آیتاللهالعظمی مکارم شیرازی در پیامی به سی و هفتمین کنفرانس بینالمللی وحدت اسلامی
اختلافافکنی و بهرهگیری از تفاوتهای مذهبی حربه دشمن، برای تضعیف جامعه ایمانی
سیوهفتمین کنفرانس بینالمللی وحدت اسلامی با موضوع «همکاریهای اسلامی برای دستیابی به ارزشهای مشترک» با پیام آیات عظام؛ مکارم شیرازی و جوادی آملی، سخنرانی آیتالله اعرافی مدیر حوزههای علمیه کشور، حججاسلام والمسلمین؛ رئیسی رئیسجمهور، شهریاری دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی و با حضور۱۱۰ نفر از نخبگان و اندیشمندان از ۴۱ کشور جهان، از 6 تا 11مهرماه بهصورت وبیناری و حضوری برگزار شد. بخش حضوری این کنفرانس از نهم تا یازدهم در سالن اجلاس سران کشورهای اسلامی در تهران، و بخش وبیناری کنفرانس نیز از ششم تا یازدهم برگزار شد. همچنین میهمانان و شرکت کنندگان در این کنفرانس، 11 مهر با امام خامنهای، رهبر معظم انقلاب اسلامی دیدار کردند و از رهنمودهای ایشان در راستای وحدت و همگرایی جهان اسلام بهرهمند شدند.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی حضرت آیتالله مکارم شیرازی، پیام معظمله به این شرح است:
بسمالله الرحمن الرحیم
[إن هذه أمتکم أمةً واحدةً وأنا ربکم فاعبدون]
در ابتدا لازم است، میلاد پرنور و برکت رسول اعظم و نبی اکرم(ص) را به همه مسلمانان و بهخصوص میهمانان گرامی تبریک و تهنیت عرض نمایم و از مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی و دبیر محترم آن که اسباب برگزاری چنین مجلسی را فراهم نمودهاند و علماء، دانشمندان و میهمانان محترم که در این مجلس شرکت کردهاند، صمیمانه تقدیر و تشکر نمایم.
سالیان متمادی است که این همایشها و گردهماییهای همانند آن، در کشور اسلامی ما برگزار میگردد و شرکتکنندگان در فضایی آرام و دوستانه در کنار یکدیگر و همراه با اخوت و برادری، به بررسی مسائل و مشکلات میپردازند و هرگز اختلافنظرها و تعدد و تکثر دیدگاهها، مانع از گفتوگو و تعامل نمیگردد؛ بیتردید چنین همراهی و همفکری، میتواند الگویی مناسب برای سایر جوامع اسلامی با همه تنوعها و تکثرها باشد.
به نظر میرسد، دلیل چنین امری را باید در وجود ارزشهای مشترک پیگیری کرد؛ چه ارزشهای انسانی و چه ارزشهای دینی که التزام و تعهد به آن، از تندروی و عدم تحمل مخالف جلوگیری کرده، راه را بر زندگی مسالمتآمیز همراه با احترام به همنوع و همکیش هموار میسازد.
باید توجه داشت که دشمن در طول تاریخ، بهترین حربه برای تضعیف جامعه ایمانی را اختلافافکنی و بهرهگیری از تفاوتهای مذهبی، قومی و فکری قرار داده و هیچگاه از این نقشه شوم دست برنداشته است؛ از اینرو لازم است، مسلمانان نیز، با هوشیاری کامل لحظهای از آن غافل نشوند.
یافتن ارزشهای مشترک، تبیین و معرفی آنها به مسلمانان و دعوت به رعایت و التزام به آنها، مهمترین راه تداوم همبستگی و تقریب میان مسلمانان است.
اکنون که شعار اصلی این همایش نیز «همکاری برای دستیابی به ارزشهای مشترک» است، فرصت ارزشمندی به دست آمده تا با همفکری اندیشمندان و عالمان جهان اسلام، از درون منابع و مصادر اسلامی، این مشترکات استخراج گردیده، به مسلمانان معرفی گردد تا در پرتو آن، جوامع اسلامی بیش از پیش به سوی همبستگی و در یک کلمه رسیدن به «امت واحده» گام بردارند که این مهم، تنها به دست اندیشمندان اسلامی قابل تحقق میباشد.
اینجانب بار دیگر ضمن تشکر از همه بزرگوارانی که در این همایش شرکت کردهاند، عزت و اعتلای بیش از پیش اسلام و تعالی مسلمانان در سرتاسر جهان را از خداوند عزوجل خواستارم و امیدوارم، کاستیهای موجود، با همت و تلاش همگان مرتفع گردد. بمنه و کرمه إنه ولی قدیر.
قم - ناصر مکارم شیرازی/ ربیع الاول ۱۴۴۵
وحدت در سایه توحید و اعتقاد به اسمای حسنای الهی و مسئله معاد و مانند آن حاصل میشود
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی علوم وحیانی اسرا، دومین روز از همایش سی و هفتمین کنفرانس بینالمللی وحدت اسلامی با پیام تصویری حضرت آیتالله جوادی آملی و برگزاری «نشست مجمع عمومی»، 10مهر در سالن همایشهای صدا و سیما برگزار شد. متن پیام به این شرح است:
أعوذ بالله من الشیطان الرجیم/ بسمالله الرحمن الرحیم
«الحمد لله رب العالمین وصلیالله علی جمیع الأنبیاء والمرسلین والأئمة الهداة المهدیین وفاطمة الزهراء سلامالله علیهم اجمعین بهم نتولی ومن أعدائهم نتبرء الی الله».
مقدم شما بزرگواران، علما، نخبهها، فرهیختگان و دانشمندان ارجمند را گرامی میدارم. هفته پربرکت وحدت را به همگان تهنیت عرض میکنیم. میلاد ذات مقدس پیامبر اعظم (علیه وعلی آله آلاف التحیة والثناء) را ارج مینهیم. امیدواریم ذات اقدس الهی بهبرکت این موالید آنچه خیر و صلاح و فلاح دنیای اسلام است، نصیب مسلمانها بفرماید و از برگزارکنندگان این مراسم حقشناسی میکنیم و از همه بزرگوارانی که با ایراد مقال یا ارائه مقالت، بر وزن علمی این کنگرهها و همایش-ها و نشستها افزوده و میافزایند، خدای سبحان به احسن وجه بپذیرد.
آنچه محور اصلی بحث است، آن است که با استفاده و بهرهوری از ارزشهای مشترک ادیان و مذاهب الهی وحدت را که رهآورد همه انبیاء و اولیای الهی(ع) است، تحصیل کنیم و حراست نماییم.
مستحضرید که اختلاف زمینی است و وحدت الهی و آسمانی است. در گستره زمین، اعماق زمین، در معادن زمین، در دریاهای زمین و در کوههای زمین وحدت پیدا نمیشود. ذات اقدس الهی به رسولش میفرماید: [لو أنفقت ما فی الأرض جمیعاً ما ألفت بین قلوبهم]؛ اگر همه ذخائر زمین را صرف بکنی تا جامعه متحد بشود، مقدور شما نیست؛ زیرا وحدت آسمانی است و زمینی نیست. وحدت در سایه توحید و اعتقاد به اسمای حسنای الهی و مسئله معاد و مانند آن حاصل میشود. با داشتن زر و سیم، کوه معدن پیدا میکند؛ ولی جامعه متحد نخواهد شد: [لو أنفقت ما فی الأرض جمیعاً ما ألفت بین قلوبهم].
راز اینکه وحدت آسمانی است و زمینی نیست، آن است که موجودات زمینی با هم جمع نمیشوند؛ اما موجودات آسمانی همه باهماند. در کتابهای آسمانی گرچه اختلاف مختصری هست؛ اما هیچ مخالفتی بین رهآورد کتابهای آسمانی پیدا نمیشود. انبیای الهی اختلاف برنامهای دارند؛ ولی مخالفتی بین آنها نیست. رهبران الهی در یک دین ممکن است، اختلاف نظر داشته باشند؛ ولی مخالفتی بین آنها نیست. این بیان، اختصاصی به قرآن کریم ندارد که [ولو کان من عند غیرالله لوجدوا فیه اختلافاً کثیراً]؛ صدر و ذیل تورات یکدست است، صدر و ذیل انجیل یکدست است، صدر و ذیل زبور داود(ع) یکدست است؛ چه اینکه صدر و ذیل قرآن کریم یکدست است.
پس بنابراین معارف قرآنی متحد است؛ چون از آسمان است نه از زمین [ولو کان من عند غیر الله لوجدوا فیه اختلافاً کثیراً]. اختلاف از زمین برمیخیزد، از آسمان نمیآید. ما دو کار باید انجام بدهیم: یکی اینکه برنامههای آسمانی را بهدقت بفهمیم و بپذیریم؛ دوم برنامههای زمینی را بهدقت رصد و مدیریت کنیم.
در قرآن کریم فرمود: آنچه در زمین است، من برای شما مسخر کردم. اگر صدر و ساقه زمین برای بشر تسخیر شده است، بشر کمبودی ندارد که در اثر کمبود و حرص و طمع و مانند آن، با یکدیگر اختلاف داشته باشند. جنگ جهانی اول و دوم و همچنین جنگهای نیابتی منطقهها و زمانها و زمینهای مخصوص در اثر کوتهفکری است. قرآن کریم فرمود: اختلاف زیانبار است. این بیان نورانی پیامبر (علیه و علی آله آلاف التحیة و الثناء) است: «إیاکم و البغضة... فإنها الحالقة للدین»؛ فرمود: شما مواظب باشید، اختلاف که با یکدیگر دارید، تیغی است که در دست شماست، یک؛ این تیغ زیر بوتههای دین را میتراشد و اینها را از پای در میآورد و از پایه درمیآورد، این دو.
شما مستحضرید، اگر کسی در روز دهم در منا سرش را حلق کرد، به این زودی مو درنمیآید و اگر هر روز تیغ در دست او باشد و سر را حلق کند، مویی رشد نمیکند. در این حدیث نبوی وجود مبارک آن حضرت(علیه وعلی آله آلاف التحیة والثناء) فرمود: «إیاکم والبغضة... فإنها الحالقة للدین»؛ مبادا! با یکدیگر کینه داشته باشید؛ زیرا بغض و عداوت نسبت به یکدیگر تیغ تیز است که زیر دین قرار میگیرد و ریشهکن میکند و نمیگذارد این گلهای دین بروید، این خوشهها و شاخههای دین بروید. «إیاکم والبغضة... فإنها الحالقة للدین». این اختلاف زیر دین تیغ میگذارد.
بنابراین خطر مخالفت، بیدین شدن است و خطر بیدین شدن، سوخت و سوز جهنم است، گذشته از رسوایی دنیا؛ اما وحدت از آسمان نازل میشود. اینکه فرمود: [واعتصموا بحبل الله جمیعاً]، این حبل و این طناب الهی بهوسیله کتابهای آسمانی به زمین آویخته است، نه انداخته. قرآن و همچنین تورات و همچنین انجیل و همچنین زبور داود و هر نوشتهای از نوشتههای الهی، اینها به زمین القاء شدند، نه انداخته. تجلی شدهاند، نه تجافی. آویخته شدهاند، نه انداخته. به زمین نینداختهاند که فاصله پیدا کند با آسمان؛ بلکه به زمین آویختند. این کتاب الهی در عین حال که در دست مردم است، طرف دیگرش در دست بیدستی خدای سبحان است. تورات اینچنین است، انجیل غیرمحرف اینچنین است، تورات اصیل اینچنین است؛ لذا فرمود: [واعتصموا بحبل الله جمیعاً].
اگر آن معارف الهی که در کتابهای آسمانی است، اعتقاد به وحدانیت خدا، ابدیت خدا، ازلیت خدا، جریان معاد، حقانیت قیامت و مانند آن، در دلها مستقر بشود، هرگز جامعه به جان هم نمیافتد. نه جنگ جهانی اول و دوم پیش میآید و نه جنگهای نیابتی و نه اختلافات دیگر.
پس آنچه که بهنام وحدت است، در آسمان است و آنچه که نازل میشود، بهنحو آویختن است، نه بهنحو انداختن. بهنحو تجلی است، نه بهنحو تجافی؛ یعنی در عین حال که در بالا هست، در پایین هم حضور دارد و برای اینکه روشن بشود، انسان میتواند آسمانی بیندیشد؛ به انسان یک فکری داد که آن الهی فکر میکند، قلبی داد که الهی فکر میکند. فرمود: شما باید به بهترین وجه زندگی کنید و زندگی به بهترین وجه، در سایه وحدت است؛ نه در سایه مخالفت با یکدیگر، نه در سایه جنگ و ریخت و پاش و کارهای نظامی. در سایه گذشت و ایثار است. شما برای اینکه بتوانید خوب زندگی کنید، باید به دو نکته توجه کنید: یکی اینکه هیچ کمبودی در جهان خلقت و نظام سپهری نیست. شما هرچه بخواهید عمر بکنید، عمر طولانی آنقدر امکانات در جهان هست که همه شما را تأمین میکند. این اصل اول.
اصل دوم آن است که آنچه که در نظام هستی است، خدا آن را مسخر شما قرار داده است. نه انسان حق دارد، بگوید: من نمیتوانم! نه هیچ موجود آسمانی یا زمینی دیگر حق دارند که بگویند: من تابع خواسته انسان نیستم! هر دو امتناع ممنوع است. اگر انسان حق ندارد که بگوید من نمیتوانم و اگر جهان حق ندارد که بگوید من مضایقه میکنم؛ بلکه هم انسان در اثر عنایت الهی توانمند است و هم جهان تسخیر شده است؛ بنابراین کمبودی نیست تا انسان بهوسیله کمبود به جان یکدیگر بیفتد. البته آن طبع سیرنشدنی افراد طماع، مطلبی دیگر است که زمینه فساد را فراهم میکند.
بنابراین در قرآن آمده است که اتحاد و هماهنگی زمینی نیست؛ [بلکه] آسمانی است: [لو أنفقت ما فی الأرض جمیعاً ما ألفت بین قلوبهم]. آسمان بودن هم به این است که اگر کسی موحد بود، جز خدا به احدی اعتنا و اعتمادی نداشت، قلب و قالبش به فکر الهی است، خیر دیگران را هم میخواهد، یک؛ آنچه در نظام هست، خدا برای بشر خلق کرد، چه زمان چه زمین، فرمود: [جعل لکم اللیل والنهار] او شب و روز را برای شما خلق کرد. انسان باید شب و روزش را مدیریت بکند، برنامههای صحیح در شبانهروز داشته باشد که هم به کارهای فردی برسد و هم به کارهای جمعی. هم به آن خلوت کردن با ذات اقدس الهی بار یابد و هم با مسائل اجتماعی دیگر، هم زمان را میتواند برنامهریزی کند و زیرمجموعه خود بگیرد؛ چون فرمود: [جعل لکم اللیل والنهار]، هم آسمان و زمین را که نظام سپهریاند، میتواند اساس قرار بدهد برای بهره برداری. اگر هیچ موجودی در آسمان نیست؛ مگر اینکه میتواند مسخر باشد و انسان میتواند او را تسخیر کند؛ بنابراین کمبودی در عالم نیست تا در اثر کمبودی جا یا زمان یا زمین، اختلافی پیش بیاید.
اگر حرص و طمع زائد باشد، او را باید با فضائل اخلاقی تربیت کرد؛ وگرنه هیچ موجودی در عالم نیست که خدا او را برای انسان خلق نکرده باشد. این [خلق لکم ما فی الأرض جمیعاً] یا «خلق لکم» آنچه در آسمان و زمین است یا «خلق لکم» آنچه در مجموع نظام سپهری است، اینها برای شما خلق شده است. پس بنابراین چیزی کم نیست تا انسان در اثر کمی آن مواد، با یکدیگر اختلاف کند.
همه چیز حتی زمان را باید مدیریت کند؛ چون فرمود: [جعل لکم اللیل والنهار]. هم زمین را باید مدیریت کند، هم مجموعه نظام سپهری را؛ ولی در تمام این برنامهریزیها باید بداند، اختلاف در رهآورد الهی نیست. آنجا جز وحدت و هماهنگی چیز دیگری نیست و اتحاد و فضاگیری در متن دریاها نیست، زیرا جای کثرت است و جای لعن یکدیگر و جای تساوق و امثال ذلک است.
نتیجه اینکه اتحاد یک امر الهی است و نازل میشود بهنحو تجلی؛ نه بهنحو تجافی و اختلاف، یک امر زمینی است و انسان هرگز با زمیننگری و گرایش به زمین و زمینمحوری نمیتواند به اتحاد بار یابد و اما اگر آسماننگری کند، هم میتواند اتحاد را حفظ کند، هم به سعادت دنیا و آخرت برسد.
من مجدداً مقدم شما را گرامی میدارم. آنچه خیر و صلاح و فلاح جهان اسلام است و رفاه مسلمین را تأمین میکند، بهبرکت قرآن و عترت فراهم بشود.
«غفر الله لنا ولکم والسلام علیکم و رحمة الله وبرکاته»
گفتمان انقلاب اسلامی و محور مقاومت، اندیشهای جز وحدت و همگرایی را تعقیب نمیکند
به گزارش خبرگزاری تقریب، آیتالله اعرافی، ۶ مهر در بخش وبیناری این کنفرانس، ضمن تبریک میلاد با سعادت رسول گرامی اسلام(ص) و امام جعفر صادق(ع) اظهار کرد: برگزاری سالانه کنفرانس وحدت اسلامی بهمعنای پایبندی ایران و گفتمان انقلاب اسلامی به ارزشهای متعالی وحدت است و حضور نخبگان و علمای بزرگ اسلام در این کنفرانس بهمعنی آن است که امروز امت اسلامی بیش از هر زمان دیگری، نیاز به یکپارچگی و وحدت دارد.
مدیر حوزههای علمیه کشور افزود: حقیقت آن است که ما امروز بیش از هر زمان دیگری نیازمند آن هستیم که به هویت امت اسلامی، معارف وحدتبخش و انسجامآفرین اسلام باز گردیم.
امام جمعه قم خاطرنشان کرد: زمانیکه ما از وحدت اسلامی، همکاریها، هماهنگی و همافزایی سخن به میان میآوریم، میتوانیم آن را در دو سطح بررسی کنیم. سطح اول، سطح عمیق و بنیادین وحدت و سطح دوم، لایههای عملیاتی و میدانی آن است.
وی ادامه داد: در موضوع وحدت، سه محور اساسی نیز وجود دارد که در آن علما و صاحبنظران باید قواعد و مبانی وحدت را تقویت کنند. اولین محور، مباحث کلامی است؛ در کلام اسلامی نگاه مسلمین باید به مسئله وحدت یکدست باشد و همه ما وظیفه داریم که به آراء و عقاید کلامی که ترمیمکننده زیرساختهای امت واحده اسلامی است، توجه داشته باشیم.
آیتالله اعرافی تصریح کرد: همه مذاهب اسلامی، ضمن حفظ نظرات و عقایدی که دارند، باید قواعد کلامی و فلسفی را که تأمین کننده وحدت امت اسلام است، اشاعه دهند.
مدیر حوزههای علمیه اذعان کرد: دومین محور، توجه به فقه اسلامی و فقه مذاهب است. بیشک در فقه اسلامی قواعد بسیار روشنی وجود دارد که همه امت اسلامی را به سمت یکپارچگی و انسجام دعوت میکند. سومین محور، رعایت اخلاق اسلامی است. بیتردید این سه ضلع مثلث مبادی و مبانی وحدت اسلامی؛ یعنی کلام، فقه و اخلاق، بهوجودآورنده یک امت واحده و یک تمدن نوین اسلامی یکدست و یگانه خواهد بود.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم تأکید کرد: بر همه ما مسلمانان واجب است تا با همکاری و تعامل گسترده، قواعد مشترک را بهدست بیاوریم. امیدواریم، سیو هفتمین کنفرانس بینالمللی وحدت اسلامی بتواند، مراکز علمی و نهادهای دینی امت اسلام را به سمت اقدامات بنیادی و عمیق در معانی و مبانی وحدت هدایت کند و همه مسلمانان را به سوی این کارهای مشترک بنیادی سوق دهد.
عضو شورای عالی حوزههای علمیه کشور ادامه داد: محور دوم، محور میدانی و عملیاتی وحدت است. ما در این عرصه، هم باید موانع بر سر راه وحدت را تشخیص دهیم و هم، به راهکارهای عملیاتی برای زنجیرهسازی امت اسلام و انسجام-بخشی به مسلمانان دست یابیم.
آیتالله اعرافی خاطرنشان کرد: یکی از موانعی که باعث میشود، از انسجام مسلمانان جلوگیری شود، عدم باور هویت اسلامی است و مسئله مهمی که باید برای آن چارهاندیشی شده و نشستهای متعددی در زمینه آن برگزار شود تا حس یگانگی و عناصر هویتی مشترک اسلام برای مسلمانان و کشورهای اسلامی تقویت گردد.
مدیر حوزههای علمیه کشور تصریح کرد: مانع دیگر این است که امت اسلام، به ظرفیتها و تواناییهای جمعی خود، باور و اعتماد لازم را ندارد. اگر این نیروی عظیم اسلامی، امکانات، ظرفیتها و استعدادهای خود را باور کند، آن زمان میتوانیم، به سمت تجمیع و قدرتسازی حرکت کنیم.
عضو فقهای شورای نگهبان با بیان اینکه فقدان نقشه راه تولید قدرت جدید فکری، معرفتی، سیاسی و...، سومین مانع انسجام مسلمانان است، گفت: در این زمینه نیازمند نقشه راه قوی هستیم. ما در این مسیر ضعفهایی داریم که باید برطرف شود.
وی چهارمین مانع را نبود سازوکار برای حل مناقشات در جهان اسلام دانست و پنجمین مانع بر سر راه انسجام اسلامی را رواج اندیشههای افراطی برشمرد و گفت: اندیشههایی که وحدت را نمیپذیرند، تمامی مسیرها را برای گفتوگو و تعامل میبندند. ششمین مانع وجود رژیم غاصبی همانند اسرائیل است که در قلب جهان اسلام قرار گرفته و موجب فتنهاندازی و تفرقه میان حکومتهای اسلامی است.
آیتالله اعرافی اظهار کرد: در محور عملیاتی و میدانی، نیازمند همکاریهایی در سطح مراکز علمی و دینی هستیم.
مدیر حوزههای علمیه در پایان گفت: گفتمان انقلاب اسلامی و محور مقاومت، اندیشهای جز وحدت و همگرایی را تعقیب نمیکند و دست آنها برای همبستگی به روی همه مسلمانان گشوده است. امیدواریم که این نشستها راهی به آن سمت باشد.
به گزارش خبرگزاری حوزه، حجتالاسلام والمسلمین حمید شهریاری، دبیرکل مجمع تقریب مذاهب اسلامی نیز، ۷ مهر در بخش وبیناری این کنفرانس، تصریح کرد: گسترش گفتمان امت واحده، هدف اصلی ما در کنفرانسهای وحدت بوده و هست؛ چراکه امت واحده یک مفهوم اسلامی و ذکرشده در قرآن است. این مفهوم را بهعنوان آرمانی که جوامع اسلامی به سمت آن حرکت میکنند، انتخاب کردیم و در نهایت میتوانیم، امیدوار باشیم که طرحهایی مثل اتحادیه کشورهای اسلامی این امکان را پیدا کند تا در صحنه حقیقی نمود یابد و شاهد آن باشیم که مرزهای کشورهای اسلامی کمرنگ شود.
دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی خاطرنشان کرد: ما نظریه امت واحده را بر مبنای پنج مرحله مطرح کردیم که مرحله پنجم آن، دستیابی به اتحادیه کشورهای اسلامی است.
وی تصریح کرد: یکی از مهمترین ارزشهای مشترکی که جوامع اسلامی، با همکاری هم میتوانند به آن دست پیدا کنند، امنیت است؛ امنیت در سه لایه ملی، منطقهای و اسلامی مد نظر بوده است؛ بههمین جهت ما با تمرکززدایی از کنفرانس وحدت اسلامی و طراحی کنفرانسهای منطقهای، موضوعی و محتوایی این توفیق را داشتهایم که بتوانیم، کنفرانسهای متنوعی را در سطح استانی و در سطح کشورهای منطقه و اسلامی و جهانی، طراحی و اجرا کنیم.
حجتالاسلام والمسلمین شهریاری گفت: از جمله کنفرانسهای منطقهای که طی سنوات اخیر در مجمع تقریب مذاهب اسلامی برگزار شد، کنفرانس منطقهای کردستان، کنفرانس منطقهای گلستان و کنفرانس منطقهای آذربایجان غربی بود. در این کنفرانسها بالغ بر700، 800 نفر مهمان از داخل و کشورهایی مانند روسیه، گرجستان، عراق، سوریه و... شرکت کردند.
وی اضافه کرد: یکی دیگر از محورهای تمرکززدایی از کنفرانس وحدت اسلامی، کنفرانس همسایگانی و اسلامی بوده است. ما موفق شدهایم، کنفرانسهایی را در کشورهای همسایه برگزار کنیم. خود ما بهعنوان مدعو در آن کنفرانسها حضور داشتهایم و نهادهای مدنی از کشور همسایه، دعوتکننده مهمانان بودند و بهعنوان میزبان، کنفرانس منطقهای وحدت را در آن کشور برگزار کردند که تا الآن توانستهایم، این کنفرانس را در عراق برگزار کنیم و در پاکستان، لبنان، اندونزی و در روسیه هم، در حال طراحی کنفرانسهای منطقهای با همسایگان خود هستیم.
دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی با بیان اینکه با تبادل فکری و همفکری و همزبانی رو در رو، احساس امنیت تقویت میشود که این خود بخشی از امنیت است، ادامه داد: از این جهت جشنواره مناره طراحی شده تا ما بتوانیم، با توصیههای اخلاقی و منشورهای رفتاری که برای رسانهها تولید میشود، آشنا شویم و با انتخاب آثار برگزیده رسانهای که بر وحدت در جهان و کرامت انسانی و بسیاری از ارزشهای انسانی تأکید میکنند، در این زمینه مفید باشیم. جشنواره مناره بهزودی برگزار خواهد شد و منتخبان از حوزههای رسانه و شبکههای اجتماعی؛ اعم از فیلم و عکس و انیمیشن در آن معرفی میشوند.
وی خاطرنشان کرد: ما در جهان کنونی دچار مخاطرات امنیتی هستیم که بخشی از این مخاطرات، ناشی از گسترش روزافزون فناوری در جهان است؛ بهخصوص فناوریهایی که مبتنی بر هوش مصنوعی هستند. بسیاری از شرکتهایی که دارای کلاندادههای جهانی هستند، بهنحو افسارگسیختهای در حال طراحی هوش مصنوعی میباشند و این نگرانی وجود دارد که رباتها در حوزه اخلاقی و اجتماعی، بر بشر سیطره یابند و حیات بشریت را مورد تعرض قرار دهند.
حجتالاسلام والمسلمین شهریاری در پایان گفت: به همین جهت توصیه ما به همه کشورهایی که دارای کلاندادهها هستند و ابزارهای جستوجو را بر این کلاندادهها سوار کردهاند و میتوانند از آنها برای گسترش فناوریهای مبتنی بر هوش مصنوعی استفاده کنند، این است که ما حتماً باید سازمانی را در سطح جهانی طراحی کنیم تا کنترل و نظارت بر گسترش این نوع فناوریها را مد نظر قرار دهد و از اینکه شرکتهای خصوصی برای دستیابی به سود بیشتر و آرمانهای شخصی خود، حیات بشر را به مخاطره بیندازند، پیشگیری کند.
والسلام علیکم ورحمة الله وبرکاته
ستاد برگزاری سیو هفتمین کنفرانس وحدت اسلامی
٭ گفتنی است، آیات و حججاسلام والمسلمین؛ سید کاظم نورمفیدی، سید نصیر حسینی و سید مهدی قریشی نمایندگان ولیفقیه در استانهای گلستان، کهکیلویه و بویر احمد و آذربایجانغربی، شیخ نعیم قاسم معاون دبیرکل حزبالله لبنان، آلهاشم نماینده ولیفقیه در آذربایجان شرقی، عباسی رئیس جامعة المصطفی العالمیه، سید عبدالفتاح نواب نماینده ولیفقیه در امور حج و زیارت، محمدحسن زمانی مشاور مدیر حوزههای علمیه در امور مذاهب اسلامی، احمد بهشتی، محسن حیدری آل کثیر، از اعضای مجلس خبرگان رهبری، سیدعلی حسینی اشکوری، سید محمد حسینی شاهرودی، محمدحسن زالی، از اعضای خبرگان رهبری، سید محمد باقر گلپایگانی، شیخ محمد حسین احمدی فقیه یزدی، علی رحمانیفرد سبزواری، مرتضی جوادی آملی، سیدطه موسوی هشترودی، از اساتید درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، محمد هادی یوسفی غروی، محقق و مورخ معاصر، محمد ابوالقاسم دولابی نماینده ویژه رئیسجمهور در امور روحانیت، عبدالکریم بیآزار شیرازی عضو شورای عالی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، محمدمهدی تسخیری معاون ارتباطات و امور بینالملل دانشگاه ادیان و مذاهب و مهدی مهریزی استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، مجتهده معصومه گلگیری استاد حوزه علمیه خواهران قم، دکتر فرزانه حکیمزاده مدیر گروه تاریخ اسلام پژوهشگاه مطالعات اسلامی جامعةالزهرا، دکتر راضیه پورحیدر مدیر حوزه علمیه خواهران ارومیه، سیده حمیده حسینی مدیر حوزه علمیه خواهران اهلسنت سنندج، سیده نفیسه حسینی واعظ مدیر حوزههای علمیه خواهران گلستان، دکتر عفت شریعتی نماینده مجلس شورای اسلامی، دکتر محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی،دکتر مهدی گلشنی استاد دانشگاه صنعتی شریف، مولوی نذیر احمد سلامی نماینده مجلس خبرگان رهبری، شیخ عزیز بابایی امام جمعه اهل سنت صادقیه تهران، ماموستا مامد کلشینژاد امام جمعه اهل سنت ارومیه، شیخ یعقوب شمس امام جمعه اهل سنت کیش، شیخ موسی سالم مفتی دارالسلام تانزانیا، شیخ محمد رحیماف مفتی اعظم و رئیس اداره روحانیت مسلمان استاوروپول روسیه، اشرف عثمانی قاسمی سرپرست بخش مطبوعات دارالعلوم دیوبند، شیخ جلال الکبیسی رئیس شورای علمای اهلسنت استان الأنبار عراق، علاءالدین زعتری معاون وزیر اوقاف سوریه، استاد محیالدین یلدریم عالم دینی ترکیه، مولانا محمد اسماعیل نایب امیر جمعیت اسلامی پیشاور، شیخ حسن علی التریکی مدیر مجلس فرهنگ و رسانه اسلامی انگلستان، «شیخ محسن آل عصفور»، رئیس مجلس اوقاف جعفری بحرین، «شیخ مصطفى ملص»، عضو هیئت امنای انجمن علمای مسلمان، شیخ عبدالمجید عمار عضو دفتر سیاسی حزبالله لبنان، شیخ اسماعیل دعا رئیس شورای عالی امور اسلامی زیمبابوه، مفتی شبلی قاسمی ناظم اعلای امارت شرعیه هند، پروفسور کامارا موریتیه استاد دانشگاه ساحل عاج، شیخ غازی حنینه رئیس جبهه العمل الاسلامی لبنان، شیخ عبدالله جبری دبیرکل جنبش الامة لبنان، محمد توفیق الهندی جانشین دبیرکل جنبش جهاد اسلامی، مولانا عبدالحق هاشمی امیر و رهبر حزب جماعت اسلامی بلوچستان پاکستان و «سید علی حسینی» رئیس مرکز اهلالبیت ایرلند، مولوی صاحبزاده ابوالخیر زبیر رئیس جمعیت علمای پاکستان، ماموستا عبدالسلام امامی امام جمعه مهاباد، خلیل حمدان عضو ارشد جنبش امل اسلامی لبنان، دکتر محمد علی پاتانکار رئیس موسسه فرهنگی اسلامی بمبئی، عمر عبدالرحمن ایوبی عضو هیئت امنا و مدیرکل پخش رادیو توحید اسلامی لبنان، مولوی حبیبالله حسام رئیس شورای اخوت اسلامی افغانستان و مولوی غلام نبی توکلی امام جمعه اهلسنت تایباد، در بخش وبیناری یا حضوری سیو هفتمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی به ارائه نظرات و دیدگاههای خود در موضوع «همکاریهای اسلامی برای دستیابی به ارزشهای مشترک» پرداختند.
بیانیه پایانی سیو هفتمین کنفرانس بینالمللی وحدت اسلامی
سیو هفتمین کنفرانس بینالمللی وحدت اسلامی، پس از شش روز برگزاری، با صدور بیانیهای به کار خود پایان داد.
به گزارش خبرگزاری تقریب، متن بیانیه پایانی به این شرح است:
باسمه تعالی
هویت مشترک جامعه اسلامی، در آیه شریفه «ان هذه امتکم امة واحدة» متجلی است و مسلمانان مدال افتخار «وکذلک جعلناکم أمةً وسطًا» را نیز بر سینه دارند. امت واحده اسلامی که عقلانیت و اخلاق دو عنصر بارز هویتی و شخصیتی آنان است، در طول تاریخ پرفراز و نشیب اسلامی، از عصر نبوی تا دوره معاصر، با هدایت رسول گرامی اسلام(ص) و حمایت اهلالبیت(ع) و صحابه بزرگوار و تبیین عالمان و اندیشمندان نیکاندیش این امت، همواره الگویی تمامعیار در جامعه جهانی بودهاند. این امت واحده با نصبالعین قرار دادن آیه مبارکه «وتعاونوا علی البر والتقوی» همواره بر مدار توحید به سمت ارزشهای والای اسلامی و انسانی در حرکت بوده و خواهند بود.
افزایش و تعمیق آگاهیهای اسلامی و افشای ترفندهای دشمنان اسلام و کمک به شکلگیری و تقویت اتحاد اسلامی و اخوت دینی در میان تودههای مسلمان و ترویج گفتمان تقریب، عقلانیت و اعتدال، از ضروریات جامعه اسلامی در این برهه خطیر میباشد.
مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی که نهادی فرهنگی و بینالمللی است، در راستای ترویج آرمان «امت واحده» و «اتحادیه کشورهای اسلامی»، بهصورت مستمر با شخصیتهای علمی، مذهبی و اندیشمندان و عالمان دینی جهان اسلام در ارتباط بوده و با برگزاری همایشهای بینالمللی، منطقهای و موضوعی، مؤثرترین و ارزشمندترین راههای ارتباطی با علمای جهان اسلام را دنبال کرده است.
با عنایت خدای متعال، این مجمع باافتخار، سیو هفتمین کنفرانس بینالمللی وحدت اسلامی را از تاریخ9تا11مهر1402برابر با 15تا17ربیعالاول1445 در تهران با عنوان «همکاریهای اسلامی برای دستیابی به ارزش-های مشترک» و با حضور جمعی از برجستهترین عالمان و اندیشمندان دنیای اسلام در تهران برگزار نمود. عالمان و اندیشمندان مذاهب اسلامی شرکتکننده در این کنفرانس بینالمللی، در جلسه اختتامیه، در بیانیهای، بر نکات ذیل تأکید نمودند:
1. قرآن کریم یگانه راهنمای وحیانی حفاظتشده برای بشریت است. صلح و دوستی با مسلمانان و همپیمانان و مقاومت در برابر طاغوت و ظلم مستکبران، از آموزههای حیاتبخش آن است. قرآن با امر به عدالت و احسان، از ولنگاری فرهنگی، هرزگی و فحشاء نهی کرده و دینی تمدنساز را در سایه سعادت و امنیت نوید میدهد. طلوع فجر آن در عصر جدید، خواب از چشم ظالمان ربوده است. مستکبران عالم تلاش میکنند که اسلامهراسی را دامن بزنند و مستضعفان عالم را از حق خودشان که همانا حاکمیت بر جهان است، محروم سازند؛ اما این قرآن است؛ کتابی که حاکمیت مستضعفان را علیه تمامی ظالمان و مستکبران عالم نوید میدهد و آنان را وارثان نهایی زمین معرفی میکند. مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، با طراحی کنفرانس بینالمللی مناره 2 و جشنواره آن، از همه رسانههای مؤثر در جهان اسلام، انسانرسانههای مشهور در شبکههای اجتماعی، سازمانهای مردمنهاد و اقشار عمومی دعوت میکند تا فعالیتهای خود را در حوزه قرآن کریم در این رویداد تاریخی به صحنه بیاورند.
2. مسئله قدس شریف و حمایت از مردم ستمدیده فلسطین، همچنان اولویت ارزشهای مشترک جهان اسلام برای دستیابی به وحدت است. حرکت خودجوش فلسطینیان برای دفاع از حقوق انسانی خود، در کرانه باختری، نوار غزه و داخل فلسطین اشغالی، نیازمند پشتیبانی همهجانبه جهان اسلام است. این نیاز نه فقط در گفتمان بلکه در عمل نیز، باید بروز و ظهور یابد. ما معتقدیم که هرگز همپیمانی با رژیم غاصب صهیونیستی برای جهان اسلام به سودمندی نخواهد انجامید؛ زیرا این رژیم بر هیچ عهد و پیمانی استوار نیست و ویرانی، ترور و نزاع در جهان اسلام را دنبال میکند و اینک در ضعیفترین زمان خود قرار گرفته؛ اما پیروزی بزرگ بهحول و قوه الهی نزدیک است.
3. مایه امید است که جهان اسلام رو به صلح عادلانه نهاده و تلاش میکند، گفتمان ستیزهجویی را از منطقه حذف کند. ما از توقف جنگهای بیحاصل در یمن و سوریه استقبال میکنیم. گفتوگو را یگانه راه، برای دستیابی به صلحی پایدار در منطقه میدانیم و از اینکه طرفهای درگیر سلاح به زمین گذاشته و از کشته شدن انسانهای بیگناه و آسیبهای انسانی پیشگیری کردند، تقدیر میکنیم. معتقدیم که گفتوگوهای سیاسی، یگانه راهحل برای دستیابی به صلحی پایدار است؛ لذا از کشورهای اسلامی میخواهیم، تلاش خود را برای ریشهکنی جنگ و خونریزی درون جهان اسلام افزایش دهند. مسلمانان از تمامی اقوام و مذاهب برای ایفای نقش در تمدن نوین اسلامی نیازمند امنیت پایدار هستند. یکی از مهمترین ارزشهای مشترکی که جوامع اسلامی با همکاری میتوانند به آن دست پیدا کنند، امنیت پایدار است؛ امنیت در سه لایه ملی، منطقهای و جهانی مدنظر است. بههمین جهت مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، با افزونگی به کنفرانس بینالمللی وحدت اسلامی تهران و ابتکار و نوآوری کنفرانسهای منطقهای و کنفرانسهای موضوعی این توفیق را داشتهایم که گفتمان وحدت را در سطوح مختلف گسترش دهیم.
4. بازایجاد روابط سیاسی بین عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران مهمترین تحول به سوی همکاری و دوستی بین کشورهای اسلامی را رقم زد و نور امیدی در دل بیدارگران جهان اسلام گردید که دو مدرسه سیاسی عقیدتی، از نزاع دست برداشته و به سوی همکاری، اقدامات مؤثری را به انجام رسانیدند. با توجه به گفتوگوهای گسترده که با علما و فرهیختگان جهان اسلام صورت گرفته، شرکتکنندگان در این کنفرانس، از این حرکت وحدتآفرین تشکر میکنند. هم از دولت جمهوری اسلامی ایران که همکاریهای منطقهای و همسایگانی را در اولویت روابط خود قرار داده و هم از پادشاهی سعودی که از رویه فراملیگرایی مذهبی به رویه همکاریهای منطقهای روی آورده و الگویی برای دیگر کشورهای منطقه شده و این تنبه را ایجاد کرده که هرگز دولتهای بیگانه نمیتوانند تأمینکننده اهداف توسعه پایدار در منطقه باشند. این حرکت دوجانبه به سوی یکدیگر، نویدبخش صلحی پایدار و همکاری بادوام در منطقه است. امیدواریم همکاری دو کشور گسترش یابد و به همافزایی در حوزه دانش و فناوری، امنیت منطقهای، قدرت سیاسی و مبادلات سودمند اقتصادی و فرهنگی منجر گردد و همگرایی رسانهای جای واگرایی تبلیغاتی را بگیرد.
5. دشمنان اسلام هرگز از خصومت خود دست برنمیدارند. کوتاه شدن دست طمع آنها از منطقه از جمله الزامات دستیابی به امت واحده است. اخراج آمریکا از افغانستان فرصتی تکرارناپذیر در عصر حاضر برای آسایش و آرامش ملت افغانستان بهدست داده است. امیدواریم، امارت اسلامی افغانستان، از این فرصت برای خدمتی عادلانه و صادقانه به همه اقوام و مذاهب مختلف بهره جوید و اتهام قومیتگرایی را با رعایت حقوق همه شهروندان و ایجاد فرصتهای برابر برای آنها، از خود بزداید. تعصبات قومی و زبانی، جز بازگشت خسارات سابق و درگیری و نزاع ملی، پیامد دیگری در بر نخواهد داشت. در کنار آن، مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، آمادگی خود را برای ایفای نقش سازنده برای کمک به همهجانبهگرایی اعلام میکند.
6. خانواده بهعنوان محوریترین کانون تربیت نسل بشر، یک ارزش فطری و انسانی است که در اسلام بر آن تأکید شده است. مقابله با این فطرت و تلاش شیطانی برخی کشورهای غربی برای جایگزینی آن با همجنسان بهدور از شأن و کرامت انسانی و مخالف آموزههای تمامی ادیان آسمانی است. همکاری کشورهای اسلامی برای مخالفت با تلاشهایی که موجب تعریفی غیرانسانی از خانواده شده تا آن را در اسناد بینالمللی وارد کنند، ضروری است. جهان اسلام باید در فضاهای مختلف به ترویج ارزشهای مشترک خود بپردازد. مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، با ابتکار کنفرانس بینالمللی کرامت، با محوریت خانواده، دانش تولیدشده در جوامع اسلامی بهویژه بین فرهیختگان دانشگاههای جهان اسلام را هدف قرار داده است.
7. شرکتکنندگان در سیو هفتمین کنفرانس بینالمللی وحدت اسلامی، مراتب تقدیر و تشکر صمیمانه خود را از مقام معظم رهبری حضرت آیتاللهالعظمی امام خامنهای بهخاطر استقبال گرم از مهمانان کنفرانس و سخنان و رهنمودهای ناب و عمیق ایشان ابراز میدارند و همچنین مراتب قدردانی و تشکر فراوان خود را از رئیس محترم جمهور حضرت آیتالله سیدابراهیم رئیسی برای حمایت از کنفرانس و سخنرانی جامع ایشان در افتتاحیه کنفرانس اعلام میدارند؛ همچنین از تمامی وزارتخانهها و سازمانهایی که در برگزاری کنفرانس کمک و حمایت کردند و نیز از تلاشهای مؤثر و نوآوری دبیرکل محترم مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی استاد دکتر حمید شهریاری و همکاران ایشان در برگزاری باشکوه این کنفرانس صمیمانه تشکر میکنیم.