دکتر محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و هیئت همراه، 6بهمن با سفر به شهر مقدس قم، با آیات عظام؛ مکارم شیرازی، سبحانی، جوادی آملی، آیات؛ حسینی بوشهری رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و سعیدی نماینده ولیفقیه در استان قم بهصورت جداگانه دیدار کرد. در این دیدارها، مراجع عظام تقلید و علما، کلید حل بسیاری از آسیبهای موجود در عرصههای فرهنگی و اجتماعی کشور را در دست وزارت ارشاد دانستند و نسبت به ضرورت مسائلی همچون؛ اتخاذ تصمیمات مناسب جهت مقابله با تهاجم فرهنگی دشمن و نهادینهسازی علم دینی در دانشگاهها و امور فرهنگی، توجه به فرمایشات رهبر انقلاب در فعالیتهای این وزارتخانه، اهتمام و توجه نسبت به نگاه کلان علما در مسائل کشور و شهر مقدس قم تأکید کردند.
وزارت ارشاد باید به مسائل اسلامی و فرهنگی توجه بیشتری کند حضرت آیتالله مکارم شیرازی در این دیدار نقش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را در تبیین مسائل فرهنگی مهم دانسته و گفتند: وزارت ارشاد باید به مسائل اسلامی و فرهنگی توجه بیشتری نماید.
معظمله به ضرورت حجاب تأکید نموده و بیان کردند: مسئله حجاب در حال حاضر با مسائل سیاسی گره خورده و عدهای میگویند: اگر بتوانیم حجاب را حذف کنیم، نظام جمهوری اسلامی کمرنگ میشود.
ایشان خشونت و فشار را در مسئله حجاب کارساز ندانسته و افزودند: مسئله حجاب، راههای فرهنگی دارد؛ البته صدا و سیما نیز، باید بیشتر از این به مسئله حجاب اهمیت بدهد.
حضرت آیتالله مکارم شیرازی در ادامه، با اشاره به مسائل و مشکلات حوزه چاپ و نشر، گفتند: یکی از مهمترین راههای نشر فرهنگ، کتاب و مجله است؛ اما متأسفانه در حال حاضر، قیمت کاغذ چندین برابر شده است و این گرانی، باعث مشکلات دیگری از جمله تعطیلی و بیکاری مراکز چاپ و نشر و اصناف وابسته به آن گردیده است.
ایشان همچنین به گرانی کتاب و لزوم ارائه تسهیلات در این زمینه اشاره نموده و افزودند: افراد زیادی هستند که علاقهمند به کتاب و کتابخوانی هستند؛ اما قدرت خرید کتاب را ندارند!
معظمله با اشاره به افزایش هزینه حج، گفتند: گرانی حج هم، عواملی دارد که مهمترین آن، گرانی ارز است؛ ولی دولت میتواند برای آن تسهیلات بیشتری بگذارد تا مردمی که سالهاست، انتظار حج را میکشند، بتوانند برای انجام مناسک حج مشرف شوند.
این مرجع تقلید کشورداری در این شرایط را کاری سخت دانسته و افزودند: رئیسجمهور و وزرای محترم بدانند که در شرایط سختی هستند؛ درست است که دشمن بهشدت در حال فعالیت است؛ اما چنان نیست که تمامی راهها بسته باشد.
ایشان با تأکید بر اینکه نباید طوری رفتار کنیم که دولت تضعیف شود، گفتند: عدم تضعیف دولت به این معنی نیست که منتقد دولت نباشیم. مردم از ما میخواهند که شما صدای ما را برسانید و مشکلات را بگویید. ما مشکلات را میگوییم؛ اما باید گوش شنوایی هم باشد.
حضرت آیتالله مکارم شیرازی در پایان، بیان کردند: وظیفه ما تذکر دادن به دولتمردان و امید دادن به مردم است؛ اگر امید از مردم گرفته شود، کار مشکل میشود؛ باید کاری کنیم که مردم امیدوار باشند مأیوس نشوند.
اگر جوانان را با قرآن آشنا کنیم به انقلاب گرایش پیدا میکنند حضرت آیتالله سبحانی نیز در این دیدار، با بیان اینکه اگر جوانان را با قرآن آشنا کنیم، به انقلاب گرایش پیدا میکنند، گفتند: ناشران کتابهای دینی باید حمایت شوند؛ چون ارتباط مستقیمی با وزارت ارشاد دارند و باید مورد حمایت این وزارتخانه قرار گیرند.
این مرجع تقلید اظهار کردند: خدمات قرآنی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بسیار مهم است و آشنایی با قرآن و حفظ آن، به اهل قرآن مصونیت میدهد که کمتر لغزش پیدا میکنند.
معظمله با بیان اینکه بحثهای قرآنی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مورد توجه است و از این بابت، قدردان این وزارتخانه هستیم، تصریح کردند: تعداد زیادی از ناشران دینی در قم هستند و تقاضا دارند، مشکل کاغذ چاپخانهها حل تا رکود کار ناشران قم مرتفع شود.
حضرت آیتالله سبحانی اضافه کردند: ناشران در مورد کاغذ باید از حمایتهای ویژه وزارت ارشاد برخوردار شوند تا کارگران چاپخانهها و صحافیها بیکار نشوند.
علم دینی باید در دانشگاهها و امور فرهنگی نهادینه شودحضرت آیتالله جوادی آملی هم در این دیدار، بیان کردند: یکسری امور مهمی هست که مربوط به حوزه اقتصاد است که باید با مسئولان اقتصادی در میان بگذاریم و یک مسائلی هست که مربوط به حوزه فرهنگ است که مهمتر از اقتصاد است و آن، اختصاص به دولت ندارد؛ بلکه دولت و ملت و حوزه و دانشگاه همه باید با این اصل روبهرو باشند.
ایشان با بیان اینکه حوزه و دانشگاه، قطب فرهنگی جامعه هستند، اظهار کردند: مرحوم کلینی در مقدمه کتاب الکافی آورده است که قطب فرهنگی اسلام چه در دنیا و چه در آخرت، «عقل» است؛ چون هم در دنیا برابر با عقل با ما رفتار میکنند و هم، در قیامت برابر با عقل با ما محاسبه میکنند! بر اساس همین عقل، مهمترین مشکل ما این است که ما به فکر همهچیز هستیم، جز خودمان و اکثریت ما به فکر این نیستیم که بعد چه میشود؟!
معظمله با بیان اینکه بدترین مشکل ما غفلت ماست، خاطرنشان کردند: عدهای آمدند به پیغمبر(ص) عرض کردند: ما را به عملی هدایت کنید که ما از آن عمل بهره ببریم. حضرت فرمود: «معرفةالنفس» خودت را بشناس! آنها بیان داشتند که ما راهکار عملی از شما خواستیم. شما مسئله علمی به ما گوشزد میکنید! حضرت فرمود: تمام برکات از همین علم است که بدانید «که» هستید! ما اگر خودمان را بشناسیم، خیلی از مشکلاتمان حل میشود.
این مرجع تقلید اظهار کردند: انسان مانند درخت نیست که بعد از مرگ تبدیل به هیزم شود و تمام؛ بلکه مانند پرندهای است که با مرگ از قفس آزاد میشود. اگر آزاد شدن پرنده هست که هست، باید بدانیم که پس از این جهان، به کجا میرویم! مشکل جامعه ما این است که یادمان میرود که هستیم و به کجا میخواهیم برویم؛ همچون مسافری که وقتی نمیداند، کجا برود، همیشه سرگردان است! هر جا ما مشکل داریم، برای این است که خودمان را نشناختیم! اگر بدانیم که هستیم و کجا میرویم، در آن صورت نه خلاف میکنیم، نه بیراهه میرویم و نه راه کسی را میبندیم.
حضرت آیتالله جوادی آملی در بخش دیگری از سخنان خود به تبیین علم دینی پرداختند و ابراز کردند: همه آنچه در زمین و آسمان است، مخلوق خداست و خداوند فرمود: همه اینها نشانه الهی است. ما خیال میکنیم، علم دینی آن است که کتاب را بر اساس خواسته خودمان بنویسیم و سپس نام خدا را در ابتدا و بعد آرم جمهوری اسلامی و عکس امام و رهبری را بزنیم و این میشود علم دینی؛ درحالیکه اینها وظیفه ابتدایی است؛ ولی مهم، محتواست که آدم هر چه را میداند، کار خدا بداند و فعلی که از او صادر میشود را نمیگوید: رفت و تمام شد؛ نخیر این هست و هیچ عملی از بین نمیرود؛ اعمال ما همواره با ماست.
ایشان ادامه دادند: اصل اول این است که کمال انسان در علمش است، اصل دوم این است که علم هر چه دارد، از راه معلوم است. هر علمی وقتی ترقی میکند که بداند، معلوم چه میگوید و تا معلوم را خوب نشناسیم، علم پیشرفت نمیکند. معلوم چه آسمانی و چه زمینی و چه ما بین آنها باشد، همه مخلوق خداست! خدای سبحان که اینها را معرفی میکند، بهعنوان مثلث معرفی میکند. نظام فاعلی، نظام غایی و هدفمند و نظام داخلی که این وسط است؛ یعنی یک ضلع به مبدأ برمیگردد؛ چه کسی او را آفرید، یک ضلع آنکه برای چه خلق شده و یک ضلع هم درونی است. بدانید که هویت شما به هویت معلوم گره خورده و معلوم مثلث است و این مثلث را مثله نکنید. اگر معلوم را مثله کردید، علم مثله گیرتان میآید و خودتان مثله میشوید.
مفسر عالیقدر قرآن کریم ابراز کردند: متأسفانه این علم را مثله کردهاند و فقط یک ضلع را باقی گذاشتهاند؛ کی آفرید (ضلع اول) و برای چه آفرید (ضلع سوم) را گرفتند؛ این بدن سرد باقیمانده، این زمین مرده و آسمان مرده که انسان را عالم نمیکند. علم هر چه دارد، از معلوم است و این معلوم، مثلهشده، معلوم سردخانهای است! یک موجود مرده مثلهشده سردخانهای که مشکل خود را حل نمیکند. علم وقتی مشکل عالم را حل میکند که مثلث باشد؛ لذا وقتی از موسی کلیمالله(ع) سؤال شد: پروردگاری که تو را فرستاد، کیست؟ گفت: خدا همه چی را مثلث آفرید. خدا آفرید، اینچنین آفرید و برای هدفی خاص آفرید؛ این علم دینی است که باید در دانشگاهها و امور فرهنگی ما نهادینه شود.
فرمایشات رهبر انقلاب سرلوحه کار وزارت فرهنگ ارشاد اسلامی باشدآیتالله سعیدی نیز در این دیدار، با گرامیداشت حلول ماه رجب بسیاری از عوامل رشد فردی و اجتماعی انسان را وابسته به استفاده از فرصتهای معنوی دانست و اظهار کرد: وزارت ارشاد باید علاوه بر راهبرد منظم و منسجمی که در طول سال دارد، در ایام مناسبتی و موقعیتهای خاص برنامه ویژه داشته باشد.
تولیت حرم مطهر بانوی کرامت(س) با اشاره به رویدادهایی مانند اهانت به قرآن کریم، گفت: شما باید نسبت به این وقایع با برنامه عمل کنید و از حرکتهای شعاری پرهیز کنید؛ زیرا زحمت شعار را دیگران میکشند و شما باید کارها را انجام دهید.
نماینده ولیفقیه در استان قم با بیان اینکه توجه ویژه نسبت به جوانان برای برونرفت از مشکلات از آموزههای دینی ماست، گفت: امام صادق(ع) به فردی که در محضر ایشان از حرکتهای تقریبی ابراز یأس و ناامیدی میکرد، فرمودند: برشماست که روی جوانان کار کنید؛ بنابراین ما هم امروز باید این توصیه امام صادق(ع) را مدنظر داشته باشیم.
آیتالله سعیدی با بیان اینکه در بحث هنر مشکل اصلی ما آموزش است، گفت: شما دولتی هستید که ادعای مردمی بودن، مذهبی بودن و مکتبی بودن دارید و نمیشود، با عناصری که در این مسیر نیستند، این کارها را انجام داد؛ بنابراین اگرچه برخی از امور از اختیار شما خارج است؛ ولی نباید نسبت به اموری که در اختیار دارید، تعلل کنید.
وی با بیان اینکه عمل به فرمایشات مبنایی و مقطعی رهبر معظم انقلاب در عرصه فرهنگ باید سرلوحه کار شما باشد، گفت: خط ما در زمانه حضرت ولیعصر(عج) خط رهبر انقلاب است و ما خط دیگری را نمیشناسیم.
امام جمعه قم با تأکید بر لزوم توجه به فرمایشات مراجع عظام تقلید، ابراز کرد: نگاه کلان مراجع به مسائل کشور و نگاه آنان نسبت به شهر مقدس قم باید مورد توجه باشد.
آیتالله سعیدی ادامه داد: خانواده معظم شهدا نسبت به خونهایی که تقدیم این نظام کردهاند، از این نظام مطالبه دارند و میخواهند، ثمره این شجره طیبه را ببینند؛ بنابراین شما باید علاوه بر تکریم خانواده شهدا، در جهت تحقق آرمانها و اهدافی که آنها عزیزانشان را در آن راه تقدیم کردهاند، حرکت کنید.
وی نگاه به جبههگیریهای دشمن را بسیار مهم دانست و افزود: باید سنگر را جایی ببندیم که دشمن از آنجا میآید؛ زیرا باید خدعههای دشمن را تشخیص داد و دقیقاً در مقابل خدعه دشمن ایستادگی کرد. مهچنین باید در حوزه کاری خود بهصورت منظم و منسجم تلاش کرد.
لزوم اتخاذ تصمیمات مناسب جهت مقابله با تهاجم فرهنگی دشمنبه گزارش روابط عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، آیتالله حسینی بوشهری نیز در این دیدار با اشاره به دامنه گسترده عرصه فعالیتهای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، اظهار کرد: کلید حل بسیاری از آسیبهای موجود در جامعه در عرصههای فرهنگی و اجتماعی، در دست وزارت ارشاد است و این وزارتخانه مسئولیت و ظرفیت بالایی در اختیار دارد.
رئیس شورای عالی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم افزود: تمامی معاونتها و بخشهای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید با نگاهی تازه و عمیق، بار دیگر مسئولیتها و وظایف خود را مورد بازخوانی قرار دهند تا بهتر بتوانند، در راستای بهبود آسیبهای اجتماعی گام بردارند.
امام جمعه قم با تأکید بر لزوم اتخاذ تصمیمات مناسب در جهت مقابله با تهاجم فرهنگی دشمن، خاطرنشان کرد: تهاجم فرهنگی مسئله جدیدی نیست و رهبر معظم انقلاب -مد ظلهالعالی- سالهای گذشته نسبت به آن هشدار داده بودند؛ اما متأسفانه در آن زمان، این مسئله جدی گرفته نشد و اکنون نیز، اگر بهصورت جدی به آن پرداخته نشود، آسیبهای بهمراتب بیشتری را شاهد خواهیم بود.
وی ادامه داد: در قضایای اخیر، دشمن از بستر مشکلات اقتصادی، اهداف فرهنگی خود را دنبال نمود؛ ولی با تمامی این اوصاف به نتیجه نرسید؛ بنابراین مسئولیتی که امروز بر عهده کارگزاران انقلاب و دولت انقلابی است، شناسایی دقیق این آسیبها، بهمنظور جلوگیری از وقوع دوباره آنهاست.
دبیر شورایعالی حوزههای علمیه، اعتماد میان مردم و دولت را بالاترین سرمایه اجتماعی عنوان کرد و افزود: باید در عرصههای مختلف، در جامعه اعتمادسازی صورت پذیرد و دولت در تمامی امور با مردم تعامل مناسب داشته باشد و به وعدههای خود با مردم پایبند باشد؛ چراکه هیچ سرمایهای بالاتر از اعتماد بین مردم و دولت نیست.
وی با تأکید بر لزوم پیشگیری از بروز آسیبهای اجتماعی در جامعه، ابراز کرد: پیشگیری مسئله بسیار مهمی است. از ابتدا باید بهگونهای مدیریت کنیم که مبتلا به مشکل نشویم. باید ضمن توجه به اقتضائات فعالیتهای مختلف فرهنگی، چارچوبهای مناسبی تعیین شود تا اهالی فکر، فرهنگ و هنر بهتناسب آنها، اهداف انقلاب اسلامی را دنبال کنند.
عضو مجلس خبرگان رهبری در بخش دیگری از سخنان خود، با اشاره به دغدغهمندی مراجع معظم تقلید نسبت به حل مشکلات اقتصادی مردم، گفت: حل مشکلات اقتصادی، مورد عنایت مراجع بزرگوار تقلید (دامت برکاتهم) است و دولت نیز لازم است، با تمام توان پیگیر حل مشکلات باشد و در جهت تأمین معیشت شهروندان تلاش کند.
وی در پایان بعد از اشاره به برخی مشکلات و آسیبهای عرصه فعالیتهای فرهنگی از جمله مشکلات چاپ و نشر و کاهش سرانه مطالعه در پی گسترش استفاده از فضای مجازی، گفت: خواست رهبر معظم انقلاب (مد ظلهالعالی) مردم و اهالی فرهنگ، مشخص است و نیازی به گفتن ندارد. امیدواریم در تحقق این خواستهها موفق باشید.
تولیدات و آثار امیدآفرین هنری چندین برابر دورههای گذشته استوزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هم در این دیدارها، گزارشی از اقدامات و برنامههای بلندمدت و کوتاهمدت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ارائه و اظهار کرد: مجموعه نیروهای انقلابی در عرصه هنر امروز در میدان، حضور خوبی دارند و جریان جدیدی در این حوزه ایجاد شده است.
دکتر اسماعیلی با بیان اینکه امیدآفرینی و ترویج ارزشهای اسلامی از محورهای اصلی فیلمهای جشنواره فجر امسال است، افزود: فعالیتهای مختلفی در عرصههای دینی و هنری داریم و در حوزه جوانان نیز، برنامههای مختلفی تدارک دیده شده است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بیان کرد: بودجه و امکانات خوبی را مصروف فعالیتهای قرآنی و دینی کرده و چند هزار معلم قرآن را به مناطق محروم اعزام کردیم که به جامعه کمبرخوردار از امکانات آموزشی، آموزشهای لازم در زمینه مباحث قرآنی ارائه شود و هماکنون در اکثر استانهای محروم «طرح بشری» اجرا میشود.
وی بیان کرد: در حوزه فعالیتهای رسانهای به دنبال تقویت جبهه رسانه انقلاب هستیم تا حمایتهای لازم از فعالان این عرصه صورت گیرد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: چندین برابر سالهای قبل تولیدات هنری داشتهایم که نگاه آن امیدآفرینی است تا در برابر توطئه سیاهنمایی دشمن، ایستادگی کنیم.
دکتر اسماعیلی با تأکید بر اینکه در تلاش هستیم، مشکلات را بهصورت اعمالی و نه فقط اعلامی برطرف کنیم، گفت: با درسآموزی از گذشته کار را آغاز و در ابتدا به سمت ایجاد زیرساختهای لازم رفتیم.
وی با اشاره به اینکه در حوزه برنامههای نمایشی چندین برابر دورههای قبل کار تولید کردیم، خاطرنشان کرد: حوزه فرهنگ و هنر ابزار مناسبی برای جهاد تبیین است و با این نگاه، آرایش کار را در حوزه هنر، رسانه، کتاب و نمایش انجام دادیم.
شرکت و سخنرانی در نشست هماندیشی فرهیختگان و نخبگان حوزوی، دیدار با جمعی از دانشجویان دانشگاه بینالمللی جامعة المصطفی العالمیه و همچنین دیدار با طلاب و اساتید مدرسه علمیه حقانی، از جمله برنامههای سفر استانی یکروزه وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به شهر مقدس قم بود.
گزارش: رحیم کریمی