آیت‌الله‌العظمی جوادی آملی
علم حقیقی راهی به سوی طهارت و فرشتگی
این مرجع تقلید تصریح کردند: نه‌تنها فقط دستورات دینی را برای رفتن به بهشت یا نرفتن به جهنم انجام دهیم؛ بلکه برای رسیدن به مقامی است که فرشته شویم و پاک گردیم.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی بنیاد علوم وحیانی اسراء، جلسه هفتگی درس اخلاق حضرت آیت‌الله جوادی آملی، 2 آبان در مسجد اعظم قم به‌صورت حضوری و با حضور اقشار مختلف مردم برگزار شد. در این جلسه، معظم‌له به ادامه شرح حکمت ۱۴۷ نهج‌البلاغه پرداختند و بیان کردند: مولا امیرالمؤمنین(ع) در این حکمت می‌فرماید: «يا كميل‌بن زيادٍ! إن هذه القلوب أوعية فخيرها أوعاها، فاحفظ عني ما أقول لك، الناس ثلاثة: فعالم رباني و متعلم على سبيل نجاةٍ و همج رعاع»؛ علم، نه‌تنها جایی را تنگ نمی‌کند؛ بلکه قلب و وجود انسان را برای درک بیشتر گسترده می‌سازد.
ایشان اظهار کردند: علم حقیقی، قلب را مشروح‌تر و وسیع‌تر می‌کند و لذا هیچ عالمی با عالم دیگر درگیر نیست؛ همان‌طور که هیچ قلبی با قلب دیگری درگیر نیست. این امر، اولین نشانه آب زندگانی است. اینکه فرموده‌اند: ما آمده‌ایم به شما آب حیات بدهیم، آب زندگانی یعنی علمی که به ما حیات می‌بخشد.
این مرجع تقلید، با بیان اینکه حقیقت علم، شرح صدر به همراه دارد، تصریح کردند: هر جا کم‌ظرفیتی مشاهده شود، به این دلیل است که حقیقت علم نیست یا قلب انسان بیمار است. علم حقیقی نباید با جهل آمیخته شود؛ زیرا در این صورت، هم جای علم را تنگ می‌کند، هم انسان کم‌ظرفیت می‌شود: «رب عالمٍ قد قتله جهله وعلمه معه لا ينفعه».
معظم‌له با بیان اینکه قلب وسیع، آسیب‌پذیر نیست، اظهار کردند: اگر قلب انسان سالم باشد، گنجایش بیشتری برای دریافت علم دارد و هیچ‌گاه جای کسی را تنگ نمی‌کند؛ اما اگر علم با جهل آمیخته شود یا قلب بیمار باشد، به فساد کشیده می‌شود.
ایشان با بیان اینکه دل انسان می‌تواند او را فرشته کند، تأکید کردند: باید تلاش کنیم، «عالم ربانی» شویم. ائمه اطهار(ع)، هم علمشان خالص محض است، هم قلبشان خالص محض! این دین می‌خواهد که ما شاگرد آنها باشیم؛ یعنی نه‌تنها فقط دستورات دینی را برای بهشت رفتن یا نرفتن به جهنم انجام دهیم؛ بلکه به مقامی برسیم که فرشته شویم و پاک گردیم. همان‌طور که خداوند درباره اهل‌بیت(ع) می‌فرماید: من اراده کرده‌ام که شما مطهر باشید: [إنما يريد الله ليذهب عنكم الرجس أهل البيت ويطهركم تطهيرًا]؛ نهایت طهارت در اهل‌بیت عصمت و طهارت(ع) هست؛ هر چند مردم عادی به آن مقام والا نمی‌رسند؛ لذا پیامبر(ص) می‌فرماید: مسجد، برای این نیست که جهنم نروید و بهشت بروید؛ بلکه برای این است که پاک بشوید: [فيه رجال يحبون أن يتطهروا والله يحب المطهرين]؛ اگر کسی گفت: من می‌خواهم پاک بشوم؛ یعنی سلسله پیشوایانی دارم که مطهر هستند و من شاگرد آنها هستم و اراده کرده‌ام که من نیز مطهر شوم.
حضرت آیت‌الله جوادی آملی در ادامه، به ذکر خاطره‌ای از دوران دفاع مقدس پرداختند و اظهار کردند: ما عزیزانی داشتیم که در زمستان سرد کردستان، برای حفظ سنگرهای خود، آنقدر مقاومت کردند و ماندند تا از سرما یخ زدند و به این شکل به شهادت رسیدند! وقتی پیکر اینها را آوردند در مسجد اعظم قم، ما معمولاً در مجلس ترحیم، قرآن و فاتحه می‌خوانیم و تا آخر فرصت نشستن نیست؛ اما آن شب تا آخر مجلس نشستم و گریه کردم؛ نه برای ثواب؛ بلکه گریه خجالت! این جوانی که این‌گونه برای دفاع از دین و وطن به شهادت می‌رسد، اینها عالم ربانی نیستند؟! پس می‌شود کسی در حوزه نباشد؛ ولی عالم ربانی باشد. اینها هستند که فرشته‌ها به سراغ آنها می‌آیند و سلام عرض می‌کنند.
ایشان در پایان گفتند: مسجد، حوزه و دانشگاه برای این است که انسان طاهر و عالم ربانی شود؛ طیب و طاهر شود و این خیلی بالاتر از عدالت است.
ایشان اظهار کردند: علم حقیقی، قلب را مشروح‌تر و وسیع‌تر می‌کند و لذا هیچ عالمی با عالم دیگر درگیر نیست؛ همان‌طور که هیچ قلبی با قلب دیگری درگیر نیست. این امر، اولین نشانه آب زندگانی است. اینکه فرموده‌اند: ما آمده‌ایم به شما آب حیات بدهیم، آب زندگانی یعنی علمی که به ما حیات می‌بخشد.
این مرجع تقلید، با بیان اینکه حقیقت علم، شرح صدر به همراه دارد، تصریح کردند: هر جا کم‌ظرفیتی مشاهده شود، به این دلیل است که حقیقت علم نیست یا قلب انسان بیمار است. علم حقیقی نباید با جهل آمیخته شود؛ زیرا در این صورت، هم جای علم را تنگ می‌کند، هم انسان کم‌ظرفیت می‌شود: «رب عالمٍ قد قتله جهله وعلمه معه لا ينفعه».
معظم‌له با بیان اینکه قلب وسیع، آسیب‌پذیر نیست، اظهار کردند: اگر قلب انسان سالم باشد، گنجایش بیشتری برای دریافت علم دارد و هیچ‌گاه جای کسی را تنگ نمی‌کند؛ اما اگر علم با جهل آمیخته شود یا قلب بیمار باشد، به فساد کشیده می‌شود.
ایشان با بیان اینکه دل انسان می‌تواند او را فرشته کند، تأکید کردند: باید تلاش کنیم، «عالم ربانی» شویم. ائمه اطهار(ع)، هم علمشان خالص محض است، هم قلبشان خالص محض! این دین می‌خواهد که ما شاگرد آنها باشیم؛ یعنی نه‌تنها فقط دستورات دینی را برای بهشت رفتن یا نرفتن به جهنم انجام دهیم؛ بلکه به مقامی برسیم که فرشته شویم و پاک گردیم. همان‌طور که خداوند درباره اهل‌بیت(ع) می‌فرماید: من اراده کرده‌ام که شما مطهر باشید: [إنما يريد الله ليذهب عنكم الرجس أهل البيت ويطهركم تطهيرًا]؛ نهایت طهارت در اهل‌بیت عصمت و طهارت(ع) هست؛ هر چند مردم عادی به آن مقام والا نمی‌رسند؛ لذا پیامبر(ص) می‌فرماید: مسجد، برای این نیست که جهنم نروید و بهشت بروید؛ بلکه برای این است که پاک بشوید: [فيه رجال يحبون أن يتطهروا والله يحب المطهرين]؛ اگر کسی گفت: من می‌خواهم پاک بشوم؛ یعنی سلسله پیشوایانی دارم که مطهر هستند و من شاگرد آنها هستم و اراده کرده‌ام که من نیز مطهر شوم.
حضرت آیت‌الله جوادی آملی در ادامه، به ذکر خاطره‌ای از دوران دفاع مقدس پرداختند و اظهار کردند: ما عزیزانی داشتیم که در زمستان سرد کردستان، برای حفظ سنگرهای خود، آنقدر مقاومت کردند و ماندند تا از سرما یخ زدند و به این شکل به شهادت رسیدند! وقتی پیکر اینها را آوردند در مسجد اعظم قم، ما معمولاً در مجلس ترحیم، قرآن و فاتحه می‌خوانیم و تا آخر فرصت نشستن نیست؛ اما آن شب تا آخر مجلس نشستم و گریه کردم؛ نه برای ثواب؛ بلکه گریه خجالت! این جوانی که این‌گونه برای دفاع از دین و وطن به شهادت می‌رسد، اینها عالم ربانی نیستند؟! پس می‌شود کسی در حوزه نباشد؛ ولی عالم ربانی باشد. اینها هستند که فرشته‌ها به سراغ آنها می‌آیند و سلام عرض می‌کنند.
ایشان در پایان گفتند: مسجد، حوزه و دانشگاه برای این است که انسان طاهر و عالم ربانی شود؛ طیب و طاهر شود و این خیلی بالاتر از عدالت است.