آیتالله جواد مروی
در فقه مقارن باید به امتیازات فکری مذهب حقه شیعه رسید
عضو شورایعالی حوزههای علمیه گفت: از نگاه بنده وظیفه یک طلبه که خودش را سرباز حوزه شیعی میداند، این است که اگر در مورد فقه مقارن کار میکند، صرف دانستن مطالب سایر مذاهب اسلامی و فِرَق فقهی، کاری را پیش نمیبرد؛ باید با مقارنه به امتیازات تفکر شیعی رسید.
به گزارش خبرگزاری حوزه، آیتالله مروی عضو شورایعالی حوزه، در دیدار جمعی از طلاب مدرسه علمیه نواب مشهد با وی، به تبیین الزامات و بایستههای پژوهش در فقه مقارن پرداخت و گفت: طبیعی است که برای سیاستگذاری در پژوهش یا آموزش در یک موضوع، ابتدا باید هدف روشن شود؛ باید دید ما از بررسی فقه مقارن چه هدفی را دنبال میکنیم؟
وی افزود: ممکن است هدف بهصورتهای متفاوتی بیان یا تفسیر شود؛ از نگاه بنده وظیفه یک طلبه که خودش را سرباز حوزه شیعی میداند، این است که اگر در مورد فقه مقارن کار میکند، در مقارنه بین نحلههای فقهی مختلف، باید به امتیازات فکری مذهب حقه امامیه برسد.
آیتالله مروی خاطرنشان کرد: صرف دانستن مطالب سایر مذاهب اسلامی و فِرَق فقهی، کاری را پیش نمیبرد؛ باید با مقارنه کردن، به امتیازات تفکر شیعی رسید.
وی سیاستگذاریها را بر اساس هدف دانست و گفت: مشاهده میگردد که گاهی برخی از بزرگان اهل سنت مقارنه کار میکنند، چگونه امتیازات تفکر شیعی را بهخوبی بیان مینمایند؛ مثلا دكتر شيخ ابوزهره عالم بزرگ اهل تسنن در مصر پس از اینکه سالها فقه شیعه را مورد مطالعه قرار داد به شاگردانش در جامعة الازهر میگفت: «لوکان الامر بیدی لما جاوزت فی القضاء والفتيا مذهب الامام الصادق»؛
اگر در تقنین قوانین درمصر کار به دست من بود در فتوا و قضاء از مذهب امام صادق نمیگذشتم. حال اگر هدف ما تبیین این امتیازات باشد، بر این اساس نیز سیاستگذاری و برنامهریزی علمی برای خود خواهیم داشت.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم تصریح کرد: اولین الزامی که مورد تأکید بنده است و با کمال تأسف باید عرض کنم، در محصولات فقه مقارن کمتر دیده میشود، دقت کافی در فهم مبانی و افکار طرف مقابل است.
وی با اشاره به اینکه یکی از مباحث ابتدایی در فقه مقارن، بهرهگیری از روشهای بزرگان و علمای شیعی است، افزود: باید در مورد روش کارهای علمی بزرگانی همچون علامه حلی پژوهش شود تا این روشها مورد استفاده قرار گیرند.
آیتالله مروی بیان کرد: ما تا در مورد بحثهایی همچون اجماع، قیاس و انواع این مباحث اصولی و فقهی نتوانیم کار علمی و شناختی در حد درس خارج انجام دهیم، در فقه مقارن نیز نمیتوانیم حرف مفیدی برای گفتن داشته باشیم.
وی گفت: معتقدم کسی که فقه مقارن میخواند، میبایست حداقل در دو سال قوی، بحث «علمالجرح والتعدیل عندهم و عندنا» را بهخوبی مسلط گردد؛ در غیر این صورت، آوردهاش در دیدگاه متخصصان فن از مذاهب مختلف، مورد توجه قرار نخواهد گرفت.
عضو شورایعالی حوزههای علمیه اظهار کرد: حداقل در هرکدام از مذاهب اربعه، باید بزرگترین اندیشمندان فقهی صاحب تطور و تولیدات علمی آنان را بشناسیم؛ در غیر اینصورت، راه به جایی نخواهیم برد.