«بايدها» و «نبايد»های انتخابات در كلام امام خمينی(قد)
یکی از مهمترین ابزارهای مشارکت سیاسی مردم و تحقق نظام «جمهوری اسلامی» عرصه انتخابات مختلف می‌باشد که اگر با دوراندیشی و اتخاذ تدابیر و مقدمات آن از سوی مسئولان و سایر دست‌اندرکاران عملی شود می‌تواند جمهوری اسلامی را در برابر تمامی توطئه‌ها بیمه نموده و از آسیب‌ها و خطرات داخلی و خارجی مصون دارد. در اینجا به برخی بایدها و نبایدها در عرصه انتخابات که در دیدگاه و اندیشه‌های معمار کبیر جمهوری اسلامی حضرت امام خمینی(ره) به آنها پرداخته شده است، می‌پردازیم.
اهمیت انتخابات و نقش مردم
انتخابات، تجلی حضور و مشارکت سیاسی مردم و عرصه تحقق اراده ملت برای تعیین سرنوشت خویش است؛ از این‌رو انتخابات دارای اهمیت و جایگاه بلندی است و مردم نقش بزرگی در ایفای این رسالت و تکلیف بزرگی بر دوش خواهند داشت.
امام خمینی(ره) درباره اهمیت حضور و شرکت مردم در انتخابات می‌فرمایند: «این وظیفه‌ای است الهی، وظیفه‌ای است ملی، وظیفه‌ای است انسانی، وظیفه‌ای است که ما باید به آن عمل بکنیم. همه‌مان باید در انتخابات شرکت بکنیم.» 1
پرهیز از تخریب
امام خمینی(ره) خطاب به کاندیداها و طرفداران آنان بیان می‌دارند: «از آقایان کاندیداها و دوستان آنان انتظار دارم که اخلاق اسلامی ـ انسانی را در تبلیغ برای کاندیدای خود مراعات و از هرگونه انتقاد از طرف مقابل که موجب اختلاف و هتک حرمت باشد، خودداری نمایند.» 2
معلوم نیست، چرا عده‌ای برای رسیدن به پست و مقام و به‌اصطلاح خدمت به مردم! این‌گونه بی‌مبالاتی نموده و حاضر می‌شوند، هرگونه اتهام تهمت و ناسزا را به دیگران ببندند. «حیثیت و آبروی مؤمن در اسلام از بالاترین و والاترین مقام برخوردار است و هتک مؤمن چه رسد به مؤمن عالم، از بزرگترین گناهان است و موجب سلب عدالت است.» 3
معیارهای انتخاب
بنیانگذار جمهوری اسلامی، در یکی از بیانات خود درباره ویژگی‌های لازم برای نمایندگی مجلس می‌فرماید: «من متواضعانه از شما می‌خواهم که حتی‌الامکان در انتخاب اشخاص با هم موافقت نمایید و اشخاصی اسلامی متعهد غیرمنحرف از صراط مستقیم الهی در نظر بگیرید و سرنوشت اسلام و کشور خود را به دست کسانی دهید که به اسلام و جمهوری اسلام و قانون اساسی معتقد و نسبت به احکام نورانی الهی متعهد باشند و منفعت خود را بر مصلحت کشور مقدم ندارند.» 4
انتخابات تجلی وحدت
امام خمینی(قد) با توجه به وجود دو دیدگاه و دو تفکر در جامعه، ضرورت وحدت و پرهیز از اختلاف را مورد تأکید قرار داده و فرمودند: «البته دو تفکر هست، باید هم باشد؛ دو رأی هست، باید هم باشد؛ سلیقه‌های مختلف باید باشد؛ لکن سلیقه‌های مختلف، اسباب این نمی‌شود که انسان با هم خوب نباشد... اگر در یک ملتی اختلاف سلیقه نباشد، این ناقص است.
اگر در یک مجلس اختلاف نباشد، این مجلس ناقص است. اختلاف باید باشد؛ اختلاف سلیقه، اختلاف رأی، مباحثه و جار و جنجال اینها باید باشد؛ لکن نتیجه این نباشد که ما دو دسته بشویم...؛ در عین حالی که اختلاف داریم، دوست هم باشیم.» 5
حسن اجرای انتخابات
امام خمینی(ره) این مهم را مورد توجه قرار داده و به مسئولین گوشزد فرمودند: «اینجا ما کار نداریم، ما خودمان بین خودمان و خدای تبارک و تعالی باید فکر بکنیم که شما مسئول این مسأله هستید؛ هم مسئول کار خودتان و هم مسئول مسئولین دیگری که تحت نظر شما هستند، هستید که جریان انتخابات، یک جریان صحیح باشد. هیچ‌کس در انتخابات بر دیگری مقدم نیست.»6
ابراهيم اميري
..............................................
پی‌نوشت‌ها
1. صحيفه امام، ج ۱۸، ص ۳۱۸؛
2. همان، ج ۱۲، ص ۱۲؛
3. انتخابات در انديشه امام خمينی(قد)، تبيان دفتر اول، ص ۳۳۴؛
4. صحيفه امام، ج ۱۲، ص ۴۹؛
5. همان، ج ۲۱، ص ۴۷؛
6. همان، ج ۱۸، ص ۳۸۰.
انتخابات، تجلی حضور و مشارکت سیاسی مردم و عرصه تحقق اراده ملت برای تعیین سرنوشت خویش است؛ از این‌رو انتخابات دارای اهمیت و جایگاه بلندی است و مردم نقش بزرگی در ایفای این رسالت و تکلیف بزرگی بر دوش خواهند داشت.
امام خمینی(ره) درباره اهمیت حضور و شرکت مردم در انتخابات می‌فرمایند: «این وظیفه‌ای است الهی، وظیفه‌ای است ملی، وظیفه‌ای است انسانی، وظیفه‌ای است که ما باید به آن عمل بکنیم. همه‌مان باید در انتخابات شرکت بکنیم.» 1
پرهیز از تخریب
امام خمینی(ره) خطاب به کاندیداها و طرفداران آنان بیان می‌دارند: «از آقایان کاندیداها و دوستان آنان انتظار دارم که اخلاق اسلامی ـ انسانی را در تبلیغ برای کاندیدای خود مراعات و از هرگونه انتقاد از طرف مقابل که موجب اختلاف و هتک حرمت باشد، خودداری نمایند.» 2
معلوم نیست، چرا عده‌ای برای رسیدن به پست و مقام و به‌اصطلاح خدمت به مردم! این‌گونه بی‌مبالاتی نموده و حاضر می‌شوند، هرگونه اتهام تهمت و ناسزا را به دیگران ببندند. «حیثیت و آبروی مؤمن در اسلام از بالاترین و والاترین مقام برخوردار است و هتک مؤمن چه رسد به مؤمن عالم، از بزرگترین گناهان است و موجب سلب عدالت است.» 3
معیارهای انتخاب
بنیانگذار جمهوری اسلامی، در یکی از بیانات خود درباره ویژگی‌های لازم برای نمایندگی مجلس می‌فرماید: «من متواضعانه از شما می‌خواهم که حتی‌الامکان در انتخاب اشخاص با هم موافقت نمایید و اشخاصی اسلامی متعهد غیرمنحرف از صراط مستقیم الهی در نظر بگیرید و سرنوشت اسلام و کشور خود را به دست کسانی دهید که به اسلام و جمهوری اسلام و قانون اساسی معتقد و نسبت به احکام نورانی الهی متعهد باشند و منفعت خود را بر مصلحت کشور مقدم ندارند.» 4
انتخابات تجلی وحدت
امام خمینی(قد) با توجه به وجود دو دیدگاه و دو تفکر در جامعه، ضرورت وحدت و پرهیز از اختلاف را مورد تأکید قرار داده و فرمودند: «البته دو تفکر هست، باید هم باشد؛ دو رأی هست، باید هم باشد؛ سلیقه‌های مختلف باید باشد؛ لکن سلیقه‌های مختلف، اسباب این نمی‌شود که انسان با هم خوب نباشد... اگر در یک ملتی اختلاف سلیقه نباشد، این ناقص است.
اگر در یک مجلس اختلاف نباشد، این مجلس ناقص است. اختلاف باید باشد؛ اختلاف سلیقه، اختلاف رأی، مباحثه و جار و جنجال اینها باید باشد؛ لکن نتیجه این نباشد که ما دو دسته بشویم...؛ در عین حالی که اختلاف داریم، دوست هم باشیم.» 5
حسن اجرای انتخابات
امام خمینی(ره) این مهم را مورد توجه قرار داده و به مسئولین گوشزد فرمودند: «اینجا ما کار نداریم، ما خودمان بین خودمان و خدای تبارک و تعالی باید فکر بکنیم که شما مسئول این مسأله هستید؛ هم مسئول کار خودتان و هم مسئول مسئولین دیگری که تحت نظر شما هستند، هستید که جریان انتخابات، یک جریان صحیح باشد. هیچ‌کس در انتخابات بر دیگری مقدم نیست.»6
ابراهيم اميري
..............................................
پی‌نوشت‌ها
1. صحيفه امام، ج ۱۸، ص ۳۱۸؛
2. همان، ج ۱۲، ص ۱۲؛
3. انتخابات در انديشه امام خمينی(قد)، تبيان دفتر اول، ص ۳۳۴؛
4. صحيفه امام، ج ۱۲، ص ۴۹؛
5. همان، ج ۲۱، ص ۴۷؛
6. همان، ج ۱۸، ص ۳۸۰.