گفتوگو با آیتالله سیدمحمد غروی، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم
گفتوگو با آیتالله سیدمحمد غروی، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم
به نظر میرسد، یکی از مسائلی که اغتشاشات اخیر دنبال میکند، مسئله جنبههای دینی و همچنین عفّت عمومی و حجاب است و این امر، بسیار مشهود است؛ چراکه شعارهایی سر داده شد و افرادی هم از خود خانمها جلو انداخته شدند و عکسهایی هم گرفتند و در شبکههای مجازی بیگانه و داخلی منتشر کردند. این داستان با سوژه قرار دادن خانم بدحجابی که در بیمارستان فوت شد و فوت او را بهنام جمهوری اسلامی نوشتند، آغاز شد و ادامه پیدا کرد؛ درحالیکه حقیقت غیر از این بود و علامتی از جرح و صدمه در بدن وجود نداشت. این شروع ماجرا بود و عدهای از زنان را هم وارد میدان کردند و مسئله، حالت لجاجت به خودش گرفت و کمکم آتش برافروخته شد. این مسئله فقط مربوط به تهران نبود و حتی در شهرهای دور و نزدیک هم، مسائلی دیده شد. به هر حال به نظر میرسید، این حرکات در تضاد با دین انجام میگیرد. با وجود اینکه عموم مردم با مسائل و مشکلات معیشتی روبهرو هستند؛ اما وارد این ماجرا نشدند و با اغتشاشات و آشوبها همراهی نکرده و به صحنه نیامدند؛ چراکه احساس کردند، این حرکت تعارضی علیه دین است. در این میان از جوانانی که خام بودند و شرایط خاص اجتماعی بر آنها حاکم بود و مشکلاتی نظیر بیکاری داشتند نیز، استفاده کردند. بسیاری از این جوانان مشکل خانوادگی داشتند؛ مانند جوانانی که با پدر یا مادر بهتنهایی زندگی میکردند. به هر حال این مسائل باعث شد، زمینه برای آنها فراهم باشد تا وارد این مسائل بشوند.□ زمینههای شکلگیری این آشوبها چگونه محقق میشود و بانیان آشوب، چگونه این اتفاقات را مدیریت میکنند؟
الف) استفاده ابزاری از مسائل عاطفیزمینه اولیهای که باعث پدید آمدن اغتشاشات بود، این بود که بانیان آشوب در ابتدای کار روی موج مسائل عاطفی سوار شدند؛ اما در ادامه روشن شد که این یک حرکت ضد دینی است؛ لذا مردم وارد این ماجرا نشدند که از این جهت با حرکات سالهای گذشته تفاوت وجود داشت؛ اما باید توجه داشت، وقتی چنین فضایی ایجاد بشود، افرادی که دارای مشکلات اجتماعی هستند، برای دستیابی به منافعشان وارد صحنه میشوند؛ لذا دیدیم که برخی از فروشگاهها غارت یا به بانکها آسیب وارد میشد. کسانی این حرکات را انجام میدادند که چهبسا اهل این حرکات نبودند؛ اما عدهای در میان آنها حضور داشتند که در این میان سوء استفاده کردند؛ اینها افرادی بودند که در شرایط عادی قادر به این حرکات نبودند؛ لذا تنها در این شرایط بود که ورود کردند و بهعنوان مثال مغازهها را غارت کردند.
ما عرض نمیکنیم که کم و کاستی وجود ندارد و نمیگوییم، همه مردم نسبت به مسائل مختلفی که در اجتماع وجود دارد، رضایت دارند. بله مشکلات وجود دارد. در این بین ضد انقلاب اعم از منافقین و گروههای تجزیهطلب یا سلطنتطلب وارد صحنه شدند و دست به دست هم دادند و در برخی از حرکات خارج از کشور همه حضور داشتند و شعار خودشان را میدادند و حتی عکسها و پرچمهای خودشان را هم آورده بودند و این نکته مهمی بود و حکایت از این داشت که گروهکهای مختلف اعم از سلطنتطلب و تجزیهطلب و منافقین و ... از این اغتشاشات استفاده میکنند. یکی از رموز عدم همراهی مردم با اغتشاشات به این جهت بود که احساس کردند، این یک جریان برانداز است. ضمن اینکه هر کدام از آنها بهدنبال منافع خودشان هستند و کاری با منافع مردم ندارند. به هر حال مردم میدانند که نظامی بر سر کار است و امنیتی حاکم است و این مسائل استثنائاتی است که جمع میشود و این گروهکها با تنوع و تکثری که دارند، اگر بخواهند حکومت را به دست بگیرند، راه به جایی نمیبرند و در نتیجه یک فتنه عمومی برای کشور پیش میآید و تا زمانی که فتنه از بین برود و احیاناً منافع آنها تأمین بشود، در نهایت معلوم نیست که چه پیش خواهد آمد و این سؤال در ذهن مردم پیش آمد که آیا اینها واقعاً بهدنبال منافع مردم هستند و مردم برای آنها مهم هستند؟ بهعبارت دیگر گاهی یک حرکتی در جامعه پیش میآید که این حرکت سیاسی یا اجتماعی قابل اعتنا هست و دارای رهبر، چهارچوبه و مانیفست حسابشدهای است. در این حالت ممکن است، عدهای از مردم پای کار بایستند؛ اما وقتی مردم دیدند که چنین چیزی وجود ندارد، کسی از مردم پیش نیامد. در نتیجه اغتشاشات اخیر ممکن است، با لطایفالحیلی تا مدتی ادامه داشته باشد؛ چراکه دشمن قصد دارد ضربه بزند؛ اما در کل احساس شد، این اغتشاشات در حد همین اغتشاش باقی میماند و راهی به جایی نخواهند برد و مسئله مهم، حضور مردم است که دیدیم، مردم با اینها همنوا نیستند.
بله، یکی از استراتژیهای اغتشاشگران ایجاد فضای رعب و وحشت بود. بهعنوان مثال به خانمهای محجّبه تعرض کردند یا به روحانیت اهانت کردند. تصاویر این اعمال آنها بلافاصله از شبکههای مجازی خارج از کشور پخش شد تا بتوانند، ایجاد رعب و وحشت کنند یا طرف مقابل را وادار به مقابله بهمثل کنند. متأسفانه عدهای هم وارد این ماجرا شدند و گفتند: این افراد کسانی هستند که با روحانیت دشمنی دارند. این کار بهنوعی همراهی با نقشه دشمن بود و نباید اینطور عمل کنیم؛ البته دشواریهایی وجود داشت و برخی از روحانیون که در دانشگاهها تدریس میکنند یا در سطح شهر تردد دارند، مجبور بودند، لباس عوض کنند؛ درحالیکه این اشتباه است؛ چراکه باید حضور روحانیون و افراد محجّبه دیده شود و اینطور نباشد که برخی مکانها مانند پارکها در اختیار اغتشاشگران قرار بگیرد؛ البته ممکن است آسیبهایی وارد بشود. از سوی دیگر نیروهای امنیتی هم، باید در این خصوص هوشیارتر باشند. مانند مسائلی که در متروی تهران رخ داد که در این خصوص، نیروهای امنیتی میتوانند ورود کنند و البته لزومی هم ندارد، حرکات تندی انجام بدهند و صرف برخورد با آنها کفایت میکند.□ تلقی مردم از این اغتشاشات و اهداف بانیان آن چیست و چگونه مردم به این فهم رسیدهاند؟
مردم مشکلاتی دارند و باید این مشکلات را با مسئولان در میان بگذارند. اگر مسئولان بهطور فردی پاسخ لازم را نمیدهند یا اگر مطالبه جمعی در کار نباشد، مطالبات مردم در سطح اجتماع اشکال ندارد و تا زمانی که منطق در کار باشد، کار پیش میرود؛ اما وقتی هیجانات کاذب جای منطق را بگیرد، فایدهای نخواهد داشت. اگر انسان مطالبه بهحقی داشته باشد، این مطلب سر جای خودش باقی است؛ اما مسئولان نیز باید بپذیرند که مشکلاتی وجود دارد. برخی از مشکلاتی را که قهری است، باید برای مردم تبیین و وضعیت را برای مردم روشن کنند؛ اما مشکلاتی که غیرقهری است، باید با ورود مسئولان حل شود. مشکلاتی نیز مربوط به خارج از مرزها و دشمنان است که باید آنها هم برای مردم تبیین بشوند. همچنین خدمات نظام بعد از انقلاب برای مردم آشکار شود.تبیین خدمات انقلاب آنگونه که شایسته است، اتفاق نیفتاده است!