ضروری است
حجت‌الاسلام والمسلمین سیدرضا مؤدب نیز در این همایش ملی گفت: از جمله مبانی که اندیشه‌های تفسیری مقام معظم رهبری را مورد توجه قرار داده است، این است که قرآن برای همه مخاطبان هم قابل فهم است و هم برای هر مرحله و مسأله‌ای از زندگی راه حل دارد؛ هم‌اکنون عده‌ای در جامعه علمی هستند که فهم ما را از قرآن، ناچار به رجوع از روایات تفسیری می‌دانند. قرآن مستقیم خودش برای ما قابل فهم نیست. سطح قرآن، سطحی نورانی است که مستقیماً ما در مقام فهم آن نیستیم و نیاز به روایات معصومین(ع) داریم.
رئیس دانشکده الهیات دانشگاه قم ادامه داد: رهبر معظم انقلاب در کتاب مقدمه بحث‌های طرح کلی اندیشه‌های اسلامی به چند مبنا به‌صورت خاص‌تر اشاره می‌کنند؛ از جمله ارائه اسلام به‌مثابه یک مسلک اجتماعی نه فردی، انسجام و همسویی همه اصول، فروع و معارف دین در جهت ایجاد نظام زندگی، ضرورت اولویت‌گذاری در ارائه اصول و معارف اسلامی برای تحقق نظام اسلامی، مستند بودن تبیین‌ها، نظریه‌پردازی‌ها و نظام‌سازی‌ها بر متون اصلی دین به‌ویژه قرآن کریم.
وی در پایان تأکید کرد: رهبر معظم انقلاب اسلامی معتقدند، روش تفسیری، هم روش عقلی و فلسفی است که مفسران معاصر بیشتر از آن استفاده می‌کنند و هم، روش اجتهادی که از خود قرآن، روایت و براهینی که موجود است، استفاده می‌شود.
در بخش پایانی این همایش، از صاحبان مقالات برگزیده تقدیر شد.