گفتم گفت (14)
سلاح و قلم و بیان
فکر می کردم در عصر اینترنت و فضای مجازی، دوره قلم و کتاب گذشته است.
استاد گفت: در همین عصر هم، آنچه در فضای مجازی و سایت‌ها و وبلاگ‌ها، اثرگذار و موج‌آفرین است، همان نوشته‌هاست که بارگذاری می‌شود. اگر روحانی مجهّز به سلاح قلم و بیان نباشد، کارش لنگ است و از قافله عقب می‌ماند.
گفتم: الآن نه مجالس و منبرها رونقی دارد، نه کتاب‌ها و مجلاّت، خواننده‌ای.
استاد گفت: کاربرد قلم که تنها کتاب نوشتن نیست. بیان هم در منبر و خطابه خلاصه نمی‌شود. اگر یک مطلب مفید و اثرگذار، با قلمی جذّاب و نافذ. در گروه یا کانالی گذاشته شود، در کمترین زمان هزاران خواننده پیدا می‌کند، دیگران هم آن را در گروه‌های دیگر می‌گذارند و مخاطبان خیلی زیادتر می‌شوند و یکی ضرب در هزار می‌شود.
گفتم: در مورد بیان و سخنرانی چی؟
استاد گفت: آن هم همین‌طور، گاهی یک بحث کوتاه، یا تحلیل سیاسی، یا موضوع تفسیری، تربیتی، اجتماعی با بیان گیرا و مؤثر، انبوهی از مخاطبان را جذب می‌کند و بهره می‌برند؛ همچنان که معاندان و مخالفان هم، از همین گفتن و نوشتن در فضای مجازی استفاده می‌کنند و افکار عمومی را در جهت خاص سوق می‌دهند، یا شبهه می‌آفرینند و تشویش اذهان می‌کنند. مرحوم شرف‌الدین جمله‌ای دارد و می‌گوید: هدایت از همان راه منتشر می‌شود که ضلالت نشر می‌یابد؛ «لا تنشر الهدای الّا من حیث انتشر الضّلال.»
گفتم: رمز جاذبه‌های قلمی بعضی از نویسندگان چیست؟
استاد گفت: آرزو دارم یک روز ببینم که طلبه‌ها، همان‌طور که جلسات و تمرین منبر دارند، جلسه تمرین نویسندگی هم داشته باشند. روش‌های برتر نویسندگی را بحث کنند. نوشته‌های قوی و اثر گذار را در جلسه بخوانند، نقاط قوت و ضعف آنها را بررسی کنند، بنویسند و نوشته یکدیگر را نقد کنند تا کمال یابند.
گفتم: طلبه‌ها گاهی چنان به درس و بحث مشغول‌اند که فرصتی برای این کار ندارند یا اهمیتی به آن نمی‌دهند.
استاد گفت: نابرده رنج، گنج میسّر نمی‌شود. تا کسی وقت عزیزش را صرف این‌گونه تمرین‌ها و مطالعه‌ها نکند، هنر نوشتن پیدا نمی‌کند. اگر قلم و بیان سلاح است، باید روش استفاده از آن را هم آموخت!
استاد گفت: در همین عصر هم، آنچه در فضای مجازی و سایت‌ها و وبلاگ‌ها، اثرگذار و موج‌آفرین است، همان نوشته‌هاست که بارگذاری می‌شود. اگر روحانی مجهّز به سلاح قلم و بیان نباشد، کارش لنگ است و از قافله عقب می‌ماند.
گفتم: الآن نه مجالس و منبرها رونقی دارد، نه کتاب‌ها و مجلاّت، خواننده‌ای.
استاد گفت: کاربرد قلم که تنها کتاب نوشتن نیست. بیان هم در منبر و خطابه خلاصه نمی‌شود. اگر یک مطلب مفید و اثرگذار، با قلمی جذّاب و نافذ. در گروه یا کانالی گذاشته شود، در کمترین زمان هزاران خواننده پیدا می‌کند، دیگران هم آن را در گروه‌های دیگر می‌گذارند و مخاطبان خیلی زیادتر می‌شوند و یکی ضرب در هزار می‌شود.
گفتم: در مورد بیان و سخنرانی چی؟
استاد گفت: آن هم همین‌طور، گاهی یک بحث کوتاه، یا تحلیل سیاسی، یا موضوع تفسیری، تربیتی، اجتماعی با بیان گیرا و مؤثر، انبوهی از مخاطبان را جذب می‌کند و بهره می‌برند؛ همچنان که معاندان و مخالفان هم، از همین گفتن و نوشتن در فضای مجازی استفاده می‌کنند و افکار عمومی را در جهت خاص سوق می‌دهند، یا شبهه می‌آفرینند و تشویش اذهان می‌کنند. مرحوم شرف‌الدین جمله‌ای دارد و می‌گوید: هدایت از همان راه منتشر می‌شود که ضلالت نشر می‌یابد؛ «لا تنشر الهدای الّا من حیث انتشر الضّلال.»
گفتم: رمز جاذبه‌های قلمی بعضی از نویسندگان چیست؟
استاد گفت: آرزو دارم یک روز ببینم که طلبه‌ها، همان‌طور که جلسات و تمرین منبر دارند، جلسه تمرین نویسندگی هم داشته باشند. روش‌های برتر نویسندگی را بحث کنند. نوشته‌های قوی و اثر گذار را در جلسه بخوانند، نقاط قوت و ضعف آنها را بررسی کنند، بنویسند و نوشته یکدیگر را نقد کنند تا کمال یابند.
گفتم: طلبه‌ها گاهی چنان به درس و بحث مشغول‌اند که فرصتی برای این کار ندارند یا اهمیتی به آن نمی‌دهند.
استاد گفت: نابرده رنج، گنج میسّر نمی‌شود. تا کسی وقت عزیزش را صرف این‌گونه تمرین‌ها و مطالعه‌ها نکند، هنر نوشتن پیدا نمی‌کند. اگر قلم و بیان سلاح است، باید روش استفاده از آن را هم آموخت!