گزارشی از برنامه‌های نخستین آیین تجلیل از برترین آثار پژوهشی موضوع‌شناسی فقهی در نیم‌قرن اخیر
در این «آیین تجلیل» به‌دلیل اهداف و موقعیت آثار پژوهشی، از روش‌ شناسایی، جمع‌آوری و پالایش آثار استفاده شد که با استقرای نسبتا تامی که صورت گرفت، امیدواریم هیچ موردی از آثار پژوهشی موضوع‌شناسی فقهی در نیم‌قرن اخیر از قلم نیفتاده باشد.
گام اول: شناسایی مراکز مرتبط
در این مرحله تمام مراکز و مؤسسات دانشگاهی و حوزوی هم‌سو با مأموریت مؤسسه موضوع‌شناسی، به‌شرح ذیل شناسایی شد:
مراکز آموزشی حوزوی؛ مراکز پژوهشی حوزوی؛ مراکز دانشگاهی مرتبط؛ مجلات مرتبط؛ کتابخانه‌ها؛ کتاب فروشی‌ها.
گام دوم: شناسایی آثار مرتبط
در این مرحله، تمام آثار پژوهشی که احتمال مباحث موضوع‌شناسانه فقهی در آنها وجود داشت، شناسایی شد که به شرح ذیل است:حدود3000 عنوان کتاب؛ حدود30000 عنوان پایان‌نامه؛ حدود 2500 عنوان مقاله.
گام سوم: جمع‌آوری آثار مرتبط
در این مرحله با بررسی مروری تعداد آثاری که از مایه‌های موضوع‌شناسی فقهی بیشتر برخوردار بودند، بین -شرح انتخاب گردید: حدود600 عنوان کتاب؛ حدود400 عنوان پایان‌نامه، حدود 300 عنوان مقاله.
گام چهارم: انتخاب آثار برای داوری
در این مرحله با شکل‌گیری شورای‌عالی  «نخستین آیین تجلیل از برترین آثار پژوهشی موضوع‌شناسی در نیم‌قرن اخیر» آثاری که قابلیت ورود به مرحله اول داوری را داشتند، بررسی و مجموعاً 141 اثر پژوهشی انتخاب شدند.
گام پنجم: تشکیل کارگروه «آیین تجلیل»
مؤسسه موضوع‌شناسی احکام فقهی با دعوت از تمامی مراکز همسو، کارگروهی را برای برنامه‌ریزی آیین اختتامیه جشنواره تشکیل داد که 8 مورد برای مشارکت اعلام آمادگی کردند و در دو جلسه ضمن اطلاع از روند اقدامات مربوط به آیین اختتامیه در باره چگونگی برگزاری آیین اختتامیه و تداوم جشنواره هم‌اندیشی کردند.
گام ششم: داوری آثار منتخب
در این مرحله آثار منتخب، از طرف 24 نفر از اساتید آشنا با موضوع‌شناسی فقهی در 5 دسته:
1. پژوهش‌های بنیادین؛
2. پژوهش‌های اقتصادی؛
3. پژوهش‌های پزشکی و تغذیه
4. پژوهش‌های حقوقی و عبادی
5.  پژوهش‌های فرهنگی اجتماعی، داروی شد که نتایج آن، در بیانیه هیأت داوران به اطلاع  شما حضار محترم خواهد رسید.
گام هفتم: انتخاب نهایی آثار ممتاز
در این مرحله پس از روشن شدن نتایج داوری بر اساس آیین‌نامه «آیین تجلیل از آثار» در شورای‌عالی تجلیل، در باره تعداد و چگونگی تجلیل از آثار برتر تصمیم‌گیری شد.

​​​​​​​   تحلیل وضعیت آثار پژوهشی
نتایج بررسی‌ها و تحلیل وضعیت موجود و مطلوب آثار پژوهشی موضوع‌شناسی در دو بخش قابل توجه است:
یک) نقاط ضعف وضعیت موجود
جریان موضوع‌شناسی فقهی که در دهه اخیر و به‌ویژه بعد از راه‌اندازی مؤسسه موضوع‌شناسی احکام فقهی شتاب ویژه‌ای گرفته که جای خرسندی است؛ اما آنچه از بررسی‌ها و داوری‌های آثار پژوهشی و نظر داوران محترم آثار، به دست آمده، حاکی از مشکلات و نقاط ضعفی است که به برخی از آنها اشاره می‌کنیم:
1. فقدان تصویری روشن از وضعیت آثار پژوهشی موضوع‌شناسی فقهی که این آیین تجلیل، تا اندازه‌ای آن را جبران کرده است.
2. تراکم آثار پژوهشی موضوع‌شناسی در برخی از عرصه‌ها و خلأ جدی در برخی از عرصه‌های دیگر؛
3. فقدان نگاه استقلالی به موضوع‌شناسی فقهی و ضعف مبانی نظری در این عرصه؛
4. ورود به موضوع‌شناسی‌های موضوعات فقه مضاف و کم‌توجهی به مبادی تصوری و تصدیقی آنها؛
5. تلقی‌های مختلف از موضوع و موضوع‌شناسی و ابهام در قلمرو و متصدیان شناخت موضوعات؛
6. روشن نبودن ارکان شناخت موضوعات احکام فقهی و تفاوت‌های آن با استنباط احکام؛
7. انجام کارهای تکراری و کم‌توجهی به نوآوری‌های فقهی در عرصه موضوع‌شناسی فقهی؛
8. ضعف محتوایی، روشی و ساختاری در پژوهش‌های موضوع‌شناسی فقهی؛
9. ضعف مایه‌های اجتهادی و اکتفا کردن در نقل آرای فقها در عملیات موضوع‌شناسی فقهی؛
10. غلبه رویکرد حکمی در غالب آثار پژوهشی.
دو) راهکارهای رسیدن به وضعیت مطلوب
وضعیت آثار پژوهشی موضوع‌شناسی از طرفی و تحولات سریع در عرصه موضوعات احکام، ضرورت پاسخگویی متقن و به‌هنگام و جبران خلأای که مقام معظم رهبری و دیگر مراجع معظم تقلید به آن اشاره کرده‌اند، ضرورت برنامه‌ریزی جدی و همه‌جانبه برای نهضت موضوع‌شناسی فقهی را دو چندان می‌کند که راه‌های ذیل پشنهاد می‌شود:
ارتباط با محافل علمی به‌ویژه دانشگاه‌ها و تعامل بیشتر با متخصصان مرتبط با موضوعات؛  تأسیس دفتر ارتباطات فقه و علوم در مؤسسه موضوع‌شناسی؛  شناسایی شیوه فقهای قدیم در باره موضوع و موضوع‌شناسی؛  ترسیم دقیق قلمرو و فرایند موضوع‌شناسی و نهادینه کردن آن؛ برگزاری دوره‌های آموزشی موضوع‌شناسی و تدوین درسنامه که در حال انجام است؛ تداوم این جشنواره در بازه زمانی مناسب برای ایجاد نهضت موضوع‌شناسی فقهی؛  معرفی بیشتر مؤسسه موضوع‌شناسی در مراکز حوزوی و دانشگاهی؛ بهره‌گیری از افراد توانمند در عرصه پژوهش‌های موضوع‌شناسانه؛ جهت‌دهی پایان‌نامه‌ها به‌سمت موضوع‌شناسی فقهی؛ تأمین هزینه‌های پژوهش‌های میدانی موضوع‌شناسانه؛ استفاده از خرد جمعی به‌دلیل چند بعدی بودن برخی از موضوعات؛ توسعه کرسی‌های درس مبانی نظری موضوع‌شناسی.