آیت‌الله‌العظمی نوری همدانی در پیامی به اجلاسیه روز جهانی مسجد
تأکید بر احیای مساجد با محوریت ائمه جماعات
هجدهمین اجلاس روز جهانی مسجد، با پیام حضرت آیت‌الله نوری همدانی و سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین رئیسی رئیس‌جمهور، ۳۰مرداد در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی برگزار شد.
به گزارش خبرگزاری حوزه، متن پیام حضرت آیت‌الله نوری همدانی به اجلاسیه روز جهانی مسجد
به شرح زیر است.
بسم‌الله الرحمن الرحیم
الحمدلله رب العالمین والصلاة والسلام علی‌البشیر نذیر و سراج‌المنیر سیدنا و نبینا ابی‌القاسم محمد و علی اهل‌بیته الطیبین الطاهرین سیما بقیة‌الله فی‌الارضین.
«ولتکن منکم أمة یدعون إلی الخیر و یأمرون بالمعروف و ینهون عن‌المنکر و أولئک هم المفلحون»
از اینکه در ارتباط با مجمع محترم علما صحبت می‌کنیم، خداوند را شاکریم و این موضوع را برای خود یک توفیقی از سوی خداوند منان تلقی می‌کنیم.
دین مقدس اسلام کادرهایی معین کرده است. این دین اجتماعی کادرهایی برای کارهای مهم لازم دارد و برای این منظور، جایگاه‌هایی در نظر گرفته است که آن جایگاه‌ها، دارای عظمت خاصی هستند و هم، یک افرادی را برای این کادرها معین کرده است.
یکی از جایگاه‌های بسیار مهم، مسجد است. مسجد در اسلام موقعیت مهمی دارد. از زمان پیغمبر معظم اسلام(ص)، مسجد یک مرکز اجتماعی بوده است. قضاوت‌ها در مسجد صورت می‌گرفته، اجتماعات در مسجد تشکیل می‌شده، رزمندگان برای اعزام به جبهه و میدان جهاد، از مسجد می‌رفتند و در برگشت به مسجد می‌آمدند و خلاصه مسجد جایگاه بسیار بزرگی در اسلام دارد. آیه مربوط به این موضوع است که باید در هر امتی و هر جامعه‌ای، افرادی باشند: «ولتکن منکم أمة یدعون إلی الخیر ویأمرون بالمعروف وینهون عن المنکر وأولئک هم المفلحون»؛ از میان شما مسلمان‌ها باید امتی به‌وجود بیاید که مردم را به خیر و صلاح دعوت کنند و به معروف امر کنند و از منکر نهی کنند و این قبیل افراد، دارای فلاح و رستگاری خاصی می‌باشند.
از این جهت شما عزیزان که این موضوع را به عهده گرفته‌اید، یک مجموعه‌ای هستید که این کار شما تداوم کار پیغمبران و اولیای خداست و این راه، باید ادامه داشته باشد.
حدیثی که می‌خواهم بخوانم، بسیار مهم است. این حدیث در جلد 11 وسائل در باب امر به معروف و نهی از منکر از حضرت باقر(ع) است که حضرت می‌فرماید: « إن الأمر بالمعروف والنهی عن‌المنکر، سبیل الأنبیاء و منهاج‌الصلحاء؛ فریضة عظیمة بها تقام‌الفرائض و تأمن‌المذاهب و تحل‌المکاسب و ترد‌المظالم و تعمرالأرض و ینتصف من‌الأعداء و یستقیم الأمر الحدیث».
حضرت برای امر به معروف و نهی از منکر، هفت موضوع معین می‌کند: نخست اینکه فرائض و واجبات قوامش به این موضوع است و اینکه امنیت و کسب‌ها و تجارت‌ها حلال می‌شود و به این ترتیب، همه افراد به حقوق‌شان می‌رسند و عدالت در جامعه برقرار می‌شود و دشمن هم کنار زده می‌شود و کارها رو به راه و منظم می‌شود.
بنابراین امر به معروف و نهی از منکر، به این ترتیب که گفته شد، یک وظیفه‌ای است که باید افرادی آن را بر عهده بگیرند که آن هم علما هستند؛ به این ترتیب این کار ادامه راه پیغمبران خداست و به این ترتیب به‌وجود آمده؛ منتهی چند نکته‌ای را ائمه جماعت و روحانیون معزز باید در نظر داشته باشند:
اول اینکه، ما باید در هر کاری بسیار بسیار منظم باشیم. تا نظم نباشد، توفیق حاصل نمی‌شود و نتیجه گرفته نمی‌شود. نخستین گام مسئله نظم است،
دوم اینکه، بایستی برنامه‌ای داشته باشد امام جماعت نه اینکه فقط نماز بخواند و برود! خیر؛ باید برنامه منظمی داشته باشد؛ از قرآن، نهج‌البلاغه و صحیفه سجادیه؛ اما نباید خسته‌کننده باشد؛ بلکه باید جذاب باشد. این هم، یک موضوعی است که برای بالا بردن سطح افکار مردم و اشاعه معنویاتی که اسلام هست، لازم می‌باشد.
موضوع سوم که خیلی مهم است، این است که باید ما توجه داشته باشیم، هر امام جمعه در اطراف و حومه خودش، باید به افراد توجه داشته باشد. در میان افراد بعضی فقیر هستند، مشکلات دارند و محروم هستند. امام جماعت باید با کمال تواضع و با توجه به اینکه مردم ایشان را یار و یاور خودشان می‌دانند، او هم به مشکلات مردم توجه و در مراسم مردم شرکت کند. با مردم مهربان بودن، متواضع بودن، در کنار مردم بودن، یار و یاور مردم بودن، مزایایی است که علمای اسلام باید از لحاظ اخلاق در نظر بگیرند. سعی کند که مشکلات مردم را حل کند. با مردم در ارتباط باشد و مشکلات آنها را بداند و از مردم کنارگیری نکند تا مردم هم، ائمه جماعت مساجد را به عظمت بشناسند. این هم، از کارهایی است که لازم است.
چهارم سعی کنید که نماز جماعت فقط نماز مغرب و عشاء نباشد؛ هم نماز صبح، هم نماز ظهر و عصر در مساجد برگزار شود. شما بدانید که امام در ده جای صحیفه نور فرمودند: «کلکم راع، و کلکم مسئول عن رعیته»؛ همه شما‌ها عهده‌دار یک وظیفه هستید و زیر چتر شما افرادی قرار دارند. شما در مورد افرادی که زیر چتر شما هستند، مسئولیت دارید. این موضوع خیلی مهم است؛ بنابراین امام جماعت یک مسئولیت سنگین و وظیفه مهمی بر عهده دارد؛ البته صواب بسیار زیادی هم دارد.
پنجاه نفر از علمای بزرگ دنیا، بعد از انقلاب کتابی به‌نام «ثورة‌الفقیه و دولته» تألیف کردند؛ یعنی یک فقیهی چطور قیام کرده و چه حکومتی به‌وجود آورده است. هر یک از این پنجاه نفر، از یک زاویه این انقلاب را مطالعه و کار امام(قد) را بیان کردند که بسیار برجسته است؛ از جمله همین موضوع امر به معروف، نهی از منکر و توجه به مردم.
امام(رض) به تمام مستضعفان جهان، به تمام مردم از هر شأنی از شئون که داشتند، توجه می‌کرد و این خیلی مهم است و البته رهبر معظم انقلاب دامت برکاته هم، مانند امام به این موضوع خیلی توجه و عنایت دارند.
حضرت امیر(ع) در آن نامه‌ای که به مالک اشتر در موضع اعزام برای اداره کشور مصر نوشتند، آورده‌اند: «و إنما عمادالدین و جماع‌المسلمین والعدة للأعداء العامة من‌الامة، فلیکن صغوک لهم و میلک معهم»؛ مالک بداند، ستون دین اجتماع مسلمان‌ها و سپر در برابر دشمن، این مردم هستند.
بنابراین توجه به مردم چنانکه در جنگ تحمیلی دید شده، خیلی لازم است و این ویژگی ممتاز نظام اسلامی است که هر کس به‌اندازه وظیفه و مسئولیت خودش باید به مردم خدمت کند.
در ضمن از مسئولین محترم که زحمت کشیدند و این مجمع را برقرار نموده‌اند، تشکر می‌کنم و از خداوند متعال، مزید توفیقاتشان را خواستارم و باید توجه داشته باشیم، مسئولین محترم باید احترام امام جماعت را حفظ کنند؛ چراکه در مسجد کسی که مدیریت اسلامی را بر عهده دارد، امام جماعت است و ما باید احترام امام جماعت و تعظیم در برابر امام جماعت را در نظر بگیریم.
بسیاری از گره‌های مردم به دست ائمه جماعات باز می‌شود
به گزارش خبرگزاری حوزه از تهران، حجت‌الاسلام والمسلمین رئیسی در این اجلاس گفت: امپراطوری رسانه‌ای، امروز ابزار دشمن برای القای یأس در جامعه و در صدد دور کردن مردم از دین، ارزش‌ها و آرمان‌های انقلاب و نظام جمهوری اسلامی است. در سوی مقابل؛ اما رهبر معظم انقلاب پرچم امیدآفرینی را برافراشته و مساجد نیز، به‌عنوان کانون‌های امیدآفرینی، نقش بسیار مهمی در بسط گفتمان رهبری در جامعه دارند.
رئیس‌جمهور در تشریح اهمیت جایگاه مساجد در جامعه، تصریح کرد: برای انسان‌هایی که به هر دلیلی دچار آسیب و اضطراب‌های اجتماعی شده‌اند، مسجد به‌عنوان محلی برای آرامش آنها و ملجأ ناامیدان است.
حجت‌الاسلام والمسلمین رئیسی با بیان اینکه امام جماعت مسجد صرفاً پیش‌نماز مردم نیست؛ بلکه امام مسجد و پیشرو در حل مشکلات مردم است، افزود: بسیاری از گره‌ها و کدورت‌های آحاد مردم، به دست ائمه جماعات مساجد باز می‌شود. همچنین نقش مساجد و ائمه جماعات در ایجاد آرامش اجتماعی و رفع نیاز خانواده‌های نیازمند در دوران کرونا، نقشی بی‌بدیل و بسیار اثرگذار بود.
رئیس‌جمهور همچنین کارکرد مساجد در حوزه معرفت‌افزایی و بصیرت‌افزایی را مورد اشاره قرار داد و گفت: مساجد در کنار جایگاه عبادی، همواره به‌عنوان سنگر و جایگاهی برای مقاومت فرهنگی و نیز دشمن‌شناسی و دشمن‌ستیزی نیز، نقش‌آفرین و الهام‌بخش بوده‌اند.
وی گفت: خاستگاه شهدای ما و محل پرورش و تربیت رزمندگان و سرداران ما، چه در دفاع مقدس و چه در دفاع از حرم اهل‌بیت(ع)، مساجد بوده است که این جایگاه با اهمیت، همواره باید از سوی ائمه جماعات، آحاد مردم و دولت‌مردان، برجسته و بزرگ شمرده شود.
رئیس‌جمهور با تأکید بر ضرورت پاسخ به‌هنگام و متقن به شبهات در جامعه، خاطرنشان کرد: شما ائمه محترم جماعات می‌توانید، در مساجد علاوه بر اقامه نماز و نشر معارف دینی، شبهات ایجادشده برای مردم را رفع و گره‌های ذهنی جامعه را باز کنید؛ چراکه اگر شبهات و القائات دشمن در ذهن مردم بی‌پاسخ بماند، سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی به‌مرور دچار فرسایش می‌شود.
حجت‌الاسلام والمسلمین رئیسی ائمه جماعات را به تحکیم بیش از پیش ارتباط با اقشار مختلف مردم توصیه کرد و گفت: ارتباط وثیق با مردم، جزء مبانی انقلاب و نظام جمهوری اسلامی است. حضور در میان و شنیدن بی‌واسطه سخنان و دغدغه‌های آنان، توفیقی برای همه ماست.
حجت‌الاسلام والمسلمین رئیسی، مهم‌ترین مؤلفه قدرت جمهوری اسلامی را، حضور مردم در عرصه‌ها و صحنه‌های مختلف دانست و اذعان کرد: بحمدالله کشور ما، دارای قدرت متکی به آحاد مردم است و تلاش دولت مردمی، بر این اساس استوار بوده که از چنین قدرتی به‌خوبی برای تأمین منافع ملت بهره بگیرد.
رئیس‌جمهور با بیان اینکه با رویکرد عزتمندانه دولت مردمی، بخش قابل توجهی از مطالبات خود از برخی کشورها را دریافت کرده‌ایم، تصریح کرد: در هیچ نشست و مذاکراتی، از حقوق ملت کوتاه نخواهیم آمد. دولت تلاش برای پیشرفت کشور و رفع مشکلات را با قوت ادامه خواهد داد. ما زندگی مردم را به هیچ عامل بیرونی گره نخواهیم زد و مجدانه پیگیر رفع مشکلات کشور و مردم خواهیم بود.
به شرح زیر است.
بسم‌الله الرحمن الرحیم
الحمدلله رب العالمین والصلاة والسلام علی‌البشیر نذیر و سراج‌المنیر سیدنا و نبینا ابی‌القاسم محمد و علی اهل‌بیته الطیبین الطاهرین سیما بقیة‌الله فی‌الارضین.
«ولتکن منکم أمة یدعون إلی الخیر و یأمرون بالمعروف و ینهون عن‌المنکر و أولئک هم المفلحون»
از اینکه در ارتباط با مجمع محترم علما صحبت می‌کنیم، خداوند را شاکریم و این موضوع را برای خود یک توفیقی از سوی خداوند منان تلقی می‌کنیم.
دین مقدس اسلام کادرهایی معین کرده است. این دین اجتماعی کادرهایی برای کارهای مهم لازم دارد و برای این منظور، جایگاه‌هایی در نظر گرفته است که آن جایگاه‌ها، دارای عظمت خاصی هستند و هم، یک افرادی را برای این کادرها معین کرده است.
یکی از جایگاه‌های بسیار مهم، مسجد است. مسجد در اسلام موقعیت مهمی دارد. از زمان پیغمبر معظم اسلام(ص)، مسجد یک مرکز اجتماعی بوده است. قضاوت‌ها در مسجد صورت می‌گرفته، اجتماعات در مسجد تشکیل می‌شده، رزمندگان برای اعزام به جبهه و میدان جهاد، از مسجد می‌رفتند و در برگشت به مسجد می‌آمدند و خلاصه مسجد جایگاه بسیار بزرگی در اسلام دارد. آیه مربوط به این موضوع است که باید در هر امتی و هر جامعه‌ای، افرادی باشند: «ولتکن منکم أمة یدعون إلی الخیر ویأمرون بالمعروف وینهون عن المنکر وأولئک هم المفلحون»؛ از میان شما مسلمان‌ها باید امتی به‌وجود بیاید که مردم را به خیر و صلاح دعوت کنند و به معروف امر کنند و از منکر نهی کنند و این قبیل افراد، دارای فلاح و رستگاری خاصی می‌باشند.
از این جهت شما عزیزان که این موضوع را به عهده گرفته‌اید، یک مجموعه‌ای هستید که این کار شما تداوم کار پیغمبران و اولیای خداست و این راه، باید ادامه داشته باشد.
حدیثی که می‌خواهم بخوانم، بسیار مهم است. این حدیث در جلد 11 وسائل در باب امر به معروف و نهی از منکر از حضرت باقر(ع) است که حضرت می‌فرماید: « إن الأمر بالمعروف والنهی عن‌المنکر، سبیل الأنبیاء و منهاج‌الصلحاء؛ فریضة عظیمة بها تقام‌الفرائض و تأمن‌المذاهب و تحل‌المکاسب و ترد‌المظالم و تعمرالأرض و ینتصف من‌الأعداء و یستقیم الأمر الحدیث».
حضرت برای امر به معروف و نهی از منکر، هفت موضوع معین می‌کند: نخست اینکه فرائض و واجبات قوامش به این موضوع است و اینکه امنیت و کسب‌ها و تجارت‌ها حلال می‌شود و به این ترتیب، همه افراد به حقوق‌شان می‌رسند و عدالت در جامعه برقرار می‌شود و دشمن هم کنار زده می‌شود و کارها رو به راه و منظم می‌شود.
بنابراین امر به معروف و نهی از منکر، به این ترتیب که گفته شد، یک وظیفه‌ای است که باید افرادی آن را بر عهده بگیرند که آن هم علما هستند؛ به این ترتیب این کار ادامه راه پیغمبران خداست و به این ترتیب به‌وجود آمده؛ منتهی چند نکته‌ای را ائمه جماعت و روحانیون معزز باید در نظر داشته باشند:
اول اینکه، ما باید در هر کاری بسیار بسیار منظم باشیم. تا نظم نباشد، توفیق حاصل نمی‌شود و نتیجه گرفته نمی‌شود. نخستین گام مسئله نظم است،
دوم اینکه، بایستی برنامه‌ای داشته باشد امام جماعت نه اینکه فقط نماز بخواند و برود! خیر؛ باید برنامه منظمی داشته باشد؛ از قرآن، نهج‌البلاغه و صحیفه سجادیه؛ اما نباید خسته‌کننده باشد؛ بلکه باید جذاب باشد. این هم، یک موضوعی است که برای بالا بردن سطح افکار مردم و اشاعه معنویاتی که اسلام هست، لازم می‌باشد.
موضوع سوم که خیلی مهم است، این است که باید ما توجه داشته باشیم، هر امام جمعه در اطراف و حومه خودش، باید به افراد توجه داشته باشد. در میان افراد بعضی فقیر هستند، مشکلات دارند و محروم هستند. امام جماعت باید با کمال تواضع و با توجه به اینکه مردم ایشان را یار و یاور خودشان می‌دانند، او هم به مشکلات مردم توجه و در مراسم مردم شرکت کند. با مردم مهربان بودن، متواضع بودن، در کنار مردم بودن، یار و یاور مردم بودن، مزایایی است که علمای اسلام باید از لحاظ اخلاق در نظر بگیرند. سعی کند که مشکلات مردم را حل کند. با مردم در ارتباط باشد و مشکلات آنها را بداند و از مردم کنارگیری نکند تا مردم هم، ائمه جماعت مساجد را به عظمت بشناسند. این هم، از کارهایی است که لازم است.
چهارم سعی کنید که نماز جماعت فقط نماز مغرب و عشاء نباشد؛ هم نماز صبح، هم نماز ظهر و عصر در مساجد برگزار شود. شما بدانید که امام در ده جای صحیفه نور فرمودند: «کلکم راع، و کلکم مسئول عن رعیته»؛ همه شما‌ها عهده‌دار یک وظیفه هستید و زیر چتر شما افرادی قرار دارند. شما در مورد افرادی که زیر چتر شما هستند، مسئولیت دارید. این موضوع خیلی مهم است؛ بنابراین امام جماعت یک مسئولیت سنگین و وظیفه مهمی بر عهده دارد؛ البته صواب بسیار زیادی هم دارد.
پنجاه نفر از علمای بزرگ دنیا، بعد از انقلاب کتابی به‌نام «ثورة‌الفقیه و دولته» تألیف کردند؛ یعنی یک فقیهی چطور قیام کرده و چه حکومتی به‌وجود آورده است. هر یک از این پنجاه نفر، از یک زاویه این انقلاب را مطالعه و کار امام(قد) را بیان کردند که بسیار برجسته است؛ از جمله همین موضوع امر به معروف، نهی از منکر و توجه به مردم.
امام(رض) به تمام مستضعفان جهان، به تمام مردم از هر شأنی از شئون که داشتند، توجه می‌کرد و این خیلی مهم است و البته رهبر معظم انقلاب دامت برکاته هم، مانند امام به این موضوع خیلی توجه و عنایت دارند.
حضرت امیر(ع) در آن نامه‌ای که به مالک اشتر در موضع اعزام برای اداره کشور مصر نوشتند، آورده‌اند: «و إنما عمادالدین و جماع‌المسلمین والعدة للأعداء العامة من‌الامة، فلیکن صغوک لهم و میلک معهم»؛ مالک بداند، ستون دین اجتماع مسلمان‌ها و سپر در برابر دشمن، این مردم هستند.
بنابراین توجه به مردم چنانکه در جنگ تحمیلی دید شده، خیلی لازم است و این ویژگی ممتاز نظام اسلامی است که هر کس به‌اندازه وظیفه و مسئولیت خودش باید به مردم خدمت کند.
در ضمن از مسئولین محترم که زحمت کشیدند و این مجمع را برقرار نموده‌اند، تشکر می‌کنم و از خداوند متعال، مزید توفیقاتشان را خواستارم و باید توجه داشته باشیم، مسئولین محترم باید احترام امام جماعت را حفظ کنند؛ چراکه در مسجد کسی که مدیریت اسلامی را بر عهده دارد، امام جماعت است و ما باید احترام امام جماعت و تعظیم در برابر امام جماعت را در نظر بگیریم.
بسیاری از گره‌های مردم به دست ائمه جماعات باز می‌شود
به گزارش خبرگزاری حوزه از تهران، حجت‌الاسلام والمسلمین رئیسی در این اجلاس گفت: امپراطوری رسانه‌ای، امروز ابزار دشمن برای القای یأس در جامعه و در صدد دور کردن مردم از دین، ارزش‌ها و آرمان‌های انقلاب و نظام جمهوری اسلامی است. در سوی مقابل؛ اما رهبر معظم انقلاب پرچم امیدآفرینی را برافراشته و مساجد نیز، به‌عنوان کانون‌های امیدآفرینی، نقش بسیار مهمی در بسط گفتمان رهبری در جامعه دارند.
رئیس‌جمهور در تشریح اهمیت جایگاه مساجد در جامعه، تصریح کرد: برای انسان‌هایی که به هر دلیلی دچار آسیب و اضطراب‌های اجتماعی شده‌اند، مسجد به‌عنوان محلی برای آرامش آنها و ملجأ ناامیدان است.
حجت‌الاسلام والمسلمین رئیسی با بیان اینکه امام جماعت مسجد صرفاً پیش‌نماز مردم نیست؛ بلکه امام مسجد و پیشرو در حل مشکلات مردم است، افزود: بسیاری از گره‌ها و کدورت‌های آحاد مردم، به دست ائمه جماعات مساجد باز می‌شود. همچنین نقش مساجد و ائمه جماعات در ایجاد آرامش اجتماعی و رفع نیاز خانواده‌های نیازمند در دوران کرونا، نقشی بی‌بدیل و بسیار اثرگذار بود.
رئیس‌جمهور همچنین کارکرد مساجد در حوزه معرفت‌افزایی و بصیرت‌افزایی را مورد اشاره قرار داد و گفت: مساجد در کنار جایگاه عبادی، همواره به‌عنوان سنگر و جایگاهی برای مقاومت فرهنگی و نیز دشمن‌شناسی و دشمن‌ستیزی نیز، نقش‌آفرین و الهام‌بخش بوده‌اند.
وی گفت: خاستگاه شهدای ما و محل پرورش و تربیت رزمندگان و سرداران ما، چه در دفاع مقدس و چه در دفاع از حرم اهل‌بیت(ع)، مساجد بوده است که این جایگاه با اهمیت، همواره باید از سوی ائمه جماعات، آحاد مردم و دولت‌مردان، برجسته و بزرگ شمرده شود.
رئیس‌جمهور با تأکید بر ضرورت پاسخ به‌هنگام و متقن به شبهات در جامعه، خاطرنشان کرد: شما ائمه محترم جماعات می‌توانید، در مساجد علاوه بر اقامه نماز و نشر معارف دینی، شبهات ایجادشده برای مردم را رفع و گره‌های ذهنی جامعه را باز کنید؛ چراکه اگر شبهات و القائات دشمن در ذهن مردم بی‌پاسخ بماند، سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی به‌مرور دچار فرسایش می‌شود.
حجت‌الاسلام والمسلمین رئیسی ائمه جماعات را به تحکیم بیش از پیش ارتباط با اقشار مختلف مردم توصیه کرد و گفت: ارتباط وثیق با مردم، جزء مبانی انقلاب و نظام جمهوری اسلامی است. حضور در میان و شنیدن بی‌واسطه سخنان و دغدغه‌های آنان، توفیقی برای همه ماست.
حجت‌الاسلام والمسلمین رئیسی، مهم‌ترین مؤلفه قدرت جمهوری اسلامی را، حضور مردم در عرصه‌ها و صحنه‌های مختلف دانست و اذعان کرد: بحمدالله کشور ما، دارای قدرت متکی به آحاد مردم است و تلاش دولت مردمی، بر این اساس استوار بوده که از چنین قدرتی به‌خوبی برای تأمین منافع ملت بهره بگیرد.
رئیس‌جمهور با بیان اینکه با رویکرد عزتمندانه دولت مردمی، بخش قابل توجهی از مطالبات خود از برخی کشورها را دریافت کرده‌ایم، تصریح کرد: در هیچ نشست و مذاکراتی، از حقوق ملت کوتاه نخواهیم آمد. دولت تلاش برای پیشرفت کشور و رفع مشکلات را با قوت ادامه خواهد داد. ما زندگی مردم را به هیچ عامل بیرونی گره نخواهیم زد و مجدانه پیگیر رفع مشکلات کشور و مردم خواهیم بود.