ستارگان هدایت
شیخ نبیل قاووق، یکی از شخصیت‌های برجسته لبنانی و از رهبران تأثیرگذار حزب‌الله، نقش مهمی در مقاومت اسلامی لبنان و مقابله با اشغالگران صهیونیست ایفا کرد.
آن مرحوم روز چهارشنبه ۸ محرم الحرام ۱۳۸۴ قمری (۲۰) می ۳۰/۱۹۶۴ اردیبهشت (۱۳۴۳) در شهر عبا - از توابع نبطیه - زاده شد و پس از اخذ دیپلم به تحصیل علوم دینی روی آورد. ادبیات را در بیروت نزد آقایان شهید شیخ راغب حرب و سید علی امین فرا گرفت.
سال ۱۴۰۲ قمری به قم آمد و سطوح را نزد آیات شیخ علی پناه اشتهاردی، سید جعفر مرتضی سید حسین شاهرودی و شیخ محمد علی گرامی خارج فقه را نزد آیت الله میرزا جواد تبریزی خارج اصول را نزد آیت الله فاضل لنکرانی و تفسیر را هم نزد آیت الله جوادی آملی فرا گرفت سال ۱۹۹۱ میلادی به لبنان بازگشت و به تألیف و تدریس در مدرسة أبی الفضل العباس و تبلیغ دین پرداخت. سال ۱۹۹۵ به شورای مرکزی حزب الله لبنان درآمد و مسئولیت منطقه جنوب بر عهده او نهاده شد. از جمله آثار او عقائد شیعة أهل البیت علیهم السلام فی الأدلة المعتبرة است.
ایشان روز شنبه ۷ مهر ۱۴۰۳ (۲۴) ربیع الأول (۱۴۴۶ ق) در ۶۰ سالگی بر اثر حمله رژیم صهیونیستی به محله شیاح بیروت به شهادت رسید.
آیت‌الله سیدمحمدرضا حسینی جلالی حائری(ره)
آیت‌الله سید محمدرضا حسینی جلالی (۱403-۱324ش) برادر شهید آیت‌الله سید محمدنقی جلالی(ره)، در سال ۱۳۲۴شمسی در کربلا به دنیا آمد. پدرش آیت‌الله سیدمحسن جلالی حائری(ره) از عالمان دینی در کربلا بود. وی دوران کودکی تا نوجوانی را در کربلا گذراند و در همان‌جا وارد حوزه علمیه شد. در سال ۱۳۸۴قمری به حوزه علمیه نجف اشرف وارد شد و در ۱۹ سالگی، اجازه نقل حدیث از شیخ آقابزرگ تهرانی(ره) دریافت کرد. آیت‌الله حسینی جلالی در حوزه علمیه نجف، نزد آیات عظام: امام خمینی(قد) سیدابوالقاسم خویی(ره) و ... تحصیل کرد و در سال ۱۴۰۰ق به قم مهاجرت کرد و مشغول به تدریس در حوزه علمیه قم شد.
فعالیتهای علمی او شامل تدریس، تألیف، تصنیف، تصحیح، تحقیق و مباحثات علمی بود. یکی از فعالیتهای او، برگزاری مناظرات با سلفیان و وهابی‌‌ها بود که منجر به گردآوری مجموعه بزرگی از گفت‌وگو‌های علمی در این زمینه‌‌ها شد. وی همچنین در کنفرانس‌‌ها و همایش‌‌های متعددی، حضور پیدا کرد که منجر به کسب عناوینی چون، رتبه برتر همایش امام سجاد(ع) در سال ۱۹۹۲م، رتبه نخست در جایزه کتاب سال ۱۴۱۳ق و رتبه برتر در همایش کتاب سال حوزه در سال ۱۳۷۹ش شد. در شانزدهمین همایش کتاب سال حوزه نیز، از او به‌‌عنوان محقق برجسته حوزه‌‌های علمیه، تجلیل شد.
آیت‌الله سید محمدرضا حسینی جلالی(ره)، ۱ رمضان سال ۱۴۴۶قمری مصادف با ۱۲اسفند سال ۱۴۰۳شمسی دارفانی را وداع گفت و پیکرش پس از تشییع در قم و نجف اشرف، در حرم مطهر امام حسین(ع)، در مقبره حضرت آیت‌الله صافی گلپایگانی(قد) به‌‌خاک سپرده شد.
آیت‌الله عباس محفوظی(ره)
آیت‌الله عباس محفوظی، در سال 1307 در روستای سالومحله رودسر در خانوادهای مذهبی به دنیا آمد و تحصیلات ابتدایی و دبیرستان را در رودسر گذراند. با علاقه به علوم دینی، به حوزه علمیه رودسر و سپس قم رفت و دروس مقدمات و سطح را نزد استادان بزرگی مانند آیت‌الله بروجردی و امام خمینی(ره) فراگرفت. او همچنین مدتی برای تحصیل به نجف اشرف سفر کرد؛ اما به‌‌دلیل مخالفت خانواده بازگشت. در حوزه علمیه قم به دروس خارج فقه و اصول راه یافت و از محضر استادان بزرگی مانند امام خمینی و علامه طباطبایی(قد) بهره برد.
او از پیشگامان مبارزه علیه رژیم پهلوی بود و در حوادث مهمی مانند حادثه مدرسه فیضیه حضور داشت. پس از تبعید امام خمینی(قد)، به مبارزات خود ادامه داد و چندین بار توسط ساواک دستگیر و تبعید شد. پس از انقلاب اسلامی، به‌‌عنوان نماینده رهبری در دانشگاه تهران و عضو شورای نمایندگان رهبری در دانشگاه‌‌ها فعالیت کرد. او همچنین، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و نماینده سه دوره مجلس خبرگان رهبری بود.
آیت‌الله محفوظی در زمینه‌‌های علمی و فرهنگی نیز فعال بود و به تدریس دروس فقه، فلسفه و اخلاق پرداخت و کتاب‌هایی در زمینه ولایت فقیه، اخلاق اسلامی و احکام شرعی تألیف کرد. وی در 21 شهریور 1403 درگذشت و در حرم حضرت معصومه(س) در قم به خاک سپرده شد.
آیت‌الله محمد جعفری اراکی(ره)
آیت‌الله حاج شیخ محمد جعفری اراکی در اسفند ۱۳۱۰ شمسی در روستای کره‌رود، نزدیک اراک، در خانوادهای روحانی و اهل علم به دنیا آمد. اجداد او همگی از علمای زمان خود بودند. وی تحصیلات ابتدایی را در زادگاهش گذراند و سپس در سال ۱۳۲۱ برای تحصیلات حوزوی به حوزه علمیه اراک رفت. پس از چهار سال تحصیل در اراک، در سال ۱۳۲۵ به حوزه علمیه قم رفت و در مدارس فیضیه و حجتیه ساکن شد. در قم، نزد اساتید بزرگی مانند آیت‌الله شیخ عبدالنبی اراکی(ره) تحصیل کرد و به لباس روحانیت ملبس شد.
در سال ۱۳۳۱، برای ادامه تحصیلات عالیه به نجف اشرف مهاجرت کرد و در آنجا نزد اساتید بزرگی مانند آیات عظام: سیدابوالقاسم خویی، میرزا عبدالهادی شیرازی و امام خمینی(قد) به تحصیل پرداخت. او همچنین در نجف، به تدریس سطوح عالی و سپس درس خارج فقه مشغول شد و شاگردان بسیاری را تربیت کرد. پس از ۳۴ سال اقامت در نجف، در سال ۱۳۶۵ به‌‌دلیل فشار حکومت بعثی عراق، به ایران بازگشت و در تهران ساکن شد. در تهران، در حوزه علمیه مروی به تدریس خارج فقه و اصول پرداخت و شاگردان زیادی را تربیت کرد.
آیت‌الله جعفری اراکی، دارای آثار فراوانی در زمینه فقه، اصول و اخلاق بود؛ اما متأسفانه هیچ‌یک از این آثار به چاپ نرسید. او در ۲۵ ربیع‌الاول ۱۴۴۶ (۸ مهر ۱۴۰۳ شمسی) درگذشت.
آیت‌الله علی نکونام گلپایگانی(ره)
آیت‌الله علی نکونام گلپایگانی(ره)، متولد ۱۳۲۳ هجری شمسی در گلپایگان، در خانوادهای مذهبی و اهل علم بزرگ شد. پدرش کشاورزی قرآن‌دوست و مادرش از خانوادهای روحانی بود. تحصیلات خود را از مکتب‌خانه آغاز کرد و پس از یادگیری قرآن، به دبستان و سپس حوزه‌‌های علمیه اراک و قم رفت. در قم، دروس مقدمات و سطح را به‌‌سرعت به پایان رساند و در درس‌‌های خارج فقه و اصول استادان بزرگی مانند آیت‌الله گلپایگانی(قد) و آیت‌الله وحید خراسانی شرکت کرد. او همچنین در درس‌‌های اخلاق و علوم عقلی استادان برجسته‌ای مانند آیت‌الله جوادی آملی حضور یافت.
آیت‌الله نکونام در طول تحصیل با فضلای بسیاری هم‌درس بود و به مباحثه می‌پرداخت. بیش از ۳۵ سال به تدریس دروس سطح در حوزه علمیه قم مشغول بوده و شاگردان بسیاری تربیت کرد که بسیاری از آن‌ها خود از مدرسان حوزه علمیه قم به‌‌شمار می‌آیند.
وی از اساتید دانشگاه و استاد راهنمای پایان‌نامه‌‌های علمی بود. او همچنین برای تبلیغ احکام اسلام، به شهر‌ها و روستا‌های مختلف سفر کرد و در انقلاب اسلامی ایران نقش فعالی داشت و عضو فعال جامعه مدرسین و شورای‌عالی حوزه‌‌های علمیه بود.
آیت‌الله نکونام 21تیر 1403در سن ۸۰ سالگی، دارفانی را وداع گفت و به دیار باقی شتافت. پیکر این عالم فقید صبح جمعه ۲۲ تیر بر روی دستان مردم قم تشییع و در جوار بارگاه ملکوتی حضرت فاطمه معصومه(س) به خاک سپرده شد.
آیت‌الله غیاث‌الدین طه‌محمدی(ره)
ایشان در روز شنبه، پنجم اردیبهشت ۱۳۲۶ شمسی (مصادف با پنجم جمادیالثانی ۱۳۶۶ قمری) در روستایی از توابع فامنین دیده به جهان گشود. پس از فراگیری ادبیات نزد برادر بزرگوارشان حجت‌الاسلام والمسلمین حاج شیخ علی محمدی، رهسپار حوزه علمیه قم شد و دروس حوزوی را نزد استادان برجسته زمان خویش به شرح زیر آموخت:
وی پس از اتمام سطوح عالی، در دروس خارج فقه و اصول حضرات آیات عظام: امام خمینی، گلپایگانی و میرزا هاشم آملی شرکت جست و سالیان متمادی از محضر آنان بهره برد.
در سال ۱۳۶۱ شمسی به امامت جمعه فامنین منصوب شد و با همت بلند خود، مدرسه علمیه امیرالمؤمنین(ع) (ویژه برادران) و مدرسه علمیه الزهرا(س) (ویژه خواهران) را تأسیس کرد. همچنین برای گسترش تحصیلات دختران، مدارس راهنمایی و دبیرستان دخترانه را در شهر دایر نمود.
ایشان در سال ۱۳۸۸ شمسی به امامت جمعه همدان و نمایندگی مردم این شهر در مجلس خبرگان رهبری (دوره های چهارم و پنجم) انتخاب شدند و تا پایان عمر به امامت جماعت، تبلیغ دین، تدریس فقه، نهایه الحکمه، اسفار اربعه و خدمات گسترده دینی و اجتماعی مشغول بودند.
سرانجام، آن عالم ربانی در سن ۷۷ سالگی، در روز جمعه ۱۸ خرداد ۱۴۰۳ شمسی دار فانی را وداع گفت. پیکر پاک ایشان در ۲۲ خرداد ۱۴۰۳، پس از تشییعی باشکوه و اقامه نماز توسط حجت‌الاسلام والمسلمین شعبانی (امام جمعه همدان)، در مزار عمومی همدان به خاک سپرده شد.
آیت‌الله سیدمرتضی مستجاب‌الدعواتی ( مستجابی)(ره)
آیت‌الله مرتضی مستجابی سیدمرتضی مستجاب‌الدعواتی مشهور به مستجابی، فرزند سیداسدالله مستجاب‌الدعواتی و نوه آیت‌الله سیدابوالحسن صدرعاملی، در سال ۱۳۰۲ شمسی در محله «بیدآباد» اصفهان دیده به جهان گشود.
وی از علمای برجسته، مبارز سیاسی و فعال اجتماعی ایران(1403-1302) بود که تحصیلات حوزوی را در تهران و نجف گذراند و از آیت‌الله سیدابوالحسن اصفهانی(قد) اجازه اجتهاد دریافت کرد. او در نهضت ملی‌شدن نفت، همراه آیت‌الله کاشانی و شهید نواب صفوی(ره) مبارزه کرد و پس از انقلاب اسلامی، به‌‌عنوان پل ارتباطی بین مردم و مسئولان عمل نمود. بار‌ها توسط ساواک بازداشت شد و از ارادتمندان امام خمینی(قد) و نزدیکان حاج‌آقا مصطفی خمینی(ره) بود.
وی در عرصه خدمات خیریه پیشگام بود و مؤسسات سلامت‌محور متعددی از جمله بیمارستان امام موسی صدر اصفهان را تأسیس کرد. در سال ۱۳۸۸، نشان «حامی سلامت» دریافت کرد و در مرداد ۱۳۹۸ مراسم نکوداشتی برایش برگزار شد. کتاب زندگینامه او با عنوان «مجتهدی پهلوان» و خاطرات دوجلدی‌اش، روایت‌گر فعالیتهای علمی، مبارزاتی و اجتماعی وی است.
آیت‌الله مستجابی علاوه بر جایگاه علمی و سیاسی، در هنر خوشنویسی، شعر و ورزش‌های باستانی مهارت داشت. دیدار طولانی‌اش با رهبر معظم انقلاب در سال ۱۳۹۸، نشان‌دهنده اعتماد رهبری به نقش او در انتقال دغدغه‌های مردم بود. او با تأسیس درمانگاه‌های رایگان مانند کلینیک امام موسی صدر در تهران، به محرومان خدمات‌رسانی می‌کرد و تا پایان عمر، محور وحدت در امور اجتماعی باقی ماند. درگذشت این عالم وارسته، پایان زندگی پرثمری بود که ترکیبی از جهاد سیاسی، خدمت به محرومان و فعالیتهای فرهنگی را در کارنامه خود داشت. او 30 اسفند 1403به ملکوت اعلی پیوست.
آیت‌الله ضیاءالدین نجفی تهرانی(ره)
آیت‌الله ضیاءالدین نجفی در سال ۱۳۲۵ شمسی در نجف اشرف در خانوادهای سرشناس از فقهای شیعه به دنیا آمد. پدرش، آیت‌الله شیخ محمدحسین نجفی عاملی، از بزرگان حوزه علمیه نجف بود. تحصیلات ابتدایی و دبیرستانی را در تهران آغاز کرد و همزمان به یادگیری علوم دینی پرداخت. در ۱۴ سالگی، تحصیلات حوزوی را در تهران شروع کرد و نزد اساتید بزرگی مانند آیت‌الله شیخ عبدالرزاق قائنی و آیت‌الله سیدهاشم حسینی تهرانی(ره) به تحصیل ادامه داد. او در جوانی به حوزه علمیه قم رفت و از اساتید برجسته‌ای مانند آیت‌الله گلپایگانی و آیت‌الله میرزاهاشم آملی(قد) بهره برد.
آیت‌الله نجفی در کنار تحصیل، به تدریس و تألیف کتاب‌‌های علمی پرداخت و در مجامع علمی و روحانیت مطرح شد. او در جریان انقلاب اسلامی ایران فعالیتهای سیاسی و اجتماعی گسترد‌ه‌ای داشت؛ از جمله شرکت در راهپیمایی‌‌ها و کمک به مجروحان انقلاب. پس از انقلاب، مسئولیت‌‌های مختلفی در نیروی انتظامی، سازمان تبلیغات اسلامی و نیروی دریایی ارتش بر عهده گرفت و در جبهه‌‌های جنگ ایران و عراق حضور فعال داشت.
او همچنین خدمات فرهنگی و اجتماعی متعددی انجام داد؛ از جمله تأسیس حوزه علمیه، کتابخانه عمومی، حسینه، صندوق قرض‌الحسنه و بنیاد حفظ و نشر آثار اهل‌بیت(ع). آیت‌الله نجفی تألیفات متعددی در زمینه‌‌های فقه، اصول، تفسیر، حدیث و تاریخ اسلام از خود به‌‌جای گذاشت و در تربیت طلاب و دانشجویان تلاش‌‌های بسیاری کرد. او در نهم اردیبهشت 1403ش در تهران دار فانی را وداع گفت و در ابن‌بابویه شهرری به خاک سپرده شد.اجتماعی ایفا کرده است.
حجت‌الاسلام والمسلمین هادی قدس(ره)
حاج شیخ هادی قدس، فرزند محمود، امام جمعه کلاچای در استان گیلان، در ۹ دی ۱۳۱۱ش در روستای لیماچال اشکور متولد شد. پس از آموختن، خواندن و نوشتن، در ۱۳۲۵ش به رودسر رفت و در مدرسه علمیه روحانیه، تحت اشراف آیت‌الله سید محمدهادی روحانی، به فراگیری مقدمات علوم دینی پرداخت. پس از چهارسال، رهسپار حوزه علمیه قزوین شد و پنج‌سال نیز در آنجا ادامه تحصیل داد. در ۱۳۳۴ ش به حوزه علمیه قم رفت و پس از اتمام دوره سطح، در حوزه درس خارج فقه و اصول آیات عظام: سیدحسین بروجردی، امام خمینی، محمدتقی بهجت، عباسعلی شاهرودی، سیدمحمد محقق داماد، محمد فکور یزدی و سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی(قد) شرکت جست و تا ۱۳۵۶ ش به تحصیل و نیز تدریس علوم مشغول بود.
مرحوم قدس، در تیر ۱۳۵۸ ش به‌منظور تبلیغ دین به کلاچای در استان گیلان اعزام شد و سپس در ۲۸ آبان همان سال، امامت جمعه آنجا را بر عهده گرفت. همچنین در سمت قضاوت در دادگاه انقلاب اسلامی رودسر و حومه به فعالیت پرداخت. وی نخستین امام جمعه کلاچای بود و تا سال ۱۳۸۰ ش این مسئولیت را برعهده داشت. وی قبل از ورود به قم، مدتی در تهران و در مدرسه حاج ابوالفتح مشغول تحصیل شد و از محضر مدرسین این مدرسه همانند: سید محمدحسین لنگرودی، شیخ علی فلسفی تنکابنی و سید محمدمهدی اشکوری، بهره‌های علمی برد.
این عالم ربانی روز چهارشنبه ۲۹ فروردین ۱۴۰۳ش مطابق ۸ شوّال ۱۴۴۵ق، دار فانی را وداع گفت.
آن مرحوم روز چهارشنبه ۸ محرم الحرام ۱۳۸۴ قمری (۲۰) می ۳۰/۱۹۶۴ اردیبهشت (۱۳۴۳) در شهر عبا - از توابع نبطیه - زاده شد و پس از اخذ دیپلم به تحصیل علوم دینی روی آورد. ادبیات را در بیروت نزد آقایان شهید شیخ راغب حرب و سید علی امین فرا گرفت.
سال ۱۴۰۲ قمری به قم آمد و سطوح را نزد آیات شیخ علی پناه اشتهاردی، سید جعفر مرتضی سید حسین شاهرودی و شیخ محمد علی گرامی خارج فقه را نزد آیت الله میرزا جواد تبریزی خارج اصول را نزد آیت الله فاضل لنکرانی و تفسیر را هم نزد آیت الله جوادی آملی فرا گرفت سال ۱۹۹۱ میلادی به لبنان بازگشت و به تألیف و تدریس در مدرسة أبی الفضل العباس و تبلیغ دین پرداخت. سال ۱۹۹۵ به شورای مرکزی حزب الله لبنان درآمد و مسئولیت منطقه جنوب بر عهده او نهاده شد. از جمله آثار او عقائد شیعة أهل البیت علیهم السلام فی الأدلة المعتبرة است.
ایشان روز شنبه ۷ مهر ۱۴۰۳ (۲۴) ربیع الأول (۱۴۴۶ ق) در ۶۰ سالگی بر اثر حمله رژیم صهیونیستی به محله شیاح بیروت به شهادت رسید.
آیت‌الله سیدمحمدرضا حسینی جلالی حائری(ره)
آیت‌الله سید محمدرضا حسینی جلالی (۱403-۱324ش) برادر شهید آیت‌الله سید محمدنقی جلالی(ره)، در سال ۱۳۲۴شمسی در کربلا به دنیا آمد. پدرش آیت‌الله سیدمحسن جلالی حائری(ره) از عالمان دینی در کربلا بود. وی دوران کودکی تا نوجوانی را در کربلا گذراند و در همان‌جا وارد حوزه علمیه شد. در سال ۱۳۸۴قمری به حوزه علمیه نجف اشرف وارد شد و در ۱۹ سالگی، اجازه نقل حدیث از شیخ آقابزرگ تهرانی(ره) دریافت کرد. آیت‌الله حسینی جلالی در حوزه علمیه نجف، نزد آیات عظام: امام خمینی(قد) سیدابوالقاسم خویی(ره) و ... تحصیل کرد و در سال ۱۴۰۰ق به قم مهاجرت کرد و مشغول به تدریس در حوزه علمیه قم شد.
فعالیتهای علمی او شامل تدریس، تألیف، تصنیف، تصحیح، تحقیق و مباحثات علمی بود. یکی از فعالیتهای او، برگزاری مناظرات با سلفیان و وهابی‌‌ها بود که منجر به گردآوری مجموعه بزرگی از گفت‌وگو‌های علمی در این زمینه‌‌ها شد. وی همچنین در کنفرانس‌‌ها و همایش‌‌های متعددی، حضور پیدا کرد که منجر به کسب عناوینی چون، رتبه برتر همایش امام سجاد(ع) در سال ۱۹۹۲م، رتبه نخست در جایزه کتاب سال ۱۴۱۳ق و رتبه برتر در همایش کتاب سال حوزه در سال ۱۳۷۹ش شد. در شانزدهمین همایش کتاب سال حوزه نیز، از او به‌‌عنوان محقق برجسته حوزه‌‌های علمیه، تجلیل شد.
آیت‌الله سید محمدرضا حسینی جلالی(ره)، ۱ رمضان سال ۱۴۴۶قمری مصادف با ۱۲اسفند سال ۱۴۰۳شمسی دارفانی را وداع گفت و پیکرش پس از تشییع در قم و نجف اشرف، در حرم مطهر امام حسین(ع)، در مقبره حضرت آیت‌الله صافی گلپایگانی(قد) به‌‌خاک سپرده شد.
آیت‌الله عباس محفوظی(ره)
آیت‌الله عباس محفوظی، در سال 1307 در روستای سالومحله رودسر در خانوادهای مذهبی به دنیا آمد و تحصیلات ابتدایی و دبیرستان را در رودسر گذراند. با علاقه به علوم دینی، به حوزه علمیه رودسر و سپس قم رفت و دروس مقدمات و سطح را نزد استادان بزرگی مانند آیت‌الله بروجردی و امام خمینی(ره) فراگرفت. او همچنین مدتی برای تحصیل به نجف اشرف سفر کرد؛ اما به‌‌دلیل مخالفت خانواده بازگشت. در حوزه علمیه قم به دروس خارج فقه و اصول راه یافت و از محضر استادان بزرگی مانند امام خمینی و علامه طباطبایی(قد) بهره برد.
او از پیشگامان مبارزه علیه رژیم پهلوی بود و در حوادث مهمی مانند حادثه مدرسه فیضیه حضور داشت. پس از تبعید امام خمینی(قد)، به مبارزات خود ادامه داد و چندین بار توسط ساواک دستگیر و تبعید شد. پس از انقلاب اسلامی، به‌‌عنوان نماینده رهبری در دانشگاه تهران و عضو شورای نمایندگان رهبری در دانشگاه‌‌ها فعالیت کرد. او همچنین، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و نماینده سه دوره مجلس خبرگان رهبری بود.
آیت‌الله محفوظی در زمینه‌‌های علمی و فرهنگی نیز فعال بود و به تدریس دروس فقه، فلسفه و اخلاق پرداخت و کتاب‌هایی در زمینه ولایت فقیه، اخلاق اسلامی و احکام شرعی تألیف کرد. وی در 21 شهریور 1403 درگذشت و در حرم حضرت معصومه(س) در قم به خاک سپرده شد.
آیت‌الله محمد جعفری اراکی(ره)
آیت‌الله حاج شیخ محمد جعفری اراکی در اسفند ۱۳۱۰ شمسی در روستای کره‌رود، نزدیک اراک، در خانوادهای روحانی و اهل علم به دنیا آمد. اجداد او همگی از علمای زمان خود بودند. وی تحصیلات ابتدایی را در زادگاهش گذراند و سپس در سال ۱۳۲۱ برای تحصیلات حوزوی به حوزه علمیه اراک رفت. پس از چهار سال تحصیل در اراک، در سال ۱۳۲۵ به حوزه علمیه قم رفت و در مدارس فیضیه و حجتیه ساکن شد. در قم، نزد اساتید بزرگی مانند آیت‌الله شیخ عبدالنبی اراکی(ره) تحصیل کرد و به لباس روحانیت ملبس شد.
در سال ۱۳۳۱، برای ادامه تحصیلات عالیه به نجف اشرف مهاجرت کرد و در آنجا نزد اساتید بزرگی مانند آیات عظام: سیدابوالقاسم خویی، میرزا عبدالهادی شیرازی و امام خمینی(قد) به تحصیل پرداخت. او همچنین در نجف، به تدریس سطوح عالی و سپس درس خارج فقه مشغول شد و شاگردان بسیاری را تربیت کرد. پس از ۳۴ سال اقامت در نجف، در سال ۱۳۶۵ به‌‌دلیل فشار حکومت بعثی عراق، به ایران بازگشت و در تهران ساکن شد. در تهران، در حوزه علمیه مروی به تدریس خارج فقه و اصول پرداخت و شاگردان زیادی را تربیت کرد.
آیت‌الله جعفری اراکی، دارای آثار فراوانی در زمینه فقه، اصول و اخلاق بود؛ اما متأسفانه هیچ‌یک از این آثار به چاپ نرسید. او در ۲۵ ربیع‌الاول ۱۴۴۶ (۸ مهر ۱۴۰۳ شمسی) درگذشت.
آیت‌الله علی نکونام گلپایگانی(ره)
آیت‌الله علی نکونام گلپایگانی(ره)، متولد ۱۳۲۳ هجری شمسی در گلپایگان، در خانوادهای مذهبی و اهل علم بزرگ شد. پدرش کشاورزی قرآن‌دوست و مادرش از خانوادهای روحانی بود. تحصیلات خود را از مکتب‌خانه آغاز کرد و پس از یادگیری قرآن، به دبستان و سپس حوزه‌‌های علمیه اراک و قم رفت. در قم، دروس مقدمات و سطح را به‌‌سرعت به پایان رساند و در درس‌‌های خارج فقه و اصول استادان بزرگی مانند آیت‌الله گلپایگانی(قد) و آیت‌الله وحید خراسانی شرکت کرد. او همچنین در درس‌‌های اخلاق و علوم عقلی استادان برجسته‌ای مانند آیت‌الله جوادی آملی حضور یافت.
آیت‌الله نکونام در طول تحصیل با فضلای بسیاری هم‌درس بود و به مباحثه می‌پرداخت. بیش از ۳۵ سال به تدریس دروس سطح در حوزه علمیه قم مشغول بوده و شاگردان بسیاری تربیت کرد که بسیاری از آن‌ها خود از مدرسان حوزه علمیه قم به‌‌شمار می‌آیند.
وی از اساتید دانشگاه و استاد راهنمای پایان‌نامه‌‌های علمی بود. او همچنین برای تبلیغ احکام اسلام، به شهر‌ها و روستا‌های مختلف سفر کرد و در انقلاب اسلامی ایران نقش فعالی داشت و عضو فعال جامعه مدرسین و شورای‌عالی حوزه‌‌های علمیه بود.
آیت‌الله نکونام 21تیر 1403در سن ۸۰ سالگی، دارفانی را وداع گفت و به دیار باقی شتافت. پیکر این عالم فقید صبح جمعه ۲۲ تیر بر روی دستان مردم قم تشییع و در جوار بارگاه ملکوتی حضرت فاطمه معصومه(س) به خاک سپرده شد.
آیت‌الله غیاث‌الدین طه‌محمدی(ره)
ایشان در روز شنبه، پنجم اردیبهشت ۱۳۲۶ شمسی (مصادف با پنجم جمادیالثانی ۱۳۶۶ قمری) در روستایی از توابع فامنین دیده به جهان گشود. پس از فراگیری ادبیات نزد برادر بزرگوارشان حجت‌الاسلام والمسلمین حاج شیخ علی محمدی، رهسپار حوزه علمیه قم شد و دروس حوزوی را نزد استادان برجسته زمان خویش به شرح زیر آموخت:
وی پس از اتمام سطوح عالی، در دروس خارج فقه و اصول حضرات آیات عظام: امام خمینی، گلپایگانی و میرزا هاشم آملی شرکت جست و سالیان متمادی از محضر آنان بهره برد.
در سال ۱۳۶۱ شمسی به امامت جمعه فامنین منصوب شد و با همت بلند خود، مدرسه علمیه امیرالمؤمنین(ع) (ویژه برادران) و مدرسه علمیه الزهرا(س) (ویژه خواهران) را تأسیس کرد. همچنین برای گسترش تحصیلات دختران، مدارس راهنمایی و دبیرستان دخترانه را در شهر دایر نمود.
ایشان در سال ۱۳۸۸ شمسی به امامت جمعه همدان و نمایندگی مردم این شهر در مجلس خبرگان رهبری (دوره های چهارم و پنجم) انتخاب شدند و تا پایان عمر به امامت جماعت، تبلیغ دین، تدریس فقه، نهایه الحکمه، اسفار اربعه و خدمات گسترده دینی و اجتماعی مشغول بودند.
سرانجام، آن عالم ربانی در سن ۷۷ سالگی، در روز جمعه ۱۸ خرداد ۱۴۰۳ شمسی دار فانی را وداع گفت. پیکر پاک ایشان در ۲۲ خرداد ۱۴۰۳، پس از تشییعی باشکوه و اقامه نماز توسط حجت‌الاسلام والمسلمین شعبانی (امام جمعه همدان)، در مزار عمومی همدان به خاک سپرده شد.
آیت‌الله سیدمرتضی مستجاب‌الدعواتی ( مستجابی)(ره)
آیت‌الله مرتضی مستجابی سیدمرتضی مستجاب‌الدعواتی مشهور به مستجابی، فرزند سیداسدالله مستجاب‌الدعواتی و نوه آیت‌الله سیدابوالحسن صدرعاملی، در سال ۱۳۰۲ شمسی در محله «بیدآباد» اصفهان دیده به جهان گشود.
وی از علمای برجسته، مبارز سیاسی و فعال اجتماعی ایران(1403-1302) بود که تحصیلات حوزوی را در تهران و نجف گذراند و از آیت‌الله سیدابوالحسن اصفهانی(قد) اجازه اجتهاد دریافت کرد. او در نهضت ملی‌شدن نفت، همراه آیت‌الله کاشانی و شهید نواب صفوی(ره) مبارزه کرد و پس از انقلاب اسلامی، به‌‌عنوان پل ارتباطی بین مردم و مسئولان عمل نمود. بار‌ها توسط ساواک بازداشت شد و از ارادتمندان امام خمینی(قد) و نزدیکان حاج‌آقا مصطفی خمینی(ره) بود.
وی در عرصه خدمات خیریه پیشگام بود و مؤسسات سلامت‌محور متعددی از جمله بیمارستان امام موسی صدر اصفهان را تأسیس کرد. در سال ۱۳۸۸، نشان «حامی سلامت» دریافت کرد و در مرداد ۱۳۹۸ مراسم نکوداشتی برایش برگزار شد. کتاب زندگینامه او با عنوان «مجتهدی پهلوان» و خاطرات دوجلدی‌اش، روایت‌گر فعالیتهای علمی، مبارزاتی و اجتماعی وی است.
آیت‌الله مستجابی علاوه بر جایگاه علمی و سیاسی، در هنر خوشنویسی، شعر و ورزش‌های باستانی مهارت داشت. دیدار طولانی‌اش با رهبر معظم انقلاب در سال ۱۳۹۸، نشان‌دهنده اعتماد رهبری به نقش او در انتقال دغدغه‌های مردم بود. او با تأسیس درمانگاه‌های رایگان مانند کلینیک امام موسی صدر در تهران، به محرومان خدمات‌رسانی می‌کرد و تا پایان عمر، محور وحدت در امور اجتماعی باقی ماند. درگذشت این عالم وارسته، پایان زندگی پرثمری بود که ترکیبی از جهاد سیاسی، خدمت به محرومان و فعالیتهای فرهنگی را در کارنامه خود داشت. او 30 اسفند 1403به ملکوت اعلی پیوست.
آیت‌الله ضیاءالدین نجفی تهرانی(ره)
آیت‌الله ضیاءالدین نجفی در سال ۱۳۲۵ شمسی در نجف اشرف در خانوادهای سرشناس از فقهای شیعه به دنیا آمد. پدرش، آیت‌الله شیخ محمدحسین نجفی عاملی، از بزرگان حوزه علمیه نجف بود. تحصیلات ابتدایی و دبیرستانی را در تهران آغاز کرد و همزمان به یادگیری علوم دینی پرداخت. در ۱۴ سالگی، تحصیلات حوزوی را در تهران شروع کرد و نزد اساتید بزرگی مانند آیت‌الله شیخ عبدالرزاق قائنی و آیت‌الله سیدهاشم حسینی تهرانی(ره) به تحصیل ادامه داد. او در جوانی به حوزه علمیه قم رفت و از اساتید برجسته‌ای مانند آیت‌الله گلپایگانی و آیت‌الله میرزاهاشم آملی(قد) بهره برد.
آیت‌الله نجفی در کنار تحصیل، به تدریس و تألیف کتاب‌‌های علمی پرداخت و در مجامع علمی و روحانیت مطرح شد. او در جریان انقلاب اسلامی ایران فعالیتهای سیاسی و اجتماعی گسترد‌ه‌ای داشت؛ از جمله شرکت در راهپیمایی‌‌ها و کمک به مجروحان انقلاب. پس از انقلاب، مسئولیت‌‌های مختلفی در نیروی انتظامی، سازمان تبلیغات اسلامی و نیروی دریایی ارتش بر عهده گرفت و در جبهه‌‌های جنگ ایران و عراق حضور فعال داشت.
او همچنین خدمات فرهنگی و اجتماعی متعددی انجام داد؛ از جمله تأسیس حوزه علمیه، کتابخانه عمومی، حسینه، صندوق قرض‌الحسنه و بنیاد حفظ و نشر آثار اهل‌بیت(ع). آیت‌الله نجفی تألیفات متعددی در زمینه‌‌های فقه، اصول، تفسیر، حدیث و تاریخ اسلام از خود به‌‌جای گذاشت و در تربیت طلاب و دانشجویان تلاش‌‌های بسیاری کرد. او در نهم اردیبهشت 1403ش در تهران دار فانی را وداع گفت و در ابن‌بابویه شهرری به خاک سپرده شد.اجتماعی ایفا کرده است.
حجت‌الاسلام والمسلمین هادی قدس(ره)
حاج شیخ هادی قدس، فرزند محمود، امام جمعه کلاچای در استان گیلان، در ۹ دی ۱۳۱۱ش در روستای لیماچال اشکور متولد شد. پس از آموختن، خواندن و نوشتن، در ۱۳۲۵ش به رودسر رفت و در مدرسه علمیه روحانیه، تحت اشراف آیت‌الله سید محمدهادی روحانی، به فراگیری مقدمات علوم دینی پرداخت. پس از چهارسال، رهسپار حوزه علمیه قزوین شد و پنج‌سال نیز در آنجا ادامه تحصیل داد. در ۱۳۳۴ ش به حوزه علمیه قم رفت و پس از اتمام دوره سطح، در حوزه درس خارج فقه و اصول آیات عظام: سیدحسین بروجردی، امام خمینی، محمدتقی بهجت، عباسعلی شاهرودی، سیدمحمد محقق داماد، محمد فکور یزدی و سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی(قد) شرکت جست و تا ۱۳۵۶ ش به تحصیل و نیز تدریس علوم مشغول بود.
مرحوم قدس، در تیر ۱۳۵۸ ش به‌منظور تبلیغ دین به کلاچای در استان گیلان اعزام شد و سپس در ۲۸ آبان همان سال، امامت جمعه آنجا را بر عهده گرفت. همچنین در سمت قضاوت در دادگاه انقلاب اسلامی رودسر و حومه به فعالیت پرداخت. وی نخستین امام جمعه کلاچای بود و تا سال ۱۳۸۰ ش این مسئولیت را برعهده داشت. وی قبل از ورود به قم، مدتی در تهران و در مدرسه حاج ابوالفتح مشغول تحصیل شد و از محضر مدرسین این مدرسه همانند: سید محمدحسین لنگرودی، شیخ علی فلسفی تنکابنی و سید محمدمهدی اشکوری، بهره‌های علمی برد.
این عالم ربانی روز چهارشنبه ۲۹ فروردین ۱۴۰۳ش مطابق ۸ شوّال ۱۴۴۵ق، دار فانی را وداع گفت.