هفته‌نامه سیاسی، علمی و فرهنگی حوزه‌های علمیه

اعتکاف؛ راهکار مقابله با آسیب‌های اعتقادی، بصیرتی و اخلاقی جامعه

آیت‌الله رجبی

اعتکاف؛ راهکار مقابله با آسیب‌های اعتقادی، بصیرتی و اخلاقی جامعه

آیت‌الله رجبی در دیدار رئیس ستاد مرکزی اعتکاف، گفت: برخی افراد که در مسیر انقلاب و دین بودند، به‌دلیل نداشتن مبانی اعتقادی مستحکم یا فقدان بصیرت لازم، در فضای غبارآلود از مسیر منحرف شدند.
آیت‌الله رجبی رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(قد) در دیدار حجت‌الاسلام والمسلمین سیدعلیرضا تکیه‌ای، رئیس ستاد مرکزی اعتکاف، مراسم معنوی اعتکاف را یکی از ارکان اساسی زندگی مؤمنانه توصیف کرد و از توسعه چشم‌گیر آن در سایه نظام اسلامی و رهنمودهای مقام معظم رهبری ابراز خرسندی نمود.
وی با اشاره به جایگاه ویژه اعتکاف در تقویت معنویت و بصیرت، اظهار کرد: اعتکاف به‌برکت نظام اسلامی و هدایت‌های حکیمانه مقام معظم رهبری، از یک سنت دینی به برنامه‌ای اثرگذار و فراگیر تبدیل شده که نقشی کلیدی در شکوفایی معنوی جامعه ایفا می‌کند.
عضو مجلس خبرگان رهبری، با تأکید بر نقش بی‌نظیر مقام معظم رهبری در هدایت جامعه اسلامی ابراز کرد: رهنمودهای ایشان نه‌تنها در سطح سیاست‌گذاری و کلیات، بلکه در مسائل عملیاتی و حتی جزئیات نیز راه‌گشاست. این سطح از جامعیت، حکمت و آینده‌نگری بی‌سابقه است.
رئیس مؤسسه امام خمینی(ره) افزود: هرچه انسان در سخنان و رهنمودهای رهبر انقلاب تأمل می‌کند، متوجه می‌شود که این هدایت‌ها فراتر از توان یک انسان معمولی است و به‌واقع الهامات الهی در آن مشهود است. ما باید همواره شکرگزار وجود مبارک ایشان باشیم.
عضو شورای‌عالی حوزه‌های علمیه، با اشاره به تأکیدات مقام معظم رهبری بر سه محور اساسی مبانی اعتقادی، بصیرت و اخلاق و معنویت، گفت: این سه محور که در بیانیه گام دوم انقلاب نیز به‌وضوح تبیین شده‌اند، ستون‌های اصلی حرکت جامعه اسلامی به‌سوی تعالی هستند. اعتکاف به‌عنوان یک فرصت استثنایی، بستر را برای تقویت این سه حوزه فراهم می‌کند.
وی با استناد به آیات قرآن و سیره پیامبران(ع)، اعتکاف را زمینه‌ساز تبدیل معرفت‌های ذهنی به ایمان قلبی دانست و اظهار کرد: پیامبران الهی(ع) با معجزات و تعالیم خود، معارف را به ذهن مردم عرضه می‌کردند؛ اما پذیرش این معارف در قلب، نیازمند زمینه‌سازی معنوی است. اعتکاف این زمینه را فراهم می‌کند تا معرفت‌های اعتقادی و بصیرت‌های اجتماعی در قلب‌های مؤمنان رسوخ کند.
رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) با اشاره به آسیب‌های ناشی از ضعف در مبانی اعتقادی بصیرت و اخلاق، گفت: برخی افراد که در مسیر انقلاب و دین بودند، به‌دلیل نداشتن مبانی اعتقادی مستحکم یا فقدان بصیرت لازم در فضای غبارآلود از مسیر منحرف شدند. همچنین ضعف‌های اخلاقی و معنوی، گاه تمام دستاوردهای افراد را بر باد داده است. اعتکاف می‌تواند با تقویت این سه حوزه، مانع از چنین آسیب‌هایی شود.
عضو شورای‌عالی حوزه‌های علمیه، با تأکید بر اهمیت حفظ دستاوردهای معنوی اعتکاف، به رهنمودهای مقام معظم رهبری در این زمینه اشاره کرد و گفت: ایشان بارها تأکید کرده‌اند که حالات معنوی حاصل از احیای شب‌های قدر یا زیارت اماکن مقدسه، باید ماندگار شود. بسیاری از افراد پس از این مراسم، به‌دلیل نبود برنامه‌ریزی مناسب نمی‌توانند این حالات را حفظ کنند.
وی افزود: باید طرح جامعی طراحی شود که نه‌تنها در اعتکاف بلکه در سایر مراسم عبادی و حتی زندگی فردی، این حالات معنوی تثبیت شود. این طرح می‌تواند الگویی برای سایر برنامه‌های دینی باشد.
عضو مجلس خبرگان رهبری با بیان اینکه اعتکاف این ظرفیت را دارد که محبت به خدا و اهل‌بیت(ع) را در قلوب مؤمنان تقویت کند، از برنامه‌های این مؤسسه برای تقویت اعتکاف خبر داد و گفت: ما آماده‌ایم با بهره‌گیری از ظرفیت اساتید و فارغ‌التحصیلان رشته‌های روان‌شناسی علوم تربیتی و اخلاق، به توسعه برنامه‌های اعتکاف کمک کنیم. اندیشکده‌های مرتبط با اعتکاف، می‌توانند با همکاری اساتید مؤسسه طرح‌هایی برای تثبیت دستاوردهای معنوی این مراسم ارائه دهند. این همکاری می‌تواند در حوزه‌های روان‌شناختی اجتماعی و تربیتی اثرگذار باشد.
آیت‌الله رجبی با اشاره به تأثیر عوامل اجتماعی بر رفتار افراد، اظهار کرد: جامعه گاهی با فشارهای خود، مانع انتخاب‌های درست افراد می‌شود. باید از ظرفیت‌های اجتماعی مانند الگوبرداری مثبت و از فضای مجازی برای تقویت انگیزه‌های معنوی استفاده کرد.
عضو مجلس خبرگان رهبری همچنین به نقش علوم تربیتی و روان‌شناسی در رفع موانع اجتماعی و اخلاقی تأکید کرد و گفت: نکات ریز روان‌شناختی و تربیتی، می‌توانند تأثیرات بزرگی در مسیر معنویت ایجاد کنند.
آیت‌الله رجبی با اشاره به مسئولیت مؤسسه امام خمینی(ره) در خدمت به انقلاب و مکتب اهل‌بیت(ع)، همچنین از آمادگی این مؤسسه برای همکاری با اندیشکده اعتکاف و دیگر نهادها خبر داد.
گزارش: جلال خسروی

ارسال دیدگاه