حجتالاسلام والمسلمین حسینی کوهساری، معاون ارتباطات و امور بینالملل حوزههای علمیه در گفتوگو با خبرگزاری حوزه، اظهار کرد: معاونت ارتباطات و بینالملل حوزه عهدهدار دو مأموریت و دو رسالت مهم، از رسالتهای حوزههای علمیه است. یکی مأموریت ارتباطات حوزه بهویژه ارتباطات حوزه با نظام به این مجموعه واگذار شده است که در قالب تفاهمنامهها، ستادهای راهبری، ستادهای همکاری مشترک حوزه و نهادها و در قالب حضور نمایندگان حوزه در کمیسیونها و شوراهای مهم کشوری و استانی و... تحقق پیدا میکند.
فعالیت ۱۷ ستاد مشترک همکاری و دهها ستاد راهبری در حوزه علمیه
وی افزود: اگرچه حوزه برای ارتباطات با نظام، ظرفیتهای دیگری هم دارد ولی در ساختار جدیدی که از سوی شورایعالی حوزههای علمیه مصوب گردید، ستادهای راهبری، دبیرخانههای همکاری مشترک و... به این معاونت محول شده است که بحمدالله ظرفیت بسیار بالایی از تعاملات و همکاری را رقم زده است. همین الآن تمام تفاهمنامههای حوزههای علمیه و در میان این تفاهمنامهها، ۱۷ ستاد همکاری مشترک میان حوزه و دستگاههایی از نظام اسلامی در حال فعالیت است. مطلع هستید، وقتی تفاهمنامهها به یک سطحی از تعامل میرسند، تبدیل به ستاد همکاری مشترک میشوند که از جمله این ستادها، «ستاد همکاری حوزه و آموزش و پرورش»، «ستاد همکاری حوزه و وزارت اقتصاد»، «ستاد همکاری حوزه و وزارت بهداشت»، «ستاد همکاری حوزه و قوهقضائیه» هستند.
حجتالاسلام والمسلمین حسینی کوهساری، با بیان اینکه در طول زمان برخی از این همکاریها و تفاهمات میاندستگاهی به ستادهای همکاری مشترک منجر میشود، ادامه داد: ما در قبال دبیرخانه ستادهای همکاری مشترک حوزه و مجموعههای نظام، برنامهها و پیگیریهایی را داریم که در حال انجام است.
مأموریتهای پیشران حوزههای علمیه
معاون ارتباطات و بینالملل حوزههای علمیه، به مأموریت دوم این مجموعه اشاره کرد و گفت: بُعد بینالمللی فعالیتها، مأموریت دوم این معاونت است که یک مأموریت راهبردی و یک مقوله بسیار کلیدی برای حوزههای علمیه، خصوصاً حوزههای علمیه امروز میباشد. تحولاتی که در عالم ارتباطات و رسانه اتفاق افتاده، در کنار تحولاتی که در مناسبات بینالمللی به وجود آمده است و نقشی که امروزه انقلاب و نظام اسلامی در عرصه بینالملل ایفا میکند، ظرفیتهای جدیدی را نیز در عرصه بینالملل برای ما فراهم کرده است، طبیعی است که در این ظرفیت و در این فضا، حوزههای علمیه هم بتوانند، نقش جدیتری داشته باشند؛ لذا فکر میکنیم، هر دو مأموریت مرکز ارتباطات و بینالملل، چه مأموریت ارتباطات و چه مأموریت بینالملل، میتواند جز مأموریتهای پیشران حوزههای علمیه تلقی شود. اینکه عرض میکنیم پیشران، به این معناست که این مقولهها، هرچه پیشرفت و ارتقای جدیتری داشته باشد، یک اثر فرابخشی نسبت به کل حوزههای علمیه همراه خواهد داشت و آن عنصر پیشران میتواند، موجب تحولاتی در کل فعالیتهای حوزههای علمیه چه فعالیتهای آموزشی، پژوهشی، تبلیغی و تربیتی حوزههای علمیه شود.
تعامل و ارتباطات بینالمللی حوزه نمیتواند تنها در یکجا محصور باشد
وی بیان کرد: نکته دوم اینکه، ما چه در عرصه ارتباطات و چه عرصه بینالملل در مجموعه اسناد حوزههای علمیه، شاهد یک نگاه و یک رویکرد جدی در اسناد بالادستی و در لایهای کلانتر در فرمایشات و نگاههای مقام معظم رهبری، مراجع معظم تقلید و شورایعالی حوزههای علمیه هستیم و لذا این دو مقولهای است که هم در فرمایشات بزرگان حوزههای علمیه و مراجع معظم تقلید، شورایعالی حوزه، جامعه مدرسین و مجامع تصمیمگیر برای حوزه، کاملاً یک نقش برجستهای است و در اسناد هم خودش را نشان داده است، بهنحوی که در اسناد بالادستی تا ریزترین مجموعههای برنامهای حوزههای علمیه، خودش را نشان میدهد. نکته سومی که به آن معتقدیم، این است که این مأموریت ارتباطات یا ارتباطی حوزههای علمیه و مأموریت بینالمللی آن، منحصر در مرکز ارتباطات و بینالملل نمیتواند باشد و این معاونت میتواند نقش ستادی، ساماندهی، هدایت، نظارت و ارزیابی را داشته باشد.
برخورداری تمام ارکان حوزه از پیوست و برش بینالمللی
حجتالاسلام والمسلمین حسینی کوهساری تأکید کرد: معتقدیم تمام معاونتها و همه مجموعهها و نهادهای حوزوی باید، برش ارتباطی و برش بینالمللی داشته باشند. همه مجموعهها باید دارای پیوست ارتباطی با نظام و پیوست بینالمللی باشند؛ لذا ما خودمان را در معاونت ارتباطات و بینالملل به یک معنا راهبر و تنظیمکننده این مقوله میدانیم؛ چراکه در عرصه بینالملل، فقط یک مجموعهای خاص از حوزه علمیه نمیتواند نقشآفرین باشد؛ بلکه همه ظرفیتهای حوزههای علمیه و همه معاونتها و همه برنامهها با رویکرد ارتباطی و بینالمللی، میتواند پیوست ارتباطی و بینالمللی داشته باشد. ما جای خودمان را نقش ستادی، برنامهریز و بهاصطلاح هدایتکننده و سامانبخش به این نوع فعالیتها میدانیم و نقطه مطلوب را وقتی میدانیم که این پیوست ارتباط با نظام و پیوست بینالملل، در همه برنامههای حوزههای علمیه دیده شود؛ البته در مقوله ارتباطی، صرفاً ارتباطات حوزه علمیه را منحصر با ارتباطات با نظام نمیدانیم؛ بلکه معتقدیم حوزههای علمیه، باید با عموم مردم، جامعه، نخبگان، نهادها و تشکلهای مردمی ارتباط داشته باشند و نیز، ارتباط با رسانه، ارتباط با کنشگران اجتماعی، کنشگران فضای مجازی و نخبگان فضای مجازی هم، بخشی از فضای ارتباطی حوزه است؛ ولذا در کنار ارتباط با نظام و حاکمیت اسلامی، ارتباطات مردمی، ارتباطات با جامعه و ارتباطات فضای مجازی، یک اهمیت و یک جایگاه مهمی دارد و تمرکز ما در ارتباطات، بر ارتباطات با نظام است و تلاش کردهایم، گامهای اولیه برای ساماندهی داشته باشیم و آن بخشهای دیگر ارتباطات حوزه با مجموعهها و سایر بخشهای دیگر حوزه در برنامههایشان دارند که درحال انجام است و ما میتوانیم، در این زمینه کمک مجموعه باشیم. با این حال، مجموعه این شبکههای ارتباطی در آینده بهشکل متمرکزی، برنامهریزی و هدایت و حلقههای مفقوده هم، در این شبکه جایابی شود.
تأمین نیازهای فکری و معرفتی همه انسانها از آرمان اسلام است
معاون ارتباطات و بینالملل حوزههای علمیه اظهار کرد: نکته دیگر اینکه ما چه در عرصه ارتباطی و چه در عرصه بینالملل، اگر یک وضعیت مطلوب و ایدهآلی را بخواهیم داشته باشیم، بهفضل الهی در فرمایشات بزرگان ما، یک ترسیمی از وضعیت مطلوب این مأموریتها طراحی و تبیین شده؛ ولذا ما همیشه باید خودمان را با وضعیت مطلوب و وضعیت ایدهآل ارزیابی کنیم. طبعاً نسبت به آرمانها و نسبت به وضعیت مطلوب چه در عرصه ارتباطات با نظام و جامعه و چه در عرصه ارتباطات بینالمللی فاصله زیادی داریم و راههای نرفته فراوانی پیش رویمان است؛ اگرچه کارهایی که انجام شده هم، کارهای ارزشمندی است؛ اما منظورمان این نیست که ما در یک وضعیت مطلوب ایدهآلی قرار داریم. حالا بهشکل خاص میخواهم اشارهای کنم به برخی از آن رسالتها، مأموریتها و نقاط آرمانی ما در عرصه بینالملل: معتقدیم همه انسانهایی که در جهان معاصر زندگی میکنند، اعم از اینکه اینها از شیعیان، اهلسنت، پیروان ادیان آسمانی یا از ادیان مختلف میباشند، نیازهای فکری، روحی و معنوی دارند. ما معتقدیم طبق مبانی خودمان، طبق آیات قرآن و منابع دینی، با توجه به اینکه دین اسلام، یک دین جهانی و با یک نگاه جامع و تمدنی است، تأمین نیازهای فکری و معرفتی و همچنین روحی و عاطفی و معنوی همه انسانها را از جمله آرمانهای خودش میداند؛ چراکه قرآن، یک کتاب جهانی است و پیامبر اکرم(ص) و اهلبیت(ع)، شخصیتهای جهانی و شخصیتهای انسانی هستند و تراز اینها، یک تراز جهانی و بینالمللی است؛ لذا ما خودمان را فقط محدود به مخاطبان خاصی که ممکن است، همکیش، همزبان، هممذهب و همدین ما باشند، نمیدانیم.
رسالت جهانی ما پاسخگویی به نیازهای همه انسانهاست
وی ادامه داد: یک عرصه از آرمانها و رسالتهای جهانی ما، پاسخگویی به نیازهای فکری، معرفتی، روحی، عاطفی و نیازهای معنوی همه انسانهایی است که در دنیا هستند؛ اگرچه این آرمان، آرمان خیلی بزرگی است؛ اما بزرگ بودن آرمان نباید مانع شود تا ما از این نکته غافل باشیم که خداوند منان و قرآن کریم از ما مسلمانان خواستهاند که شما این معارف را یک معارفی در افق پهنه جهانی ببینید و انشاءالله جزء مسلمات فکری ماست که با ظهور حضرت حجت(عج)، همه اینها توسط امام حی معصوم(عج) در همه جای دنیا محقق خواهد شد.
این استاد حوزه علمیه ادامه داد: امروز هم، یک نگاه جهانی ناظر به آینده در حوزههای علمیه وجود دارد و طبعاً با این هدف، ما فاصله طولانی داریم. هدف در رسالت، مربوط به نهاد دین و نهاد حوزههای علمیه است و آن این است که در خود حوزههای علمیه، بهعنوان یک نهاد دیرینهای که سابقه بیش از هزار سال دارد، از زمان حضور امام معصوم(ع) و شاگردان اهلبیت(ع)، عهدهدار تنظیم شاخههای مختلف علوم اسلامی بودهاند و این بعد از عصر غیبت، در قالب علوم مختلف و در قالب همین حوزههای علمیه امتداد پیدا کرده است. این نهاد علمی و دینی فاخر، باید در عرصه بینالملل هم بهشکل کامل شناختهشده باشد و هم بتواند، ارتباطات نهادی با مجموعههای ادیانی، علمی و فرهنگی در عرصه بینالملل داشته باشد؛ لذا هدف دومی که ما فکر میکنیم، جزء رسالتهای حوزههای علمیه است، اینکه نقش نهاد حوزههای علمیه در عرصه بینالمل باید به یک نقشآفرینی مؤثر و کنشگری فعالانه در عرصههای بینالمللی و عرصههای جهانی ارتقا پیدا کرده و در تعامل با سازمانها و نهادهای بینالمللی، مراکز علمی- آموزشی و دینی - فرهنگی بینالمللی باشد. محوریت این کنشگری، عرصهای معرفتی، فکری، علمی، فرهنگی و دینی است؛ البته این تعامل، همراهی و کنشگری گاهی در عرصههای اجتماعی، سیاسی و بینالمللی هم امتداد و توسعه پیدا میکند.
پیگیری شکلگیری امت واحده اسلامی و رسیدن به تمدن نوین اسلامی
حجتالاسلام حسینی کوهساری ابراز کرد: هدف و آرمان سومی که تعقیب میکنیم که مضامین و رسالت آن، برگرفته از فرمایشات بزرگان حوزههای علمیه، مراجع معظم تقلید و امامین انقلاب و همه اینها برخاسته از اسلام مبین، قرآن شریف، سنت نبوی(ص) و اهلبیت(ع) است، امتسازی اسلامی است. ما یک هدف و آرمانی هم در دایره جوامع اسلامی و جهان اسلام دنبال میکنیم و آن هم، آرمان وحدت دنیای اسلام، شکلگیری امت واحده اسلامی و رسیدن به تمدن نوین اسلامی است؛ البته این هدف، آرمان بزرگی است که در جهان اسلام باید محقق شود و طبعاً علمای دین و حوزههای علمیه در این زمینه نقش کلیدی و محوری دارند، طبعاً در این زمینه علمای شیعه با علمای اهلسنت و علمای مذاهب مختلف، باید با وحدت، همدلی، همفکری، تعامل و همکاری بتوانند، این هدف بزرگ را محقق کنند که مضامین، دستورات، آیات و روایات فراوانی در این زمینه بیان شده است.
کنشگری بینالمللی برای پیروزی جبهه حق بر باطل
وی به چهارمین مأموریت و آرمان معاونت ارتباطات و بینالملل حوزه اشاره کرد و گفت: وقتی ما به قرآن کریم مراجعه میکنیم، قرآن بیان میکند: مستضعفین عالم با هم منسجم شوند و در برابر مستکبرین عالم از خودشان دفاع کنند و بتوانند، یک نظام جهانی عادلانهای را در عالم محقق کرده، توحید، اخلاق، عقلانیت و ارزشها را در همه جهان محقق کنند و این مهم باید بهشکل حاکمیت بندگان صالح خداوند و حاکمیت توحید و عدالت، امنیت، عقلانیت و اخلاق در همه جهان اجرا شود؛ لذا در این عرصه، نقشآفرینی علمای دین، ادیان و مراکز دینی و حوزوی را جزء آرمانهای خودمان میبینیم که بتوانند کمک کنند به اینکه در عالم همه ارزشهای انسانی محقق شود و به یک معنا جبهه حق، نسبت به جبهه باطل و جبهه صالحان نسبت به طواغیت عالم و مستکبرین و قلدرها بتواند، در دنیا به پیروزی برسد. این آرمانی اسلامی و قرآنی است که حضرت امام(ره) و مقام معظم رهبری و علمای ما بیان میکنند که در عالم اگر ظلمی و فسادی باشد و جریانهایی ضدتوحید، ضدعقلانیت، ضداخلاق، ضدارزشها باشد، ما نسبت به اینها یک احساس مسئولیتی داریم؛ ما در نگاه به عرصههای بینالمللی، یک آرمانهایی را داریم که این آرمانها فراتر از حوزههای علمیه آرمانهای دنیای اسلام و نظام جمهوری اسلامی است. آرمانهای همه آزادیخواهان، همه خیرخواهان و صالحان عالم است. طبعاً حوزههای علمیه در این زمینه، نقش مهم و کلیدی و راهبری دارند و این یک نوع کنشگری بینالمللی و جهانی برای پیروزی جبهه حق بر جبهه باطل و شکلگیری جبهه مستضعفین عالم در برابر مستکبرین است.
نگاهی به فعالیتهای دوساله اخیر بینالملل حوزه
معاون ارتباطات و بینالملل حوزههای علمیه در بخش دیگری از گفتوگوی سه ساعته خود با خبرگزاری حوزه، اظهار کرد: گزارشی که من تقدیم میکنم، عمدتاً ناظر بر فعالیتهای دو سال اخیر است و امروز در یک دوره گذار هستیم که مرکز ارتباطات و بینالملل حوزههای علمیه، از نظر ساختاری به معاونت ارتباطات و بینالملل ارتقا پیدا میکند که این ارتقا بدین جهت صورت گرفت که چه نگاه ارتباطی و چه نگاه بینالمللی حوزههای علمیه، با یک قوت و قدرت و وسعت بیشتری بتواند، انشاءالله ایفای نقش کند؛ لذا بخشی از عرایضی که تقدیم میکنم، شاید به یک معنا، گزارشی اجمالی از این دوره مرکز ارتباطات بینالملل باشد، با تأکید بر این یکی دو سال اخیر.
وی اضافه کرد: یکی از کارهای مهمی که ما در خلال این سالها انجام دادهایم، اشراب رویکرد ارتباطی و بینالمللی یعنی اشراب هر دو مأموریت در اسناد بالادستی، در نظام برنامهای و منظومه برنامهای حوزههای علمیه است. ما چه در اسناد بالادستی و چه در چندین نظام جامعی که طراحی شده، نظام جامع بینالملل، نظام جامع ارتباطی حوزههای علمیه، چه در برنامههای افق پنجساله حوزههای علمیه، در طرح کارویژههای روحانیت و در بسیاری از ضوابط و مقررات و آییننامههایی که حوزههای علمیه برای خودش در خلال این سالها طراحی کرده است، سعی کردهایم، نگاه ارتباطی و بینالمللی را تثبیت کنیم تا یک ریلگذاریهایی انجام بشود و بهفضل الهی دهها برنامه مهم در عرصه ارتباطی و دهها برنامه مهم در عرصه بینالملل، طراحی و یا طرحهایش نوشته شده است که بحمدالله مراحل تصویب خیلی از این طرحها به پایان رسیده است.
حجتالاسلام والمسلمین حسینی کوهساری افزود: طبعاً در میان این برنامهها و طرحها، یکسری برنامههایی را که رویکرد تحولی بیشتری داشتند و دارای اولویت بودند، جدا کردهایم. ما یک برنامه تحولی برای عرصه ارتباطی و یک برنامه تحولی برای عرصه بینالملل داریم که برنامههای مهمتر و دارای اولویت بیشتر را از میان برنامههای طراحیشده انتخاب کردهایم و تا حدودی افقهای آینده ما و اولویتهای ما روشن است.
فراهمسازی زیرساختهای مطالعاتی و پژوهشی ناظر به عرصه بینالملل
معاون ارتباطات و بینالملل حوزههای علمیه اضافه کرد: محور و اقدام دومی که ما در خلال دو سه سال اخیر انجام دادهایم، برخی از زیرساختهای مطالعاتی و پژوهشی ناظر بر عرصه بینالملل بود. فکر میکنیم، عرصه بینالملل عرصه پیچیده، نیازمند کارشناسی و مطالعه و دیدن ابعاد مختلف یک فعالیت چه ناظر به ارتباطات و چه ناظر به بینالملل است و تلاش کردهایم، برخی طرحهای پژوهشی و مطالعاتی را با همکاری معاونت محترم پژوهش تعریف و بعضاً به نتیجه برسانیم. اگرچه هنوز صدها عرصه پژوهشی، نیازمند مطالعه و ورود پژوهشگران و محققان است.
استاد جامعة المصطفی العالمیه ادامه داد: خوشبختانه آن بخش که مربوط به ارتباطات ما با نظام میشود، در قالب دبیرخانه طرحهای مورد حمایت نظام که در معاونت پژوهش طراحی شده، یک زیرساخت علمی و زیرساخت مطالعاتی خوبی فراهم شده است. برای اینکه مسائل و نیازهای نظام را در بدنه حوزه مورد مطالعه قرار دهیم و مطالعات و تحقیقات ما، ناظر به نیازها و مسائل نظام باشد، در آن کلانپروژه مطالعاتی مشارکت داریم. خود حقیر عضو شورای سیاستگذاری دبیرخانه طرحهای مورد حمایت نظام هستم. در این دبیرخانه بحمدالله در حال حاضر صدها پروژه در حال اجراست و یک اطمینان خاطری به انسان میدهد که کارهایی که از این بعد در حوزههای علمیه انجام میشود، ناظر به نیازها و اولویتهای نظام باشد و یک عقبه مطالعاتی و تحقیقاتی را برای این کار فراهم میکنیم. ما در این بخش، بخشی از پروژههای مورد نیاز عرصه بینالملل را هم در همین دبیرخانه دیدهایم و امروزه دهها پروژه تحقیقاتی در حال اجراست، برای اینکه بتواند، آن پشتوانه مطالعاتی و علمی کار را تأمین کند. اگرچه ما در این زمینه ضرورتها و نیازهای خیلی بیشتری داریم و حقیقتاً باید در این زمینه کارهای عمیقتری انجام شود و همینجا من از مراکز علمی- پژوهشی از فضلا اساتید حوزههای علمیه و کسانی که در شُرُف نوشتن پایاننامه، کتاب، و تحقیقات علمی هستند، دعوت میکنم، در این زمینه کمک کنند تا ما بتوانیم با نگاه عمیقتر و کارشناسیتر در عرصههای ارتباطی و بینالملل اقدام کنیم.
راهاندازی مجتمع آموزشی و پژوهشی بینالملل
وی اذعان کرد: در حال حاضر قریب به ۲۰ پروژه را نسبت به ظرفیتشناسی کشورهای مختلف، ناظر به فعالیتهای حوزههای علمیه انجام دادهایم. پروژههای تحقیقاتی دیگری هم هست؛ مانند ترجمه کتابهایی که دارای اولویت ترجمه هستند؛ لذا بُعد دیگری از کارهای ما، فعالیتهای علمی- پژوهشی است که طبعاً میتواند ادامه هم داشته باشد و انشاءالله ما برای اینکه این فعالیتهای علمی- پژوهشی با یک قوت بیشتری دنبال و اجرایی گردد، یک «مجتمع آموزشی پژوهشی بینالمللی» را هم با هماهنگی مسئولان و مدیر محترم حوزه علمیه تأسیس کردهایم. این یک مجتمع آموزشی در قالب چهار مرکز طراحی شد که شامل «مرکز آموزش زبان و مهارتهای بینالمللی»، «مؤسسه مطالعات اسلامی»، «مرکز بینالمللی ترجمه» و «مرکز پژوهشهای بینالمللی» است. این چهار مرکز در ذیل این مجتمع تدبیر شد، برای اینکه بتوانیم، بخشی از این فعالیتهای آموزشی پژوهشی و ترجمهای مورد نیاز خودمان را در قالب این مجتمع با یک قوت بیشتری اجرا کنیم؛ البته فعالیتهای مجتمع، فعالیتهای مبسوطی است که خود نیازمند وقتی مستقل برای معرفی و تشریح فعالیتهای آن است؛ ولی اجمالاً فعالیتهای پژوهشی بینالملل، در آینده در قالب یک مجتمع متمرکز با یک قوت جدیتری دنبال خواهد شد.
تولید گزارشهای خبری عرصه بینالملل
حجتالاسلام والمسلمین حسینی کوهساری گفت: مجتمع آموزشی و پژوهشی بینالملل، هماکنون راهاندازی شده و بیش از دو سال از فعالیت آن میگذرد. البته قبل از تأسیس مجتمع دو بخش «مرکز آموزش زبان» و «مرکز مطالعات اسلامی» بهشکل مستقل فعال بودهاند که در مرکز مطالعات اسلامی، طلاب سطح سه و چهار در رشته مطالعات اسلامی به زبان عربی و انگلیسی تحصیل میکردند و مرکز آموزش زبان هم در مقوله آموزش زبانهای بینالمللی فعالیت میکرد.
الآن این دو مجموعه در ساختار مجتمع با توسعهای در فعالیتها و مأموریتها جانمایی شدهاند؛ همچنین دو مجموعه جدید و تازهتأسیس «مرکز بینالمللی ترجمه» و «مرکز پژوهشهای بینالمللی» هم، به این مجتمع اضافه شدهاند. مجتمع آموزشی و پژوهشی بینالملل، دو سالی است که کارش را آغاز کرده است. ما آن پروژههای تحقیقاتی که قبلاً داشتهایم که یک بخشی از آن به نتیجه و حتی به انتشار رسیده است و بخشی دیگر هم که ادامه پیدا کرده است، از این به بعد در قالب پروژههای مجتمع آموزشی و پژوهشی بینالملل پیگیری خواهیم کرد.
این استاد حوزه علمیه قم در پاسخ به نوع مترجمین همکار در مرکز ترجمه، گفت: سعی شده، مترجمینی که در این مرکز همکاری میکنند، مترجمینی باشند که توانمند بوده و توانایی ترجمه متون تخصصی و متون علمی حوزه را داشته باشند. طبعاً ما برای خروجی بهتر، هم از ظرفیتهای طلاب و فضلای غیرایرانی و هم، از مترجمین ایرانی ممحض استفاده میکنیم. مهم برای ما، توانمندی و کیفیت ترجمه است.
رصد اخبار و رویدادهای بینالمللی
معاون ارتباطات و بینالملل حوزههای علمیه کشور افزود: محور و اقدام سومی که ما در خلال این سالها انجام دادهایم، رصد اخبار و رویدادهای بینالمللی و ارائه آخرین وضعیت رصدی و تحلیلهایی نسبت به موضوعات و چالشهای عرصه بینالملل از منظر حوزههای علمیه است. در این زمینه به ذهنمان رسید که شاید لازم باشد، یک رصد مستمری از اخبار و رویدادهای بینالمللی داشته باشیم؛ لذا با این هدف، در قالب دو بولتن، رصد اخبار و رویکردهای بینالمللی پیگیری میشود. بولتن «دین و بینالملل» که ویژه رویدادهای دینی و فرهنگی عرصه بینالملل بهویژه جهان اسلام و موضوعات علمی و فرهنگی است که پوشش میدهیم و تاکنون سیوسومین شماره از آن بهشکل ماهانه منتشر شده است. بولتن دوم هم با عنوان «مراکز دینی مهم جهان اسلام و مسیحیت» نام دارد که اخبار برخی از مجموعههای علمی مهمی که در عرصه بینالملل وجود دارند، مورد رصد قرار میدهد که از جمله میتوان به مجموعه الازهر، سازمان دیانت ترکیه، رابطةالعالم عربستان، دانشگاه اسلامی مدینه و در عرصههای ادیانی، مجموعههایی مانند: واتیکان و... اشاره کرد که در قالب یک بولتن در اختیار اساتید و فضلای حوزههای علمیه قرار میدهیم. این کار هم، با استقبال خیلی خوبی از طرف اساتید و شخصیتها مواجه شده است.
تنظیم برنامه برای ۱۵۰ هئیت بینالمللی طی دوسال
حجتالاسلام والمسلمین حسینی کوهساری در ادامه، به بخش دیگری از فعالیتهای این معاونت اشاره و بیان کرد: محور بعدی فعالیتی، میزبانی از دهها هیئت خارجی و مهمانان و علمای ادیانی، اسلامی، علمای مسلمان از شیعیان یا برادران اهل سنت و برخی هم، هیئتهای دیپلماتیکی بودهاند که ما در حوزههای علمیه از آنان استقبال کردهایم که احتمالاً در این دو سال اخیر، بیش از ۱۵۰ هیئت بینالمللی را میزبانی کردهایم. در این دیدارها بعضاً برنامههای متعدد و متنوعی را همچون دیدار با مدیر محترم حوزههای علمیه یا مراجع معظم تقلید و یا بزرگان حوزه دنبال کردهایم. بخشی از این دیدارها البته در لایههای معاونان و مدیران حوزههای علمیه بوده است؛ بهفرض هیئتی بوده که ناظر به یک معاونت خاصی نیاز به برنامهریزی داشته است که این مهم انجام شده و برقراری ارتباط صورت گرفته و در ذیل آن، فعالیتهای متعدد حوزههای علمیه برای میهمان تببین و تشریح شده که اتفاقاً از برنامههای خیلی مهم و تأثیرگذار معاونت ارتباطات و امور بینالملل بوده است؛ چون هنوز خیلی از مراکز و شخصیتها هستند که با تفصیل مجموعه فعالیتهایی که در حوزههای علمیه صورت میگیرد، آشنا نیستند. البته این مشکل مربوط به خارج از کشور نیست. ممکن است داخل کشور هم، افرادی از شخصیتها حتی از مسئولان و مدیران نهادهای مختلف باشند که با همه فعالیتهای حوزههای علمیه آشنا نباشند. طبعاً در عرصه بینالملل ما این مشکل را جدیتر با آن مواجه هستیم و فکر میکنیم، این رفت و آمدها ممکن است، بخشی از این خلأ را جبران کند.
معاون ارتباطات و بینالملل حوزههای علمیه ابراز کرد: این رفت و آمدها چه در عرصه ارتباطات داخلی و چه در عرصه بینالملل، شناخت نسبت به حوزههای علمیه و زمینه برقراری ارتباط، همکاریها و همفکریهایی را که میتواند در این زمینه صورت بگیرد، در عرصههای مختلف و طیفهای متعدد ایجاد میکند.
وی در ادامه به اهداف دنبالشده در این عرصه اشاره و اظهار کرد: طبعاً هرکدام از این هیئتهایی که آمدند، از خود این برنامههای هئیتها گرفته تا طراحی که انجام شده، طبق اهداف و رسالتهایی بوده است؛ مثلاً یکی از سیاستها این است که تلاش کنیم، هیئتها با همه حوزه علمیه بهمعنای عام آشنا شوند. خیلی از هیئتهایی که آمدند، علاوه بر دیدارهایی که با مرکز مدیریت حوزههای علمیه برنامهریزی کردهایم، دیدارهایی هم با سایر نهادهای بینالمللی از جمله جامعة المصطفی العالمیه، حوزه علمیه خواهران، جامعةالزهرا(ع) و برخی دیگر از مراکز حوزوی همچون دفتر تبلیغات اسلامی و پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی داشتهاند؛ لذا سعی کردهایم، این مهمانان و این هیئتها منحصر به مرکز مدیریت نباشند؛ اما این تأثیرگذاری طبعا در حد چند روزی بود که اینها هستند و ارتباطاتی که برقرار میشود؛ لذا این نهادهایی که ما زمینه ارتباطیشان را در حوزه و نهادهای حوزوی برقرار میکنیم، اگر بعد از این سفرها، این ارتباطات را حفظ و تقویت کنند، منجر به همکاریهای مشترک و یک همافزایی میگردد.
معاون ارتباطات و بینالملل حوزههای علمیه، حضور هیئتهای علمی و دانشی بینالمللی را در حوزه علمیه قم، اتفاقی مبارک توصیف کرد و گفت: این هیئتها پس از حضور در قم و آشنایی با حوزه و مراکز علمی آن، از اینهمه دستاوردها و خدمات علمی، کتب و مجلات، اینهمه نشاط و رونقی که در فضاهای علمی و حوزوی وجود دارد، خیلی اظهار تعجب و شگفتی میکنند. برگزاری انبوه نشستهای علمی در قم، برپایی کرسیهای علمی با رشتههای متعدد دانشی؛ چه رشتههای بلندمدت و چه رشتههای کوتاهمدت، این هیئتها را شگفتزده میکند؛ چون با اینها آشنایی نداشتند؛ البته باید بگویم دعوت و میزبانی همه میهمانان بینالمللی، با معاونت بینالملل حوزه نبوده است؛ اما در بسیاری از آنها، حوزه میزبانی کامل را داشته و یا مشارکتکننده بوده است؛ لذا با همه این توضیحات، بیش از ۱۵۰ هیئت بینالمللی با حضور در حوزههای علمیه، از نزدیک با دستاوردهای علمی، دانشی و مهارتی آن آشنا شدند.
شناسایی و ساماندهی مبلغین زباندان
وی «شناسایی و ساماندهی مبلغان زباندان» را از دیگر فعالیتهای این معاونت توصیف کرد و گفت: محور دیگری که ما در خلال این سالها داشتهایم، موضوع «شناسایی مبلغان زباندان، ساماندهی، رتبهبندی، طبقهبندی و ارزیابی آنان» و همچنین تلاش برای دانشافزایی و توانمندسازی طلاب زباندان بوده است. در حال حاضر هزاران نفر از طلاب حوزههای علمیه در خلال این سالها، چه توسط مرکز آموزش زبان حوزه یا سایر مراکز آموزش زبان در سایر مراکز و یا حتی کسانی را که از روی علاقه شخصی به فراگیری زبانهای خارجی اهتمام داشتهاند، نیاز داشتیم شناسایی، ارزیابی و رتبهبندی کنیم و در نهایت اینکه اینها را با دانشها و مهارتهای مورد نیاز مجهز کنیم؛ چراکه در عرصه بینالملل، صرف یادگیری زبان یک شرط لازم است؛ اما کافی نیست. در کنار آموزش زبان، یک فعال بینالمللی، حتماً باید از دانشهای لازم و فضل علمی خوب بهرهمند بوده، فراتر از اینها باید مجهز به یکسری مهارتهای مورد نیاز در عرصه بینالملل باشد. و از یکسری ظرفیتهای ارتباطی برخوردار باشد که مبلغان و زباندانان را با ظرفیتهای بینالمللی مرتبط سازد. این ارتباط چه در فضای حقیقی و چه مجازی، نیازمند تدبیر بوده است که بحمدالله بخشی از این کار انجام شده است.
راهاندازی اداره تبلیغ بینالملل
حجتالاسلام والمسلمین حسینی کوهساری ادامه داد: یکی از تغییراتی که در ساختار جدید اتفاق افتاده، در این دوره جدید، تبدیل شدن مرکز ارتباطات بینالملل به معاونت ارتباطات بینالملل و راهاندازی اداره تبلیغ بینالملل حوزههای علمیه است که این اداره، چه برای ساماندهی مبلغان و زباندانان، چه ساماندهی تشکلهای بینالمللی، چه ساماندهی فعالیتهای فضای مجازی بینالمللی، تدابیری برای آن تعریف و در ساختار جدید دیده شده است و لذا بخشی از کارهای ما، در خلال این ایام، شناسایی و توانمندسازی بوده که ما با زباندانان و مبلغان حوزههای علمیه داشتهایم؛ البته در این زمینه ظرفیت طلاب غیرایرانی طبعاً در اختیار جامعةالمصطفی(ص) است و آنها برای خودشان برنامههای آموزشی و مهارتی دارند؛ اما در بُعد حوزوی بهمعنای طلاب و فضلای ایرانی، کارهایی از قبل انجام شده که در خلال این شکلگیری معاونت ارتباطات بینالملل این مهم تقویت شد و امروز ما یک ادارهای برای تبلیغ بینالملل داریم و هم در مجتمع آموزشی و پژوهشی بینالمللی که توضیحات آن پیش از این عنوان شد، بخش زیادی از این آموزشها و مهارتها را تدارک دیدهایم که نتیجه این قسمت هم، برگزاری دهها دوره و کارگاه دانشافزایی و توانمندسازی بوده است.
وی اظهار کرد: برخی از این کارگاهها و دورهها با رویکرد تقویت زبان خارجی بوده است. در زبانهای مختلف، مانند عربی، انگلیسی، روسی، ترکی استانبولی، آذری و چینی، در حال حاضر دورههای متعددی برگزار شده و در حال انجام است. نکته دیگر آنکه در فضای کرونا، بخشی از این برنامههای آموزش زبان به فضای مجازی و آموزشهای از راه دور و غیرحضوری منتقل شد و الآن از هر دو ظرفیت استفاده میکنیم. بخشی دیگر از این کارگاهها و دورهها مربوط به موضوعات و دانشهای مورد نیاز عرصه بینالملل است که میتواند، مورد نیاز یک فعال و مبلغ بینالمللی باشد. اگر بخواهم از این دورهها عناوینی را بیان کنم، میتوان به «دوره معرفی ادیان در عرصه بینالملل»، «آشنایی با مذاهب فعال در عرصه بینالملل»، «شیوهها و مهارتهای تبلیغ بینالمللی»، «کارگاه توانمندسازی طلاب مبلغ»، «آشنایی با آسیبها و چالشهای عرصه بینالملل» و... اشاره کرد.
این استاد حوزه علمیه قم گفت: با شکلگیری مجتمع بینالمللی سعی بر آن داشتهایم که بهمنظور توانمندسازی مبلغان، بخشی از آنها را با هماهنگی حوزه علمیه خواهران و حضور طلاب خواهر زباندان برگزار کنیم. بعد از شکلگیری مجتمع آموزشی پژوهشی بینالملل، یک رویکردی را در این فعالیتهای آموزشی و فعالیتهای توانمندسازی بهعمل آوردیم؛ آن هم اولویت دادن به نخبگان، فضلا و اساتید حوزههای علمیه است که طبعاً اگر شخصی جزء اساتید، فضلا و نخبگان باشد، در برنامههای ما از اولویت بیشتری برخوردار است؛ چون مطمئن هستیم، از نظر علمی و فضل حوزوی، به یک تراز قابل قبولی رسیدند و لذا ما اگر اینها را توانمند و به زبان و برخی از مهارتهای بینالمللی مجهز کنیم، طبعاً اینها میتوانند به فعلیت نزدیکتر و اثرگذاری بیشتری داشته باشند.
حجتالاسلام والمسلمین حسینی کوهساری افزود: در حال حاضر که در خدمت شما هستیم، چندین دوره و چندین کارگاه ویژه اساتید یا برگزار شده و یا در حال برگزاری است؛ برای نخبگان دورههای زبانی و بینالمللی ویژه داریم. با همکاری چند مرکز پژوهشی و معتبر قم، درحال برگزاری دورههای زبانی مشترک برای اساتید میباشیم. برپایی دورههای آموزشی ویژه اساتید حوزه علمیه در سطوح مختلف، هماکنون در حال انجام است. در سال گذشته بعد از برپایی چنین آموزشهایی که برگزار کردهایم، در راهپیمایی عظیم اربعین حسینی، بیش از ۱۳۰ نفر از اساتید سطوح عالی حوزههای علمیه بهعنوان مبلغان زباندان یاریرسان ما بودند. نکته قابل توجه اینکه هماکنون کلاسها و دورههای متعددی ویژه نخبگان حوزوی و علاقهمند به فعالیتهای بینالمللی در حال برگزاری است.
فعالیت دهها تشکل طلبگی بینالمللی
معاون ارتباطات و بینالملل حوزههای علمیه، به فعالیتهای مرتبط با تشکلهای حوزوی و بینالمللی اشاره کرد و افزود: بخش دیگر از فعالیتهایی که ما در خلال این سالها پیگیری و ساماندهی کردیم، تشکلهای بینالمللی و همچنین راهاندازی سمنها و تشکلهای جدید در عرصه بینالملل است. امروز در عرصه بینالملل خیلی از اتفاقات و کنشگریها توسط تشکلهای بینالمللی رقم میخورد. اساساً کار گروهی و کار تشکلی، یک خیر و برکت مضاعفی دارد؛ لذا ما تشویق کردیم که عزیزانمان در عرصه بینالملل، زباندانان و مبلغان تا آنجایی که امکان دارد، بهصورت گروهی و در قالب یک تشکل در قالبهای مختلف، چه بهعنوان تشکل، چه بهعنوان یک مرکز یا مؤسسه بهشکل گروهی ایفای نقش کنند. در این زمینه، پیش از این تشکلها، مؤسساتی توسط طلاب غیرایرانی و زباندان حوزه علمیه در عرصه بینالملل فعال بودهاند و یا ناظر به یک کشور خاص یا ناظر به یک فعالیت خاص، نقشآفرینی داشتهاند که برحسب رسالتهای معاونت ارتباطات و بینالملل حوزههای علمیه آنها را شناسایی، ساماندهی و بعضاً فعالیتهای آنان را مورد ارزیابی قراردادهایم. امروز به لطف الهی دهها تشکل بینالمللی مشغول فعالیت هستند و سعی کردهایم، یک همافزایی و همدلی میان تشکلها ایجاد کرده و تعاملات میان آنها را افزایش دهیم که بحمدالله در این هدف نیز، توفیقات خوبی نصیب شده است.
برگزاری ۱۰ همایش بینالمللی
این فعال عرصه بینالملل خاطرنشان کرد: بحمدالله طی سالهای اخیر، موفق به برگزاری ۱۰ همایش بینالمللی بودهایم که پنج مورد آن با موضوع قدس شریف و فلسطین مظلوم بهمدت پنجسال و با سخنرانی آیتالله اعرافی، مدیر حوزههای علمیه دنبال شد و مقالات ارزشمندی نیز ارائه گردید. اینکه تلاش کردهایم، در این همایشها و کنفرانسهای بینالمللی فضلا و اساتید حوزه را هم سهیم کنیم، از دیگر اقدامات این معاونت در عرصه بینالملل بوده است. در خلال این سالها، اگر کنفراس وحدت اسلامی برگزار شده، با هماهنگی مجمع تقریب، فضلای حوزه با ارائه مقاله در کنفرانس وحدت شرکت داشتهاند و یا در کنفرانسهایی که مجمع جهانی اهلبیت(ع) و یا سایر نهادهای بینالمللی برگزار کردهاند، تقریباً در کمتر همایش و کنفرانس بینالمللی است که حوزههای علمیه سهیم نباشند، حال یا بهعنوان سخنران، بهعنوان مشارکت، یا بهعنوان مقاله ارائهشده و یا خود رأساً بهعنوان برگزارکننده حضور و نقشی فعال را ایفا کرده است.
حجتالاسلام والمسلمین حسینی کوهساری، به محور دیگری از فعالیتهای این معاونت اشاره کرد و گفت: تهیه بستههای محتوایی برای فعالیتهای تبلیغی بینالملل، نمونه دیگری از اقدامات این معاونت است. ما در مناسبتهای مختلف از جمله «مهدویت»، «پیروزی انقلاب اسلامی»، «روزقدس» و یا در برخی از رویدادهای بینالمللی که اتفاق میافتد؛ مانند اهانت به ساحت مقدس قرآن کریم، اهانت به شخصیت گرامی پیامبر اعظم(ص)، بهعنوان یک واسطه، نیازهای تبلیغی و محتواهای فرهنگی را دریافت میکنیم و در اختیار مجموعههای تبلیغی قرار میدهیم. ما در این زمینه یک نقش واسطه و مشاورهای را ایفا کردهایم تا اینها بتوانند یک فعالیت تبلیغی عمیقتری را رقم بزنند؛ اگرچه در این زمینه ما فکر میکنیم با وضعیت مطلوب فاصله زیادی داریم و هنوز راههای نرفته زیادی است و امیدواریم با شکلگیری بیشتر این مجتمع آموزشی پژوهشی بینالمللی، این فعالیتها با یک قوت جدیتری دنبال شود.
برگزاری دهها نشست تخصصی با موضوع طوفانالاقصی
وی ادامه داد: در عین حال فراتر از این موارد سعی کردهایم، تشکلهایی که با نهادهای بینالمللی زمینههای همکاری مشترک دارند، شرایطی برای همکاریهای فیمابین ایجاد کرده و آنان را به یکدیگر متصل کنیم و با این نگاه، برخی از این تشکلهایی که شاید قبل از این، کمتر شناخته شده بودند، الآن با نهادهای مختلف بینالمللی فعالیت و دورههای مشترک دارند و حتی خودشان بهصورت کارگاهی برای فعالان از شیعه و سایر مسلمانان از اقصینقاط جهان دوره برگزار میکنند و ما از اینها حمایتهایی را بهعمل میآوریم که خود این تشکلهای بینالمللی یک سرفصل مبسوطی است که میبایست بهصورت مجزا به آن پرداخته شود؛ ولی اجمالاً ما در خصوص این تشکلها، در مسیری هدفمند و براساس یکسری اهداف و کارویژههای روحانیت در عرصه بینالملل در حال حرکت هستیم؛ بهطوریکه برخی از این تشکلها را بر اساس زمینههای کاریشان که بعضاً آموزشی یا برگزاری دوره بوده است، به یکدیگر نزدیک کرده و منسجم ساختهایم تا خروجی بهتری داشته باشند. برخی دیگر در زمینه تولید محتوا و برخی ترجمه کتاب و کارهای پژوهشی، برخی فعالیتهای رسانهای و فضای مجازی، نمونهای از این همافزاییهای تشکلهای بینالمللی است. سعی کردیم، اینها را با هم منسجمتر کنیم. برخی دیگر از این تشکلها، بیشتر ناظر به ظرفیتهای بینالمللی داخل کشور مشغول به فعالیت هستند.
استاد حوزه علمیه قم اظهار کرد: برگزاری دورهها و کارگاههای معرفتی و دینی برای علاقهمندان و طلاب کشورهای مختلف، بخش دیگری از فعالیتهای معاونت ارتباطات و امور بینالملل است. سالیانه بهصورت مستقل و یا بهشکل مشارکتی با برخی از نهادهای دیگر اقدام به برگزاری دورههای متعدد علمی و آموزشی برای اساتید، طلاب و نخبگان کشورهای دیگر اعم از شیعیان و طلاب جهان اسلام کردهایم. این دورهها که بعضاً با حضور جوانان و فعالان فرهنگی کشورهای مختلف برگزار میشود، از دو سه هفته و بعضاً یکی دو ماه بهطول میانجامد. این دورهها یک برنامه ترکیبی شامل؛ برنامههای آموزشی، زیارتی، معرفتی، آشنایی با ایران و مراکز علمی و فرهنگی آن و... میباشد.
وی برگزاری نشستهای تخصصی و تبلیغی - ترویجی را محور دیگر فعالیتهای معاونت ارتباطات و بینالملل حوزه عنوان کرد و افزود: ما در این نشستهای تخصصی، به دنبال آشنایی با عرصه بینالملل، تحلیل موضوعات و مسائل بینالمللی و معرفی حوزه و دستاوردهای آن هستیم. طبعاً موضوعات زیادی در عرصه بینالملل پیش میآید که نیازمند تحلیل است. در همین قضایای اخیر غزه، طوفانالاقصی و طوفانالاحرار با هماهنگی نهادهای مختلف، دهها نشست تخصصی برگزار شد. در این نشستها، اساتیدی ابعاد مختلف این موضوع را چه ابعاد سیاسی، دینی، قرآنی، حتی مبانی معرفتی را که در ورای طوفانالاقصی شکل گرفته، مورد بررسی قرار دادند. در همین راستا، با مشارکت مجموعههای حوزوی، دهها نشست پیرامون فقه مقاومت، کلام مقاومت، مبانی قرآنی و ابعاد تفسیری جریان مقاومت برگزار کردهایم و به دنبال آن هستیم که با برگزاری این نشستها، بتوانیم پاسخگوی برخی از سؤالات و ابهامات موجود در مجامع بعضا حوزوی باشیم.
راهاندازی میزهای تخصصی و کارشناسی در عرصه بینالملل
وی به راهاندازی میزهای تخصصی و کارشناسی در عرصه بینالملل اشاره کرد و افزود: یکی دیگر از محورهای فعالیت این معاونت، راهاندازی «میزهای تخصصی و کارشناسی کمیسیونهای کشوری و منطقهای» بوده است. این معاونت ناظر به برخی از کشورها یا مناطقی که از اولویت بیشتری برخوردار بودهاند، سعی کرده است، از ظرفیت نخبگانی حوزههای علمیه نسبت به آن کشور یا آن منطقه و همچنین ظرفیت نخبگانی که در کشور وجود دارد، استفاده کند. حوزه علمیه فضلایی دارد که نسبت به یک کشور خاص از یک کارشناسی و خبرگی بهتری برخوردارند. ممکن است سوابق تبلیغی و ارتباطاتی با آن کشور و منطقه داشته باشند و لذا در این زمینه، هماکنون 13 میز کارشناسی فعال است که برخی از اینها میزهای ناظر به یک کشور و برخی از اینها ناظر به یک منطقه است و در آن از ظرفیت نخبگان و کارشناسان حوزوی بهرهمند میشویم و زمینهای فراهم میشود برای اینکه فضلا و نخبگانی که در یک کشور خاص، در یک موضوع بینالمللی خاص، تخصص، سابقه و تجربهای دارند، دورهم جع شوند تا هم زمینه آشنایی اینها با یکدیگر فراهم شود و در همین همافزاییها و همنشینیها بتوان طرحها، ایدهها و یکسری فعالیتهاو برنامههای جدید را استخراج کرد. برخی از این پیشنهادها و طراحیهایی که ارائه شده است، ناظر به خود حوزههای علمیه و برخی از اینها، ناظر به مجموعه فعالیتهای بینالمللی بوده که سعی شده است، سوابق و طرحها به مجموعهها و نهادهای ذیربط منتقل شود.
پیگیری ۳۰ مصوبه سفر آیتالله اعرافی به واتیکان
معاون ارتباطات و بینالملل حوزههای علمیه بخش دیگری از فعالیتهای این معاونت را حمایت و پشتیبانی از سفرهای علمی و تبلیغی خارجی فضلا و اساتید دانست و اظهار کرد: اساتیدی از کشور که میخواهند، در یک همایش بینالمللی و یا سفر تبلیغی بینالمللی مشارکت و حضور داشته باشند، برحسب وظیفه، مشاورههای لازم به آنها داده میشود که شامل آشنایی با منطقه و ظرفیتهای آن میباشد؛ لذا در همین زمینه تفاهمنامههایی را با نهادهای بینالمللی و برخی از نهادهای دینی خارج از کشور امضا شد و سعی میشود، این حضوری که یک استاد و شخصیت حوزوی در خارج از کشور دارد، یک حضور مؤثر و قابل استفادهای باشد؛ البته در مواردی هم از سوی خود حوزههای علمیه، سفرهایی طراحی و اجرا شده است که شخصیتهایی از حوزههای علمیه به خارج از کشور سفرهایی را داشتهاند که آن سفرها، معمولاً بهشکل ویژه برنامهریزی میشود؛ مثل سفرهایی در قالب هیئتهای عالیرتبه حوزوی که در خلال سالهای اخیر بهعنوان مثال به واتیکان، عراق، پاکستان، هندوستان و اندونزی انجام شده است. اگر بخواهم بهعنوان یک نمونه بیان کنم، ما فقط در سفر حضرت آیتالله اعرافی به واتیکان و دیدار با پاپ فرانسیس، بیش از ۳۰ مصوبه را در دست پیگیری داریم. بخشی از اینها محقق شده و بخشی هم، در حال پیگیری است. سفر آیتالله اعرافی به عراق و دیدارها با شخصیتها و فضلای حوزه نجف اشرف، از سفرهای بسیار پرکار و فشرده مدیر حوزههای علمیه بود که آنجا ۵۰ برنامه طراحی شده بود که بیش از ۴۰ مصوبه در حال پیگیری داشت. طبیعی است سفرهایی که بهشکل رسمی از سوی حوزه تنظیم میشود، مقدمات و تدبیر زیادی میطلبد و بعد از سفر، پیگیری مصوبات آن در دستور کار قرار میگیرد.