printlogo


printlogo


  تغییر جنسیت و دوجنسیتی ها از نگاه فقه 


 
​​​​​​​تاب «تغییر جنسیت و دوجنسیتی‌ها از نگاه فقه» اثر استاد حوزه علمیه قم، سیداصغر ناظم‌زاده قمی در ۳۳۶ صفحه به‌همت مؤسسه بوستان کتاب به چاپ رسید.
تغییر جنسیت و دوجنسیتی‌ها(خنثای مشکل) دو عنوان جدید در فقه شیعه هستند که امروزه در علوم گوناگون پزشکی، روان‌شناسی و جامعه‌شناسی موضوع بحث و بررسی قرار گرفته‌اند. این مقوله در فقه شیعه نیز، معرکه آرا است و فقیهان درباره بایدها و نبایدهای شرعی آن بحث و گفت‌وگو کرده‌اند.
ساختار اثر
این کتاب در دو بخش تألیف شده است؛ بخش اول با عنوان «تغییر جنسیت» از دیدگاه فقه در ۹ فصل به رشته تحریر درآمده است. اولین فصل از این کتاب با عنوان معنای تغییر جنسیت، به تعریف لغوی و اصطلاحی تغییر جنسیت در فقه پرداخته است. فصل دوم با عنوان «انگیزه‌های تغییر جنسیت» به بیان انگیزه‌های روانی، انگیزه ناتوانی جنسی و انگیزه اقتصادی می‌پردازد. فصل سوم و چهارم، به «بررسی آمار اختلال روانی در ایران و جهان» و «سابقه تغییر جنسیت» پرداخته است.
نویسنده در فصل پنجم با عنوان «مراحل دشوار تغییر جنسیت»، به تشریح مراحل خواص تغییر جنسیت برای زنان و مردان پرداخته است. «آرای فقها درباره تغییر جنسیت» عنوان فصل ششم، از اولین بخش از این کتاب است که در آن نظر فقهای شیعی قائل به جواز و فتاوای قائلین به حرمت تغییر جنسیت از شیعه و سنی، مورد تأکید قرار گرفته است.
هفتمین فصل از بخش اول کتاب حاضر با عنوان «ادله موافقان و مخالفان تغییر جنسیت»، به رشته نگارش درآمده و در آن نویسنده، ادله موافقان تغییر جنسیت شامل: قاعده سلطنت، قاعده اضطرار، قاعده فقهی حلیت و اباحه و اصل برائت را شرح داده و ادله مخالفان تغییر جنسیت شامل: آیه تغییر «خلق‌الله»، حرمت ایجاد نقص در بدن، حرمت تغییر فطرت الهی و حرمت عقیم کردن را بررسی کرده است.
نویسنده در هشتمین فصل از بخش اول کتاب مذکور با عنوان «فروع تغییر جنسیت»، به بررسی عدم ضرورت اجازه شوهر در تغییر جنسیت، تغییر جنسیت و حکم نفقه و تغییر جنسیت و لزوم پرداخت مهریه پرداخته و تغییر جنسیت و عدّه زن و اثر تغییر جنسیت در عناوین نسبی را مورد تأکید قرار داده و تغییر جنسیت و حق حضانت مادر و ولایت پدر بر اطفال و تغییر جنسیت و احکام توارث را به رشته تحریر درآورده است. پی‌نوشت‌های توضیحی، عنوان نهمین فصل از بخش اول کتاب حاضر است که در آن توضیحی کارگشا در معنای فطرت الهی و توضیح آیه «لاتلغوا...» بیان شده و سن یائسگی و معنای ولایت در لغت مورد تأکید قرار گرفته است.
بخش دوم از این کتاب با عنوان «دوجنسیتی ها از دیدگاه فقه» در سه فصل به رشته تحریر درآمده است.
در اولین فصل از بخش دوم کتاب حاضر با عنوان «احکام دوجنسیتی‌ها»، به تبیین خنثی در لغت و اصطلاح فقها، سابقه تاریخی خنثی و راه‌ها و نشانه‌های شناخت خنثای غیرمشکل پرداخته، نشانه‌های ظاهری و عرفی در شناخت خنثی از نگاه روایات را بررسی کرده و تکالیف و احکام مخصوص خنثای مشکل را به‌نگارش درآورده است.
فصل دوم با عنوان «احکام فقهی شبه‌خنثی (فاقدالعورتین یا ممسوح)»، به بررسی ارث فاقدالعورتین و سایر تکالیف شبه‌خنثی پرداخته است.
«احکام فقهی دو انسان به‌هم‌چسبیده» عنوان سومین فصل از بخش دوم کتاب حاضر است که در آن احکام ارث، تکالیف و احکام انسان دو سر و ... به رشته تحریر درآمده است.
علاقه‌مندان برای تهیه این کتاب، می‌توانند به‌نشانی اینترنتی مؤسسه بوستان کتاب به آدرس bustaneketab.ir مراجعه کنند.