آیتالله رجبی
خبرگان رهبری گلوگاه تعالی کشور است
رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(قد)، با تأکید بر اینکه آرمانهای انقلاب با انتخاب خبرگان رهبری گره خورده است، گفت: یکی از وظایف رهبری، تعیین سیاستهای کلی نظام است. بخشی از سیاستها خود آرمانهاست و بخشی از آن، تحققبخش آرمانها میباشد. خبرگان با انتخاب رهبری، در واقع ضمانت اجرای آرمانهای انقلاب را فراهم میکند.
به گزارش خبرگزاری حوزه، آیتالله محمود رجبی رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(قد) در مدرسه زمستانه شبههپژوهی «انقلاب امام و مردم» که از سوی مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه برگزار شد، به بررسی نقش خبرگان در اعتلای آرمانهای انقلاب پرداخت و گفت: آرمانهای انقلاب، همان آرمانهای اسلام است و اگر بخواهیم، آرمانهای اسلام را در یک جمله خلاصه کنیم، «تحقق حیات طیبه» است. پیامبر اکرم(ص) آمده و خداوند کتاب آسمانی را به او عنایت کرده، برای اینکه مردم پاسخ مثبت به پیامبر(ص) دهند تا آنها را احیا نماید.
عضو شورایعالی حوزههای علمیه افزود: راه تحقق این احیا و حیات حقیقی، ایمان و عمل صالح است. خداوند متعال در آیه ۹۷ سوره نحل فرموده است: [من عمل صالحًا من ذکرٍ أو أنثی وهو مؤمنٌ؛ فلنحیینه حیاةً طیبةً]؛ آن حیات طیبهای که پیامبر(ص) میخواهد به بشریت ببخشد، نصیب کسانی میشود که عمل صالح انجام دهند؛ درحالیکه ایمان دارند.
آرمانهای انقلاب همان آرمانهای اسلام است
آیتالله رجبی با اشاره به اینکه آرمانهای انقلاب که همان آرمانهای اسلام است، خلاصه میشود در حیات طیبه، اظهار کرد: راهکار رسیدن به این حیات طیبه، ایمان و عمل صالح بوده و تفاوت نظام جمهوری اسلامی و آرمانهای آن با سایر نظامها، مکتبها، نهضتها و جریانها در همین است که بر پایه ایمان و عمل صالح شکل میگیرد و حیات طیبه را به ارمغان میآورد. حیات طیبه هم جامع همه آرمانهاست؛ هم آرمانهایی که مربوط به تعالی فرد است و هم آرمانهایی که مربوط به اعتلای جامعه است.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم ادامه داد: نقشی که خبرگان رهبری میتواند در این زمینه داشته باشد، نقشی بسیار مهم و شاید مهمترین نقش است. مهمترین موقعیت و گلوگاه تعالی نظام ما، اعتلای ارزشهای انقلاب و آرمانهای امام(قد) و خدای نکرده، اگر خبرگان رهبری درست شکل نگیرد یا درست به وظایفشان عمل نکنند، زمینه سقوط و نزول این آرمانها فراهم میشود.
مجلس خبرگان یک ذخیره معنوی برای جمهوری اسلامی است
آیتالله رجبی، مجلس خبرگان رهبری را صحنه دفاع از آرمانها و اعتلای آنها برشمرد و خاطرنشان کرد: این مجلس یک ذخیره معنوی برای جمهوری اسلامی است و با عملکرد درست خودش، میتواند موجب استحکام، تقویت و تداوم آرمانها و ارزشها باشد و حتی در تبیین ارزشها و دفاع و تثبیت آنها نیز نقش دارد.
وی نقشآفرینی خبرگان رهبری را به دو صورت مستقیم و غیرمستقیم دانست و بیان کرد: نقش مستقیم مجلس خبرگان رهبری، به این است که در نظام جمهوری اسلامی، تنها جایگاه و مجلسی که متشکل از مجتهدان و روحانیونی که باید خودشان نماد ارزشها باشند، همین خبرگان رهبری است. شرط حضور در این مجلس هم، اجتهاد، تخلق به اخلاق اسلامی و تقید به ارزشهای اسلامی است.
آیتالله رجبی افزود: اگر این مجلس با آن ویژگیها شکل بگیرد، خودش میتواند هم در اعتلای آرمانها نقشآفرین باشد و هم بهعنوان الگویی برای جامعه به سمت اعتلای آرمانها قرار گیرد. تاکنون نیز وقتی تاریخ خبرگان رهبری را ملاحظه میکنیم، میبینیم با جمعهای دیگری که در همین نظام و با موازین همین نظام شکل گرفتهاند، تفاوتهای بسیاری داشته است.
وحدت و یکپارچگی مجلس خبرگان در جهت آرمانهای انقلاب
وی وحدت، یکپارچگی و جهتگیری به سوی آرمانهای انقلاب و اعتلای آنها را جهتگیری مجلس خبرگان رهبری عنوان کرد و افزود: چقدر مسائل جناحی در مجلس خبرگان میتوان پیدا کرد؟! این موضوع تقریباً صفر است. چقدر اغراض شخصی و دنبالهروی منافع شخصی در این مجلس دیده میشود؟! این نکته مهمی است که مجلسی شکل بگیرد که اعضای آن، هرکدام صاحبنظر، اهل فکر و اندیشه و در عین حال در جهت آرمانهای انقلاب، وحدت و یکپارچگی داشته باشند. این امر میتواند، در تقویت و اعتلای آرمانها اثرگذار باشد. اینکه مقام معظم رهبری میفرمایند: مجلس خبرگان، یک ذخیره معنوی است، یک وجهش همین است.
اعضای خبرگان دارای نقش الگویی برای جامعه هستند
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم گفت: باید دانست که در هر جمعی ممکن است، چند نفری هم پیدا شود که ملتزم به لوازم آن جایگاه نباشند. هیچ جمعی پیدا نمیشود که همه افراد آن یکدل و یکسان در یک سو باشند؛ اما در عین حال حتی آن افراد معدود در خبرگان رهبری، باز هم با افراد مشابهشان در جاهای دیگر متفاوتند. بنابراین اعضای خبرگان رهبری، هم یک نقش الگویی دارند که میتواند جامعه را به سوی آرمانها و اعتلای آنها سوق دهد و هم هرکدام از آنها میتوانند در جامعه و منطقه انتخابی خودشان بهعنوان کسانی که توان دارند، مردم را نسبت به آرمانها و ارزشها و اعتلای آنها هوشیار کنند.
وی با اشاره به نقش غیرمستقیم خبرگان رهبری ادامه داد: نقش غیرمستقیم خبرگان رهبری، نقشی بیبدیل در نظام جمهوری اسلامی است؛ یعنی اگر بخواهیم تمام مرافق و جایگاههای نظام را در نظر بگیریم و این جایگاه را با آنها مقایسه کنیم، این جایگاه بر همه آنها میچربد و از اثرگذاری و برتری بیشتری برخوردار است.
نقش بسیار مهم خبرگان در تحقق آرمانها و ارزشهای اسلامی
آیتالله رجبی گفت: نقش اصلی خبرگان رهبری، تعیین رهبر، مراقبت و نظارت بر ویژگیها، صفات و رفتار رهبر و احیاناً عزل رهبری است. اگر ما به جایگاه رهبری در نظام جمهوری اسلامی توجه کنیم، آنوقت میفهمیم که خبرگان با تعیین رهبر، نظارت و مراقبت و با عزلی اگر احیاناً پیش بیاید، چقدر در تحقق آرمانها و ارزشهای اسلامی نقشآفرین هستند. ما سازوکار دیگری در این زمینه نداریم؛ فقط حضرت امام(قد) بود که با آن مقبولیت آمد؛ ولی طبق قانون اساسی، دیگر سازوکار تعیین رهبر همین خبرگان است.
عضو شورایعالی حوزههای علمیه، با بیان اینکه خود رهبری نیز، دارای نقش الگویی است، خاطرنشان کرد: شخص رهبری با نقش الگویی که دارد، در اعتلای ارزشها بسیار نقشآفرین است و خبرگان با انتخاب رهبری که دارای این ویژگیهاست، میتوانند نقش بسیار اساسی در اعتلای آرمانها داشته باشند.
رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(قد) ادامه داد: رهبری در نظام جمهوری اسلامی دارای دو نوع نقش الگویی است. یکی از گروههای مرجع که در هر نظامی، رهبری آن نظام، جزء گروههای مرجع محسوب میشود، بدون شک کسی که سکان یک نظام را به دست میگیرد و در همه امور آن نظام نقشآفرین است، میتواند در اعتلا یا سقوط ارزشها الگو باشد.
وی با برشمردن یکی دیگر از ویژگیهای رهبری در نظام جمهوری اسلامی اظهار کرد: ما علاوه بر مرجع بودن رهبر جامعه اسلامی، معتقد به ولایت فقیه بهمعنای نایب امام زمان(س) هستیم؛ یعنی ما در تمام شئون موظف هستیم، همنوا، همسو و همراه او حرکت کنیم. این همراهی، هم اعتقادی، هم عملی و هم انگیزهای و عاطفی میباشد. اگر جامعهای رهبری را با این نگاه ببیند، چقدر زندگیاش متناسب با آرمانها و اعتلای آنها شکل میگیرد؟ این امر هم در بعد اعتقادی، هم در بعد عاطفی و انگیزشی و هم در بعد رفتاری و منش تحقق مییابد.
آیتالله رجبی با اشاره به اینکه طبق قانون اساسی وظایفی اعتلابخش، تحققبخش و صیانتکننده از ارزشها و آرمانها بر عهده رهبری است، گفت: یکی از این وظایف رهبری، تعیین سیاستهای کلی نظام است. بخشی از سیاستها خود آرمانهاست و بخشی از آن، تحققبخش آرمانها میباشد. خبرگان با انتخاب رهبری در واقع ضمانت اجرای آرمانهای انقلاب را فراهم میکند. بنابراین آرمانهای انقلاب با انتخاب خبرگان رهبری گره خورده است.
عضو شورایعالی حوزههای علمیه، تمام ارزشهایی را که در نظام اسلامی میخواهد تحقق پیدا کند، وابسته به عملکرد خبرگان رهبری دانست و گفت: یکی از دیگر اموری که در وظایف رهبری نظام آمده، این است که نیروهای مختلف اثرگذار در جهت حرکت جامعه را ایشان نصب کند. این انتصابات چه در بعد فرهنگی، چه در بعد نظامی که صیانتکننده از نظام و ارزشهاست و چه در ابعاد دیگر وجود دارد. این یک نقش اجرایی مهم رهبری است که میبایست، ارکان مهمی را که نقش اساسی در تحقق آرمانها و اعتلای آنها دارد، رهبری تعیین نماید.
آیتالله رجبی در پرداخت به برخی از مصادیق انتخاب رهبری تصریح کرد: رئیس قوه قضائیه که باید حافظ ارزشها و آرمانهای انقلاب باشد، یا ریاست سازمان صدا و سیما که بهتعبیر امام خمینی(قد) همچون دانشگاهی است که باید جامعه را در جهت اعتلای ارزشها جهت ببخشد، منصوب رهبری است. به لحاظ نصب شخصیتهای اثرگذار در تحقق آرمانها و تقویت آنها هم، رهبری است که ایفای نقش میکند و خبرگان با ایفای نقش غیرمستقیم، میبایست جهتدهی نظام به سوی اعتلای ارزشها را رقم بزنند.
وی ادامه داد: از دیگر نقشآفرینیهای مهم رهبری غیر از آنچه در قانون اساسی آمده، نقش فکری و هدایتگری است. برخی از وظایف رهبری در قانون اساسی نیز دربرگیرنده این نقش هست؛ اما با توجه به ویژگیهایی که در قانون اساسی برای رهبری تعیین شده، ما ویژگیهایی را برای رهبری قائل هستیم که این ویژگیها در اعتلای ارزشها بسیار اثرگذار است.
ویژگیهای رهبری نظام اسلامی
رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(قد) گفت: رهبری نظام جمهوری اسلامی کسی است که باید در سطح اجتهاد مطلق آگاه به آرمانها، ارزشها و موازین دینی بوده، به آنها اعتقاد داشته و مدافع آنها باشد. اگر چنین کسی نقش مهم رهبری را بر عهده گیرد، بدون شک بالاترین ضمانت اجرایی برای تحقق آرمانهای دینی است. پیامبر گرامی اسلام(ص)، ائمه معصومین(ع) کسانی بودند که میتوانستند، همه نیروهای وفادار را بسیج نموده و همه نیروهای بالقوه را بالفعل کنند. رهبری هم با آن اختیارات و جایگاه دینی خودش، میتواند در جهتدهی فکری، فرهنگی و اقناع جامعه و بسیج نیروها در این عرصه نقشآفرینی کند.
عضو شورایعالی حوزههای علمیه، با اشاره به آیه شریفه«هو الذی أیدک بنصره وبالمؤمنین»، افزود: یکی از ویژگیهای رهبری هم این است که باید بتواند، با بسیج مؤمنین و تبدیل نیروهای بالقوه به نیروهای بالفعل، بیشترین نقشآفرینی در جهت اعتلای آرمانهای اسلامی را داشته باشد. این نقشآفرینی نیز معلول و برخاسته از نقش خبرگان رهبری است. پس خبرگان با واسطه در اعتلای آرمانها و ارزشهای اسلامی دخیل هستند.
آیتالله رجبی خاطرنشان کرد: در ویژگیهای رهبری بخش زیادی از آرمانها را بهعنوان شرط صلاحیت رهبری داریم؛ ویژگیهایی همچون عدالت، تقوا، شناخت خطقرمزهای آرمانهای انقلاب اسلامی و راههای حفظ آنها و شناخت سازوکارهای اعتلای ارزشهای انقلاب اسلامی، از جمله ویژگیهایی است که برای رهبری مد نظر قرار میگیرد. کانال تشخیص همه این ویژگیها، خبرگان رهبری است. پس راه تحقق اعتلای ارزشهای اسلامی، انتخاب مجلس خبرگان مطلوب میباشد تا رهبری شایسته را در رأس نظام اسلامی قرار دهد.
تشکیل خبرگان قوی مرهون درک ما از جایگاه این مجلس است
وی ادامه داد: جامعه ما باید عظمت جایگاه خبرگان رهبری را درک کند و همه اقشار آن متناسب با جایگاه خودشان، توانمندی خودشان و ظرفیت خودشان برای شکلگیری خبرگانی که دارای چنین صلاحیتی باشند، تلاش کنند. فرد، هرقدر خودش از جایگاه برتر علمی و اخلاقی برخوردار باشد، بهطور طبیعی در ایفای نقش خودش میتواند، اثرگذارتر عمل کند و این مرهون آن است که عظمت این جایگاه را درک کنیم.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در پایان تصریح کرد: وظیفه همه ماست که در جهت چنین مجلس خبرگانی نقش اساسی ایفا کنیم. اگر کوتاهی کنیم، خداوند با هیچکسی خویشاوندی ندارد و معیار، تلاش و کوشش خود انسانهاست. مقام معظم رهبری هم فرمودند: دشمنان ما از اینکه یک عمامهبهسری در رأس حکومت، که همسوی با آنها باشد، و آن ارزشها و آرمانها برایش مهم نباشد، نگران نیستند؛ حال چگونه میشود از چنینچیزی پیشگیری کرد؟ باز هم کانال آن مجلس خبرگان رهبری است.