بازشناسی روش علمای قم در مبارزه با بهائیت در یکصدسال اخیر
نشست علمی مجازی «بازشناسی روش علمای قم در مبارزه با بهائیت در یکصدسال اخیر برگزار شد.
به گزارش خبرگزاری حوزه، حجت حیدری چراتی در این نشست گفت: رضاشاه و حکومت پهلوی با نمادهای دینی به‌خصوص حوزه مقابله می‌کردند و در دوره پهلوی دوم، به‌شکل گسترده‌ای، بهائیان در امور مختلف کشور نفوذ پیدا کردند.
وی افزود: آیت‌الله حاج شیخ عبدالکریم حائری(قد) با اتخاذ یک سیاست و روش حکیمانه، هم حوزه را حفظ کردند و هم توانستند، با بهائیت به‌شکل جدی مقابله کنند.
این پژوهشگر تاریخ معاصر بیان کرد: یکی از اقدامات جدی مرحوم حاج شیخ، صدور فتاوی کاربردی و جالب توجه علیه بهائیان بود؛ مثلاً در سؤالاتی که از ایشان در خصوص کفر و ایمان بهائیان مطرح می‌شد، پاسخ دادند که کافر کسی است که اصل دین و خدا و پیامبر(ص) و یکی از ضروریات دین را قبول نداشته باشد. بهائیان نیز بحث خاتمیت را قبول ندارند؛ مثلاً در بحث دیگری در باب ازدواج با بهائیان، مرحوم حاج شیخ عبدالکریم حائری، در پاسخ به این سؤال فرمودند که نمی‌توان با آنها ازدواج دائم یا موقت داشت. مسئله دیگر آنکه مردم در آن زمان، به‌حدی از بهائیت منزجر بودند که فکر می‌کردند، حتی نمی‌توان با کسی که احکام بهایی‌ها را می‌داند نیز ازدواج کرد که مرحوم شیخ این بحث را رد کردند.
وی اظهار کرد: یکی از کارهای دیگر ایشان، اعزام مبلغ است. پس از احیای حوزه علمیه می‌بینیم که روند اعزام مبلغ ایشان نیز آغاز به‌کار کرد. در واقع اعزام مبلغ به شهرستان‌ها، از مهمترین فعالیت‌های آیت‌الله حاج شیخ عبدالکریم حائری بود.
حیدری چراتی بیان کرد: حاج شیخ در زمینه اعزام مبلغ، دارای یک ظرافت خاصی بود و کسانی را که اهل سواد بودند، نگه می‌داشتند و افرادی را که دغدغه علم داشتند، به سطح اجتهاد می‌رساندند و مابقی را برای تبلیغ به مناطق مختلف کشور اعزام می‌کردند؛ مثلاً ثبت شده است که مرحوم حاج شیخ، افرادی چون انوری را که مورد اکرام ایشان بود، برای تبلیغ و مقابله با بهائیت به همدان می‌فرستند.
وی اظهار کرد: پس وفات حاج شیخ عبدالکریم حائری(قد) مراجع ثلاث، جانشین ایشان شدند و به تقویت حوزه کمک کردند. این سه نفر نیز، در این زمینه پیشینه مقابله با بهائیت داشتند.
وی یادآور شد: آیت‌الله حجت(قد)، مدرس بسیار قوی بودند. آن زمان در قم نیز بهائیان فعالیت می‌کردند و مردم شیعه قم هم نسبت به آنها حساسیت داشتند و اختلافات و درگیری فیزیکی بین آنها در می‌گرفت. وقتی این مسئله به آیت‌الله حجت عرضه شد، ایشان گفت: راه دفع چند نفر بهائی و امر به معروف، هیاهو و جنجال نیست و می‌توان با روش‌های فقهی و اجتماعی، این مسائل را در قم حل کرد و با آنها مبارزه کرد. ایشان می‌گفتند که اگر مردم کتب بهائیت را بخوانند، به پوچ بودن ماهیت معلومات آنها پی می‌بردند.
این پژوهشگر تاریخ معاصر ادامه داد: پس از آیت‌الله حجت، آیت‌الله خوانساری(قد) از مراجع ثلاث نیز، راهکار جدی در این عرصه داشتند. نماز باران ایشان در قم که در خاکفرج برگزار کردند، از جمله نقاط عطف این دوران است.
وی افزود: در آن زمان آمریکایی‌ها اردوگاهی در قم و در محله خاکفرج برپا کردند. وقتی که مردم از آیت‌الله خوانساری در خواست نماز باران کردند، بهائی‌ها به آمریکایی‌ها گفتند: این افراد می‌خواهند، با شما مقابله کنند. پس از اینکه نماز باران خوانده شد، این مسئله باعث شد که فرمانده نظامی آمریکایی، به‌شدت نسبت به این عالم بزرگ ابراز ارادت کند.
به‌گفته حیدری چراتی، مرجع سومی که به مراجع ثلاث معروف بود، آیت‌الله صدر(قد) بود که با نوشتن کتاب «المهدی»، با بهائیت مقابله کرد و ثابت کرد که علی‌محمد باب، یک فرد جعلی است. همچنین ایشان ضمن روش ایجابی، با روش سلبی نیز با آنها مقابله کرد.
دوره تثبیت حوزه
وی اظهار کرد: دوره آیت‌الله بروجردی(قد) دوره تثبیت حوزه در ایران معاصر است. در دوره ایشان، مقابله با بهائیت از حالت اعتقادی و فقهی، به روش‌های فکری و سیاسی و اجتماعی تغییر رویکرد داد. آیت‌الله بروجردی با آنها مقابله جدی داشتند؛ زیرا در آن دوران، بهائیت نفوذ گسترده‌ای در حکومت داشت؛ به‌نحوی که نخست‌وزیر و وزیر آموزش و پرورش آن زمان نیز بهائی بودند.
این پژوهشگر تاریخ معاصر، با اشاره به تحریم اقتصادی گلوگاه‌های تأمین مالی بهائیان توسط آیت‌الله بروجردی(قد) بیان کرد: آیت‌الله بروجردی در سال ۱۳۳۳ مرحوم فلسفی را به مسجد شاه سابق و رادیو ایران فرستادند تا علیه بهائیان به سخنرانی و پاسخ به شبهات بپردازد.
وی گفت: تلاش برای تخریب حظیرةالقدس تهران که در شهرک محلاتی فعلی قرار داشت، یکی از مهمترین اقدامات آیت‌الله بروجردی بود؛ زیرا بهائیان به‌شدت به دنبال ساخت نمادهای خاص خود بودند. این مرجع بصیر به‌خوبی متوجه این دسیسه شدند و کاری کردند که ارتش خود شاه، اقدام به تخریب آن توسط سپهبد نادر باتمان‌قلیچ کرد.
حیدری چراتی بیان کرد: یکی دیگر از اقدامات مرحوم آیت‌الله بروجردی، تلاش برای منع به‌کارگیری بهائیان در امورات مملکتی بود. به‌عنوان مثال عبدالکریم ایادی، بیش از هشتاد سمت اجرایی در کشور داشت.
دوران رشد و توسعه
این پژوهشگر تاریخ معاصر بیان کرد: دوران امام راحل(قد) و انقلاب اسلامی، دوران رشد و توسعه حوزه بود و در زمینه مقابله با بهائیت، هیچ دورانی را نمی‌توان با این دوره مقایسه کرد. مبلغان بهائی به‌صراحت می‌گویند که آنها در هیچ دوره‌ای به‌اندازه این دوره اخیر، سختی و مشقت نکشیده‌اند.
وی اظهار کرد: روش مقابله امام راحل(قد) با بهائیان بسیار قاطع بود. ایشان آنها را فرقه نمی‌دانستند و از همان ابتدا، آنها را ابزار دست استکبار و رژیم صهیونیستی می‌دانستند که در ادامه نیز، این مسئله کاملاً عیان شد.
این پژوهشگر تاریخ معاصر بیان کرد: امام راحل ادبیات جدیدی را نسبت به بهائیان شکل دادند که تا پیش از آن سابقه نداشت؛ زیرا آنها را یک دستگاه کاملاً ضد دینی و حتی ضد ملی قلمداد می‌کردند که کار آنها جاسوسی برای اسرائیل و استکبار جهانی است.
وی گفت: پس از انقلاب نیز، مقابله با بهائیت در حوزه علمیه قم، به‌شکل سازمانی توسعه یافت و مؤسساتی برای پاسخ به شبهات بهائیت و مقابله با آنها شکل گرفت.
حیدری چراتی در پایان اظهار کرد: برخی سؤال می‌پرسند که که چرا بهائیت با این همه تلاش از بین نرفته است که این سؤال درستی نیست؛ زیرا همان‌گونه که امام راحل به‌خوبی بیان کردند، بهائیت عامل دست استکبار است و تا زمانی که استکبار باشد، آنها هم حضور دارند؛ ولی نفوذ آنها در ایران با انقلاب اسلامی، به‌شکل بسیار زیادی کاهش یافت.
وی افزود: آیت‌الله حاج شیخ عبدالکریم حائری(قد) با اتخاذ یک سیاست و روش حکیمانه، هم حوزه را حفظ کردند و هم توانستند، با بهائیت به‌شکل جدی مقابله کنند.
این پژوهشگر تاریخ معاصر بیان کرد: یکی از اقدامات جدی مرحوم حاج شیخ، صدور فتاوی کاربردی و جالب توجه علیه بهائیان بود؛ مثلاً در سؤالاتی که از ایشان در خصوص کفر و ایمان بهائیان مطرح می‌شد، پاسخ دادند که کافر کسی است که اصل دین و خدا و پیامبر(ص) و یکی از ضروریات دین را قبول نداشته باشد. بهائیان نیز بحث خاتمیت را قبول ندارند؛ مثلاً در بحث دیگری در باب ازدواج با بهائیان، مرحوم حاج شیخ عبدالکریم حائری، در پاسخ به این سؤال فرمودند که نمی‌توان با آنها ازدواج دائم یا موقت داشت. مسئله دیگر آنکه مردم در آن زمان، به‌حدی از بهائیت منزجر بودند که فکر می‌کردند، حتی نمی‌توان با کسی که احکام بهایی‌ها را می‌داند نیز ازدواج کرد که مرحوم شیخ این بحث را رد کردند.
وی اظهار کرد: یکی از کارهای دیگر ایشان، اعزام مبلغ است. پس از احیای حوزه علمیه می‌بینیم که روند اعزام مبلغ ایشان نیز آغاز به‌کار کرد. در واقع اعزام مبلغ به شهرستان‌ها، از مهمترین فعالیت‌های آیت‌الله حاج شیخ عبدالکریم حائری بود.
حیدری چراتی بیان کرد: حاج شیخ در زمینه اعزام مبلغ، دارای یک ظرافت خاصی بود و کسانی را که اهل سواد بودند، نگه می‌داشتند و افرادی را که دغدغه علم داشتند، به سطح اجتهاد می‌رساندند و مابقی را برای تبلیغ به مناطق مختلف کشور اعزام می‌کردند؛ مثلاً ثبت شده است که مرحوم حاج شیخ، افرادی چون انوری را که مورد اکرام ایشان بود، برای تبلیغ و مقابله با بهائیت به همدان می‌فرستند.
وی اظهار کرد: پس وفات حاج شیخ عبدالکریم حائری(قد) مراجع ثلاث، جانشین ایشان شدند و به تقویت حوزه کمک کردند. این سه نفر نیز، در این زمینه پیشینه مقابله با بهائیت داشتند.
وی یادآور شد: آیت‌الله حجت(قد)، مدرس بسیار قوی بودند. آن زمان در قم نیز بهائیان فعالیت می‌کردند و مردم شیعه قم هم نسبت به آنها حساسیت داشتند و اختلافات و درگیری فیزیکی بین آنها در می‌گرفت. وقتی این مسئله به آیت‌الله حجت عرضه شد، ایشان گفت: راه دفع چند نفر بهائی و امر به معروف، هیاهو و جنجال نیست و می‌توان با روش‌های فقهی و اجتماعی، این مسائل را در قم حل کرد و با آنها مبارزه کرد. ایشان می‌گفتند که اگر مردم کتب بهائیت را بخوانند، به پوچ بودن ماهیت معلومات آنها پی می‌بردند.
این پژوهشگر تاریخ معاصر ادامه داد: پس از آیت‌الله حجت، آیت‌الله خوانساری(قد) از مراجع ثلاث نیز، راهکار جدی در این عرصه داشتند. نماز باران ایشان در قم که در خاکفرج برگزار کردند، از جمله نقاط عطف این دوران است.
وی افزود: در آن زمان آمریکایی‌ها اردوگاهی در قم و در محله خاکفرج برپا کردند. وقتی که مردم از آیت‌الله خوانساری در خواست نماز باران کردند، بهائی‌ها به آمریکایی‌ها گفتند: این افراد می‌خواهند، با شما مقابله کنند. پس از اینکه نماز باران خوانده شد، این مسئله باعث شد که فرمانده نظامی آمریکایی، به‌شدت نسبت به این عالم بزرگ ابراز ارادت کند.
به‌گفته حیدری چراتی، مرجع سومی که به مراجع ثلاث معروف بود، آیت‌الله صدر(قد) بود که با نوشتن کتاب «المهدی»، با بهائیت مقابله کرد و ثابت کرد که علی‌محمد باب، یک فرد جعلی است. همچنین ایشان ضمن روش ایجابی، با روش سلبی نیز با آنها مقابله کرد.
دوره تثبیت حوزه
وی اظهار کرد: دوره آیت‌الله بروجردی(قد) دوره تثبیت حوزه در ایران معاصر است. در دوره ایشان، مقابله با بهائیت از حالت اعتقادی و فقهی، به روش‌های فکری و سیاسی و اجتماعی تغییر رویکرد داد. آیت‌الله بروجردی با آنها مقابله جدی داشتند؛ زیرا در آن دوران، بهائیت نفوذ گسترده‌ای در حکومت داشت؛ به‌نحوی که نخست‌وزیر و وزیر آموزش و پرورش آن زمان نیز بهائی بودند.
این پژوهشگر تاریخ معاصر، با اشاره به تحریم اقتصادی گلوگاه‌های تأمین مالی بهائیان توسط آیت‌الله بروجردی(قد) بیان کرد: آیت‌الله بروجردی در سال ۱۳۳۳ مرحوم فلسفی را به مسجد شاه سابق و رادیو ایران فرستادند تا علیه بهائیان به سخنرانی و پاسخ به شبهات بپردازد.
وی گفت: تلاش برای تخریب حظیرةالقدس تهران که در شهرک محلاتی فعلی قرار داشت، یکی از مهمترین اقدامات آیت‌الله بروجردی بود؛ زیرا بهائیان به‌شدت به دنبال ساخت نمادهای خاص خود بودند. این مرجع بصیر به‌خوبی متوجه این دسیسه شدند و کاری کردند که ارتش خود شاه، اقدام به تخریب آن توسط سپهبد نادر باتمان‌قلیچ کرد.
حیدری چراتی بیان کرد: یکی دیگر از اقدامات مرحوم آیت‌الله بروجردی، تلاش برای منع به‌کارگیری بهائیان در امورات مملکتی بود. به‌عنوان مثال عبدالکریم ایادی، بیش از هشتاد سمت اجرایی در کشور داشت.
دوران رشد و توسعه
این پژوهشگر تاریخ معاصر بیان کرد: دوران امام راحل(قد) و انقلاب اسلامی، دوران رشد و توسعه حوزه بود و در زمینه مقابله با بهائیت، هیچ دورانی را نمی‌توان با این دوره مقایسه کرد. مبلغان بهائی به‌صراحت می‌گویند که آنها در هیچ دوره‌ای به‌اندازه این دوره اخیر، سختی و مشقت نکشیده‌اند.
وی اظهار کرد: روش مقابله امام راحل(قد) با بهائیان بسیار قاطع بود. ایشان آنها را فرقه نمی‌دانستند و از همان ابتدا، آنها را ابزار دست استکبار و رژیم صهیونیستی می‌دانستند که در ادامه نیز، این مسئله کاملاً عیان شد.
این پژوهشگر تاریخ معاصر بیان کرد: امام راحل ادبیات جدیدی را نسبت به بهائیان شکل دادند که تا پیش از آن سابقه نداشت؛ زیرا آنها را یک دستگاه کاملاً ضد دینی و حتی ضد ملی قلمداد می‌کردند که کار آنها جاسوسی برای اسرائیل و استکبار جهانی است.
وی گفت: پس از انقلاب نیز، مقابله با بهائیت در حوزه علمیه قم، به‌شکل سازمانی توسعه یافت و مؤسساتی برای پاسخ به شبهات بهائیت و مقابله با آنها شکل گرفت.
حیدری چراتی در پایان اظهار کرد: برخی سؤال می‌پرسند که که چرا بهائیت با این همه تلاش از بین نرفته است که این سؤال درستی نیست؛ زیرا همان‌گونه که امام راحل به‌خوبی بیان کردند، بهائیت عامل دست استکبار است و تا زمانی که استکبار باشد، آنها هم حضور دارند؛ ولی نفوذ آنها در ایران با انقلاب اسلامی، به‌شکل بسیار زیادی کاهش یافت.