گزارشی از اختتامیه نخستین جشنواره «حل مسائل کلیدی فضای مجازی»
ضرورت شکل‌گیری رشته‌های مرتبط با فضای مجازی در حوزه‌های علمیه/ سیاستگذاری‌های فضای مجازی به اقناع جمعی و مشارکت عمومی نیاز دارد
اختتامیه نخستین جشنواره بین‌المللی «حل مسائل کلیدی فضای مجازی» عصر امروز ۱۶ اسفند ماه سال ۱۴٠٠ با حضور جمعی از اساتید، اندیشمندان، طلاب و دانشجویان به صورت برخط برگزار شد.
حجت‌الاسلام رضا حاج‌حسینی مدیر دفتر مطالعات اسلامی و ارتباطات حوزوی پژوهشگاه فضای مجازی در ابتدای این برنامه، اظهار کرد: اغلب جشنواره‌های دفتر مطالعات اسلامی مرکز ملی فضای مجازی با هدف ایجاد فهم سوالمندی در این عرصه بر محوریت چالش‌های مختلف فضای مجازی شکل گرفته است.
وی اضافه کرد: یکی دیگر از جشنواره‌های این مرکز که بعدا قالب همایش هم به خود گرفت از سه جهت جدید بود، یکی اینکه حقیقتا بر پایه حل مسئله شکل گرفت، دوم اینکه محوری برای جشنواره در نظر گرفته نشده بود و سوال‌ها محوریت داشتند و سوم اینکه قالب جشنواره محدود نشده بود.
مدیر دفتر مطالعات اسلامی و ارتباطات حوزوی پژوهشگاه فضای مجازی، اذعان کرد: با توجه به اینکه سوالات جشنواره بین‌المللی «حل مسائل کلیدی فضای مجازی» سخت بود و پاسخ فقاهتی می‌طلبید از این رو ریزش‌های زیادی داشت که در همان دور نخست رقابت کنار رفتند.
حجت‌الاسلام حاج‌حسینی عنوان کرد: خروجی‌های جشنواره «حل مسائل کلیدی فضای مجازی» رضایت‌بخش نبود که این حاوی پیام مهمی است مبنی بر اینکه فرهیختگان از این عرصه دور بوده‌اند و نیاز به تلاش جدی و بیشتر وجود دارد.
وی تشریح کرد: امید است با توسعه دغدغه مندی و تمرکز بیشتر پژوهشگران بر فضای مجازی در جشنواره‌های بعدی مسائل کلیدی تا حد زیادی حل شوند.
حجت‌الاسلام والمسلمین حمید ملکی قائم مقام مدیر حوزه‌های علمیه در ادامه این مراسم اظهار کرد: حل مسائل فضای مجازی کاری بسیار بزرگ و مهم است که باید تداوم یابد.
*نیازمندی جامعه به فعالیت سازنده در خصوص فضای مجازی با محوریت حوزه‌های علمیه
وی بیان کرد: مکتب الهی می‌خواهد که انسان همواره بهترین عملکرد را داشته باشد، بهترین سخن را از میان سخن‌های مختلف برگزیند و بهترین انتخاب را در بین گزینه‌های مختلف عملیاتی کند.
قائم مقام مدیر حوزه‌های علمیه مطرح کرد: قرآن تاکید کرده است که انسان در جامعه فاسد برای حفظ خود، خانواده خود، خویشاوندان و اعضای جامعه در برابر شرک تلاش کند.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین ملکی با بیان اینکه سواد رسانه باید به صورت نهضت در تمام بخش‌های جامعه جریان یابد گفت: مردم را باید متوجه ساخت که متفکرانه با فضای مجازی مواجه شوند و به عنوان مثال نسبت به خبرهای غیرقطعی بی‌توجه باشند.
وی اضافه کرد: حتی اگر آسمان‌ها و زمین پر از فساد باشد اگر فردی خودساخته باشد آسیبی نمی‌بیند، این مسئله در مقیاس یک جامعه نیز صحیح است، یعنی اگر جامعه‌ای از درون ساخته و پرداخته شود در برابر هجوم فساد آسیب نمی‌بیند.
قائم مقام مدیر حوزه‌های علمیه ادامه داد: ذهن جوانان پر از شبهه‌هایی است که دشمنان اسلام طراحی کرده‌اند و نیاز است که متخصصان این عرصه برای ارائه جواب روشن و شفاف‌سازی وارد میدان شوند.
حجت‌الاسلام والمسلمین ملکی تصریح کرد: شبکه‌سازی و فعالیت در قالب آن در حوزه‌های علمیه ضعیف است که باید تقویت شود، چرا که جامعه به فعالیت‌های سازنده در خصوص فضای مجازی با محوریت مغز متفکر حوزه نیاز دارد.
سیدابولحسن فیروزآبادی دبیر شورای عالی و رییس مرکز ملی فضای مجازی نیز در ادامه این برنامه ضمن گرامیداشت اعیاد شعبانیه، اظهار کرد: یکی از ماموریت‌های شورای عالی فضای مجازی نقطه کانونی بودن این شورا در عرصه فضای مجازی است.
وی سیاستگذاری‌های فضای مجازی را پیچیده برشمرد و گفت: با مشکل مواجه شدن اقدامات پارلمان‌ها در زمینه سیاستگذاری فضای مجازی نیز به دلیل همین پیچیدگی‌ها است.
رییس مرکز ملی فضای مجازی تشریح کرد: در مسیر سیاستگذاری‌های فضای مجازی به اقناع جمعی و مشارکت عمومی نیاز است.
*تکنولوژی، اقتصاد و حوزه اجتماعی سه ضلع فضای مجازی هستند
فیروزآبادی عنوان کرد: تحولاتی که در حوزه علوم صورت گرفته است در حال تغییر کارکرد نهادهای علمی است، قبلا پژوهشکده‌ها و دانشگاه‌ها مرکز تولید علم بودند ولی امروز رقبای جدیدی از جمله شرکت‌های فراملیتی وارد این عرصه شده‌اند مثل شرکت گوگل که در بسیاری از کشورها هستند و با فعالیت در پلتفرم‌های مختلف نوع سبک زندگی، نگرش و ... را در مردم تغییر می‌دهند.
وی اضافه کرد: فضای مجازی از مثلث اقتصادی، تکنولوژی و حوزه اجتماعی تشکیل شده است که حوزه اجتماعی آن را پنج میلیارد کاربر فضای مجازی تشکیل می‌دهد و اصول حاکم بر آن اقتصادی است.
دبیر شورای عالی فضای مجازی ادامه داد: ذات مثلث فضای مجازی بزرگ سازی زیست‌بوم انسان و مبتنی بر نوآوری است و منشا آن نیز دیدگاه اقتصادی است.
فیروزآبادی افزود: یکی از اهداف بزرگ سازی زیست‌بوم انسانی در فضای مجازی ایجاد نوعی همگرایی بین همه حوزه‌های بشری از جمله فرهنگی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و ... با ساده‌سازی بر پایه برنامه‌نویسی است.
وی تصریح کرد: انتظار می‌رود که حوزه‌های علمیه از دیدگاه سیاستگذاری سوالات را با استفاده از منابع وحی پاسخ داده و راه حل ارائه دهند.
دبیر شورای عالی فضای مجازی اذعان کرد: انسجام و همگرایی بین حوزه‌های مختلف دانشی و عرصه علوم انسانی و دینی مسئله دیگری است که باید مورد توجه واقع شود و پیشروی پروژه جهانی‌سازی راحت‌تر جریان یابد.
حجت‌الاسلام عبدالحسین خسروپناه عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی نیز در ادامه این مراسم عنوان کرد: فضای مجازی ارتباط گسترده‌ای با زندگی بشر پیدا کرده است و نمی‌توان فرهنگ، معیشت و سایر جنبه‌های زندگی را از آن جدا ساخت.
*نداشتن پیوست گفتمان سازی یکی از آسیب‌های طرح صیانت از فضای مجازی است
وی مهم‌ترین آسیب طرح صیانت از فضای مجازی را نداشتن پیوست گفتمان سازی دانست و گفت: یکی از ابعاد مهم حکمرانی تنظیم سازی و بعد دیگر آن گفتمان سازی است.
عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی اضافه کرد: موضوع فضای مجازی باید به صورت گسترده برای حوزویان دغدغه قرار گیرد.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین خسروپناه افزود: فقه فضای مجازی با فقه نماز و روزه تفاوت دارد؛ برای تعیین فقه نماز و روزه با دانستن احادیث صحیحه تکلیف روشن می‌شود ولی در خصوص فضای مجازی باید فلسفه فضای مجازی را دانست تا بتوان ابعاد فقهی آن را روشن ساخت.
وی تشریح کرد: بحث تزاحم یکی دیگر از مسائل فضای مجازی است مثل تزاحم معیشت و فرهنگ، تزاحم امنیت و سایر جنبه‌ها.
عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی مطرح کرد: پیشنهاد می‌شود دانشکده‌های فضای مجازی در دانشگاه‌ها شکل بگیرد و چون این شاخه میان‌رشته‌ای است علوم مهندسی، علوم انسانی و سایر علوم مرتبط زیر مجموعه آن قرار بگیرند.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین خسروپناه با اشاره به ضرورت پرورش متخصصان فضای مجازی در حوزه‌های علمیه گفت: همچنین پیشنهاد می‌شود که در حوزه‌های علمیه هم رشته‌های مرتبط با فضای مجازی شکل بگیرد.
در بخش پایانی این اختتامه از برگزیدگان جشنواره تجلیل شد.
برچسب ها : حوزه علمیه فضای مجازی
