آیت‌الله‌العظمی نوری‌همدانی در مراسم افتتاح سال تحصیلی 1402-1401 حوزه‌های علمیه
در مکتب امام خمینی(ره) خستگی معنا ندارد
مراسم افتتاحیه سال تحصیلی 1402-۱۴۰۱ حوزه‌های علمیه با سخنرانی آیت‌الله‌العظمی نوری همدانی، آیت‌الله حسینی بوشهری رئیس شورای‌عالی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، حجت‌الاسلام والمسلمین رستم‌نژاد معاون آموزش حوزه‌های علمیه و با حضور، علما، نمایندگان بیوت مراجع عظام تقلید، اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و شورای‌عالی حوزه‌های علمیه، اساتید، فضلا و طلاب، ۵ شهریور در سالن اجتماعات مدرسه عالی دارالشفای قم برگزار شد.
به گزارش خبرگزاری حوزه، حضرت آیت‌الله نوری همدانی در این مراسم با اشاره به خطبه اول نهج‌البلاغه، گفتند: امیرمؤمنان علی(ع) در توضیح نظام تشریع تعبیراتی دارند. خداوند دنیا را از نبی، کتاب و حجت خالی نگذاشته است؛ خداوند متعال براساس حجت و بینات، نظامی به وجود آورده که همیشه باید برقرار باشد و کسانی باید نظام خلقت را به این ترتیب ادامه دهند و در خصوص آنان تعبیر شده، تعدادشان اندک است و در نزد خداوند گرامی هستند که به‌عنوان حجت نامبرده شده است؛ این‌ها کسانی هستند که حوزه‌ها و مجامع علمی اسلام را اداره کردند.
این مرجع تقلید ادامه دادند: سیدحسن صدر کتاب «المؤسسین لعلوم‌الاسلام» را نوشت که علوم دارای مؤسس شیعه را معرفی کرد؛ در دنیا کسانی که توانستند، علوم و معارف را پخش کنند، شیعه بودند؛ زیرا وقتی در سراسر اروپا و آمریکا کتابخانه و مرکز تحصیل نبود، «خواجه نصیرالدین طوسی»، با علم فراوان خود حضور داشت؛ به هر علمی که بخواهیم قدم بگذاریم، بخش بزرگی از متون گذشته آن عربی است و این، نشان از تلاش علمای اسلام در گسترش علوم دارد.
حضرت آیت‌الله نوری همدانی، با بیان اینکه کار ما مهم است که حوزه را از لحاظ معلومات، دقت، بیان و شجاعت تقویت کنیم، گفتند: دنیایی که از استکبار سرچشمه می‌گیرد، با شکل‌های مختلف با ما مخالف است؛ دشمن همیشه در کمین ماست؛ همیشه توصیه می‌کنم، صحیفه نور را مطالعه کنیم که با استکبار آشنا شویم و امام خمینی(ره) این مفهوم را به ما شناساندند.
ایشان بیان کردند: در روایت آمده «رجل من اهل قم یدعوالناس...»؛ یعنی مردی از اهل قم قیام کرده و مردم را دعوت می‌کند که دور او جمع می‌شوند و درس می‌گیرند؛ این مردم مانند تکه‌های آهن محکم‌اند و گردباد شدید آنها را به لغزش درنمی‌آورد و علاوه بر این‌ها، کسانی هستند که از جنگ و جهاد خسته نمی‌شوند؛ ما باید برای مکتب امام خمینی(ره) این‌گونه باشیم.
معظم‌له در پایان با بیان اینکه خداوند از علما پشتیبانی می‌کند، بیان کردند: در تمدن اسلامی، نمونه‌های فراوانی از مجاهدت‌های علما وجود دارد که در تمام علوم و ویژگی‌هایی که علمای مصلح و خدمت‌گزار دارند، در زمان ما به وقوع پیوسته است؛ علما در راه اسلام قدم برداشتند، شهید شدند، زندان رفتند و راه همین است.
توانمندسازی حوزه علمیه در عرصه ملی و فراملی با ارتقا و اتقان سطوح علمیبه گزارش شفقنا، آیت‌الله سیدهاشم حسینی بوشهری نیز در مراسم آغاز سال تحصیلی 1402-1401 حوزه‌های علمیه، با بیان اینکه حوزه علمیه ما، در کنار علم نسبت به تهذیب و اخلاق نیز دغدغه دارد، با استناد به روایتی از امام علی(ع) «اَلْعِلْمُ قَائِدٌ وَاَلْعَمَلُ سَائِقٌ وَاَلنَّفْسُ حَرُونٌ»، بیان کرد: پیشوای اول شیعیان می‌فرماید: «علم مانند چراغ راهنماست تا صاحب علم بتواند، صراط مستقیم را بپیماید و در کنار آن، عمل هم لازم است؛ چون به انسان در رسیدن به مقصد کمک کند و مراقب نفس سرکش هم باشد».
رئیس شورای‌عالی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، در ادامه تشریح کرد: هنر آدمی باید در این باشد که از علم به‌عنوان چراغ راهنما استفاده کند؛ از عمل هم برای تحرک‌بخشی به این علم بهره ببرد و از نفس سرکش هم مراقبت کند.
وی در اهمیت و جایگاه علم و عمل، گفت: علم همچون چاقویی است که مهم این است که به چه کسی داده شود. اگر به فرد متخصصی داده شود، می‌تواند جان فردی را نجات دهد و اگر دست انسان بی‌بندوباری بیفتد، جان هزاران نفر را خواهد گرفت.
عضو هیئت‌رئیسه مجلس خبرگان رهبری، به روایت دیگری در این زمینه اشاره کرد و ادامه داد: از امام معصوم(ع) نقل است که «عالم کسی است که صحت گفتارش، رفتارش باشد»؛ یعنی عالم در لسان معصوم این نیست که تنها، اندوخته‌هایی داشته باشد.
دبیر شورای‌عالی حوزه‌های علمیه با اشاره به تأکید رهبر معظم انقلاب و مراجع عظام تقلید بر اتقان علمی در حوزه‌های علمیه و احیای سنت‌های گذشته، گفت: امروز انتظارات از حوزه نسبت به گذشته چندبرابر شده است، هرچه اتقان و استحکام علمی بیشتر، نقش توانمندی ما در عرصه ملی، منطقه‌ای و جهانی بیشتر خواهد بود. امروز دورترین نقطه عالم، چشم به قم دوخته است و باید از این فرصت استفاده کنیم.
امام جمعه قم با بیان اینکه نسبت به مسئولیتی که بر دوش داریم، باید بیشتر فکر کنیم، عنوان کرد: شورای‌عالی و مدیریت حوزه، مدعی تمامیت کار نیست. تا هم‌افزایی نکنیم، ره به جایی نخواهیم برد. یکی از مشکلاتی که امروز درباره ناهنجاری‌ها در کشور داریم، این است که کار را به یکدیگر حواله می‌دهیم.
استاد خارج حوزه علمیه قم، از برنامه درسی جدید حوزه به‌عنوان برنامه آزمایشی یاد کرد و افزود: این برنامه جدید باید با نقد و نظر اساتید چکش‌کاری شود و سپس به محضر مراجع عظام تقلید تقدیم شود و سپس با موافقت آنها اجرایی شود.
دبیر شورای‌عالی حوزه‌های علمیه، با اشاره به رسالت‌های مهم حوزه علمیه، افزود: خاستگاه انقلاب اسلامی، حوزه علمیه است. اگر این خاستگاه دچار مشکل و تزلزل بشود و درون حوزه، مسائلی رد و بدل شود که با فلسفه اصلی انقلاب مغایرت داشته باشد، باید نگران باشیم.
وی تأکید کرد: باید انگیزه را در طلاب تقویت کنیم و اساتید در آغاز کلاس، روز اول را به ایجاد انگیزه در طلاب اختصاص دهند.
آیت‌الله حسینی بوشهری، با بیان اینکه باید به طلاب مهارت‌های لازم آموزش داده شود، گفت: گاهی اوقات احساس می‌کنیم، در زمینه یکسری مهارت‌ها خلأ داریم؛ البته طلبه باید با حفظ زی طلبگی مهارت بیاموزد. حرکات سست و اقدامات بی‌مبنا و مسائلی از این دست، تحت عنوان اینکه جاذبه ایجاد کنیم، مورد قبول رهبر حکیم انقلاب، مراجع معظم تقلید و حوزه نیست.
عضو هیئت‌رئیسه مجلس خبرگان رهبری تصریح کرد: در فضای مجازی، یکسری حرکاتی را شاهد هستیم که نه‌تنها باعث افتخار نیست که باعث سرشکستگی است.
رئیس شورای‌عالی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، در ادامه بر تقویت باورهای اعتقادی طلاب تأکید کرد و گفت: اگر باورهای اعتقادی افراد قوی نباشد، دیگر نوبت به احکام نمی‌رسد؛ لذا باید روی باورها در حوزه سرمایه‌گذاری شود.
امام جمعه قم دعا، توسل، استغفار، مناجات و راز و نیاز را، از ویژگی‌های طلبه امروز برشمرد و گفت: طلبه بدون این جنبه‌ها نمی‌تواند راه صحیح را بپیماید.
قریب به ۴۰۰۰ درس توسط اساتید انتخاب شده استبه گزارش خبرگزاری حوزه، حجت‌الاسلام والمسلمین رستم‌نژاد نیز در این مراسم، ضمن تسلیت ایام سوگواری سالار شهیدان حضرت سید‌الشهدا(ع)، خاطرنشان ساخت: امسال در سال جدید حوزه‌های علمیه، وضعیت به‌گونه‌ای است که برنامه‌ها حضوری شده و ما امتحانات را در قم و سراسر کشور حضوری برگزار کردیم.
معاون آموزش حوزه‌های علمیه افزود: درس‌ها و برنامه‌ها نیز حضوری خواهند بود و انتخاب درس‌ها برای طلاب در پیشخوان حوزه انتخاب خواهد شد؛ ولی فعلاً این امکان نیست؛ البته انتخاب درس‌ها توسط اساتید انجام شده است و قریب ۴۰۰۰ درس توسط اساتید انتخاب شده است و برای طلاب نیز، در آینده نزدیک باز خواهد شد.
معاون آموزش حوزه‌های علمیه، در بیان برنامه اصلاح محدوده‌های دروس، خاطرنشان کرد: این برنامه به‌گونه‌ای است که می‌شود، همان برنامه گذشته را انتخاب کرد و آزمایشی بودن آن مهم می‌باشد و از پیشنهادات و نقطه‌نظرات اساتید استفاده می‌کنیم و این پرونده باز و آزمایشی است و منتظر اصلاح و تکمیل هستیم و تأکید بر تحفظ منابع اصلی است؛ رسائل و کفایه در جای خود باقی است و تحفظ ساحت‌ها، در برنامه موجود می‌باشد و هر بخشی هم، امتحان جدا خواهد داشت و این، برای سطح ۲ و سطح ۳ می‌باشد.
این مرجع تقلید ادامه دادند: سیدحسن صدر کتاب «المؤسسین لعلوم‌الاسلام» را نوشت که علوم دارای مؤسس شیعه را معرفی کرد؛ در دنیا کسانی که توانستند، علوم و معارف را پخش کنند، شیعه بودند؛ زیرا وقتی در سراسر اروپا و آمریکا کتابخانه و مرکز تحصیل نبود، «خواجه نصیرالدین طوسی»، با علم فراوان خود حضور داشت؛ به هر علمی که بخواهیم قدم بگذاریم، بخش بزرگی از متون گذشته آن عربی است و این، نشان از تلاش علمای اسلام در گسترش علوم دارد.
حضرت آیت‌الله نوری همدانی، با بیان اینکه کار ما مهم است که حوزه را از لحاظ معلومات، دقت، بیان و شجاعت تقویت کنیم، گفتند: دنیایی که از استکبار سرچشمه می‌گیرد، با شکل‌های مختلف با ما مخالف است؛ دشمن همیشه در کمین ماست؛ همیشه توصیه می‌کنم، صحیفه نور را مطالعه کنیم که با استکبار آشنا شویم و امام خمینی(ره) این مفهوم را به ما شناساندند.
ایشان بیان کردند: در روایت آمده «رجل من اهل قم یدعوالناس...»؛ یعنی مردی از اهل قم قیام کرده و مردم را دعوت می‌کند که دور او جمع می‌شوند و درس می‌گیرند؛ این مردم مانند تکه‌های آهن محکم‌اند و گردباد شدید آنها را به لغزش درنمی‌آورد و علاوه بر این‌ها، کسانی هستند که از جنگ و جهاد خسته نمی‌شوند؛ ما باید برای مکتب امام خمینی(ره) این‌گونه باشیم.
معظم‌له در پایان با بیان اینکه خداوند از علما پشتیبانی می‌کند، بیان کردند: در تمدن اسلامی، نمونه‌های فراوانی از مجاهدت‌های علما وجود دارد که در تمام علوم و ویژگی‌هایی که علمای مصلح و خدمت‌گزار دارند، در زمان ما به وقوع پیوسته است؛ علما در راه اسلام قدم برداشتند، شهید شدند، زندان رفتند و راه همین است.
توانمندسازی حوزه علمیه در عرصه ملی و فراملی با ارتقا و اتقان سطوح علمیبه گزارش شفقنا، آیت‌الله سیدهاشم حسینی بوشهری نیز در مراسم آغاز سال تحصیلی 1402-1401 حوزه‌های علمیه، با بیان اینکه حوزه علمیه ما، در کنار علم نسبت به تهذیب و اخلاق نیز دغدغه دارد، با استناد به روایتی از امام علی(ع) «اَلْعِلْمُ قَائِدٌ وَاَلْعَمَلُ سَائِقٌ وَاَلنَّفْسُ حَرُونٌ»، بیان کرد: پیشوای اول شیعیان می‌فرماید: «علم مانند چراغ راهنماست تا صاحب علم بتواند، صراط مستقیم را بپیماید و در کنار آن، عمل هم لازم است؛ چون به انسان در رسیدن به مقصد کمک کند و مراقب نفس سرکش هم باشد».رئیس شورای‌عالی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، در ادامه تشریح کرد: هنر آدمی باید در این باشد که از علم به‌عنوان چراغ راهنما استفاده کند؛ از عمل هم برای تحرک‌بخشی به این علم بهره ببرد و از نفس سرکش هم مراقبت کند.
وی در اهمیت و جایگاه علم و عمل، گفت: علم همچون چاقویی است که مهم این است که به چه کسی داده شود. اگر به فرد متخصصی داده شود، می‌تواند جان فردی را نجات دهد و اگر دست انسان بی‌بندوباری بیفتد، جان هزاران نفر را خواهد گرفت.
عضو هیئت‌رئیسه مجلس خبرگان رهبری، به روایت دیگری در این زمینه اشاره کرد و ادامه داد: از امام معصوم(ع) نقل است که «عالم کسی است که صحت گفتارش، رفتارش باشد»؛ یعنی عالم در لسان معصوم این نیست که تنها، اندوخته‌هایی داشته باشد.
دبیر شورای‌عالی حوزه‌های علمیه با اشاره به تأکید رهبر معظم انقلاب و مراجع عظام تقلید بر اتقان علمی در حوزه‌های علمیه و احیای سنت‌های گذشته، گفت: امروز انتظارات از حوزه نسبت به گذشته چندبرابر شده است، هرچه اتقان و استحکام علمی بیشتر، نقش توانمندی ما در عرصه ملی، منطقه‌ای و جهانی بیشتر خواهد بود. امروز دورترین نقطه عالم، چشم به قم دوخته است و باید از این فرصت استفاده کنیم.
امام جمعه قم با بیان اینکه نسبت به مسئولیتی که بر دوش داریم، باید بیشتر فکر کنیم، عنوان کرد: شورای‌عالی و مدیریت حوزه، مدعی تمامیت کار نیست. تا هم‌افزایی نکنیم، ره به جایی نخواهیم برد. یکی از مشکلاتی که امروز درباره ناهنجاری‌ها در کشور داریم، این است که کار را به یکدیگر حواله می‌دهیم.
استاد خارج حوزه علمیه قم، از برنامه درسی جدید حوزه به‌عنوان برنامه آزمایشی یاد کرد و افزود: این برنامه جدید باید با نقد و نظر اساتید چکش‌کاری شود و سپس به محضر مراجع عظام تقلید تقدیم شود و سپس با موافقت آنها اجرایی شود.
دبیر شورای‌عالی حوزه‌های علمیه، با اشاره به رسالت‌های مهم حوزه علمیه، افزود: خاستگاه انقلاب اسلامی، حوزه علمیه است. اگر این خاستگاه دچار مشکل و تزلزل بشود و درون حوزه، مسائلی رد و بدل شود که با فلسفه اصلی انقلاب مغایرت داشته باشد، باید نگران باشیم.
وی تأکید کرد: باید انگیزه را در طلاب تقویت کنیم و اساتید در آغاز کلاس، روز اول را به ایجاد انگیزه در طلاب اختصاص دهند.
آیت‌الله حسینی بوشهری، با بیان اینکه باید به طلاب مهارت‌های لازم آموزش داده شود، گفت: گاهی اوقات احساس می‌کنیم، در زمینه یکسری مهارت‌ها خلأ داریم؛ البته طلبه باید با حفظ زی طلبگی مهارت بیاموزد. حرکات سست و اقدامات بی‌مبنا و مسائلی از این دست، تحت عنوان اینکه جاذبه ایجاد کنیم، مورد قبول رهبر حکیم انقلاب، مراجع معظم تقلید و حوزه نیست.
عضو هیئت‌رئیسه مجلس خبرگان رهبری تصریح کرد: در فضای مجازی، یکسری حرکاتی را شاهد هستیم که نه‌تنها باعث افتخار نیست که باعث سرشکستگی است.
رئیس شورای‌عالی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، در ادامه بر تقویت باورهای اعتقادی طلاب تأکید کرد و گفت: اگر باورهای اعتقادی افراد قوی نباشد، دیگر نوبت به احکام نمی‌رسد؛ لذا باید روی باورها در حوزه سرمایه‌گذاری شود.
امام جمعه قم دعا، توسل، استغفار، مناجات و راز و نیاز را، از ویژگی‌های طلبه امروز برشمرد و گفت: طلبه بدون این جنبه‌ها نمی‌تواند راه صحیح را بپیماید.
قریب به ۴۰۰۰ درس توسط اساتید انتخاب شده استبه گزارش خبرگزاری حوزه، حجت‌الاسلام والمسلمین رستم‌نژاد نیز در این مراسم، ضمن تسلیت ایام سوگواری سالار شهیدان حضرت سید‌الشهدا(ع)، خاطرنشان ساخت: امسال در سال جدید حوزه‌های علمیه، وضعیت به‌گونه‌ای است که برنامه‌ها حضوری شده و ما امتحانات را در قم و سراسر کشور حضوری برگزار کردیم.معاون آموزش حوزه‌های علمیه افزود: درس‌ها و برنامه‌ها نیز حضوری خواهند بود و انتخاب درس‌ها برای طلاب در پیشخوان حوزه انتخاب خواهد شد؛ ولی فعلاً این امکان نیست؛ البته انتخاب درس‌ها توسط اساتید انجام شده است و قریب ۴۰۰۰ درس توسط اساتید انتخاب شده است و برای طلاب نیز، در آینده نزدیک باز خواهد شد.
معاون آموزش حوزه‌های علمیه، در بیان برنامه اصلاح محدوده‌های دروس، خاطرنشان کرد: این برنامه به‌گونه‌ای است که می‌شود، همان برنامه گذشته را انتخاب کرد و آزمایشی بودن آن مهم می‌باشد و از پیشنهادات و نقطه‌نظرات اساتید استفاده می‌کنیم و این پرونده باز و آزمایشی است و منتظر اصلاح و تکمیل هستیم و تأکید بر تحفظ منابع اصلی است؛ رسائل و کفایه در جای خود باقی است و تحفظ ساحت‌ها، در برنامه موجود می‌باشد و هر بخشی هم، امتحان جدا خواهد داشت و این، برای سطح ۲ و سطح ۳ می‌باشد.