آثار ماندگار - شماره 708
کشف‌الظنون عن أسامی الکتب والفنون
کتاب «کشف‌الظنون عن أسامی الکتب والفنون» از آثار نفیس مصطفى‌بن عبدالله، معروف به «کاتب چلبى» می‌باشد که به زبان عربى و در قرن یازدهم هجرى نوشته شده است.
معرفی کتاب
این اثر حاوی مشخصات ۱۵هزار کتاب و شرح احوال ۹۵۰۰ مؤلف است. کتاب‌ها براساس عنوان و به‌ترتیب الفبا تنظیم شده‌اند و ذیل عنوان هر کتاب، مشخصات و خلاصه‌ای از موضوع آن آورده شده است. همچنین فهرستی تفصیلی از کتاب‌های اسلامی، عمدتاً اهل تسنن و شرح احوال مؤلفان آنها می‌باشد و در میان فهرست‌هایی که در عالم اسلام تدوین شده، این کتاب به‌سبب جامعیت اطلاعات درباره کتاب‌ها و مؤلفان، از اهمیت فراوانی برخوردار است. در این کتاب، علاوه بر معرفی آثار، به ترجمه‌هایی از آن اثر به یکی از زبان‌های فارسی و عربی و ترکی اشاره شده است. همچنین علوم و فنون رایج تعریف و توضیح داده شده‌اند.
اثر حاضر، از کتاب‌هاى نفیس و یکى از مآخذ مهم محسوب مى‌شود که غالباً مورد استناد دانشوران قرار مى‌گیرد.
کتاب، فاقد فهرست بوده و در پاورقى‌ها، توضیحاتى پیرامون برخى از کلمات و مطالب متن داده شده است.
چاپ و نشر
این کتاب توسط انتشارات دار إحیاء‌التراث العربی چاپ شده است. به‌سبب اهمیت این کتاب، بر آن ۹ ذیل نوشته شده که مهم‌ترین آنها ایضاح‌المکنون فی‌الذیل علی کشف‌الظنون می‌باشد. چاپ افست این ترجمه، در سال ۱۹۶۴ میلادی، در آمریکا منتشر شد است.
کشف‌الظنون را گوستاو فلوگل به زبان لاتین ترجمه و در هفت جلد در(۱۸۵۸- ۱۸۳۵م) در شهر لایپزیک آلمان و بار دوم این کتاب را در سال ۱۲۷۴ ه.ق در مصر و بار سوم در سال ۱۳۱۱ ه.ق در استانبول منتشر کرد.
این اثر حاوی مشخصات ۱۵هزار کتاب و شرح احوال ۹۵۰۰ مؤلف است. کتاب‌ها براساس عنوان و به‌ترتیب الفبا تنظیم شده‌اند و ذیل عنوان هر کتاب، مشخصات و خلاصه‌ای از موضوع آن آورده شده است. همچنین فهرستی تفصیلی از کتاب‌های اسلامی، عمدتاً اهل تسنن و شرح احوال مؤلفان آنها می‌باشد و در میان فهرست‌هایی که در عالم اسلام تدوین شده، این کتاب به‌سبب جامعیت اطلاعات درباره کتاب‌ها و مؤلفان، از اهمیت فراوانی برخوردار است. در این کتاب، علاوه بر معرفی آثار، به ترجمه‌هایی از آن اثر به یکی از زبان‌های فارسی و عربی و ترکی اشاره شده است. همچنین علوم و فنون رایج تعریف و توضیح داده شده‌اند.
اثر حاضر، از کتاب‌هاى نفیس و یکى از مآخذ مهم محسوب مى‌شود که غالباً مورد استناد دانشوران قرار مى‌گیرد.
ساختار کتاب
موضوعات مطرح‌شده در این اثر عبارتند از: ماهیت علم، بیان عقیده و آرائى که درباره متفرعات مربوط به ماهیت علم وجود دارد، علم مدون و موضوع، مبادى، مسائل و غایت، تقسیم معتبر علوم و اقسام آن، سبب علم، منشأ نزول کتب و اختلاف مردم و اقسام آنها، اهل اسلام و علوم آنان، تألیف‌کنندگان و تألیف‌شده‌ها، منافع و موانع علم و .....کتاب، فاقد فهرست بوده و در پاورقى‌ها، توضیحاتى پیرامون برخى از کلمات و مطالب متن داده شده است.
چاپ و نشر
این کتاب توسط انتشارات دار إحیاء‌التراث العربی چاپ شده است. به‌سبب اهمیت این کتاب، بر آن ۹ ذیل نوشته شده که مهم‌ترین آنها ایضاح‌المکنون فی‌الذیل علی کشف‌الظنون می‌باشد. چاپ افست این ترجمه، در سال ۱۹۶۴ میلادی، در آمریکا منتشر شد است.
کشف‌الظنون را گوستاو فلوگل به زبان لاتین ترجمه و در هفت جلد در(۱۸۵۸- ۱۸۳۵م) در شهر لایپزیک آلمان و بار دوم این کتاب را در سال ۱۲۷۴ ه.ق در مصر و بار سوم در سال ۱۳۱۱ ه.ق در استانبول منتشر کرد.