آیتاللهالعظمی مکارم شیرازی در پیامی به آغاز سال تحصیلی حوزههای علمیه خواهران و جامعةالزهرا(س)
هدایت و تبلیغ در زمینههای مخاطرات فرهنگی و رفتاری متوجه زنان رشد مضاعفی پیدا کند
آیین مشترک آغاز سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ جامعةالزهرا(س) و حوزههای علمیه خواهران، با قرائت پیام حضرت آیتالله مکارم شیرازی، با سخنرانی آیتالله علیدوست عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، حجتالاسلام والمسلمین فاضل مدیر حوزههای علمیه خواهران، سیدهزهره برقعی مدیر جامعةالزهرا(س) و با حضور جمعی از طلاب و اساتید، 4مهر در سالن بیداری اسلامی جامعةالزهرا(س) برگزار شد.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی دفتر آیتاللهالعظمی مکارم شیرازی، پیام این مرجع تقلید بدین شرح است:
بسمالله الرحمن الرحیم
و صلیالله علی سیدنا محمد وآله الطاهرین
قال رسولالله(ص) «إن الملائکة لتضع أجنحتها لطالب العلم حتی یطأ علیها، رضیً به».
بهجاست در ابتدا، حلول ماه ربیعالأول، ماه منسوب به سرچشمه هدایت انسانها حضرت ختمی مرتبت(ص) را به همه جویندگان و علمآموزان عزیز در آغاز سال تحصیلی جدید تبریک عرض نماییم. امیدوارم، سال تحصیلی پیشرو، سالی پربرکت همراه با پیشرفت علمی و توفیقات معنوی باشد و همه اساتید معظم و طلاب محترم در کسب علم و فضیلت موفق باشند.
مدح عالم و عالمان، علاوه بر آیات کریمه قرآن مجید، در روایات نورانی اهلبیت(ع) نیز، بهصورت متواتر با مضامین عالی آمده است و این کرامت و فضیلت، در نگاه دین مبین، اختصاصی به مردان ندارد؛ بلکه برای نوع بشر از زن و مرد است؛ دانش است که شخصیت انسان را میسازد و روح او را تعالی میبخشد.
جمعیت چشمگیر زنان جامعه و اثرگذاری آنان در عرصههای مختلف از زندگی زناشویی و تربیت فرزندان تا حضور در عرصههای مختلف اجتماعی و علمی و بهخصوص رشد و گسترش آن در سالهای اخیر، بر کسی پوشیده نیست و بهموازات آن، خطرات فکری، فرهنگی، عقیدتی و رفتاری فزونی یافته و اقتضا میکند که هدایت، راهنمایی و تبلیغ در این زمینهها نیز، رشد مضاعفی پیدا نماید.
اینجانب ضمن توصیه به جدیت و پشتکار خواهران محترمه طلبه در این مجموعههای علمی نسبت به فراگیری دروس حوزوی، از ایشان توجه به فضای کنونی جامعه و تلاش برای آشنا و علاقهمند کردن دختران و زنان این مرز و بوم به وظایف شرعی و تبیین آموزههای نورانی اسلام و رفتار شایسته و هدایت بهسبک زندگی صحیح و اسلامی را خواستارم.
باید توجه داشت، هدف عالی و نهایی، تربیت انسانهاست؛ البته شرط آن، حرکت در خودسازی و تربیت خویشتن است و در کنار آن، باید با دلسوزی، به هدایت و کمک به دیگران پرداخت.
در خاتمه از همه دستاندرکاران و متولیان این مراسم تشکر کرده و امیدوارم، تلاشهای انجامشده در این مرکز علمی و سایر مراکز علمی، اسباب رضایت صاحبالعصر(عج) را فراهم نموده و خداوند عزوجل بهلطف و کرم خودش، آن را قبول فرماید.
والسلام علیکم ورحمة الله وبرکاته
ناصر مکارم شیرازی
بانوان طلبه تضادنماهای دنیا را حل میکنند
به گزارش خبرگزاری حوزه، آیتالله ابوالقاسم علیدوست در این مراسم، عنوان کرد: ارزش اقامه علم، پژوهش و تحقیق مخصوص اسلام نیست و اینها یک پدیده انسانی هستند و همه انسانها برای تحصیل و پژوهش، ارزش قائل هستند.
وی بیان کرد: اهل هر مذهب، دین و دینوارهای برای اینها، ارزش قائل هستند؛ اما زمانی که نوبت به اسلام میرسد، وضعیت تغییر میکند. رفتاری که رهبران بزرگ اسلام اعم از پیامبر(ص) و ائمه(ع) با پدیده علم، پیراعلم و پژوهش دارند، برخوردی متفاوت است.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم گفت: پیامبر(ص) میفرماید: «ألا أحدثکم عن أقوام لیسوا بأنبیاء ولا شهداء یغبطهم یوم القیامة الأنبیاء والشهداء بمنازلهم منالله علی منابر من نور قیل من هم یا رسولالله، قال هم الذین یحببون عبادالله إلیالله ویحببونالله إلی عباده، قلنا هذا حببواالله إلی عباده فکیف یحببون عبادالله إلیالله قال یأمرونهم بما یحبالله وینهونهم عما یکرهالله فإذا أطاعوهم أحبهمالله»؛ آیا آگاه کنم شما را از گروهی که نه از انبیا هستند و نه از شهدا؛ ولی انبیا و شهدا در روز قیامت به مقام و منزلت آنان غبطه میخورند و آنها بر منبرهایی از نور نشستهاند؟ سؤال شد: ای رسولخدا! آنان کیانند؟ فرمود: آنان کسانی هستند که بندگان خدا را نزد خدا محبوب میکنند و خدا را نزد بندگانش محبوب میگردانند. عرض کردیم: ایجاد محبت خدا در دلها معلوم است؛ ولی چگونه بندگان را نزد خدا محبوب میگرداند؟ فرمود: آنها را فرمان میدهد، به آنچه خدا دوست میدارد و باز میدارد، آنان را از آنچه خدا دوست نمیدارد. هر گاه آنها را اطاعت کردند، خداوند دوستشان دارد.
آیتالله علیدوست افزود: کسی که در معارف دین عالم بشود(نه اینکه فقط توهم علم داشته باشد) و بهمعنای واقعی کلمه در رشتهای کار کند و سترگ و سرآمد شود و آنچه را که آموخته، منتقل کنید،(زیرا ادامه حدیث جهت انتشار و تبلیغ آمده است) مقامش از برخی از انبیا هم بالاتر میشود.
وی با بیان اینکه این بیانات را در هیچ دین و دینوارهای نمیبینیم، اضافه کرد: امام حسن عسکری(ع) میفرماید: وقتی یک طلبه راه میرود، فرشتگان بال خود را پهن میکنند و به محصلان دین میگویند: پا بر روی بال ما بگذارید.
این استاد حوزه علمیه، با اشاره به اینکه اینها نمادهای سمبلیک هستند که برای تبیین جایگاه و منزلت عالمان دین بیان شدهاند، ادامه داد: در آیه «ن والقلم وما یسطرون» به قلم و نوشتن(نوشته) قسم یاد شده است که این، نشان از اهمیت پژوهش در دین اسلام دارد.
وی گفت: ارزش، اهمیت و اثر قدم گذاشتن در مسیر آموزش و پژوهش، قابل مقایسه با گذشته نیست. در گذشته عالمان در اطراف خود اثر میگذاشتند؛ اما اکنون تفاوت پیدا کرده است. در گذشته گاهی چاپ کتب عالمان صد سال زمان میبرد؛ اما امروزه هنوز جوهر قلم خشک نشده، این کتاب قابل استفاده است.
آیتالله علیدوست، با بیان اینکه صدایی موفق است که بلندتر باشد، اضافه کرد: امروز که گفته میشود، انگیزهها کم شده، باعث تعجب است؛ انسان موفق میتواند، از درون، مشکلات خود را حل کند و خود را ارتقا دهد. ما باید از فرصتها استفاده کنیم و تلاش کنیم، اسلام را بهمعنای درست بفهمیم، توهم فهم دین پیدا نکنیم، برای فهم دین وقت بگذاریم، مطالعه و مباحثه کنیم و بعد از فهم دین، ارائه دین مهم است.
این استاد حوزه علمیه، با بیان اینکه بانوان اگر عالم شوند و علم خود را به دیگران منتقل کنند، یک تضادنما را حل کردند، تصریح کرد: گاهی با عناصری مواجهیم که متضادنما است؛ کسانی موفق هستند که میتوانند، متضادنماها را مدیریت کنند؛ مثلاً شما بتوانید، هم خانواده را داشته باشید و هم، در عرصه علم و دین فعالیت کنید.
وی با بیان اینکه شما بانوان طلبه باید اسلام را در یک نظام به مردم معرفی کنید، افزود: در دنیا القا شده که یک زن یا باید اهل عصمت باشد و یا وارد اجتماع شود؛ اما شما بانوان طلبه میتوانید، این تضادنما را حل کنید و نشان دهید که بانوان، هم میتوانند عالم، متفکر، مبلغ و محقق باشند، هم عفیف باشند و هم مادر و همسر موفق باشند.
نظام آموزشی پویا حسب اقتضائات روز پیش میرود
حجتالاسلام والمسلمین فاضل مدیر حوزههای علمیه خواهران نیز در این مراسم با اشاره به اهمیت علمآموزی در لسان آیات و روایات، آن نظام آموزشی را که بهحسب فراگیران و هم بهحسب اقتضائات روز پیش برود، فعال و پویا دانست و تصریح کرد: تمام اهتمام نظام تعلیم و تربیت این است که انسان کامل تربیت کنند که نسبت به خالقش و به مردم و محیطش و به خودش وظایفش را بجا آورد.
وی با بیان اینکه بازخوانی فرمایشات رهبر معظم انقلاب در تبلیغ بسیار مهم است و اولویت دارد، گفت: تقسیم کار در نظامات امروز، از شاخصههای توسعهیافتگی است؛ اما گاهی این امر با فرهنگ ما همخوانی ندارد؛ اینکه هر معاونی بگوید: من کار خودم را دارم و با تبلیغ کاری ندارم، مناسب نیست.
مدیر حوزههای علمیه خواهران کشور ادامه داد: در نظام تربیتی ما، مدیر، استاد و معاون باید ماهر در تمام فنون باشند. تبلیغ یعنی پرده برداشتن از واقعیتهای مکتوم که هر کسی در هر جایگاهی، باید ایفای نقش تبلیغی کند و جزء اولویتها و شئون طلبه باشد.
وی با بیان اینکه از جمله مواردی که در فرهنگ دینی ما بسیار تکرار شده است، علمخواهی و علمآموزی است، اضافه کرد: پیامبر(ص) فرمودند: «اطلبوا العلم من المهد إلی اللحد؛ از گهواره تا گور دانش بجو». در دایره اسلام علمآموزی تعطیل نمیشود و این مراسمها، نمادین است؛ زیرا آموزش و یادگیری لحظهای تعطیلی ندارد و در اسلام فارغالتحصیلی نداریم.
حجتالاسلام والمسلمین فاضل اظهار کرد: طلاب بدانند در آغازین روزهای طلبگی که مصادف شده با دوران امامت امام عصر(عج)، موظف هستیم، زمینه ظهور را با علمآموزی و یادآوری فرهنگ ایثار و شهادت و جهاد فراهم نماییم و فراز «و نصرتی لکم معدة» را بیشتر اندیشه و زمزمه کنیم که با تمام امکانات آماده خدمت به شما هستم.
روحانیت مرکز امید مردم برای تبیین مسائل دینی استهمچنین سیدهزهره برقعی مدیر جامعةالزهرا(س) هم در این مراسم، به انتظارات مردم از فرهیختگان حوزوی با استمداد از آیات شریفه قرآن کریم اشاره کرد و گفت: اهل علم و روحانیت، هزار سال است که مرکز امید مردم برای اموری از جمله تبیین مسائل دینی بوده است؛ یعنی مردم همواره از علمای دین توقع داشتند که برایشان مسائل اسلامی را تبیین کنند.
وی با اشاره به آیه ۱۱۲ سوره مبارکه انعام که خداوند میفرماید: «وکذلک جعلنا لکل نبی عدوًا شیاطین الإنس والجن یوحی بعضهم إلی بعض زخرف القول غرورًا»، تصریح کرد: بسیار واضح است که پاسخگویی به مسائل اسلامی و جامعهپردازی توحیدی، نیازمند آموزش، پژوهش، کار تبلیغی، کنشگری فرهنگی و جهادی است.
مدیر جامعةالزهرا(س) با اشاره به اهمیت موضوع تبلیغ و سخنان رهبر معظم انقلاب در این خصوص، عنوان کرد: تبلیغ دین و معارف اسلامی، بایستی متناسب با دورههای مختلف، با شیوهها و روشهای نوین و کارآمد، با عنایت به کارکردهای متنوع، بهخوبی ارائه شود.
وی اضافه کرد: با توجه به تأکید رهبر معظم انقلاب، تبلیغ و تبیین معارف اسلامی در جمعهای خانوادگی باید پررنگتر شود و نهاد خانواده نیز در این زمینه، با قوت و درایت بیشتری عمل کند. فرمایشات اخیر رهبر فرزانه انقلاب مدظله العالی در مبحث تبلیغ، بایستی از زوایای مختلف و با ابعاد مختلف، تحلیل شده و بهخوبی عملیاتی شود.
مدیر جامعةالزهرا(س) تصریح کرد: حوزههای علمیه مأموریتهای مختلفی دارند که بایستی در قالب تدریس، تهذیب، تحصیل، تحقیق، تربیت و تبلیغ، مشاوره، هنر و ادبیات اسلامی دنبال شود و تحقق همه این موارد، نیازمند تبلیغ، تبیین و روشنگری به شیوههای گوناگون است.
برقعی تصریح کرد: طلبه بایستی دغدغهمند شود و بر اساس خودآگاهی و تقویت «مهارت مسئولیتپذیری» برای رسیدن به «اطاعتپذیری» برای تهذیب نفس و خودسازی خود، خودش تلاش کند. در ادامه، تلاش برای قیام و اصلاح جامعه را نیز جدی بگیرد؛ یعنی طلبه، سالم، سلیم، صالح و مصلح باشد.
مدیر جامعةالزهرا(س) بیان کرد: برای نظامسازی جامعه حوزوی، باید سازماندهی، مسئولیتبخشی و مسئولیتپذیری به نخبگان تعلیمی تربیتی را در دستور کار قرار داد و بایستی استحکام و امنیتبخشی نظام تعلیم و تربیت بر اساس تعمیق شناخت، عاطفه و خودسازی طلاب، اساتید و مسئولان اتفاق بیفتد.
وی با بیان اینکه رابطهای دوسویه بین مهارتهای عمومی و تخصصی، بین مهارتها و راهکارهای تربیتی، بین خودسازی فرد و نظامسازی حوزوی برقرار است، عنوان کرد: تقویت هر یک از این موارد، موجب تقویت و توازن بخش دیگر میشود.
مدیر جامعةالزهرا(س) اظهار کرد: الگوپذیری از افراد اثربخش، تصویرسازی از افراد و جامعه حوزوی، انگیزهبخش بوده و طلاب را به تحرک و پویایی برای تحول و خودسازی ترغیب میکند.
وی با اشاره به لزوم مهارتافزایی کادر علمی و اجرایی و همچنین توانمندی طلاب در عرصههای مختلف، افزود: این مهارتها باید بهگونهای باشد که باعث رشد شخصیتی، خودشکوفایی، بالندگی و احساس خوشبختی و شادابی، افزایش سلامت روانی و جسمانی، تقویت اعتماد به خویشتن، تقویت روحیه مشارکت، تقویت مهارتهای ارتباطی برای تبلیغ و .. شود.
مدیر جامعةالزهرا(س) تصریح کرد: در اردیبهشت سال جاری، خدمت مسئولان محترم جامعةالزهرا(س) پیشنهاد دادم، در مراسم سال آینده روز استاد، در راستای هویتبخشی و اعتباربخشی به طلاب و تمرین و کارورزی حرفهای، بانوان طلبه بهعنوان دستاندرکار اصلی برنامه باشند.
وی تأکید کرد: موضوع ویژگیهای معلمی شهید مطهری، از جمله «ویژگیها و روشهای تبلیغ این استاد برجسته» را تفکیک کنید! بگذارید طلاب برای تطبیق، بازتعریف و روزآمدی آن، در کنار شما پژوهش کنند و سپس سال آینده با نمایشگاهی از دستاوردهای خود، ارائهدهنده مطالب در یک میزگرد علمی باشند.
برقعی در پایان گفت: معاونت آموزش و تربیت در برگزاری و تدارک آیین سال تحصیلی، گامی آغازین را برای اعتباربخشی به طلاب برای این مراسم مهم برداشته که قابل قدردانی است؛ همچنین از زحمات، همکاری و همراهی مسئولان در مرکز مدیریت حوزههای علمیه خواهران برای برگزاری این آیین مشترک، با نشان وفاق و همدلی، قدردانی و تشکر میکنم.