گزیده‌ای از تعبیرات پیامبر(ص) درباره فاطمه زهرا(س)
حضرت فاطمهی زهرا(سلام‌الله‌علیها) درخشنده‌ترین بانوی اسلام هستند که هر چه انسان از مقام بالای ایشان بخواهد بگوید کمتر از حد عالی آن بانوی بزرگ است لذا بیان و کلام پیغمبر از همه‌ی تعبیرات درباره‌ی دختر گرامی‌شان رساتر است. به مناسبت ایام شهادت صدیقه‌ی کبرا، بخش فقه و معارف پایگاه اطلاع‌رسانی KHAMENEI.IR گزیده‌ای از بیانات حضرت آیت‌الله خامنه‌ای درباره ارتباط پیامبر(صلّی‌الله‌علیه‌وآله) و حضرت فاطمه (سلام‌الله‌علیها) را منتشر میکند.
* کسی که پیامبر(صلّی‌الله‌علیه‌وآله) به احترامش بلند میشد
من حقیقتاً، نه به عنوان تعارف، نه به عنوان یک حرفِ هزاران بار تکرار شده، واقعاً قاصرم؛ زبان قاصر است، دل قاصر است، ذهن قاصر است که بخواهد از این مقام بلند تعریف و تجلیل کند؛ این موجود انسانی، این دختر جوان، این‌همه فضیلت، این‌همه درخشندگی، این‌همه کبریا و عظمت؛ که کسی مثل پیغمبر وقتی فاطمهی زهرا بر او وارد میشد، قام الیها؛ نه فقط بلند میشد، بلکه بلند میشد و به سمت او میرفت. یک وقت یکی وارد اتاق میشود، شما به احترامش بلند میشوید؛ یک وقت کسی وارد اتاق میشود، شما با اشتیاق به طرفش میروید. اینها مگر شوخی است؟ این بحثِ پدر - فرزندی نیست. پیغمبر خدا اینجور از فاطمهی زهرا تجلیل میکند؛ رضای او را رضای خود، رضای خود را رضای خدا؛ سخط او را سخط خود، سخط خود را سخط خدا اعلام میکند؛ اینها مقامات فاطمهی زهرا است.
بیانات در دیدار جمعی از مداحان سراسر کشور ۱۳۹۱/۰۲/۲۳
* پیامبر(صلّی‌الله‌علیه‌وآله) می‌فرمود: «پدرش به فدای او باد»
اینکه از قول پیغمبر اکرم نقل شده است که: «فداها ابوها»(۱) خودش یک نشانه است. اینکه در روایت دارد که وقتی فاطمهی زهرا (سلام‌اللَّه‌علیها) وارد خانه‌ی پیغمبر میشد، یا آن‌جایی که پیغمبر نشسته بودند وارد میشد، «قام الیها» - حضرت پیش پای او بلند میشد؛ به طرف او میرفت – این یک نشانه است؛ اینها عظمت است. اینکه همه‌ی دنیای اسلام از آن روز تا امروز - شیعه و سنی فرقی ندارد - این بانوی بزرگوار را با چشم عظمت و جلالت نگاه می‌کنند، این هم خودش یکی از آن نشانه‌ها و علامتهاست. امکان ندارد که همه‌ی عقلا، علما و متفکران با نحله‌ها و عقاید مختلف در همه‌ی تاریخ یک امت و ملت، بر مدح و ستایش یک مرکز متفق‌القول باشند. این نیست مگر عظمت توصیف‌ناپذیر آن مرکز؛ این خودش یک علامت است.
بیانات در دیدار جمعی از مداحان ۱۳۸۳/۰۵/۱۷
* اولین ملاقات پیامبر(صلّی‌الله‌علیه‌وآله) هنگام بازگشت از سفرها
احترام شگفت‌انگیز پیغمبر(صلّی الله علیه وآله) به این بانوى جوان که دختر خود او است، نشاندهنده‌ی عمق عظمت شخصیّت این بزرگوار است. در روایات آمده است که پیامبر اسلام(صلّی الله علیه وآله) در هر سفرى که میخواستند بروند، اوّل از حضرت فاطمه(سلام‌الله علیها) وداع میکردند و بعد از برگشتن از سفر با اوّلین کسى که دیدار میکردند با حضرت فاطمه(سلام‌الله علیها) بود. رسول خدا(صلّی الله علیه وآله) براى دختر خود که بانوى جوانى بود احترام خاصّی قائل بود که در نظر بینندگان یک امر فوق‌العاده‌اى تلقّى میشد.
خطبههای نماز جمعه‌ی تهران ۱۳۶۴/۱۱/۴
* پیامبر(صلّی‌الله‌علیه‌وآله) می‌فرمود من را «پدر» خطاب کن، نه «رسول الله»
وقتى این آیه‌ى شریفه‌ى «یا ایها الذین آمنوا لا تَجْعَلُوا دُعاءَ الرَّسُولِ بَیْنَکُمْ کَدُعاءِ بَعْضِکُمْ بَعْضاً»(۲) نازل شد، که معنایش این است که اى مسلمانها پیغمبر را که صدا میزنید مثل صدا زدن افراد معمولى صدا نزنید، همدیگر را صدا میزنید مثلاً احمد، تقى، حسن، به پیغمبر اینجورى حرف نزنید، بگویید یا رسول‌الله؛ عنوان پیغمبر و رسالت الهى را ذکر کنید. که از آنجا مسلمانها موظّف شدند گاهى میگفتند یا اباالقاسم، گاهى میگفتند یا محمّد، اسمها و کنیه‌هاى حضرت را می‌آوردند. از آن به بعد موظّف شدند که بگویند یا رسول الله. پیغمبر وقتى که این آیه نازل شد و خواندند و مسلمانها توى مسجد شنیدند، بعد آمدند مثلاً منزل، حضرت زهرا آمدند گفتند که یا رسول‌الله سلام علیکم، پیغمبر اکرم [ایشان را] در آغوش گرفتند گفتند این مال تو نیست، تو به من بگو اى پدر، این دل من را آرام میکند، این به من لذّت میدهد؛ این محبوبیّت فاطمه‌ى زهرا(سلام‌الله علیها) است پیش پیغمبر.
دیدار گروهى از بانوان کشور ۱۳۶۳/۱۲/۲۱
* همراهی با پیامبر(صلّی‌الله‌علیه‌وآله) در روز مباهله
روز مباهله، روزی است که پیامبر مکرم اسلام، عزیزترین عناصر انسانی خود را به صحنه میآورد. نکته‌ی مهم در باب مباهله این است: «و انفسنا و انفسکم» در آن هست؛ «و نساءنا و نساءکم»(۳) در آن هست؛ عزیزترین انسانها را پیغمبر اکرم انتخاب میکند و به صحنه میآورد برای محاجه‌ای که در آن باید مایز بین حق و باطل و شاخص روشنگر در معرض دید همه قرار بگیرد. هیچ سابقه نداشته است که در راه تبلیغ دین و بیان حقیقت، پیغمبر دست عزیزان خود، فرزندان خود و دختر خود و امیرالمؤمنین را - که برادر و جانشین خود هست - بگیرد و بیاورد وسط میدان؛ استثنائی بودن روز مباهله به این شکل است.
بیانات در دیدار با جمعی از طلاب و روحانیون ۱۳۸۸/۰۹/۲۲
* پذیرایی مادرانه از پیامبر(صلّی‌الله‌علیه‌وآله) در شعب ابی‌طالب
آن زمان که در شعب ابی‌طالب همه‌ی راههای عافیت بر مسلمانان و وجود مقدّس نبیّ‌اسلام صلّی‌اللَّه‌علیه‌وآله‌وسلّم بسته شده بود؛ نه امکانات زیستی، نه امکانات رفاهی، نه آسودگی خاطر؛ دائم دغدغه‌ی تهاجمِ دشمنان، دائم خبرهای بد، صدای گریه‌ی کودکان از گرسنگی بلند، انواع ناراحتیهایی که در آن درّه‌ی خشک وجود داشت و این عدّه خانواده‌ی مسلمان برای مدّت سه سال مجبور به اقامت شده بودند - و چه سختیها کشیدند و همه‌ی این سختیها هم از مبدأ یکایک این انسانها از کوچک و بزرگ حرکت می‌کرد و روی دوش پیامبر اسلام می‌نشست. چون رهبر بود؛ چون همه به او متّکی بودند، همه‌ی دردها را پیش او می‌آوردند، همه‌ی فشارها را او حس می‌کرد - در چنین وضعیت سرشار از سختی و محنت و فشار و ناراحتیِ ناشی از دعوت در راه خدا و صبر در راه او - اتفاقاً در همین ایام جناب ابی‌طالب هم از دنیا می‌رود؛ جناب خدیجه‌ی کبری هم در مدّت کوتاهی به رضوان الهی و لقاءاللَّه می‌پیوندد و پیامبر، تنهای تنهاست - فاطمهی زهرا، این دختر چند ساله - حالا بنا به اختلاف روایات، پنج ساله، شش ساله، هفت ساله، ده ساله - تنها کسی است که پیامبرِ با این عظمت به او تکیه میکند. او مثل مادر از پدر بزرگوار خود پذیرایی میکند، که این قضیه‌ی «فاطمة امّ ابیها» مربوط به این‌جاست.
بیانات در دیدار فرماندهان سپاه ۱۳۷۳/۰۶/۲۹
* دلیل ملقب شدن به امّ‌ابیها
شما ببینید حضرت فاطمه(سلام‌اللَّه‌علیها) چگونه زندگی کرده است! تا قبل از ازدواج که دخترکی بود، با آن پدرِ به این عظمت کاری کرد که کنیه‌اش را امّ‌ابیها - مادرِ پدر – گذاشتند. در آن زمان، پیامبر رحمت و نور، پدیدآورنده‌ی دنیای نو و رهبر و فرمانده‌ی عظیم آن انقلاب جهانی - انقلابی که باید تا ابد بماند - در حال برافراشتن پرچم اسلام بود. بی‌خود که نمی‌گویند امّ‌ابیها! نامیدن آن حضرت به این کنیه، به دلیل خدمت و کار و مجاهدت و تلاش اوست. آن حضرت چه در دوران مکّه، چه در دوران شعب‌ابی‌طالب - با آن‌همه سختیهاکه داشت - و چه آن هنگام که مادرش خدیجه از دنیا رفت و پیغمبر را تنها گذاشت، در کنار و غمخوارِ پدر بود. دلِ پیغمبر در مدّت کوتاهی با دو حادثه‌ی وفات خدیجه و وفات ابی‌طالب شکست. به فاصله‌ی کمی این دو شخصیّت از دست پیغمبر رفتند و پیغمبر احساس تنهایی کرد. فاطمهی زهرا سلام‌اللَّه‌علیها در آن روزها قدبرافراشت و با دستهای کوچک خود غبار محنت را از چهره‌ی پیغمبر زدود. امّ‌ابیها؛ تسلّی بخش پیغمبر. این کُنیت از آن ایام نشأت گرفت.
بیانات در دیدار جمعی از مداحان ۱۳۷۳/۰۹/۰۳
* شبیه‌ترین فرد به پیامبر(صلّی‌الله‌علیه‌وآله) در رفتار
ستارگان درخشان عالم بشریّت غالباً در زمان حیاتشان به‌وسیله‌ی هم‌عصرانشان شناخته نشده‌اند؛ مگر عدّه‌ی کمی از برجستگان که انبیاء و اولیاء باشند؛ آن هم به‌وسیله‌ی عدّه‌ی معدودی. امّا فاطمهی زهرا سلام‌اللَّه‌علیها چنانند که در زمان خودشان، نه فقط پدر و همسر و فرزندان و شیعیان خاصّشان، بلکه حتّی کسانی که شاید رابطه‌ی صمیمانه و گرمی هم با ایشان نداشتند، زبان به مدح آن بزرگوار گشودند. اگر به کتابهایی که درباره‌ی فاطمهی زهرا سلام‌اللَّه‌علیها به‌وسیله‌ی محدّثین اهل سنّت نوشته شده است، نگاه کنید، روایات بسیاری را می‌بینید که از زبان پیغمبر صلّی‌اللَّه‌علیه‌وآله‌وسلّم در ستایش صدّیقه‌ی طاهره علیهاسلام صادر شده است و یا رفتار پیغمبر با آن بزرگوار را نقل می‌کنند. بسیاری از این روایات، از زبان کسانی است که از آن قبیل بوده‌اند؛ مثل بعضی از زوجات پیغمبر و دیگران. این حدیث معروف از عایشه است که گفت: «واللَّه ما رأیت فی سمته و هدیه اشبه برسول‌اللَّه صلّی‌اللَّه‌علیه‌وآله‌وسلّم من فاطمة»؛ هیچ کس را از لحاظ هیأت، چهره، سیما، درخشندگی و حرکات و رفتار، شبیه‌تر از فاطمه به پیغمبر اکرم ندیدم. «و کان اذا دخلت الیه، اذا دخلت علی رسول‌اللَّه قامت قام الیها»؛ وقتی که فاطمهی زهرا بر پیغمبر وارد میشد، آن حضرت برمی‌خاست و مشتاقانه به سمت او میرفت. این معنای تعبیرِ «قام الیها» است. این‌طور نبود که وقتی فاطمهی زهرا سلام‌اللَّه‌علیها وارد اتاق میشود، پیغمبر جلو پای او فقط بلند شود. قام‌الیها؛ برمی‌خاست و به سمت او میرفت. در بعضی از این نقلها، باز از همین راوی این‌گونه آمده است: «و کان یقبلها و یجلسها مجلسه»(۴)؛ فاطمه زهرا سلام‌اللَّه‌علیها را می‌بوسید، دست او را می‌گرفت و میآورد در جای خودش می‌نشاند. این مقام فاطمهی زهراست.
بیانات در دیدار جمعی از مداحان ۱۳۷۳/۰۹/۰۳
* راهنمای زنان مؤمن به بهشت
فاطمه‌ی‌زهرا(س) به صورت، یک بشر و یک زن، آن هم زنی جوان است؛ اما در معنا، یک حقیقت عظیم و یک نور درخشان الهی و یک بنده‌ی صالح و یک انسان ممتاز و برگزیده است. کسی است که رسول اکرم به امیرالمؤمنین (علیهماالسّلام) فرمود: «یا علی ... انت قائد المؤمنین الی الجنّة ... و فاطمة قد اقبلت یوم القیامة ... تقود مؤمنات امّتی الی الجنّة»(۵) یعنی در روز قیامت، امیرالمؤمنین(ع) مردان مؤمن را و فاطمه‌ی‌زهرا(س) زنان مؤمن را به بهشت الهی راهنمایی می‌کنند. او، عِدل و همپایه و همسنگ امیرالمؤمنین است. آن کسی که وقتی در محراب عبادت می‌ایستاد، هزاران فرشته‌ی مقرّب خدا، به او خطاب و سلام میکردند و تهنیت میگفتند و همان سخنی را بیان میکردند که فرشتگان، قبلاً به مریم اطهر گفته بودند؛ عرض میکردند: «یا فاطمة انّ اللَّه اصطفاک و طهّرک و اصطفاک علی نساء العالمین».(۶) این، مقام معنوی فاطمهی زهراست.
بیانات در دیدار با جمع کثیری از بانوان ۱۳۶۸/۱۰/۲۶
* سرور تمام زنان بهشت
پیغمبر اکرم (صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) درباره‌ی فاطمهی زهرا (سلام‌الله‌علیها) فرمود: سَیِّدَةِ نِساءِ اَهلِ الجَنَّة؛(۷) البتّه روایات دیگری هم هست: سَیِّدَةِ نِساءِ العالَمین؛ سَیِّدَةُ نِساءِ الدُّنیا؛(۸) اینها همه با سندهای متقن از طریق شیعه و سنّی نقل شده است؛ نه اینکه فقط شیعه نقل کرده باشد؛ لکن به نظر من از همه مهم‌تر همان «سَیِّدَةِ نِساءِ اَهلِ الجَنَّة» است. ببینید خدای متعال در آیه‌ی قرآن میفرماید: وَ ضَرَبَ اللهُ مَثَلًا لِلَّذینَ ءامَنُوا امرَاَتَ فِرعَون؛(۹) [همسر فرعون] الگو برای همه‌ی مؤمنین، نه فقط برای زنها؛ برای «لِلَّذینَ ءامَنُوا» [است]. یعنی خدای متعال برای همه‌ی مؤمنین دو زن را الگو قرار داده است: وَ ضَرَبَ اللهُ مَثَلًا لِلَّذینَ ءامَنُوا امرَاَتَ فِرعَون، یکی زن فرعون -جناب آسیه- که درباره‌ی او چند جمله‌ای میفرماید؛ بعد میفرماید: وَ مَریَمَ ابنَتَ عِمران؛(۱۰) یکی هم حضرت مریم. خب این دو، الگو هستند برای همه‌ی بشریّت؛ برای همه‌ی مؤمنین عالم؛ این دو نفر و همه‌ی زنهای برجسته و اولیای الهی از جنس مؤنّث، همه در بهشتند، جایشان بهشت است؛ آن‌وقت فاطمهی زهرا «سَیِّدَةُ نِساءِ اَهلِ الجَنَّة» است، سرور همه‌ی اینها است. ماها نمیتوانیم بیشتر از این، آن مقامات را درک کنیم.
بیانات در دیدار مداحان اهل‌بیت علیهم‌السلام ۱۳۹۶/۱۲/۱۷
* برجسته‌ترین مصداق کوثر برای پیامبر(صلّی‌الله‌علیه‌وآله)
وقتی که پسران نبیّ‌اکرم در مکه یکی پس از دیگری از دنیا رفتند، دشمنان شماتتگر اسلام و پیامبر - که ارزشهایشان منحصر در مال و ثروت و فرزند و جاه و جلال دنیایی بود - پیامبر را شماتت کردند و گفتند تو ابتر هستی - یعنی بی‌دنباله - و با مرگ تو، همه چیز از آثار و نشانه‌های وجود تو تمام خواهد شد! خداوند متعال این سوره را بر پیامبر نازل کرد، تا هم قلب پیامبر را تسلّی دهد، هم حقیقتی را برای آن بزرگوار و برای مسلمانان روشن کند؛ لذا فرمود: «انّا اعطیناک الکوثر»(۱۱)؛ ما به تو کوثر بخشیدیم؛ آن حقیقت عظیم و کثیر و فزاینده.
مصداق کوثر برای نبیّ‌اکرم، چیزهای گوناگون است. یکی از برجسته‌ترین مصادیق کوثر، وجود مقدّس فاطمهی زهراست که خداوند متعال در این وجود مبارک، دنباله‌ی معنوی و مادّی پیامبر را قرار داد. برخلاف تصوّر دشمنان ملامتگر، این دختر بابرکت و این وجود ذی‌جود، آن‌چنان مایه‌ی بقای نام و یاد و مکتب و معارف پیامبر شد که از هیچ فرزند برجسته و باعظمتی، چنین چیزی مشاهده نشده است. اوّلاً از نسل او یازده امام و یازده خورشید فروزان، معارف اسلامی را بر دلهای آحاد بشر تابانیدند؛ اسلام را زنده کردند، قرآن را تبیین کردند، معارف را گسترانیدند، تحریفها را از دامن اسلام زدودند و راه سوء استفاده‌ها را بستند.
بیانات در خطبههای نمازجمعه ۱۳۷۸/۰۷/۰۹
* هر که فاطمه را خشمگین کند، خدا را خشمگین کرده است
پیامبر اکرم دختری به نام فاطمه دارد که همه مردم مسلمان در آن روز میدانند که پیامبر فرمود: «انّ اللَّه لیغضب لغضب فاطمة»؛ اگر کسی فاطمه را خشمگین کند، خدا را خشمگین کرده است. «و یرضی لرضاها»؛(۱۲) اگر کسی او را خشنود کند، خدا را خشنود کرده است. ببینید، این دختر چقدر عظیم‌المنزله است که پیامبر اکرم در مقابل مردم و در ملأ عام، راجع به او این‌گونه حرف میزند. این مسأله‌ای عادّی نیست.
بیانات در خطبههای نمازجمعه ۱۳۷۷/۰۲/۱۸
پی‌نوشت:
۱) المناقب لابن شهرآشوب، ج۳ ص۳۴۳.
۲) سوره‌ی نور، آیه‌ی ۶۳
۳) سوره آل‌عمران، آیه ۶۱
۴) سنن ابی داود ، ابوداوود ج ۲ ص ۵۲۲.
۵) امالی شیخ صدوق، ص ۴۸۶.
۶) علل الشرائع، شیخ صدوق، ج۱، ص۱۸۲.
۷) الأمالی، شیخ صدوق، ص ۱۲۵.
۸) الکافی، ثقةالاسلام کلینی ج ۱، ص ۴۵۸.
۹) سوره تحریم، آیه ۱۱
۱۰) سوره تحریم، آیه ۱۲
۱۱) سوره کوثر، آیه ۱
۱۲) معانی‌الأخبار،صدوق،ص۳۰۳
برچسب ها : فاطمه زهرا(س)
