پژوهشگر و استاد حوزه تشریح کرد:

راهبردهای تجمیع مسلمانان روی مشترکات چیست؟

معاون پژوهشی موسسه دارالاعلام لمدرسة اهل البیت(ع) به بیان کارویژههای اصل تقریب مذاهب اسلامی اسلامی و همچنین راهبردهای اصیل و دقیق رسیدن به مدل تجمیع روی اشتراکات مذهبی پرداخت.

حجت الاسلام حسین قاضی زاده کارشناسی ارشد شیعه شناسی، دکتری رشته مذاهب کلامی و عضو جامعه نخبگان و استعدادهای برتر حوزه علمیه قم در گفت وگو با خبرگزاری حوزه، گفت: ضرورت بحث تقریب از آنجا خود را نشان می دهد که کشورهای اسلامی معمولا دارای سرمایه های عظیم طبیعی، نفتی و گازی و معادن مختلف هستند. این مساله انگیزه ای برای کشورهای دیگر بوده است که چشم طمع به این مناطق بدوزند.

پژوهشگر تاریخ اسلام و امامت بیان کرد: نکته دیگر، نقاط استراتژیکی است که در این منطقه کهن جهان قرار گرفتند و مسیر ترانزیت عالی این کشورها است که عاملی برای چشم داشت قدرت های بزرگ جهان باشد.

معاون پژوهشی موسسه دارالاعلام لمدرسة اهل البیت(ع) بیان کرد: با وجود این انگیزه ها طبیعی است که این کشورها برای رسیدن به اهدافشان نیازمند یک همبستگی هستند. اگر چشم های طمعی که دنبال این منافع است را در نظر بگیریم قطعا این کشورها نیازمند وحدت هستند.

حجت الاسلام قاضی زاده یادآورشد: در کنار این انگیزه های مادی، جنگ های معنوی که در لایه های پنهان این حوزه وجود دارد و دشمنی با اسلام به دلیل حریتی که به انسان ها می دهد انگیزه سومی است که با کشورهای اسلامی یک تقابلی وجود داشته باشد. در این بین کشورهای اسلامی برای حفظ و بقای خود باید یک همبستگی داشته باشن دو اگر اختلافی با هم دارند این اختلاف را باید کنار بگذارند و باید یک ید واحده باشند.

وی افزود: تقریب یک امر و اصل کاملا عقلایی است. سوای ادله سمعی و نقلی، هر انسان عاقلی وقتی چشم های حریص دشمن را به خود می بیند باید همه قوای خود را برای تقابل دشمن به کار بگیرد. با اندک تاملی در می یابیم که باید با یک نگاه جامع و برخواسته از همبستگی در مقابل دشمنانی که وجود دارند یک صف آرایی داشته باشیم.

ادله قرآنی و روایی وحدت

وی یکی از مهمترین و کلیدی ترین آیاتی که در این زمینه وجود دارد، آیه شریفه «وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِیعًا وَلَا تَفَرَّقُوا وَاذْکُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَیْکُمْ إِذْ کُنْتُمْ أَعْدَاءً فَأَلَّفَ بَیْنَ قُلُوبِکُمْ فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْوَانًا وَکُنْتُمْ عَلَی شَفَا حُفْرَةٍ مِنَ النَّارِ فَأَنْقَذَکُمْ مِنْهَا کَذَلِکَ یُبَیِّنُ اللَّهُ لَکُمْ آیَاتِهِ لَعَلَّکُمْ تَهْتَدُونَ» برشمرد و افزود: خداوند به اعتصام امر کرده و از تفرقه نفی می کند. با مراجعه به علم اصول در میابیم که این آیه امر اکید است. پس بحث تقریب یک فریضه و واجب است که به عنوان یکی از واجبات باید به آن نگریست.

معاون پژوهشی موسسه دارالاعلام لمدرسة اهل البیت(ع) تصریح کرد: آیه دیگری در این زمینه آیه «وَأَطِیعُوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلَا تَنَازَعُوا فَتَفْشَلُوا وَتَذْهَبَ رِیحُکُمْ وَاصْبِرُوا إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِینَ» است. در این آیه نیز خداوند به ما دستور می دهد که از تنازع پرهیز کنیم. این بحث، یک بحث اخلاقی فردی واجتماعی نیست بلکه یک فریضه کامل است.

وی اظهارکرد: روایاتی نیز در منابع دست اول شیعه در این زمینه وجود دارد که از امام صادق(ع) در اصول کافی روایت شده است در جلد ششم که کسی که با برادران اهل سنت در صف اول صفوف جماعت آنها نماز بخواند نظیر کسی است که پشت سر پیامبر خوانده است.

حجت الاسلام قاضی زاده گفت: این روایت ناظر به آن است که اهل بیت(ع) به شیعیان خود یک منظومه ای ارائه می کردند که نباید هیچ حد و مرزی بین خود و فرق اسلامی قرار دهید. اگر قرار بود که این مذهب ارتباط ما با دیگران را قطع کند به اهداف خود نمی رسید.

معاون پژوهشی موسسه دارالاعلام لمدرسة اهل البیت(ع) بیان کرد: امام راحل کاروان های حج را منع می کردند که نماز جماعت ها را داخل کاروان ها بخوانند بلکه می فرمودند که به مساجد بروندو به اهل سنت نماز بخوانند. این مسئله بیان گر همین منظومه است که ناظر به شکل گیری هفته وحدت و..شده است.

استاد حوزه یادآورشد: امام صادق(ع) در حدیث دیگری فرمودند با آنها نماز بخوانید و به عیادت بیماران آنها بروید و در تشییع پیکر آنها شرکت کنید. این مسئله نشان دهنده این است که اصلا نباید بین خود و اهل سنت مرز بندی خاصی انجام دهیم.

وی گفت: زمانی که هم که اهل بیت روی آن تأکید دارند زمان هایی است که حالت انکسار در وجود طرف مقابل وجود دارد و ما می توانیم در این لحظاتی که آنها در غم و اندوه و یا در حال ضعف هستند به کنار آنها رویم و حس برادری و دوستی را بیشتر به آنها منتقل کنیم، زیرا همه ما مسلمان هستیم و باید به امر خدا و پیامبر(ص) وحدت داشته باشیم.

معاون پژوهشی موسسه دارالاعلام لمدرسة اهل البیت(ع) بیان کرد: نکته دیگر که از همین آیات و روایات استفاده می شود آن است که وحدت یک امر تاکتیکی و سیاسی و مقطعی نیست، بلکه یک موضوع کاملا اصولی است که اعتقاد و ایمان قلبی نسبت به آن وجود دارد.

استاد حوزه یادآورشد: وقتی خداوند در آیات خود از وحدت به عنوان یک امر فریضی یاد می کند در واقع یک آموزه دینی را بیان می کند. وقتی آموزه دینی باشد این امر در زمان مراجع گذشته نیز به چشم می خورد. آیت الله العظمی بروجردی که مرجع کل شیعیان بودند مروج امر تقریب بودند و مراودات گسترده ای با اهل سنت داشتند و باعث شد که شیعه به عنوان یکی از مذاهب رسمی در سراسر جهان اسلام به رسمیت شناخته شود.

وی گفت: نتایج وحدت باعث می شود که ما به این امر به عنوان یک اصل باید نگریسته شود و هیچ حالت رندانه ای در آن نیست. وقتی مسلمانان باهم تقریب داشته باشند قطعا هیچ وقت بهم آسیب نمی زنند. حداقل اینکه مسلمانان هیچ وقت باهم جنگ نمیکنند. دومین امر اینکه وقتی کشورهای مسلمان کنار هم قرار گیرند دنیای کفر نمی توانند نقشه هایش را علیه یک امت واحد اجرا کند ودشمنی ها بسیار خنثی تر خواهد بود.

معاون پژوهشی موسسه دارالاعلام لمدرسة اهل البیت(ع) اظهارکرد: برکت سوم، در تعاملاتی است که جهان اسلام در مقابل دیگران دارد. اگر کشورهای غربی و شرقی بخواهند با یک کشور مسلمان وارد معامله شود وقتی امر تقریب وجود داشته باشد با دست پرتری وارد جلسات می شود. اگر دشمنان ما به کشور مسلمان نسبت نادرستی مثل گاو شیرده می دهد به این دلیل است که قطعا دوست دارد ما متفرق باشیم و اگر این تفرق وجود نداشته باشد آنها چنین جسارتی نمی کنند.

نگاه امام خمینی(ره) به وحدت

استاد حوزه یادآورشد: هدف انقلاب اسلامی، ایجاد یک انقلاب اسلامی بود نه صرفا شیعی. ایشان در زمان جنگ از رفع کل فتنه در عالم سخن می گفتند. ایشان از رفع فتنه در جهان سخن می گفتند. ایشان با چنین افقی قطعا کل جامعه اسلامی را مد نظر داشتند زیرا شیعیان به تنهایی نمی توانستند چنین افقی را رقم بزنند. این هفته وحدت به این دلیل است که این کار بزرگ باید با حضور همه مسلمانان رقم بخورد.

وی گفت: شعار کلان قاتلوا ائمة الکفر و... است یعنی مبارزه کنید تا فتنه ای در عالم نباشد. با عنایت کامل و توجه کامل، این هفته نامگذاری شده است. زیرا وحدت لازمه آن هدف است.

پژوهشگر حوزه امامت و تاریخ اسلام یادآورشد: به همین دلیل روایت شیعه و سنی در خصوص تولد پیامبر از سوی امام راحل به عنوان هفته وحدت نامگذاری شده است.

وی گفت: امام راحل بنیانگذار روز جهانی قدس هستند. ایشان روز جمعه آخر ماه رمضان را به عنوان روز جهانی قدس نامگذاری کردند که کل جهان اسلام در این روز تحرکات تجمیعی خود را علیه اسراییل داشته باشد. در این سالها هم ثابت شده است که تنها کشوری که به شکل عملی وارد میدان مبارزه برای آزاد سازی قدس شده ایران است. ایران یک کشور شیعی است ولی در زمینه آزاد سازی قدس و فلسطینی که اهل سنت هستند سالها است در میدان اول مبارزه است که این مساله نشان دهنده این است که جمهوری اسلامی ایران در زمینه وحدت کاملا یک رنگ پای میدان عمل ایستاده است.

معاون پژوهشی موسسه دارالاعلام لمدرسة اهل البیت(ع) بیان کرد: شعارهای تمدن اسلامی که از سوی امام راحل مطرح شد قطعا بدون وحدت به دست نمی آید. پس اگر به دنبال راهی برای رسیدن به تمدن اسلامی هستیم باید از مسیر وحدت عبور کنیم.

زوایای تقریب

وی گفت: تشخیص و یا عدم تشخیص و تمییز تقریب و اضلاع آن مطلب بسیار مهمی است که ممکن است باعث ایجاد فضاهای خاصی شود. یعنی امری از نظر ما تقریب باشد و از نظر دیگری خیر.

حجت الاسلام قاضی زاده اظهارکرد: گاهی اوقات عدم این تمییز موجب سوتفاهم و موضع گیری در مقابل تقریب خواهد بود. وقتی اصل تقریب را روشن نکنیم و ابهام اجمالی داشته باشیم باید به کسی که به این امر شک میکند هم حق بدهیم.

وی گفت: یکی از راه های شناخت یک مساله آن است که اضداد آن را مشخص کنیم و بگوییم این شی یا این امر چه چیزی نیست! وقتی اضداد را مشخص کردیم به ماهیت چیزی که هست بهتر پی می بریم. در اینجا منظور ما از آنچه نیست، بحث کلامی و فقهی است.

معاون پژوهشی موسسه دارالاعلام لمدرسة اهل البیت(ع) یادآورشد: یعنی قرار نیست که از اعتقادات کلامی و فقهی خود را کنار بگذاریم. هر مذهبی آموزه های فقهی از جمله مستحبات و مکروهاتی دارد و... مقصود ما این نیست که بخاطر اینکه طرف مقابل ناراحت شود از مقولات فقهی خود دست بکشیم. قرار نیست آموزه های فقهی جابجا شود. منظور ما از وحدت، وحدت مذهبی نیست.

استاد حوزه یادآورشد: رویکردهایی در وحدت مد نظر است که اگر به درستی انجام شود کسی با آن تقابل نمی کند. اولین رویکرد این است که در حقوق اجتماعی وحدت ایجاد شود. یعنی اگر یک شخص شیعه از آب و برق و گاز بهره مند است یک شخص سنی نیز این حقوق را داشته باشد. یعنی حقوقی که اسلام برای مسلمانان قرار داده است باید برای هر دو طرف محترم باشد. اگر آبروی یک مسلمان شیعه محترم برای فرد سنی هم باید باشد.

وی گفت: اگر می گوییم غیبت شیعه حرام است غیبت اهل سنت نیز حرام است که این بحث یک بحث فقهی است که علما در این زمینه مباحث جالبی مطرح کرده اند. یعنی قوانین کشور برای سنی و شیعه یک سان باشد.

معاون پژوهشی موسسه دارالاعلام لمدرسة اهل البیت(ع) افزود: البته طبیعی است که برای جعل و وضع قوانین باید به عامه آن کشور بنگیریم اگر عامه کشور شیعه است قوانین عامه کشور باید از مکتب تشیع انتخاب شود. کما اینکه یک کشور مسلمانی که عامه مردم آن اهل سنت هستند قوانین آن کشور متناسب با اکثریت خواهد بود. اگر مسلمانان وارد بلاد کفر شود نیز به قوانین آن کشور تمکین می کنند. در قوانین فردی هرکسی طبق مکتب خود رفتار می کند. مادامی که قانون، قانون عمومی است باید طبق قوانین اکثریت جعل شود. مهم این است که رعایت حقوق اجتماعی شود و این حقوق برای شیعه و سنی تفاوتی نداشته باشد.

معاون پژوهشی موسسه دارالاعلام لمدرسة اهل البیت(ع) بیان کرد: محور دوم این امر این است که منافع امت اسلامی حفظ شود یعنی وقتی از وحدت می گویند مقصود این است که امت اسلامی یک سری منافع دارد و این منافع باید مشخص شودو جهت گیری ها هم مشخص شود. مسلمانان دشمنانی دارند. یهود بر اساس آیات الهی دشمن اسلام است. به واسطه این دشمنی امت اسلامی نیازمند یک نقشه واحد است. همچنین امت اسلامی یک سری دوستان دارد و امت اسلامی باید در قبال این دوستان نقش واحد داشته باشد. منافع امت اسلامی نیز در گرو وحدت شکل می گیرد.

باید اشتراک عمل در قبال نقشه های استکبار شکل بگیرد

وی افزود: عبارات دیگر آن است که باید اشتراک عمل در قبال نقشه های استکبار شکل بگیرد. کفر نیز امت واحد است و ما نیز باید به شکل کاملی در این جریان یک جبهه واحد را شکل دهیم. نباید از عقاید فقهی خود کوتاه بیایم و یک نقشه واحد داشته باشیم. باید اول نقشه های دشمن را بدانیم وراه های خنثی کردن آنها را بدانیم. تشتت بین امت های اسلامی بهترین بستر برای اجرای نقشه های استکبار است.

حجت الاسلام قاضی زاده یادآورشد: اگر بخواهیم نمونه علمی و عینی را در این زمینه مثلا بزنیم که منافع امت اسلامی با وحدت استحصال می شود می توانیم به مسئله فلسطین اشاره کنیم. اگر وحدت اسلامی بین کشورهای اسلامی وجود داشت قطعا مساله فلسطین به این شکل وجود نداشت. امروزه شاهد هستیم که برخی کشورهای مسلمان نقشه های دیگر کشورهای مسلمان برای به آزادی فلسطین را خنثی می کنند و یا علیه آن اقدام می کنند.

معاون پژوهشی موسسه دارالاعلام لمدرسة اهل البیت(ع) بیان کرد: یک سری کشورها در دفاع از فلسطین به عنوان محور مقاومت هستند و یک سری کشورهای دیگر راه را برای عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی فعالیت می کنند. یعنی تمام زحمات این کشورها را خنثی می کنند. اگر این کشورها ید واحده بودند حقوق ملت فلسطین به اتمام رسیده بود و این غده سرطانی خیلی زودتر از این حرف ها از بین می رفت.

حجت الاسلام قاضی زاده عنوان کرد: نکته سوم که مقصود تقریب است، ایجاد تمدن نوین اسلامی است. تمدن نوین اسلامی یک مطالبه است. قرآن کریم می گوید که برای از بین بردن فتنه در جهان تلاش کنید. اگر چنین افقی دارید و می خواهید کل دنیا را تسخیر کنید نیازمند یک تمدن عظیمی هستیم که در حال حاضر در حال جابجایی تمدن ها قرار داریم و کشورهای دیگر نیز به دنبال جای خود هستند و اگر کسی مراقب نباشد به آخر صف می روند و باید در انتهای این جریان جا بگیرند.

وی افزود: در حال حاضر در طبق فرمایش مقام معظم رهبری صف و نظمی که در روابط بین کشورها تشکیل شده بود در حال بهم ریختن است و لازمه این امر نیز آن است که کشورهای اسلامی بدانند چه جایگاهی دارند و اسلام به عنوان یک قدرت در جامعه جهانی باید جایگاه خود را پیدا کند.

راهبردهای وحدت اسلامی

معاون پژوهشی موسسه دارالاعلام لمدرسة اهل البیت(ع) بیان کرد: برای رسیدن به این وحدت که هدف وسط برای رسیدن به تمدن نوین اسلامی و ید واحده است باید راهبردهایی را رعایت کنیم.

وی گفت: یکی از این کارها تکیه کردن به مشترکات است. مشترکاتی که با جهان اهل سنت داریم بیشتر از اختلافات است. هیچگاه روی مشترکات صحبت نمی شود زیرا همیشه روی اختلافات صحبت می شود.

حجت الاسلام قاضی زاده اظهارکرد: رسول الله(ص) محور اتحاد است. شیعیان و اهل سنت معتقد به پیامبر ونبوت ایشان هستند و می تواند حول محور محمدی(ص) یک راهبرد تشکیل داد.

وی گفت: محور دوم، محور حج است که همه مسلمانان حول محور کعبه انجام می شود وهمه مسلمانان در این ایام به بیت الله مشرف می شود. مردم می بینند که شیعه اهل سنت دور خانه خدا می گردند. این تعدد فرق به وحدت می انجامد. چه حج واجب و عمره ای که مسلمین می روند باعث ایجاد دوستی بیشتر می شود. سوتفاهمات در این امور اشتراکی از بین می رود. وقتی مردم هم دیگر را در حال طواف و نماز و قرائت قرآن ببیند بیشتر به یک دیگر میل پیدا می کنند.

معاون پژوهشی موسسه دارالاعلام لمدرسه اهل البیت(ع) افزود: راهبرد دیگر، رفت و آمدهایی است که بزرگان مذهب شیعه باهم دارند. یعنی بزرگان مذهب اهل سنت و شیعه با یکدیگر دارند. این دید و بازدیدها به خودی خود برکات بسیاری دارد.

استاد حوزه بیان کرد: راهبرد دیگر قرآن کریم است. قرآن کریم کتاب جمیع مسلمین است. هیچ کدام از مسلمین نمی گویند که کتابی جز قرآن دارند. وقتی جلسات متعدد قراء اهل سنت را می بینیم و شیعیان در مجالس آنها شرکت می کنند و یا در جلسات گسترده شیعیان با حضور اهل سنت همراه شود قطعا باعث ایجاد انس و دوستی بیشتر می شود.

وی افزود: راهبرد دیگری که یکی از عوامل وحدت زا است محبت به اهل بیت(ع) است. قاطبه مسلمین از صدر اسلام تا امروز محب اهل بیت(ع) هستند و این محبت یک موضوع راهبردی و اصیل قرآنی و روایی است. بخصوص حدیث ثقلین که متفق علیه فرق مذاهب است. اینکه گفته می شود که عترت و کتاب تا حوض کوثر در کنار هم خواهند بود. وقتی این همه روی این دو محور تأکید شده است باید روی این مسئله گفتگوی بیشتر شود.

وی تصریح کرد: وقتی چنین ظرفیتی داریم می توانیم حول محور اهل بیت(ع) نیز فعالیت تقریبی کنیم. در قرآن نیز آیه «إِنَّمَا یُرِیدُ اللهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیتِ وَ یُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیراً» را داریم که همین مساله را تأکید می کند و همه مسلمانان باور دارند که مقصود این آیه، اهل بیت(ع) هستند البته موارد و مصادیق دیگری را نیز مطرح می کنند ولی مهم این است که اهل بیت(ع) جزء جدایی ناپذیر این آیه شریفه هستند.

حجت الاسلام قاضی زاده یادآورشد: وقتی قرآن کریم بیان می کند که ما اراده کردیم رجس از اهل بیت(ع) زدوده شود به معنی این است که باید حول این محور مقدس وحدت کنیم. یا آیه اجر که نشان می دهد که پیامبر مزدی جز محبت و ولایت اهل بیت(ع) را نمی خواهد.

عوامل آسیب زای عرصه وحدت

وی گفت: آموزه هایی را داریم که این آموزه ها ممکن است که در ظاهر با تقریب معارضت داشته باشد. اولین آموزه، آموزه تبری است. تبری یعنی اینکه نسبت به دشمنان اهل بیت(ع) باید موضع داشته باشیم. وقتی این گزاره را می بینیم و تقریب را در کنار هم می گذاریم ظاهرا باهم جور نیستند. این مسئله یک موضوع آسیب زا است، البته اگر به درستی تبیین نشود.

معاون پژوهشی موسسه دارالاعلام لمدرسة اهل البیت(ع) بیان کرد: نکته دیگر اینکه برخی بخاطر امر تبری، تقریبی نیستند. مقصود در اینجا این نیست که کسانی که اهل بیت(ع) را به عنوان امام نپذیرفتند باید مورد تبری واقع شوند. این مسئله به معنی جدا کردن خود از دشمنان اهل بیت(ع) هستند. کسانی که بغض به اهل بیت(ع) را دارند باید نسبت به آنها تبری داشته باشیم.

وی افزود: ولی اهل سنت دشمن اهل بیت(ع) هستند؟ دشمنان اهل بیت(ع) بسیار نادر هستند. باید از کسی که ناصبی است تبری داشت. ولی اهل سنت امروز موضوع تبری نیستند. مقصود از تبری ابتدا باید مشخص شود. اهل سنت این اصل را در خود ندارند. ممکن است که مقامی که ما برای اهل بیت(ع) قائل نیستیم آنها قائل نیستند ولی ممکن است عاشق امام حسین و امام علی(ع) باشند ولی منصب امامت را برای این بزرگان قائل نیستند.

این استاد حوزه گفت: آسیب دیگر آن است که اگر بخواهیم تقریب را رعایت کنیم ممکن است عقاید خود را به فراموشی بسپاریم و منتقل هم نمی شود یا قوام شیعه از بین برود و نسل های بعدی شیعه را به خوبی نشناسند. موارد اختلافی باید گفته شود و گفته شدن این مباحث نیز بسیار مهم است.

وی گفت: از این جهت که قطعا مطالبی که شیعه را شیعه کرده است که ولایت بلافصل ائمه(ع) جزء قطعیات اعتقادی ما است و این موارد نیز باید بیان شود و نباید به بهانه تقریب بگوییم نمی توانیم اصالت خود را حفظ کنیم. ولی سخن این است که گفتن این موارد مانع تقریب است؟ یعنی اگر دو نفر شیمی و فیزیک بخوانند باید باهم دعوا کنند؟ فقهای شیعه نیز بسیاری اوقات نظرات مختلفی دارند ولی آیا باید باهم درگیر شوند؟

حجت الاسلام قاضی زاده یادآورشد: عقیده شیعه آن است که امامت بلافصل از آن امام علی(ع) است و این عقیده را مستند بیان می کند. تقریب مانع بیان هویت شیعی نیست ولی اگر کسی بخواهد در زمانی که حقانیت مذهب شیعه بیان می شود عقده گشایی هم بکند قطعا ضد وحدت عمل کرده است.

وی گفت: نمی توانیم به دلیل تقریب جلوی استماع قول را بگیریم ولی گوینده باید حق را بگوید و دلسوزانه مطرح کند نه عقده گشایی کرده و باعث تخریب دیگران شود. وقتی منابع اهل سنت را بیان کنیم و اعتقاد خود را با آن بیان کنیم قطعا نتیجه می دهد ولی این کار نیز باید با ظرافت بیان شود که تحریک کننده نباشد و طرف مقابل را نیز دریابیم. اگر کسی از یک حرف حق ناراحت شود بدون هیچ وجهی ناراحت شد مشکلی ندارد. باید مراقب باشید که چه بحثی را کجا بیان می کنیم.

معاون پژوهشی موسسه دارالاعلام لمدرسة اهل البیت(ع) گفت: اگر بحث ها را به رسانه ها و کوچه و خیابان برسانیم و یک مطلب حق علمی را در بین مردم مطرح کنیم و آسیب هایی را ایجاد کنیم قطعا اینکار غلط است.

پژوهشگر تاریخ اسلام و امامت بیان کرد: نکته دیگری که به عنوان یک آسیب به بحث تقریب است عاملان موضوع تقریب هستند. عاملان موضوع تقریب ممکن است باعث دافعه شوند. یعنی تقریب را به شکل شغلی مطرح کند. یعنی فردی که موظف است کار تقریبی کند شاغل است ولی خود این فرد با شیعیان حالت تقریبی ندارد . وقتی در روایت بیان شده است که در نمازهای جماعت اهل سنت شرکت کنید و بیماران آنها را عیادت کنیم از آنها نیز توقع می رود که آنها نیز در نماز جماعت های ما برود ولی به ما امر شده است که در نماز جماعت های آنها شرکت کنید.

استاد حوزه یادآورشد: برخی هستند که در این زمینه کاملا به شکل شغلی به این مساله نگاه می کنند. یعنی طرف به شیعیان توجهی ندارد و با اهل سنت کاملا مهربان و رئوف است که ادامه این روند مشکل زا است که زیرا هم اثر خاصی ندارند هم باعث برون داد نفاق می شود. تقریب یک عقیده ایمانی است که شخص با رویکرد ایمانی خود با اهل سنت سازش می کند.

حجت الاسلام قاضی زاده یادآورشد: کسانی که متصدی این موضوع هستند باید انسان های پخته و با تجربه و دلسوز باشند. اگر تنها بخاطر شغلش این امور را انجام دهد قطعا باعث دلسردی شیعیان می شود.

وی گفت: نکته دیگر آن است که تقریب با اهل سنت را به عنوان یکی از اصول اسلام قبول داریم، ولی این موضوع نباید باعث شود که افرادی در فضای موضوع تقریب بتوانند از این فضا سو استفاده کرده و از امکانات نظام اسلامی علیه نظام اسلامی استفاده کنند.

نسبت به تفکر تکفیری موضع تقریب نداریم

پژوهشگر تاریخ اسلام و امامت افزود: ما در میان اهل سنت شاهد نوعی تفکر تکفیری هستیم که منشا آن در محمد ابن عبدالوهاب است که باعث رشد و نمو این تفکر در مناطقی شده است. نمی توانیم با فکر تقریب و شعار تقریب این تفکر را بپذیریم. این مساله یکی از آسیب هایی که تفکر تقریبی مبتلا شده است در برخی مناطق. افرادی در بین اهل سنت مورد لطف و عطوفت جامعه اسلامی قرار گرفتند که شایسته این تعامل تقریبی نبودند و از نظام اسلامی جایگاه و تربیون و نماز جمعه گرفتند در حالی که این افراد صاحبان تفکر تکفیری بودند و ما نسبت به این گروه موضع تقریب نداریم.

معاون پژوهشی موسسه دارالاعلام لمدرسة اهل البیت(ع) بیان کرد: مورد تقریبی ما وهابیت نیست. وهابیت تفکری نیست که بتوان با آنها همزیستی کرد زیرا یک تفکر تهاجمی است که آنها شما را از جرگه مسلمانان خارج می کنند. به ادله بسیار سست حکم به قتل مسلمانان می دهند.

این استاد حوزه یادآورشد: نه فقط وهابیت بلکه اگر از دل تفکر شیعه نیز یک تفکری بجوشد که بخواهد به دیگران آسیب بزند قطعا آسیب زا است. اگر کسی نسبت به اصل نظام و مردمی که این نظام را قبول دارند موضع بگیرد و قائل به تکفیر باشد نباید با او تعامل کرد. تقریب ناظر به فرقی است که ریشه در امت اسلامی دارند و آثار و کتب و بزرگان آنها مضبوط است ولی فرقه ای که از محمد بن عبدالوهاب زاده شده و برای مسلمانان حرمتی قائل نیستند.

وی گفت: در این بین افرادی بودند که سالها از رافت و نگاه محبت آمیز جمهوری اسلامی سواستفاده کردند و مسایلی را بوجود آوردند. این افراد کاملا بر خلاف رویه وحدت عمل کرده و به صراط تقابل روی آوردند. این گروه ظاهرا شامل ظواهر اسلام هستند ولی کاملا علیه اسلام هستند. داعشی ها به ظاهر مسلمان هستند ولی در پازل استکبار حرکت کردند. همه دنیا شاهد بودند که دموکرات های آمریکایی در جنگ قدرت خود می گفتند که خود ما داعش را ایجاد کردیم. این گروه شامل تقریب نمی شوند.

خطوط قرمز بحث تقریب

حجت الاسلام قاضی زاده افزود: یکی از خطوط قرمز بحث تقریب آن است که این افراد در مقابل امت اسلام باشد. این افراد در پازل استکبار است. شهید سلیمانی در مقابل داعش مقاومت کرد. داعشی ها کینه شهید سلیمانی را داشتند، ولی کسی که ایشان را شهید کرد، آمریکا بود. انتقال داعش را آمریکا گرفت زیرا ایشان به آمریکا ضربه می زد. داعش قله این تفکر تقریبی است، ولی افرادی هم هستند که قدرت عملکرد داعش را ندارند ولی تفکر آنها را دارند. این گروه را باید از دایره تقریب جدا کرد.