آیت‌الله‌العظمی مکارم شیرازی

خدمات مهم علامه طباطبایی(ره)

خدا را شکر می‌‌کنیم که توفیق داد، بار دیگر سالگرد علامه طباطبایی(ره) را برپا داریم. از دست‌اندرکارانی که برای این برنامه زحمت کشیده و می‌‌کشند، تشکر می‌‌کنم.
علامه طباطبایی(ره) از شخصیت‌‌های برجسته زمان ما بود و خدمات زیادی به اسلام، مکتب اهل‌بیت(ع) و حوزه‌‌های علمیه کرد. سه خدمت از خدمات ایشان را که از نظر ما مهم است، ذکر می‌‌کنم:

  احیای مجالس تفسیر
تفسیر در حوزه‌‌های علمیه در حاشیه بود. ایشان تفسیر را به متن حوزه‌‌های علمیه آورد و به آن رسمیت داد. البته «تفسیر نمونه» هم نقش مهمی در این مسئله داشت. ایشان سبب شد، مسئله تفسیر قرآن که از مهم‌‌ترین مسائل علمی است، در حوزه‌‌های علمیه ‌‌رسمیت یابد. به یک معنا قرآن را از غریبی بیرون آورد و این خدمت مهم و بزرگی به تفسیر و به حوزه‌‌‌‌های علمیه بود.
دو تألیف در فلسفه اسلامی
 بعضی از سمت‌‌های فلسفه ما برگرفته از فلسفه یونان بود و ناخالصی‌‌هایی داشت که باعث ایراد بود. می‌‌گفتند: این با آموزه‌‌های اسلام نمی‌‌سازد و فلسفه خواندن حرام است! بعضی از بزرگان اگر کسی درس فلسفه می‌‌خواند، به او شهریه نمی‌‌دادند. حق هم با آن‌‌ها بود؛ چون یک ناخالصی‌‌هایی در فلسفه آن زمان بود. ایشان ناخالصی‌‌ها را برداشت و دو کتاب فلسفی برای مبتدین و منتهین نوشت. این دو کتاب فلسفی خالص با آموزه‌‌های اسلام هماهنگ بود و مشکلی نداشت؛ در این شرایط که اسم فلسفه در حوزه‌‌های علیمه برده نمی‌‌شد؛ ایشان این دو کتاب فلسفی را رسمیت داد.

کتاب «فیلسوف‌‌نماها» را هم ما برای همین منظور نوشتیم که آن هم، نقش مؤثری داشت. نوشتن این کتاب از خدماتی بود که واقعاً به آن نیاز بود؛ وگرنه بعضی‌‌ها تحت تأثیر فلسفه‌‌های مادی‌گری واقع می‌‌شدند و خیال می‌‌کردند، فلسفه مادی‌گری درست است؛ درحالی‌‌که هیچ سازگاری‌ای با منطق صحیح ندارد و با آموزه‌‌های اسلام، قرآن و حوزه‌‌های علمیه مخالفت دارد. کسانی که «اصول فلسفه و روش رئالیسم» را خوانده‌‌اند، می‌‌دانند که ایشان و مرحوم علامه شهید مطهری چه زحمتی کشیده‌‌اند. ایشان این مطالب را تدریس کرد. بعد با چند نفر از فضلا مطرح کرد و به کتاب «اصول فلسفه و روش رئالیسم» تبدیل کردند. خدایش رحمت کند.

امیدوارم این سرمشق و پیامی باشد که اگر کار برای خدا باشد، خدا آن را بارور می‌‌کند و نموّ می‌‌دهد. حدیث معروف کوتاهی هست: «مَا کانَ لِلهِ یَنْمو»؛ چیزی که برای خدا باشد، نموّ(رشد) می‌‌کند. بنابراین اگر ما برای خدا کار کنیم، خدا ضامن است که آن را نموّ بدهد. قرآن مجید دو مثال زیبا در سوره بقره درباره کسانی که انفاق می‌‌کنند، دارد. می‌‌فرماید: مثل آن‌‌هایی که برای خدا و قصد قربت انفاق می‌‌کنند، مثل زمین مرتفعی است که دارای خاک حاصل‌‌خیزی است که بذری در آن افشانده شود. کار دیگری نشده، فقط بذر افشانده شده است. خداوند باران پربرکتی بر این زمینی که بذر دارد، نازل می‌‌کند و بذرها شروع می‌‌کند به نموّ کردن. بعد باغستان و گلستان می‌‌شود. شما زمین را فراهم کن و بذرت را بیفشان! ببین خداوند چه می‌‌کند.
درباره آن‌‌هایی که قصد قربتی ندارند، می‌‌گوید: انفاق که می‌‌کنند، مثل یک زمینی سفت و سختی است که چند سانتی‌‌متر خاک رویش باشد و بذر بیفشانید. اگر باران بیاید، این خاک‌‌ها را می‌‌شوید و می‌‌برد؛ هم بذر می‌‌رود و هم خاک‌‌ها! چرا؟ چون قصد قربت نبوده.
زندگی ایشان نه‌‌تنها برای طلاب عزیز بلکه برای همه پیام دارد. ان‌‌شاء‌‌الله این راه را ادامه بدهند و منتظر عنایات الهی و عنایات امام زمان ارواحنا فداه باشند. بار دیگر تشکر می‌‌کنم، از دست‌‌اندرکاران و کسانی که برنامه را چیده‌‌اند و هرسال تکرار می‌‌شود.
همه را به خدای بزرگ می‌‌سپارم. والسّلام علیکم ورحمة‌‌الله وبرکاته.
منبع:بخشی از پیام تصویری معظم له