آیتالله اعرافی در نشست با مبلغان برتر حوزه
تمام نظامات حوزه باید درونمایه و دستمایه تبلیغ داشته باشند
نشست مدیر حوزههای علمیه، با مدیران و مبلغان برجسته کشور در بخشهای مختلف، در مرکز مدیریت حوزههای علمیه کشور برگزار شد.
به گزارش خبرگزاری حوزه، مدیر حوزههای علمیه در این نشست هویت حوزه عملیه را تفقه و انذار و تبشیر و ادای رسالت تبلیغ و تبیین برشمرد.
آیتالله اعرافی با بیان اینکه تمام اجزای حوزه، آنگاه در مسیر خود هستند که به هدایت جامعه و مردم بپردازند، اظهار کرد: آن هدایتگری و پیادهسازی دین در بین مردم و نظامات جهان، غایت حوزههای علمیه است و شما مبلغان نقش کلیدی در این حوزه دارید.
مدیر حوزههای علمیه، با بیان اینکه با توجه به همه انتقاداتی که پدیدار شده و فناوریهای جدید که بهوجود آمده، نظام تبلیغی و سنتی حوزه، همچنان جایگاه والای خود را دارد، ابراز کرد: منبر و گفتوگو یک پدیده تاریخی است و حفظ این سنت، یکی از رسالتهای ماست که البته به این معنا نیست که از فناوریهای جدید استفاده نکنیم.
آیتالله اعرافی بیان کرد: حوزه، مجموعه طراحیها و برنامهریزیهایی را که در سالهای گذشته انجام داده است که منجر به تدوین اسناد جامع و راهبردی شد که براساس آن، برنامه ۵ ساله پدید آمد و در این زمینه، برشهایی در هر بخش رخ داد که از آن جمله میتوان به برش مدارس و استانها اشاره کرد تا وظایف و نظام برنامهریزی هر کدام از آنها مشخص شود.
وی گفت: در این برنامه ۵ ساله، طرحهای زیادی تصویب شد که بعد از کرونا طرحها به آرامی انجام شده است. در مجموعه برنامهریزیها، اسناد راهبردی کلان و برنامه ۵ ساله و حدود ۱۰۰ طرح تنظیم شد و در مقام اقدام و عمل، غیر از امور جاری برنامهها را آغاز کردیم.
عضو شورایعالی حوزههای علمیه اظهار کرد: در این منظومه برنامههای تبلیغ چه در بخش تولید محتوا و تربیت نیرو و فعالیت میدانی تبلیغ در جایگاه مناسبی تعریف شده است. مجموعه طرحها در قلمروی تبلیغ تجلیاتی داشته است. از جمله اینکه بخش تبلیغ در اسناد راهبردی و در برنامه ۵ ساله، یک برنامهای دارد که بسته شده است. دو درختواره نیز، در این زمینه تدوین شد که نقش بسزایی در رشد تبلیغ در حوزه دارد. در همین عرصه چندصد رشتهگرایش در این نظام تصویب شده که در این درختواره، همه رشتهها پشتوانه تبلیغ که بهمعنای عام و خاص آن توجه شده، در نظر گرفته شده که شامل حدود ۳۰ رشته است.
امام جمعه قم گفت: همچنین در درختواره مهارتهای حوزه، ۲۰ دوره مهارتی برای تبلیغ دیده شده است. در اجرای این موارد اتفاقی که افتاد، این بود که مرکز تبلیغ، به مجتمع تبلیغ تبدیل شد. از دیگر فعالیتها میتوان به اجرای این رشتهها در استانها اشاره کرد. همچنین تلاش شد که این رشتهها در قم نیز، توسعه و تکثر و تنوع بیشتری یابد.
مدیر حوزههای علمیه، با اشاره به آغاز فرایند تبلیغ در فضای مجازی اظهار کرد: در این عرصه با امکانات صفر شروع کردیم. در حوزه میدانی ۱۰ تا ۲۰ طرح وجود داشت که تحول کمی و کیفی داشته است؛ از جمله میتوان به وجود حدود ۲۰ هزار مدرسه طرح امین اشاره کرد.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم گفت: در مجموعه طرح هجرت، تطوراتی رخ داد که قرار است، در عرصههای مختلف رشد و توسعه یابد. در کنار این موارد، ستادهای راهبری شکل گرفت که در بخش کنشگری فعالیت دارند.
حوزه باید در اسناد ملی نقش فعال داشت باشد
آیتالله اعرافی اظهار کرد: حوزه نقشی فعال در تنظیم سندهای بزرگ ملی از جمله الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت و سند راهبردی کشور داشته است. حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ استاد در این حوزه نظراتی داشتند که مورد تفقد و عنایت مقام معظم رهبری هم قرار گرفت. حوزه باید در اسناد ملی نقش فعال داشته باشد. ستادهای راهبری در همین راستا شکل گرفت که از جمله این موارد، میتوان به ستاد حوادث و... اشاره کرد.
وی با اشاره به ارسال حدود ۱۰۰ نامه در خصوص مسئله غزه به افراد و مجامع تأثیرگذار در جهان، بیان کرد: حوزه سعی میکند، در همه امور ملی و بینالمللی نقش خود را ایفا کند.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم گفت: فرمایش مقام معظم رهبری در حوزه تبلیغ، یک نقطه عطف و آغاز یک فرایند تحولی است؛ گرچه این بیانات در سخنان پیشین ایشان نیز وجود داشت؛ ولی این سخنان تازگی و طراوت خاصی داشت و باعث ایجاد یک تحول در میان همه ارکان حوزوی و تبلیغی در سطح کشور شد.
مدیر حوزههای علمیه بیان کرد: در طراحیها، تبلیغ را باید به دو معنای عام و خاص تفسیر کرد؛ زیرا مقام معظم رهبری نیز این تأکید را به ما داشتند. ما باید به تبلیغ بهمعنای عام آن بپردازیم؛ در معنای عام، تمام نظامات حوزه باید درونمایه و دستمایه تبلیغ داشته باشد؛ یعنی در بخش آموزشی و پژوهشی باید این نکته را بهخوبی رعایت کنیم.
راهبری منسجمی در تبلیغ دین در کشور نیست
وی اظهار کرد: حضرت آقا فرمودند که بهگونهای باید فکر دینی را به دنیا ارائه دهیم که شبهه در آن حل بشود و این مسئله، نیاز به نظریهسازی دارد. باید قبول کنیم که راهبری منسجمی در تبلیغ دین در کشور نیست و این یک لطمه بزرگی به نظام تبلیغ است. اعزامهای کوتاهمدت به عهده دستگاههای دیگر است. در شرایط خاص کشور حس کردیم که این دستگاهها شاید جوش و خروش حضور در میدان را ندارند و ما بهعنوان حوزه از بابت انجام بهتر کار وارد میدان شدیم.
آیتالله اعرافی با اشاره به سیر صعودی پذیرش در حوزههای علمیه، افزود: پس از کرونا امسال اولین سالی است که پذیرش نسبت به سال قبلاش سیر صعودی داشته است؛ کرونا ضربه سنگینی به پذیرش ما وارد کرد. در این سالها کیفیت آموزشها بسیار بهتر بود. در کیفیت بهجای تسهیلگیری، پذیرش کیفیتری داشتیم.
عضو شورای عالی حوزههای علمیه اظهار کرد: به مدارس تکلیف کردیم که خودشان مورد به مورد وارد فاز پذیرش شوند. در این زمینه درخواست میکردیم که مدارس امین و طرح هجرت پای کار بیایند.
وی گفت: در این سالها ۱۰۰ تفاهمنامه با دستگاههای عمومی و فرهنگی و اجتماعی امضا کردیم که همه آنها باید به یک دبیرخانه مشترک برسد که در این زمینه، حدود ۸ دبیرخانه شکل گرفته است که نتایج پرباری داشته است. بخشی از امور تبلیغی در اختیار حوزه است و برخی از مباحث، باید به شورایعالی برود و برخی مسائل به نهادهای دیگر ارجاع شود.
مدیر حوزههای علمیه افزود: مباحث کلان بنیادی و ساختارسازی باید در محضر رهبر معظم انقلاب عرضه شود.۲۰ طرح مهم تبلیغی در این عرصه پایهریزی شده است که امیدواریم، بهخوبی این مسیر را طی کنیم.
ارتقای وضع تبلیغ نیازمند دانش است
حجتالاسلام والمسلمین پناهیان نیز در این نشست طی سخنانی، به ارائه نظرات خود در زمینه ابعاد مختلف تبلیغ پرداخت که در ذیل میآید:
آیتالله اعرافی یک مدیر تحولی بوده و امیدها هرروز به حوزه بیشتر میشود. بهتر شدن وضع تبلیغ در حوزه، نیازمند دانش است. اینگونه نیست که کسی در حوزه تمام تخصصهای رایج را فرابگیرد و قطعا هم موفق شود.
آیتالله مصباح(ره) نیز این بحث را تأیید میکردند و از دانش تبلیغی در این حوزه سخن میگفتند. یک فقیه میتواند حکم را استخراج کند؛ ولی قطعاً همه ابواب اسلامی را ممکن است، نداند؛ ولی یک مبلغ حتماً باید اسلامشناس باشد و همه اولویتها را بداند.
تبلیغ نیازمند دانش است. نوعاً، طلاب خود را مستغنی از دانش میدانند. متخصص دانش کلام نمیتواند، تعیین کند که کدام آیات قرآن و روایات در کتب درسی باشد. این مسئله نیازمند نظر متخصصان امر تبلیغ است. جریان تعلیم و تربیت نیازمند یک جریان دیگر است که این جریان، هنوز ایجاد نشده است.
امیدواریم که آیتالله اعرافی این علم را نیز مثل علمهای دیگر برافراشته کنند و این جریان را ایجاد کنند. اینکه چه آیاتی برای مدارس ابتدایی در چه سنینی لازم است، نیازمند یک متخصص تبلیغی است. در نظام تعلیم و تربیت، همیشه کارهای ذوقی انجام شده است.
برنامه آموزشی حوزه به نفع تبلیغ، چرخش داشته است؛ ولی هنوز یک سوم آموزش حوزه، باید در هفت سال اول تغییر پیدا کند. تبلیغ، هیچگاه در مقابل اجتهاد نیست. برای تبلیغ هم اجتهاد لازم است. آیتالله حقشناس(ره) از قول امام(قد) گفت که هر کسی که مبلغ باشد، زودتر مجتهد میشود.
حوزه باید یک نهاد سنجش نگرش مردم به دین راه بیندازد. نتیجه کار ما نگرشهای مردم است. نگرش و تلقی نهایی در این حوزه بسیار مهم است. اثر حوزه در آموزش و پرورش در حد پایینی بوده است. حضرت آقا در یک جلسه فرمودند که آموزش دین را نباید با اصول عقاید شروع کرد. امر اعزام تبلیغ را باید در سازمان حوزه گردآوری کنیم که اثر آن را در جامعه ببینیم و مسئولیت آن را نیز بپذیریم. نمیتوان محتوای غنی و لازم را بدون برنامهریزی ارائه کرد.
باید گفتمان انقلابی در مطالب مبلغان را جدی بگیریم
حجتالاسلام والمسلمین رضویمهر نیز در این نشست گفت: تدوین دانشنامه تبلیغ باید در دستور کار حوزه باشد. برای تقریر مباحث تبلیغی باید از اساتید بهرهمند شد. ایجاد خانه مبلغ در مراکز استانها نیز یک امر بسیار مهم است. همچنین باید گفتمان انقلابی در مطالب مبلغان را جدی بگیریم.
بحث فقه تبلیغ دینی یکی از ضروریات است که باید در این زمینه اقدام کنیم. یکی از مشکلاتی که در سالهای اخیر داریم، دور شدن از هیئتهای مذهبی است. باید مبلغان ما در هیئتها حضورگستردهتری داشته باشند.
خبرنامههای الکترونیکی باید برای مبلغان ارسال شود؛ زیرا مبلغان زبانگوی اسلام و نظام اسلامی هستند. مقطعی نبودن این جلسات و تشکیل دبیرخانه دائمی، از مسائل بسیار ضروری است. شورایعالی تبلیغ میتواند، این تشتت در امر تبلیغ را از بین ببرد.
گفتنی است در این نشست، حججاسلام؛ فلاحزاده، نبوی، حسینیاراکی، برادران، استقامت، جوشقانیان، عبداللهی، وکیلپور و هاشمی، از مبلغان کشور نیز به اظهار نظراتی درباره کم و کیف توسعه امر تبلیغ پرداختند.