آیت‌الله اعرافی، ۴ خرداد در اجلاسیه اساتید سطح یک حوزه علمیه قم که با موضوع «نقش اساتید در هدایت علمی تربیتی طلاب و فضلا به‌ویژه طلاب استعداد برتر» در سالن همایش‌های مدرسه علمیه امام کاظم(ع) برگزار شد، به نقش علمای بزرگ در حفظ معارف الهی و اهل‌بیتی(ع) و تشکیل حوزه‌های علمی اشاره و خطاب به صحنه‌گردانان تربیت حوزه‌های علمیه، گفت: بزرگان حوزه علمیه، با دست و پنجه نرم کردن با سختی‌ها و با ایثار و فداکاری و در امواج بلا و محنت، در برابر همه موج‌ها ایستاده و ارکان پایگاه حکمت و علم و معرفت را استوار ساختند.
مدیر حوزه‌های علمیه، دوره بعد از آیت‌الله‌العظمی بروجردی(قد) تا دوره نهضت انقلاب اسلامی را، از سخت‌ترین دوره‌های تاریخ حوزه علمیه قم دانست و با بیان اینکه طلاب در سخت‌ترین شرایط دوران خفقان، میدان‌دار فضای اجتماعی و سیاسی و فرهنگی بودند، افزود: حوزه‌های علمیه در مردم ریشه دوانده است. پایه‌های علمی و اخلاقی و روحی آن، استوار در علم و دانش و معرفت و حکمت و روح جهادی بوده و دالان‌های تنگ و تاریک را پیموده است.
وی افزود: اگر قم در فصل جدید شکل نمی‌گرفت، سرنوشت ایران سرنوشت دیگری بود و هم‌اکنون دست‌خوش سیاست‌های سخت حذف نهاد روحانیت و دین قرار داشت. هنر علمای بزرگ حوزه‌های علمیه در گستره تاریخ، کارهای بزرگی را در ایران و جهان انجام داده و با اینکه حوزه در خطر متولد و با هزار مشکل مواجه شده، در چهل سالگی دور جدید خود، انقلابی شکوهمند و نهضتی عظیم را به وجود آورد که پدیده‌ای جهانی، فراگیر و فوق‌العاده عظیم است.
عضو شورای‌عالی حوزه‌های علمیه، با تأکید بر اینکه انقلاب اسلامی محدود در انقلاب سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و... نیست، اظهار کرد: انقلاب اسلامی نهضتی عظیم است که پیام بزرگ معرفی الله به جهانیان را به ارمغان آوره است؛ میراث ماندگار حوزه‌های علمیه، در دستان شما اساتید و فرهیختگان حوزه‌های علمیه امانتی الهی است.
آیت‌الله اعرافی ضمن پاسداشت تلاش‌های حوزه‌های علمیه سراسر جهان، افزود: حوزه قم، به‌سهم خود با توسعه مرزهای علوم اسلامی قلمروهای جدیدی را پیش روی معارف اسلامی گشود؛ کاروان حوزه قم در عصر انقلاب اسلامی، کاروانی پویا و رو به پیشرفت است.
وی ورود به قلمروهای علوم انسانی، نقش‌آفرینی و کنشکری اجتماعی و سیاسی و توسعه قلمروی فرهنگ دینی در اعماق جهان را، از بارزترین برکات حوزه علمیه قم دانست و یادآور شد: در عین تمرکز بر حل ضعف‌ها و کاستی‌ها، باید توجه داشته باشیم که اتصال و ارتباط ناگسستنی حوزه با مردم، امیدهای زیادی را پیش روی حوزه‌های علمیه باز می‌کند.
مدیر حوزه‌های علمیه در بخش دیگری از سخنان خود، به شرایط جدید دنیا در این امواج ضد اخلاقی و ضد انسانی اشاره و تصریح کرد: اساتید و مدیران مدارس سطح یک که نقطه آغاز است، هم باید میراث را صیانت نموده و هم با امواج جدیدی مواجهه درست داشته باشند.
وی با بیان اینکه علی‌رغم تمام تحولات آموزشی صورت‌گرفته، کار شما در عرصه درس و مدرسه بسیار دشوارتر از قبل است، اظهار کرد: امواج سهمگین اعتقادی و اخلاقی و فضای جدیدی که نسل امروز دارد، کار را برای اساتید و فرهیختگان سخت‌تر نموده، با همه وجود و متواضعانه دستان شما را می‌بوسیم؛ چراکه امروز کار اساتید در شکل‌گیری تربیت ایمانی و الهی، بسیار متفاوت و سخت‌تر از قبل است.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، با تأکید بر اینکه پایه‌ریزی بنیادهای نخست طلاب در گروی علم و حکمت و صبوری و بردباری اساتید بوده، ابراز کرد: برگشت به جایگاه جامع و فراگیر استاد انکار‌ناپذیر است. اساتید صحنه‌گردانان و کارگردانان اصلی صحنه تعلیم و تربیت در حوزه‌های علمیه هستند؛ چراکه اگر اساتید از تراز لازم تربیت جامع برخوردار باشند، همه کاستی‌ها و ضعف‌های برنامه‌ای و اجرایی جبران خواهد شد.
وی تصریح کرد: نقش استاد در حوزه، نقش جامع آموزشی، پژوهشی، معرفتی، روحی، اجتماعی، مشاوره‌ای و در کل دستگیری در همه ابعاد برای راهبری شخصیتی و ارتقای همه‌جانبه طلاب دارد.
آیت‌الله اعرافی انتقال شیرینی دروس حوزوی را، از نخستین الزامات استادی در حوزه‌های علمیه دانست و با تأکید بر اینکه پرچم‌داری حوزه در عرصه ادبیات باید محفوظ بماند، اظهار کرد: باید درس‌های اجتهادی حوزه در حوزه ادبیات را تقویت و از قلمروهای تراث حوزه‌های علمیه صیانت نمود.
مدیر حوزه‌های علمیه، راهبری مدیریتی طلاب، هدایت علمی در تمام سطوح، همکاری در نقد و ارزیابی و تدوین متون و منابع را مهم برشمرد و اذعان کرد: تقویت کانون‌های پژوهشی مدارس، ارتقای سطح دانشی مجلات مدارس، توجه به تدریس توأم با تحصیل و اهتمام به برنامه‌ها و متون بدیل شورای گسترش، جشنواره علامه حلی(ره) و مسابقات علمی مدارس و... نیازمند همیاری و همدلی اساتید معزز است.
امام جمعه قم تقویت بنیه‌های زبان محاوره عربی در حوزه را، از رسالت‌های طلاب ارجمند توصیف و طرح میثاق و پیگیری پروژه‌های مورد نیاز نظام و حوزه را، از رویکردهای موفق حوزه‌های علمیه برشمرد و گفت: ضمن بهره‌گیری از تجارب نو نباید از سنت‌های تاریخی حوزه غفلت کنیم؛ هویت‌سازی برای طلاب، نیازمند بازخوانی تاریخ پیشرفت حوزه‌های علمیه است.
آیت‌الله اعرافی در بخش پایانی سخنان خود، بر اهمیت شکل‌گیری تعامل دائمی و روزانه و ارتباط اساتید و طلاب تأکید نمود و با بیان اینکه باید دانش‌های مهارت‌افزایی مورد نیاز رسالت طلبگی مورد توجه قرار گیرد، اظهار کرد: طرح هدفمندی، از جمله طرح‌های مسیر بهبود معیشت طلاب و فضلا است.

  چهره‌های شاخص علمی در مسابقات مشخص می‌شوند
به گزارش خبرگزاری حوزه، حجت‌الاسلام والمسلمین ملکی نیز در این اجلاسیه، در سخنانی، با اشاره به برگزاری مسابقات علمی حوزه، گفت: امسال مسابقات و المپیاد علمی حوزه به‌همت و تلاش حجت‌الاسلام والمسلمین پور‌اکبر معاون امور مدارس سطح یک حوزه علمیه قم، طی دو هفته برگزار شد.
قائم‌مقام مدیر حوزه‌های علمیه عنوان کرد: چنین المپیادهایی علاوه بر بالا نگه داشتن سطح علمی طلاب، تأثیر بسیار زیادی در ظهور و بروز چهره‌های شاخص علمی دارد.

  لزوم شناخت اساتید از جامعه مخاطب
حجت‌الاسلام والمسلمین قاسمی سخنگوی کمیسیون علمی پژوهشی این اجلاسیه نیز، با بیان اینکه لازم است نسبت به نسل جدید شناخت کاملی داشته باشیم، عنوان کرد: شناخت جامعه مخاطب موضوعی است که اساتید باید نسبت به آن مطالعه و تحلیل داشته و برنامه‌ریزی کنند. وی با اشاره به اینکه محتوای ارائه‌شده به طلاب، باید در سه حوزه جامعیت داشته باشند، خاطرنشان کرد: نگرش جامع نسبت به اسلام‌شناسی، نگرش جامع به مجموعه دانش‌های حوزوی و نگرش جامع نسبت به مجموعه نظام درسی در حال تدریس، این سه حوزه را شامل می‌شوند.
سخنگوی کمیسیون علمی، پژوهشی این اجلاسیه، از الزامات روشی تدریس یاد کرد و گفت ادبیات تبیین دانش، باید به طلاب انتقال پیدا کند؛ روش و منطق تحلیل دانش و روش مطالعه و مراجعه به منابع نیز، باید برای طلاب روشن شود.
حجت‌الاسلام والمسلمین قاسمی با بیان اینکه یکی از چالش‌های امروز در حوزه انگیزشی است، استاد را دغدغه‌مند رفع مشکل طلاب دانست و ابراز کرد: امام خمینی و شهید مطهری؟رهما؟ گفتمان‌های مؤثری دارند که باید در ارائه دروس به آن‌ها توجه شود.

  تربیت در پرتوی همدلی حاصل می‌شود
حجت‌الاسلام والمسلمین رضانیا سخنگوی کمیسیون تهذیبی و تربیتی این اجلاسیه نیز، در سخنانی با اشاره به اینکه حضور استاد در مدرسه محدود به ساعت‌های درسی نیست، خاطرنشان کرد: استاد در اردوها، نشست‌های فرهنگی و حجره‌های طلاب حضور پیدا کرده و از این فرصت برای تربیت طلاب استفاده می‌کند.
وی افزود: استاد راه و رسم برخورد با جامعه را به طلبه آموزش می‌دهد، استاد موفق به دنبال رعایت عدالت در تعامل با طلاب است و می‌داند، تربیت در پرتوی همدلی حاصل می‌شود.
سخنگوی کمیسیون تهذیبی و تربیتی این اجلاسیه با اشاره به اینکه امروز وابستگی، به تلفن همراه از خطرات است، یادآور شد: اساتید سهم موثری در حل این معضل دارند. طلبه باید روش استفاده صحیح از این تیغ دولبه را از رفتار استاد بیاموزد.

  تجلیل از اساتید منتخب مدارس علمیه
گفتنی است، حجج‌اسلام والمسلمین قائمی استاد اخلاق حوزه، کفیل استاد مدرسه علمیه رشد، سلیمانی استاد مدرسه علمیه مدینة‌العلم، ساعی‌فر استاد مدرسه علمیه معصومیه و حجامی استاد مدرسه علمیه صدوقی فاز 4، در این اجلاسیه تجلیل شدند.
گزارش: جلال خسروی
واکنش مجمع نمایندگان طلاب و انجمن اساتید انقلابی سطوح عالی حوزه علمیه قم در مورد لایحه عفاف و حجاب
انجمن اساتید انقلابی سطوح عالی حوزه علمیه قم و مجمع نمایندگان طلاب و فضلای حوزه علمیه قم، با صدور نامه و بیانیه‌های جداگانه‌ای به رئیس مجلس شورای اسلامی، در مورد لایحه عفاف و حجاب، خواستار صدور دستور ویژه، جهت بررسی دقیق این لایحه شدند.
به گزارش خبرگزاری حوزه، مجمع نمایندگان طلاب و فضلای حوزه علمیه قم در بیانیه‌ای، به بیان نکاتی پیرامون لایحه جدید عفاف و حجاب پرداخت که بدین شرح است:
[قل إنما أعظکم بواحدة أن‌تقوموا لله مثنی وفرادی؛ ثم تتفکروا ما بصاحبکم من جنة إن هو إلا نذیر لکم بین یدی عذاب شدید] (سوره سبا/۴۶)
امروز نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران، الگوی حکومت اسلامی در عصر حاضر، و نقطه امید همه آزادی‌خواهان جهان است که وظیفه ما را بیش از پیش سنگین می‌نماید.
و این سرمایه همیشه جاودان که مایه مباهات است، غیر از این نمی‌باشد که از خون شهیدان همیشه شاهد احیا و گسترش یافته است؛ از این‌رو، تصمیمات مسئولان دلسوز و انقلابی، نمی‌تواند بدون در نظر گرفتن همه ابعاد چنین واقعیاتی، آن هم در بعد ملی، فراملی و تمدنی صورت پذیرد. از سوی دیگر، مسئله عفاف و حجاب، غیر از ابعاد فردی، خانوادگی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی آن، مانند بقیه مسائل کلان جمهوری اسلامی، باید با رویکرد حرکت شتابان به سمت تمدن نوین اسلامی و انقلاب جهانی حضرت ولی‌عصر(عج) مورد بررسی و تصمیم‌گیری شود و هجمه موذیانه دشمنان قسم‌خورده و مزدوران نفوذی آنان در داخل، نباید ما را در گرداب تساهل و تسامح بیندازد. لذا در این برهه حساس، از مجلس انقلابی انتظار می‌رود که در باب تصویب لایحه جدید صیانت از عفاف و حجاب، علاوه بر توجه به اشکالاتی که دلسوزان نظام و دغدغه‌مندان اسلام و خانواده‌های شهدا و ایثارگران در ابعاد مختلفی به آن داشته‌اند، به ابعاد تمدنی آن نیز توجه نماید؛ درحالی‌که به نظر می‌رسد، در این لایحه نه‌تنها توجهی به ابعاد تمدنی این مساله نشده است؛ بلکه پیش‌بینی می‌شود که به نهادینه شدن بی‌تفاوتی و روحیه انزوا در آحاد مردم و به حاشیه رفتن اصل موضوع کمک نماید.
مجمع نمایندگان طلاب حوزه علمیه قم، بر اساس تکلیف تبیین‌گری از مجلس شورای اسلامی خواستار است، بار دیگر با دعوت از فرهیختگان حوزه و دانشگاه با تجدیدنظر جدی در این لایحه، تجربه شیرین تصویب قانون تمدنی امر به معروف و نهی از منکر را تکرار کنند و نام این مجلس را برای همیشه در تاریخ این کشور و قلب این ملت عظیم ماندگار نمایند. ضرورت این است، بدون افراط و تفریط با بازنگری در پیش‌نویس طرح مذکور، پاسخی متقن و بر اساس تکلیف نمایندگی به مطالبات به‌حق ملت بزرگوار و بصیر ایران اسلامی بدهید.